5h sáng, bà N.T. (80 tuổi, TP Thủ Đức) đã tranh thủ dậy sớm, tập thể dục, chuẩn bị đến Trạm y tế phường Phước Long A khám sức khỏe tổng quát miễn phí. Không chỉ riêng bà T., nhiều cụ trong phường cũng háo hức đến trạm y tế xếp hàng đợi tới lượt khám bệnh.
Bất ngờ khi được khám miễn phí
Theo ghi nhận của Tuổi Trẻ, 7h sáng 16-4, tại Trạm y tế phường Phước Long A (TP Thủ Đức) đã có nhiều người từ 60 tuổi trở lên đến trạm y tế, xếp hàng đợi tới lượt khám. Để tiện cho các cụ không phải chen hàng, chờ lâu, trạm đã bố trí những hàng ghế ngay ngắn.
Phía sâu trong trạm y tế được phân chia thành nhiều khu khác nhau: siêu âm, xét nghiệm máu, đo huyết áp… Y bác sĩ thăm khám cùng lực lượng hỗ trợ niềm nở hướng dẫn, có cả khu vực phát đồ ăn sáng sau khi khám xong và sữa miễn phí để mọi người mang về.
Bà N.T. chia sẻ đã mắc bệnh tiểu đường nhiều năm nay, thường bắt buộc phải đến bệnh viện khám định kỳ, đi khám phải có con cháu đi cùng và chờ đợi lâu. Trước ngày đến trạm y tế khám dịp này, khu phố đến phát phiếu khám và dặn dò kỹ ngày khám cho bà, khiến bà rất vui.
“Tôi háo hức lắm nên dậy từ 5h sáng, có rủ thêm mấy bà gần nhà đi cùng, trạm y tế sát nhà vừa đi tập thể dục tiện đi khám luôn, không phiền hà con cháu. Thấy lần này thăm khám nhanh, tôi không phải đợi chờ như ở bệnh viện nên vui lắm”, bà T. tâm sự.
Bà Nguyễn Thị Thanh Xuân – phó chủ tịch UBND phường Phước Long A – cho hay phường có 6 khu phố, 2.500 người cao tuổi. Để khám cho các cụ, địa phương đã huy động cộng tác viên sức khỏe cộng đồng, tổ dân phố, Hội Chữ thập đỏ hỗ trợ người cao tuổi. Các cụ khó khăn trong việc đi lại địa phương sẽ hỗ trợ khám tận nhà, nếu không có nhu cầu khám sẽ lấy lại thông tin để dễ quản lý.
Trong đợt đầu thăm khám vào tháng 3-2024, do chưa có kinh nghiệm tổ chức nên các cụ đến đông và phải chờ lâu. Sau đó địa phương rút kinh nghiệm, chia theo từng khu phố, tránh việc các cụ phải chờ. Trong những tháng tiếp theo phường sẽ thăm khám cuốn chiếu các khu phố còn lại, dự kiến hoàn thành trong tháng 11-2024.
Cũng theo bà Xuân, phần lớn các cụ đều mong muốn sau khi thăm khám sẽ có luôn thuốc thiết yếu tại trạm, hiện nay chưa có đủ, phải lên bệnh viện lấy thuốc. Trước mắt phường xã hội hóa, vận động các nhà hảo tâm hỗ trợ thuốc thiết yếu, về lâu dài cần thêm thuốc cho trạm y tế.
Phát hiện bệnh sớm hiệu quả điều trị cao hơn
Năm 2023 UBND TP.HCM đã ban hành kế hoạch khám sức khỏe, phát hiện sớm bệnh không lây nhiễm ở người cao tuổi giai đoạn 2024-2025 và những năm tiếp theo. Thành phố chi gần 150 tỉ đồng/năm khám sức khỏe miễn phí cho trên 1 triệu người cao tuổi phát hiện bệnh tật từ xa, giảm chi phí điều trị và tăng chất lượng sống cho người cao tuổi.
