Từ nhà khoa học khí hậu đến nữ Tổng thống Mexico

Ngày 2/6, bà Claudia Sheinbaum trở thành người phụ nữ đầu tiên và là người Do Thái đầu tiên được bầu làm Tổng thống Mexico với khoảng 60% số phiếu, đánh dấu một thành tựu lịch sử ở một quốc gia chủ yếu là Công giáo.

Người phụ nữ sắp tổ chức sinh nhật thứ 62 này sẽ thay thế Tổng thống sắp mãn nhiệm Andrés Manuel López Obrador vào tháng 10 tới. Trong nhiệm kỳ duy nhất của mình, ông López Obrador đã có các chương trình phúc lợi xã hội để giúp nhiều người Mexico thoát nghèo – điều giúp Đảng Morena của ông và bà Sheinbaum rất được cử tri yêu thích.

Trong bài phát biểu chiến thắng hôm 3/6, bà Sheinbaum nói: “Nhiệm vụ của chúng tôi đã và sẽ luôn là chăm sóc từng người Mexico một cách không phân biệt. Mặc dù nhiều người Mexico không hoàn toàn đồng ý với dự án của chúng tôi, nhưng chúng tôi vẫn sẽ bước đi trong hòa bình và hòa hợp để tiếp tục xây dựng một Mexico công bằng và thịnh vượng hơn”.

Từ nhà khoa học khí hậu đến ứng cử viên Tổng thống

Là con thứ hai trong gia đình Do Thái 3 con, bà Sheinbaum sinh ra ở Thành phố Mexico vào năm 1962, nơi bà sẽ tiếp tục đảm nhiệm nhiều vai trò khác nhau trong nhiều thập kỷ.

Trong thời gian theo học tại Đại học Tự trị Quốc gia Mexico (UNAM), bà đã đắm chìm vào hoạt động chính trị của sinh viên, phản đối việc tư nhân hóa giáo dục công. Sau khi tốt nghiệp, bà theo học ngành kỹ thuật năng lượng tại Đại học California, Mỹ – nơi bà trở nên thông thạo tiếng Anh và lấy bằng Thạc sĩ trước khi quay lại UNAM để học tiến sĩ.

Bà Sheinbaum theo đuổi sự nghiệp giảng dạy và học thuật trong những năm sau đó, bao gồm cả vai trò trong Hội đồng liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC) của Liên hợp quốc.

Sự nghiệp chính trị của bà bắt đầu vào năm 2000, khi Thị trưởng mới đắc cử của thủ đô Mexico City Lopez Obrador bổ nhiệm bà làm Giám đốc Môi trường của thành phố. 

Sau khi rời bỏ vai trò này vào năm 2006, bà Sheinbaum dấn thân vào nghiên cứu năng lượng, tham gia Hội đồng quốc tế về biến đổi khí hậu (IPCC) và trở thành thành viên của nhóm nhận giải Nobel Hòa bình năm 2007.

Năm 2015, bà trở thành người phụ nữ đầu tiên được bầu làm người điều hành quận Tlalpan của Mexico City, phục vụ cho đến năm 2017.

Năm tiếp theo, bà giành được chiến thắng bầu cử lịch sử với tư cách nữ thị trưởng đầu tiên của Mexico City. Trong nhiệm kỳ của mình, bà đã giành được nhiều lời khen ngợi vì đã cải thiện an ninh khi tỷ lệ giết người ở thủ đô giảm 50%. Bà từ chức vào tháng 6/2023 để bắt tay vào tranh cử Tổng thống.

Thách thức nào đang chờ bà Sheinbaum?

Nếu hiến pháp cho phép, ông Obrador có thể đã tiếp tục được bầu để giữ chức Tổng thống Mexico do được đánh giá thành công trong nhiệm kỳ đầu tiên và duy nhất của mình. Bởi vậy, một số người đặt câu hỏi rằng liệu bà Sheinbaum có thể tiếp nối thành công của ông Obrador hay không.

Bạo lực đã xuất hiện rộng rãi trong cuộc bầu cử này, cuộc bầu cử đẫm máu nhất trong lịch sử Mexico. Hàng chục ứng cử viên và ứng cử viên chính trị đã bị các tổ chức tội phạm sát hại nhằm cố gắng gây ảnh hưởng đến những người lên nắm quyền.

Tỷ lệ giết người ở Mexico thuộc hàng cao nhất thế giới và hơn 100.000 người vẫn mất tích ở nước này. Tỷ lệ giết sát hại phụ nữ cũng cao ngất ngưởng, với số liệu cho thấy khoảng 10 phụ nữ bị sát hại mỗi ngày ở Mexico.

Ông Will Freeman, thành viên nghiên cứu về châu Mỹ Latinh tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (CFR), cho biết bà Sheinbaum sẽ phải hành động nhanh chóng đối với các vấn đề an ninh và tội phạm có tổ chức của Mexico.

Khi còn là Thị trưởng Thành phố Mexico, bà Sheinbaum đã có thành tích trong việc cải thiện an ninh. Và sắp tới, bà sẽ cần chứng minh thành tích này trên quy mô quốc gia.

Ngọc Ánh (theo CNN, Reuters)