Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc – Ảnh: GIA HÂN
Sáng 28-11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi).
Cần hỗ trợ nhiều hơn cho báo chí
Đáng chú ý, nhiều đại biểu Quốc hội đề xuất giảm thuế thu nhập doanh nghiệp với báo chí.
Đại biểu Thạch Phước Bình (Trà Vinh) cho rằng hiện nay các cơ quan báo chí hoạt động với mục tiêu phi lợi nhuận, phục vụ nhiệm vụ chính trị, tuyên truyền, giáo dục thay vì kinh doanh.
Nhưng việc áp dụng mức thuế thu nhập doanh nghiệp phổ thông 20% cho các khoản thu ngoài nhiệm vụ chính như quảng cáo, tổ chức sụ kiện tạo áp lực lớn lên tài chính của báo chí.
Ông nêu rõ các tổ chức công ích được hưởng chính sách miễn hoặc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp nhưng báo chí lại chưa được áp dụng cơ chế hỗ trợ tương tự dù có vai trò quan trọng trong xã hội.
Nhất là trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt bởi các nền tảng số như Google, Facebook, nguồn thu từ quảng cáo ngày càng giảm khiến nhiều cơ quan báo chí khó khăn trong duy trì hoạt động.
“Các khoản thu nhập không ổn định như tài trợ, hợp đồng quảng cáo nhỏ lẻ vẫn bị tính thuế thu nhập doanh nghiệp mà không xét đến tính đặc thù làm suy yếu khả năng tài chính của báo chí”, ông Bình nêu.
Bên cạnh đó, Luật thuế hiện tại chưa có quy định riêng cho cơ quan báo chí, dẫn đến việc áp dụng mức thuế suất như doanh nghiệp thông thường mà không xét đến vai trò đặc biệt của báo chí trong hệ thống chính trị, xã hội.
Một số cơ quan báo chí có thể hưởng ưu đãi nhờ các quy định khác như khu vực địa lý, lĩnh vực khuyến khích nhưng điều này không nhất quán, thiếu minh bạch.
Từ đó, ông đề xuất 7 nội dung ưu đãi với cơ quan báo chí. Trong đó, áp dụng mức thuế suất ưu đãi 10%, hoặc có thể thấp hơn đối với phần thu nhập từ hoạt động ngoài nhiệm vụ chính trị như quảng cáo, tổ chức sự kiện.
Đồng thời miễn thuế thu nhập doanh nghiệp đối với các khoản tài trợ, viện trợ cho cơ quan báo chí để tạo nguồn lực hỗ trợ thực hiện nhiệm vụ chính trị, truyền thông.
Tách biệt rõ ràng giữa thu nhập từ hoạt động tuyên truyền nhiệm vụ chính trị được miễn thuế và thu nhập từ các hoạt động kinh doanh hưởng ưu đãi thuế suất thấp.
Có chính sách hỗ trợ đặc biệt cho các cơ quan báo chí địa phương, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, nơi có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn và khả năng tự chủ tài chính thấp hoặc là rất thấp.
Xây dựng kê khai thuế đơn giản, ưu tiên hỗ trợ báo chí trong xác định thu nhập chịu thuế, áp dụng ưu đãi. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong kê khai, quyết toán thuế để giảm gánh nặng hành chính cho báo chí.
Cùng với đó, hỗ trợ gián tiếp thông qua các biện pháp như hình thành quỹ hỗ trợ tài chính từ ngân sách nhà nước, xã hội hóa để tài trợ một phần cho hoạt động báo chí. Xây dựng cơ chế thu thuế từ Google, Facebook… sử dụng nguồn thu này hỗ trợ báo chí trong nước.
Giảm thuế để báo chí làm tốt hơn các nhiệm vụ
Đồng tình với các nhận định này, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa (Phú Yên) nhấn mạnh báo chí đang hết sức khó khăn, đời sống, thu nhập của cán bộ, phóng viên giảm sút rất nhiều và hoạt động của các cơ quan với nhiều bài toán phải giải quyết.
Nguồn thu giảm trong khi nhiệm vụ nhiều hơn và đặc biệt là cạnh tranh thông tin trên mạng xã hội đòi hỏi chất lượng thông tin báo chí phải tốt hơn, đầu tư công sức nhiều hơn.
Ông cho rằng việc giảm thuế lần này chính là cơ hội, điều kiện để hỗ trợ cơ quan báo chí làm tốt hơn nhiệm vụ và cần có chính sách mạnh mẽ hơn.
Ông đề nghị giảm thuế xuống 10% với tất cả các loại hình báo chí, ngân sách nhà nước cũng không mất đi bao nhiêu nhưng là sự động viên rất quan trọng với báo chí. Đặc biệt khi giảm thuế thì tăng giá trị thông tin, tăng giá trị tinh thần để nhà báo làm việc tốt hơn, say sưa hơn.
Giải trình sau đó, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho hay nếu Quốc hội đồng ý, với báo in và các loại hình khác mức thuế là 10%.
Ban soạn thảo đã trao đổi với Ủy ban Tài chính – Ngân sách thống nhất nội dung này để giúp đỡ các cơ quan báo chí.
Ông nêu rõ với cơ quan báo chí có nhiều hình thức hỗ trợ như đặt hàng, quảng cáo… Đối với cơ quan báo chí chưa tự chủ thì Nhà nước vẫn cấp kinh phí bình thường.
