Bảo hiểm xã hội (BHXH) là chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, mang ý nghĩa nhân văn và góp phần bảo đảm an sinh xã hội. Tuy nhiên, có những người vẫn vi phạm chính sách BHXH nhằm trục lợi cá nhân. Có trường hợp đã bị đưa ra xét xử do làm giả giấy tờ để trục lợi quỹ BHXH. Điều đáng nói, dù số tiền được hưởng lợi không lớn nhưng hậu quả phải gánh chịu thì lại không hề nhỏ.
Người dân đến làm việc tại Bộ phận một cửa của Bảo hiểm xã hội tỉnh.
Tòa án nhân dân thành phố Thái Bình mới đây đã xét xử vụ án “làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức” đối với bị cáo T.H.A, sinh năm 2002, thường trú tại huyện Kiến Xương. Trước đó, ngày 31/8/2022, BHXH tỉnh tiếp nhận hồ sơ của đơn vị đề nghị thanh toán chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe cho người lao động. Trong quá trình rà soát, kiểm tra, đối chiếu hồ sơ để giải quyết, viên chức nghiệp vụ BHXH tỉnh đã phát hiện 1 giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH của người lao động do Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình cấp ngày 26/7/2022 nhưng không có trong lịch sử khám chữa bệnh trên Cổng thông tin giám định bảo hiểm y tế (BHYT). BHXH tỉnh đã làm việc với Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình và được xác nhận mẫu giấy chứng nhận trên không đúng mẫu của bệnh viện đang lưu hành. Ở mục họ, tên bác sĩ trên giấy chứng nhận nghỉ việc cũng không trùng với nhân sự của bệnh viện đã đăng ký chữ ký với cơ quan BHXH.
Nhận thấy vụ việc trên có dấu hiệu làm giả giấy tờ nhằm trục lợi quỹ BHXH, BHXH tỉnh đã dừng không thanh toán chế độ BHXH đối với bà T.H.A, đồng thời chuyển hồ sơ đề nghị Công an tỉnh Thái Bình điều tra làm rõ. Quá trình điều tra xác định, ngày 1/7/2022, bà A vào tài khoản mạng xã hội facebook tìm và đặt mua 1 giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH với giá 1,5 triệu đồng và nộp để công ty làm thủ tục thanh toán chế độ BHXH. Ngày 8/11/2022, Công an thành phố Thái Bình đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức” theo Điều 341 Bộ luật Hình sự để tiến hành điều tra theo quy định của pháp luật đối với bà T.H.A. Ngày 7/2/2023, Tòa án nhân dân thành phố Thái Bình đã mở phiên tòa xét xử bị cáo T.H.A về tội “làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức” theo quy định tại Điều 341 Bộ luật Hình sự; xử phạt bị cáo 6 tháng tù cho hưởng án treo, thời gian thử thách 1 năm.
Lãnh đạo Phòng Chế độ BHXH (BHXH tỉnh) cho biết: Việc trục lợi từ quỹ BHXH trên địa bàn tỉnh Thái Bình diễn ra không nhiều. Đến nay đã phát hiện 5 trường hợp sử dụng giấy tờ giả như: giấy ra viện và giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH. Trong đó, 1 trường hợp đã bị đưa ra xét xử, còn lại 4 trường hợp đã được BHXH tỉnh chuyển hồ sơ sang cơ quan Công an để điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật. Điều đáng nói, đa số vụ việc trục lợi từ quỹ BHXH đều không phải với số tiền lớn. Thậm chí, có trường hợp số tiền được hưởng từ quỹ BHXH còn thấp hơn chi phí mà cá nhân đó phải bỏ ra để thực hiện hành vi làm giả giấy tờ vì ngoài mục đích dùng giấy đó để thanh toán, người lao động còn dùng làm căn cứ xin nghỉ việc tại đơn vị. Tuy nhiên, hậu quả mà cá nhân có hành vi trục lợi từ quỹ BHXH thì lại rất nặng nề.
Thời gian qua, công tác chi trả các chế độ BHXH, BHYT được BHXH tỉnh thực hiện theo đúng quy định của ngành. BHXH tỉnh thường xuyên phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan trong việc quản lý, chi trả các chế độ BHXH, BHYT, tránh tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ.
Bà Nguyễn Thị Hồng Ngọc, Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Từ khi có dữ liệu trên hệ thống thông tin giám định BHYT, các cơ quan chức năng thường xuyên thực hiện việc rà soát thông tin khám chữa bệnh của người tham gia BHXH, BHYT, qua đó đã kịp thời phát hiện các trường hợp có dấu hiệu trục lợi quỹ BHXH, BHYT. Ngành BHXH đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn và phối hợp với ngành y tế chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh rà soát, kiểm tra các trường hợp vi phạm.
Để các chế độ BHXH, BHYT được giải quyết đúng, đủ, kịp thời, bảo đảm quyền lợi của người tham gia, theo bà Nguyễn Thị Hồng Ngọc: Thời gian tới, cùng với việc giải quyết tốt các chế độ BHXH, BHYT, BHXH tỉnh tiếp tục phối hợp với các đơn vị sử dụng lao động, các cơ quan liên quan tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về chính sách BHXH, BHYT; thường xuyên kiểm tra, rà soát, phát hiện, ngăn chặn kịp thời các hình thức lạm dụng nhằm quản lý chặt chẽ, sử dụng hiệu quả quỹ BHXH, BHYT, củng cố niềm tin của nhân dân vào tính nhân văn của chính sách BHXH, BHYT.
Duy Tùng