Chuối tá quạ – loại trái cây đặc sản của vùng đất Cầu Kè, được các nhà vườn trồng phổ biến xen trong vườn cây ăn trái của gia đình. Do thời gian từ lúc trồng đến cho trái của cây chuối tá quạ khá dài (khoảng 11 tháng) và chủ yếu bán cho người tiêu dùng để nấu ăn, nên giá trị từ trái chuối tá quạ mang lại chưa cao.
Chuối tá quạ nếu được trồng và chăm sóc đúng kỹ thuật, đạt trọng lượng trung bình 600-800gram/trái.
Tháng 8/2022, sản phẩm mứt chuối tá quạ sấy khô của Hợp tác xã Tân Qui (xã An Phú Tân, huyện Cầu Kè) được nghiên cứu, sản xuất thành công và đưa vào thị trường; được UBND tỉnh chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao vào ngày 30/12/2022. Hiện sản phẩm mứt chuối tá quạ sấy khô đang được tiêu thụ mạnh trên thị trường và khá hút hàng.
Với thời gian trồng kéo dài và khó ra buồng, nên sản phẩm chuối tá quạ trở nên khan hiếm và đã trở thành trái cây đặc sản của vùng đất Cầu Kè. Nên mỗi khi du khách có dịp về đây thường chọn dừa sáp và chuối tá quạ làm quà biếu cho người quen.
Nông dân Nguyễn Văn Xuyên, ấp Hòa An, xã An Phú Tân, huyện Cầu Kè cho biết: gia đình trồng 05 bụi chuối tá quạ trong quá trình trồng chuối tá quạ nhà vườn phải nhổ chuối con/bụi chuối sang trồng nơi khác; khi đó cây chuối mới ra buồng và đậu trái. Còn để các cây chuối trong bụi chuối cũ đã có cây ra buồng và thu hoạch, sẽ không ra buồng và cho trái. Nên rất ít nhà vườn chịu nhân giống ra trồng.
Trước đây, giá chuối tá quạ dao động từ 3.000-5.000 đồng/trái (tùy kích cỡ), từ đầu năm 2023 đến nay, giá chuối tá quạ tăng thêm từ 2.000-3.000 đồng/trái; loại I dao động 8.000-10.000 đồng/trái, loại II từ 5.000-7.000 đồng/trái. Ngoài ra, các thương lái thu mua chuối tá quạ còn mua theo cân ký (nguyên buồng) khoảng 10.000-12.000 đồng/kg.
Bà Đồng Thị Mai Linh, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Tân Qui cho biết: từ sản phẩm thô là chuối tá quạ trái khi được hợp tác xã sản xuất thành công với sản phẩm mứt chuối tá quạ sấy khô đã nâng cao được giá trị sản phẩm cho nhà vườn; bình quân giá chuối thu mua từ nông dân qua hợp tác xã tăng từ 25 – 30% so với trước đây. Vùng nguyên liệu chuối tá quạ cũng dần được nhà vườn phát triển mở rộng và cung cấp cho hợp tác xã như ở xã An Phú Tân, Hòa Tân, Hòa Ân (huyện Cầu Kè), Hựu Thành (Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long)…
Hiện nay, bình quân hợp tác xã thu mua từ 1,2 – 1,5 tấn chuối trái/tháng và sản xuất ra khoảng 0,5 – 0,6 tấn mứt chuối sấy khô. Sản phẩm mứt chuối tá quạ sấy khô đang có mặt tại các siêu thị và cửa hàng của các tỉnh Cần Thơ, Vĩnh Long, Thành phố Hồ Chí Minh và khách hàng ở Hà Nội cũng tìm đặt mua online.
Sản phẩm đặc sản của địa phương thông qua Chương trình OCOP – đã góp phần rất lớn vào việc nâng cao giá trị và khẳng định thương hiệu, chất lượng sản phẩm khi đến với người tiêu dùng. Đặc biệt, đối với vùng đất Cầu Kè, hiện nay, thông qua Chương trình OCOP đã phát triển và đem lại giá trị gia tăng rất cao cho các nông sản như dừa sáp, chuối tá quạ so với sản phẩm tiêu thụ chưa qua chế biến sâu. Hiện trên địa bàn huyện Cầu Kè có 22 sản phẩm OCOP, trong đó có 13 sản phẩm 3 sao; 08 sản phẩm 4 sao (trong đó có 03 sản phẩm tiềm năng 5 sao); 01 sản phẩm 5 sao (Dừa sáp sợi của Công ty TNHH Chế biến dừa sáp Cầu Kè).
Cũng theo bà Đồng Thị Mai Linh, Giám đốc Hợp tác xã nông nghiệp Tân Qui, từ nay đến cuối năm 2023, hợp tác xã phấn đấu xây dựng thêm 01 sản phẩm OCOP cho trái chôm chôm Tân Qui. Đây cũng là một trong những trái cây đặc sản và khá nổi tiếng ở vùng đất cù lao Tân Qui và hiện đang được các nhà vườn sản xuất theo hướng sạch – an toàn. Qua đó, sẽ góp phần nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm (Cù lao Tân Qui hiện có khoảng 90ha chôm chôm); riêng chuối tá quạ, trước đây nhà vườn ít chăm sóc, với giá chuối tá quạ hiện nay, nhà vườn đẩy mạnh đầu tư và chăm sóc tốt nhằm mang lại giá trị kinh tế cao. Chuối tá quạ được chăm sóc tốt, có thể đạt trọng lượng trung bình 600 – 800gr/trái (kích cỡ trái vào loại I); mỗi buồng từ 12 – 15 trái…
Bài, ảnh: HỮU HUỆ