Powered by Techcity

Thực hành, sáng tạo và truyền dạy

Sau khi Thực hành then của người Tày, Nùng, Thái được UNESCO ghi danh, tỉnh Tuyên Quang đã tập trung nghiên cứu vận dụng linh hoạt cơ chế, chính sách để hỗ trợ việc bảo tồn, phát huy giá trị di sản này.

Giữ vốn truyền thống

Tuyên Quang là tỉnh đi đầu trong nghiên cứu lập hồ sơ Nghi lễ then đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và là tỉnh đầu mối, phối hợp với 10 tỉnh có di sản then (Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Hà Giang, Lào Cai, Quảng Ninh, Bắc Giang, Lai Châu, Điện Biên) lập hồ sơ Thực hành then của người Tày, Nùng, Thái trình UNESCO.

Liên hoan hát then - đàn tính các cấp thường xuyên được tổ chức. Ảnh: baotuyenquang.com.vn
<em>Liên hoan hát then đàn tính các cấp thường xuyên được tổ chức Ảnh baotuyenquangcomvn<em>

Ngay sau khi di sản được UNESCO ghi danh, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh đã nhận thức sâu sắc vai trò, vị trí của di sản đối với đời sống xã hội; tỉnh đã tập trung chỉ đạo thực hiện các giải pháp đồng bộ nhằm bảo tồn, phát huy giá trị di sản. Nhằm thực hiện cam kết của quốc gia với UNESCO tại Hồ sơ đề cử ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại và triển khai có hiệu quả Chương trình hành động quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể Thực hành then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam, giai đoạn 2022 – 2027 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, năm 2022 Tuyên Quang đã ban hành Kế hoạch triển khai Chương trình trên địa bàn tỉnh. Qua đó, tiếp tục nhận diện giá trị, nghiên cứu, kiểm kê tư liệu hóa di sản và các phong tục, tập quán tốt đẹp gắn với di sản; đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của xã hội, đặc biệt là thế hệ trẻ đối với việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản.

Bên cạnh đó, tạo điều kiện cho việc thực hành, sáng tạo và truyền dạy di sản trong cộng đồng, khuyến khích nghệ nhân truyền dạy di sản cho thế hệ trẻ, tăng cường các hình thức giáo dục trong và ngoài trường học; tôn vinh những cộng đồng, cá nhân có đóng góp trong việc thực hành, truyền dạy, bảo vệ và phát huy di sản; có chính sách khen thưởng, phong tặng cho các nghệ nhân có nhiều đóng góp trong bảo vệ trao truyền những giá trị văn hóa của di sản…

Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tuyên Quang Âu Thị Mai cho biết: chiến lược bảo tồn và phát huy giá trị của di sản then được tỉnh Tuyên Quang chú trọng những năm gần đây; toàn tỉnh hiện có hàng trăm câu lạc bộ hát then, đàn tính được thành lập. Tỉnh thường xuyên tổ chức liên hoan hát then, đàn tính cấp tỉnh, huyện, xã để các nghệ nhân, diễn viên quần chúng có dịp để giao lưu…

Để then không mai một, thất truyền

Tuy nhiên, công tác bảo tồn, phát huy di sản này còn nhiều vấn đề cần quan tâm. Số lượng người am hiểu về nghi lễ then không còn nhiều, thế hệ trẻ phần lớn không biết hát then (đặc biệt là làn điệu then cổ). Phần lớn các khúc hát, cung đoạn then được ghi chép lại bởi các thầy then hoặc truyền khẩu nên tính dị bản cao, mỗi nghệ nhân sở hữu một bản hát riêng biệt. Các nghệ nhân lớn tuổi ngày một nhiều và thưa thớt dần, phần lớn con cháu không mặn mà với nghệ thuật truyền thống của dân tộc, chủ yếu chỉ còn biết hát then hiện đại. Vì thế nguy cơ thất truyền, mai một nghi lễ then của đồng bào dân tộc Tày, Nùng, Thái ở Tuyên Quang là rất lớn.

