Ông Hà Đức Tăng, Trưởng ban Công tác Mặt trận, Người có uy tín tại thôn Pác Cáp, xã Phù Lưu là hộ đầu tiên tự đầu tư trên 2 tỷ đồng để làm du lịch. Ông đã vận động 3 hộ khác tự đầu tư trên 1 tỷ đồng/hộ, để làm homestay và thuyết phục nhân dân đưa các hoạt động văn nghệ phục vụ du khách.
Hiện nay, thôn đã thành lập đội văn nghệ với 35 thành viên, Câu Lạc bộ (CLB) thể thao dân tộc với 22 thành viên, có 20 hộ đăng ký đan lát các sản phẩm mây tre đan làm đồ lưu niệm, 3 hộ cải tạo ao làm dịch vụ câu cá, 5 hộ đăng ký cải tạo vườn cây ăn quả, 6 hộ trồng rau, 5 hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm đặc sản của địa phương phục vụ du khách đến tham quan, trải nghiệm.
Thôn Pác Cáp có 65 hộ, 319 nhân khẩu với 99% là đồng bào dân tộc Tày, hiện, thôn không còn hộ nghèo, thu nhập bình quân đầu người năm 2023 đạt 4,7 triệu đồng/người/tháng. Pác Cáp đã được công nhận là thôn Nông thôn mới kiểu mẫu nhờ sự nỗ lực vươn lên của người dân từ các hoạt động du lịch.
Những năm qua, hàm Yên coi bảo tồn và phát huy văn hoá là đòn bẩy để phát triển du lịch. Huyện đặc biệt quan tâm xây dựng các mô hình đội, câu lạc bộ (CLB) sinh hoạt văn hóa dân gian tại các thôn, bản vùng đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn.
Trung tâm VHTT và TT huyện Hàm Yên đã tham mưu cho Sở VHTTDL Tuyên Quang, UBND huyện Hàm Yên và các đơn vị chuyên môn tăng cường nguồn lực, lồng ghép, sử dụng hiệu quả các nguồn vốn hỗ trợ từ các Chương trình mục tiêu quốc gia, để có kinh phí nâng cao chất lượng hoạt động của các CLB, đội sinh hoạt văn hóa dân gian các dân tộc gắn với phát triển du lịch.
Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Hàm Yên, tính riêng từ năm 2023 đến nay, đã có thêm 8 CLB văn hóa dân gian được thành lập, nâng tổng số đội, CLB văn hóa dân gian tại các thôn, bản lên 24, trung bình mỗi CLB có 25 – 30 hội viên. Các CLB hoạt động tích cực, như: CLB văn hóa dân gian dân tộc Mông thôn 8 Minh Tiến, xã Minh Hương và CLB dân ca dân vũ thôn Ngòi Sen, xã Yên Lâm; CLB hát Sình ca Cao Lan tại xã Thành Long; CLB hát Then, đàn Tính dân tộc Tày xã Nhân Mục…
Trên cơ sở đó, huyện Hàm Yên đã chú trọng hỗ trợ kinh phí cho các CLB, đội sinh hoạt văn hóa dân gian tiêu biểu. Tăng cường nguồn kinh phí hỗ trợ giúp các nghệ nhân và các CLB thực hiện việc truyền dạy, mua sắm trang thiết bị, đạo cụ và tham gia các hoạt động liên hoan, hội diễn, hội thi, giao lưu… Đồng thời, tổ chức các lớp tập huấn truyền dạy nâng cao chất lượng hoạt động của các CLB, đội văn nghệ và tổ chức tập huấn học tập kinh nghiệm các mô hình CLB có bề dày thành tích, có nội dung sinh hoạt chất lượng.
Điển hình như CLB văn hóa dân gian dân tộc Mông, thôn 8 Minh Tiến, xã Minh Hương. Được thành lập từ năm 2023 với 25 hội viên, đến nay đã thu hút 32 hội viên tham gia. Ông Hoàng Văn Thanh, Chủ nhiệm CLB, chia sẻ: “Chúng tôi trực tiếp truyền dạy làn điệu dân ca, dân vũ, múa khèn Mông, thêu hoa văn trên trang phục truyền thống của dân tộc. CLB thường xuyên sinh hoạt, chất lượng hoạt động ngày càng được nâng cao, từ đó nhận được sự đánh giá và quan tâm nhiều hơn của các phòng, ban chuyên môn cấp huyện, tỉnh. CLB đã được mời tham gia nhiều hoạt động giao lưu, hội thi trong và ngoài huyện, thu hút đông đảo du khách và góp phần phát triển du lịch cộng đồng tại địa phương”.
Hàm Yên chú trọng nâng cao kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác văn hóa cơ sở; nâng cao mức hưởng thụ, sáng tạo văn hóa cho cộng đồng các DTTS; gìn giữ và phát huy nét đẹp văn hóa truyền thống; bài trừ các hủ tục, tập quán lạc hậu, thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang hướng đến xây dựng nếp sống văn minh, môi trường văn hóa lành mạnh; kỹ năng triển khai xây dựng mô hình sinh hoạt văn hóa cộng đồng tại thôn, bản; xây dựng đội văn nghệ truyền thống gắn với phát triển du lịch.
Hiện nay, huyện Hàm Yên có trên 30 cơ sở lưu trú du lịch với trên 400 buồng, trong đó có 3 cơ sở đạt tiêu chuẩn khách sạn 1 sao; trên 25 cơ sở lưu trú đạt tiêu chuẩn nhà nghỉ; có trên 25 nhà hàng quy mô phục vụ 15 bàn trở lên. Năm 2023, huyện đón 115 nghìn lượt du khách. Trong công tác bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các DTTS gắn với phát triển du lịch, Hàm Yên đã và đang từng bước khẳng định vị thế của mình.
Hàm Yên (Tuyên Quang) nỗ lực phát triển thương hiệu cam sành