Bác sĩ Nguyễn Trung Hòa – giám đốc Trung tâm Y tế quận Gò Vấp – cho biết theo thống kê quận có khoảng 78.000 người cao tuổi. Từ tháng 3-2024 tất cả các phường thuộc quận bắt đầu triển khai khám sức khỏe cho 10% người cao tuổi. Từ tháng 4 liên tục đến cuối năm hoàn thành khám cho ít nhất 69.000 người, đạt 90-100% người cao tuổi (tối thiểu là 80% theo yêu cầu của Sở Y tế TP.HCM).
Tuy nhiên do đây là năm đầu tiên triển khai, người dân chưa quan tâm nhiều, nhiều người còn cho rằng không mắc các bệnh gì nên không cần khám, bên cạnh đó 30-40% người cao tuổi mắc bệnh mãn tính đang điều trị muốn đến bệnh viện hoặc nhiều người động viên họ mới ra khám.
Theo bác sĩ Hòa, để hoàn thành tốt mỗi trạm y tế huy động lực lượng cộng tác viên sức khỏe cộng đồng, tình nguyện viên hỗ trợ. Đồng thời cần có thiết bị đầy đủ, bác sĩ bệnh viện tuyến quận huyện xuống khám tại chỗ như một cơ sở y tế mới hy vọng khám “vét” hết được và còn tạo niềm tin cho người dân.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Văn Vĩnh Châu – phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM – cho biết tính đến ngày 17-4, toàn thành phố đã khám được hơn 57.000 người (chiếm 5,2%). Hiện tại các quận huyện đang đẩy nhanh tiến độ khám sức khỏe để hoàn thành nhiệm vụ vào cuối năm 2024. Do chương trình trong giai đoạn khởi động, có một số địa phương chưa thật sự quyết liệt chỉ đạo, đối chiếu, rà soát danh sách người cao tuổi dẫn đến bị động.
“Đây là lần đầu tiên các trạm y tế triển khai hoạt động khám sức khỏe cho người cao tuổi với số lượng lớn, một số còn lúng túng trong bố trí sắp xếp quy trình tiếp đón người cao tuổi tại các điểm khám. Sở Y tế sẽ tiếp tục cử tổ công tác làm việc tại các địa phương nhằm ghi nhận những khó khăn, hỗ trợ kịp thời cho các quận huyện”, ông Châu cho hay.
Cũng theo ông Châu, một số đơn vị chưa đáp ứng đầy đủ thuốc cho nhu cầu khám chữa bệnh. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên. Một trong những nguyên nhân khách quan là do số lượng mua sắm thuốc của mỗi trung tâm y tế nhỏ lẻ, nhiều nhà cung ứng không tham dự thầu.
Sở Y tế đã có kế hoạch thực hiện gói thầu mua sắm gộp nhằm tăng khối lượng mua sắm, tăng khả năng cung cấp thuốc cho tuyến khám chữa bệnh ban đầu (gồm trung tâm y tế, trạm y tế).
Các trung tâm y tế có thể gửi số lượng dự trù để thực hiện mua sắm gộp cùng với các đơn vị khác và giao cho một đơn vị đứng ra tổ chức việc mua sắm.
Kiến nghị Bộ Y tế có hướng dẫn đấu thầu mua sắm đủ thuốc cho y tế cơ sở
Ông Nguyễn Văn Vĩnh Châu cho biết một trong những khó khăn là hiện nay chưa có hướng dẫn cụ thể cho việc thực hiện đấu thầu theo hình thức mua sắm gộp cho tuyến y tế cơ sở. Sở Y tế đã có công văn gửi xin ý kiến Bộ Y tế hướng dẫn thực hiện.
Trong thời gian chờ hướng dẫn thực hiện công tác mua sắm theo quy định mới, Sở Y tế đang phối hợp với các đơn vị chuẩn bị các bước xây dựng danh mục để có thể tiến hành gói thầu trong thời gian sớm nhất.