Đại diện UBND tỉnh Tuyên Quang cho biết: để nâng cao công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản then, thời gian tới, tỉnh tiếp tục thực hiện tốt một số giải pháp. Thực hiện có hiệu quả Kế hoạch triển khai Chương trình hành động quốc gia bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể Thực hành then của người Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2022-2027, trong đó tập trung vào một số nội dung chính như: kiểm kê, nhận diện, tư liệu hóa di sản then, cập nhật hàng năm; sưu tầm các hiện vật, trang phục, nhạc cụ của các nghệ nhân thực hành then; thực hiện thu thanh, ghi hình, số hóa tư liệu do các nghệ nhân cao tuổi thực hành, để bảo tồn, lưu giữ vốn văn hóa truyền thống của di sản.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá về giá trị di sản thực hành then tới đông đảo công chúng trong và ngoài nước. Đưa chương trình dạy hát then vào trường học trên địa bàn toàn tỉnh, đặc biệt tại các trường dân tộc nội trú. Duy trì, phát huy hiệu quả hoạt động của các câu lạc bộ thực hành then trên địa bàn tỉnh.

Đồng thời, xây dựng kế hoạch tổ chức Liên hoan hát then – đàn tính cấp tỉnh; đăng cai tổ chức thành công Liên hoan hát then – đàn tính toàn quốc; xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ kinh phí, khuyến khích các nghệ nhân tham gia truyền dạy thực hành then; rà soát, tôn vinh và đề nghị Nhà nước phong tặng các danh hiệu cao quý Nghệ nhân nhân dân, Nghệ nhân ưu tú cho các nghệ nhân có nhiều đóng góp xuất sắc trong việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể then.

Tuyên Quang cũng tăng cường công tác xã hội hóa trong cộng đồng hỗ trợ cùng với nguồn kinh phí Nhà nước bảo đảm duy trì và phát triển hoạt động trình diễn di sản then tại các địa phương. Đặc biệt, tỉnh cũng định hướng đưa di sản then trở thành một sản phẩm tại các làng văn hóa, các điểm du lịch; tăng cường xã hội hóa hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị di sản then phục vụ nhu cầu thưởng thức của du khách trong và ngoài nước.

Thời gian qua, các tỉnh, thành phố khác cũng quan tâm tới việc bảo tồn và phát huy di sản then. Hà Giang đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp, như: tổ chức rà soát, lập hồ sơ các nghệ nhân thực hành then; kiểm kê chuyên đề di sản then, tổ chức phục dựng, bảo tồn nghi lễ cấp sắc then; mở các lớp truyền dạy thực hành then tại các xã có nghệ nhân then sinh sống…

Tại Lạng Sơn, trung bình mỗi năm, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức từ 1 – 3 lớp truyền dạy hát then, đàn tính cho người dân thuộc nhiều lứa tuổi tại cơ sở. Đồng thời, hỗ trợ nhạc cụ và một số trang phục biểu diễn cho người dân; vận động, khuyến khích các cơ sở có đông đồng bào dân tộc Tày, Nùng sinh sống, thành lập các câu lạc bộ hát then – đàn tính gắn với truyền dạy cho thế hệ trẻ.

Bắc Kạn lựa chọn địa bàn trọng điểm để bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị di sản; xây dựng kế hoạch sưu tầm các tư liệu, tài liệu, hiện vật liên quan đến di sản then. Tỉnh Bắc Giang tổ chức khảo sát, kiểm kê, sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Tày, Nùng trên địa bàn tỉnh, trong đó có thực hành then để lưu trữ phục vụ nghiên cứu, tìm hiểu, trưng bày, quảng bá di sản văn hóa đặc trưng của đồng bào…

Ngọc Phương

Cùng chủ đề

Liên hoan Vũ điệu công nhân, viên chức lao động năm 2024

Tiết mục biểu diễn của Liên đoàn Lao động huyện Chiêm Hóa. Liên hoan có 11 đoàn với 22 tiết mục, thu hút  gần 350 diễn viên là đoàn viên, công nhân lao động tham gia. Mỗi đoàn biểu diễn 2 tiết mục, tùy chọn thể loại gồm: Dân vũ, Line Dance, Shuffle Dance, khiêu vũ thể thao…với chủ đề ca ngợi Đảng, Bác Hồ, ca ngợi quê hương, đất nước, tình yêu đối với lao động động sản xuất, tổ chức công đoàn, con người...

Bí thư Tỉnh ủy Hà Thị Nga trao Huy hiệu 75 năm tuổi Đảng, thăm tặng quà gia đình có công với cách mạng

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Hà Thị Nga trao Huy hiệu 75 năm tuổi Đảng cho đảng viên Lê Văn Tân. Tại xã Mỹ Bằng, đồng chí Hà Thị Nga đã trân trọng trao Quyết định và Huy hiệu 75 năm tuổi Đảng cho đảng viên Lê Văn Tân, đảng viên Chi bộ Thôn Ngòi. Phát biểu tại Lễ trao tặng Huy hiệu Đảng, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Hà Thị Nga chúc mừng đảng viên Lê Văn Tân được nhận Huy hiệu 75...

Ban Thường vụ Tỉnh ủy công bố các quyết định về công tác cán bộ

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy Hà Thị Nga và các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy trao quyết định và tặng hoa chúc mừng các đồng chí được điều động, bổ nhiệm. Tại hội nghị, lãnh đạo Ban Tổ chức Tỉnh ủy đã công bố Quyết định của  Ban Thường vụ Tỉnh ủy phân công, điều động đồng chí Nguyễn Thành Trung, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Bí thư Huyện ủy Lâm Bình nhiệm kỳ 2020-2025 thôi tham gia Ban Chấp...

Họa sỹ Mai Hùng giành giải Khuyến khích Triển lãm mỹ thuật khu vực III Tây Bắc -Việt Bắc lần thứ 29

Ban tổ chức trao giải Khuyến khích cho các tác giả. Họa sỹ Mai Hùng đứng thứ tư từ trái qua phải. Triển lãm mỹ thuật khu vực III Tây Bắc – Việt Bắc là hoạt động thường niên của Hội Mỹ thuật Việt Nam, nhằm quảng bá các tác phẩm mỹ thuật của các hoạ sĩ, hội viên trong khu vực. Triển lãm lần này đã trưng bày giới thiệu 213 tác phẩm mỹ thuật của 206 tác giả đến...

Khai mạc Ngày hội Văn hoá, Thể thao và Du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ XI năm 2024

Đồng chí Đỗ Văn Chiến và các đại biểu dự lễ khai mạc Ngày hội Văn hoá, Thể thao và Du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ XI năm 2024. Dự lễ khai mạc về phía Trung ương có các đồng chí: Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Nguyễn Văn Hùng, Uỷ viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng...

Cùng tác giả

Mùa vàng đẹp như tranh vẽ giữa non nước Tuyên Quang

Mùa thu, xã Hồng Thái, huyện Na Hang, Tuyên Quang thu hút lượng lớn khách du lịch đến thăm cánh đồng đẹp như tranh vẽ, trải nghiệm nhiều lễ hội thú vị. Ruộng bậc thang ở Hồng Thái, xã vùng cao cách trung tâm huyện lị Na Hang hơn 50km. Ảnh: Trang Vũ Nằm ở độ cao hơn 1.000m so với mực nước biển, xã Hồng Thái là một trong những địa phương ở vùng núi non cao nhất tỉnh, khí hậu mát...

Bánh trứng kiến – hạt ngọc của núi rừng

Vào những ngày tháng 3, tháng 4 âm lịch hằng năm, người Tày ở vùng cao lại náo nức kéo nhau lên rừng để thu hoạch trứng kiến. Những hạt trứng kiến quý giá, trắng muốt, bóng loáng như những hạt ngọc nhỏ lấp lánh núi rừng là món quà vô giá mà thiên nhiên ban tặng cho người dân nơi đây. Người dân thôn Bản Thàng, xã Phúc Yên tham gia làm bách trứng kiến trong Ngày hội Văn...

Hương vị bún Tày

Tuyên Quang có thức ngon nổi tiếng không kém phở Hà Nội, bún bò Huế, Hủ tiếu Sài Gòn… ấy là bún Tày. Bún Tày Bún Tày được đồng bào vùng cao làm thủ công và cầu kỳ. Khó nhất trong món này đó chính là làm bún... phải huy động mọi lực lượng trong nhà tham gia, từ giã bột, ép bún... Gạo được lựa chọn kỹ để giã thành bột khô, sau đem nhào với nước rồi nặn thành...

Đặc sản trám rừng

Núi rừng xứ Tuyên đang vào mùa trám. Loại quả này xuất hiện trong bữa cơm gia đình bình dị của người vùng cao với những món ngon dân dã, đậm đà như: xôi trám, hay trám kho thịt, kho cá. Cá kho trám. Trong văn hóa ẩm thực của người vùng cao, vị chua là một trong những vị ưa thích trong chế biến các món ăn. Trám có vị chua chua, chát nhẹ và ngọt đậm sau khi ăn...

Khuyến công Tuyên Quang chú trọng hỗ trợ “kép”

Chương trình khuyến công trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang được triển khai theo hướng chú trọng hỗ trợ “kép”: vừa mở rộng sản xuất, vừa phát triển thị trường cho các cơ sở công nghiệp nông thôn, tiểu thủ công nghiệp. Nhiều cơ sở đã có sản phẩm xuất khẩu Những năm qua, chương trình khuyến công đã hỗ trợ hiệu quả các cơ sở sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, chế biến của tỉnh Tuyên Quang trong việc...

Cùng chuyên mục

Liên hoan Vũ điệu công nhân, viên chức lao động năm 2024

Tiết mục biểu diễn của Liên đoàn Lao động huyện Chiêm Hóa. Liên hoan có 11 đoàn với 22 tiết mục, thu hút  gần 350 diễn viên là đoàn viên, công nhân lao động tham gia. Mỗi đoàn biểu diễn 2 tiết mục, tùy chọn thể loại gồm: Dân vũ, Line Dance, Shuffle Dance, khiêu vũ thể thao…với chủ đề ca ngợi Đảng, Bác Hồ, ca ngợi quê hương, đất nước, tình yêu đối với lao động động sản xuất, tổ chức công đoàn, con người...

Họa sỹ Mai Hùng giành giải Khuyến khích Triển lãm mỹ thuật khu vực III Tây Bắc -Việt Bắc lần thứ 29

Ban tổ chức trao giải Khuyến khích cho các tác giả. Họa sỹ Mai Hùng đứng thứ tư từ trái qua phải. Triển lãm mỹ thuật khu vực III Tây Bắc – Việt Bắc là hoạt động thường niên của Hội Mỹ thuật Việt Nam, nhằm quảng bá các tác phẩm mỹ thuật của các hoạ sĩ, hội viên trong khu vực. Triển lãm lần này đã trưng bày giới thiệu 213 tác phẩm mỹ thuật của 206 tác giả đến...

Khai mạc Ngày hội Văn hoá, Thể thao và Du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ XI năm 2024

Đồng chí Đỗ Văn Chiến và các đại biểu dự lễ khai mạc Ngày hội Văn hoá, Thể thao và Du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ XI năm 2024. Dự lễ khai mạc về phía Trung ương có các đồng chí: Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Nguyễn Văn Hùng, Uỷ viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng...

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thế Giang kiểm tra công trình khẩn cấp khắc phục hậu quả thiên tai, sạt lở tại huyện...

Sáng 31/10, đồng chí Nguyễn Thế Giang, Ủy viên BCH Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh kiểm tra công trình khẩn cấp khắc phục hậu quả thiên tai, sạt lở tại huyện Lâm Bình. Cùng đi có lãnh đạo sở, ban, ngành liên quan, huyện Lâm Bình. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thế Giang kiểm tra tiến độ thi công công trình đập Vằng Áng, xã Thổ Bình (Lâm Bình) Đồng chí đã kiểm tra công...

Phải phát huy được hiệu quả và tính nhân văn của các chương trình tín dụng chính sách

Sáng 30-10, Ban đại diện Hội đồng quản trị Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) họp kỳ thứ 4 năm 2024. Đồng chí Hoàng Việt Phương, Uỷ viên BCH Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban đại diện Hội đồng quản trị chủ trì phiên họp. Đồng chí Hoàng Việt Phương, Uỷ viên BCH Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban đại diện Hội đồng quản trị chủ trì phiên họp. Trong...

Chủ động phòng bệnh cho trẻ trong thời điểm giao mùa

Hiện nay thời tiết đang chuyển mùa, đây cũng là thời điểm các dịch bệnh truyền nhiễm phát sinh và phát triển. Đặc biệt là các bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa, đường hô hấp… Vì vậy, các bậc phụ huynh cần chú ý hơn về chế độ dinh dưỡng, cách chăm sóc... để đảm bảo sức khỏe của trẻ nhỏ. Các bệnh thường gặp ở trẻ Theo các Bác sĩ, Khoa Nhi Bệnh viện Đa khoa tỉnh...

Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức Trại sáng tác Nhiếp ảnh, Mỹ thuật năm 2024

 Đồng chí Thèn Thị Hương, Phó Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh chụp ảnh với các hội viên tham gia Trại Sáng tác. 19 hội viên thuộc hai chuyên ngành Nhiếp ảnh, Mỹ thuật của Hội Văn học nghệ thuật tỉnh tham gia Trại Sáng tác trong thời gian 15 ngày. Các hội viên sẽ đi thực tế sáng tác tại Khu công nghiệp Long Bình An (TP Tuyên Quang) và Khu du lịch sinh thái Thác Bản Ba...

Hàm Yên phấn đấu tư vấn, kết nối việc làm cho 500 lao động

Ngày 26-10, tại xã Đức Ninh, Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh phối hợp với UBND huyện Hàm Yên tổ chức phiên giao dịch việc làm kết nối doanh nghiệp và người lao động huyện Hàm Yên năm 2024. Cán bộ Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh phối hợp với UBND huyện Hàm Yên giới thiệu nghề nghiệp cho học sinh. Phiên giao dịch việc làm huyện Hàm Yên thu hút hơn 2.200 người lao động huyện...

Kế hoạch phát triển bền vững cây chè Tuyên Quang đến năm 2030

Ngày 24/10/2024, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 191/KH-UBND về phát triển bền vững, đa giá trị cây chè đến năm 2030, nhằm tận dụng tiềm năng thiên nhiên, kinh tế - xã hội và truyền thống sản xuất của địa phương, đẩy mạnh ngành trồng chè, tạo động lực cho phát triển nông nghiệp và du lịch. Người dân thôn Phia Chang, xã Sơn Phú, huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang thu hái chè Shan tuyết Mục...

Quỹ Chung một tấm lòng hỗ trợ Tuyên Quang 5,9 tỷ đồng khắc phục hậu quả bão số 3

Sáng 25-10, Đoàn công tác của Đài Truyền hình thành phố Hồ Chí Minh (HTV) do đồng chí Cao Anh Minh, Tổng Giám đốc làm Trưởng đoàn đã trao 5,9 tỷ đồng từ Quỹ Chung một tấm lòng ủng hộ xây dựng công trình bị thiệt hại do bão số 3 gây ra trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang. Đồng chí Nguyễn Hưng Vượng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy,...

Tin nổi bật

Tin mới nhất