MỎI MÒN CHỜ SỔ HỒNG
Trao đổi với chúng tôi, nhiều hộ dân mua căn hộ tại chung cư Thái An 3, Thái An 4 (Q.Gò Vấp) của Công ty Đất Lành, cho biết họ mua nhà đã 10 năm nhưng đến nay vẫn chưa được cấp sổ hồng. Bà Đ.L, một người có nhà tại đây, nói gần 800 hộ dân tại 2 lô chung cư này liên tục đấu tranh với chủ đầu tư để đòi sổ hồng nhưng tất cả chìm trong vô vọng. Không chỉ không có sổ hồng, họ còn phải đối mặt với nhiều tranh chấp khác như: quỹ bảo trì, sở hữu chung riêng, lập ban quản trị… Hàng chục năm sống trong căn nhà không được cấp sổ hồng khiến người mua nhà chẳng khác nào ở trọ.
“Đa số người mua nhà ở đây đều là dân lao động nghèo, họ dành dụm cả đời mới mua được căn nhà nên ai cũng lo lắng, thấp thỏm muốn được cấp sổ hồng cho yên tâm. Nhà không có sổ hồng giá trị giảm sút, đến nay ngân hàng cũng không cho vay nữa. Sau nhiều năm đòi sổ hồng bất thành, chúng tôi cũng không trông mong, hy vọng gì nữa vì nghe đâu công ty đã giải thể, tiền chắc cũng không còn và chủ đầu tư này cũng không còn làm một dự án nào”, bà Đ.L bức xúc.
Chung cảnh ngộ là các cư dân sống tại chung cư Lexington (TP.Thủ Đức) cũng hàng chục năm mòn mỏi chờ sổ hồng. Đầu năm 2021, Sở Tài nguyên – Môi trường (TN-MT) có văn bản đủ điều kiện để cấp sổ hồng, bà con nô nức làm hồ sơ. Nhưng đến cuối năm 2021, Văn phòng quản lý đất đai trả lời chưa được vì chủ đầu tư chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính. Chính quyền nói vậy nhưng phía chủ đầu tư là Công ty Novaland khẳng định tha thiết đóng tiền sử dụng đất bổ sung theo yêu cầu của nhà nước để tiến hành làm sổ hồng cho khách hàng, thậm chí doanh nghiệp sẵn sàng nộp tiền trước nhưng chưa được cơ quan chức năng đồng ý. Bà Hồ Thị Vinh, đại diện cư dân Lexington, bày tỏ khi mua căn hộ khách hàng đã thanh toán đầy đủ tiền và họ muốn biết còn vướng mắc gì, ở đâu, hướng giải quyết thế nào để cấp sổ hồng cho người dân.
Một chung cư tại Q.4 đã nhiều năm vào ở nhưng người dân chưa nhận được sổ hồng
Tại chung cư Hưng Ngân Garden (Q.12) hay dự án Sài Gòn Home (Q.Bình Tân) tình cảnh của các hộ dân cũng tương tự. Họ mua nhà từ cả thập niên trước nhưng đến nay cũng chưa được nhận sổ hồng. Theo hướng dẫn từ Sở TN-MT và UBND Q.Bình Tân, Công ty Nhà Sài Gòn có trách nhiệm đóng góp kinh phí, phối hợp cùng UBND Q.Bình Tân hoàn tất bồi thường phần diện tích 161,66 m2 (phần diện tích ngoài phạm vi lộ giới quy hoạch) chưa bồi thường theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Dù số tiền khá nhỏ nhưng sự việc “cù cưa” trong nhiều năm khiến không thể hoàn thành hồ sơ để tiến hành làm sổ hồng cho khách hàng.
Ông Bùi Ngọc Minh, Giám đốc Công ty Minh Thành – chủ đầu tư chung cư Minh Thành (Q.7), mệt mỏi vì nhiều năm qua công ty kiên nhẫn đi làm thủ tục cấp sổ hồng cho dân, nhưng mãi không xong bởi bị vướng ở khâu xác định đất ở và đất thương mại. Dù UBND TP.HCM đã chỉ đạo các sở ngành họp nhiều lần nhưng chưa có kết quả.
TRONG NĂM 2023 SẼ CẤP HẾT ?
Trước những bức xúc của người dân, ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TN-MT TP.HCM, cho biết hồ sơ cấp sổ hồng tiếp nhận tăng qua từng năm. Trong 8 năm gần đây, Sở đã giải quyết cấp sổ hồng cho 107.195 hồ sơ, hiện đang giải quyết 58.521 hồ sơ nhưng còn hàng chục ngàn căn hộ chưa được cấp do chủ đầu tư thế chấp sổ hồng dự án tại các ngân hàng nhưng không thực hiện thủ tục đăng ký xóa thế chấp. Vì thế, chưa có cơ sở để xem xét thẩm định điều kiện cấp sổ hồng cho người mua nhà tại 60 dự án.
Nguyên nhân tiếp theo là chủ đầu tư xây dựng không đúng giấy phép, quy hoạch, nên không đủ điều kiện nghiệm thu công trình, hoàn công, cấp sổ hồng. Ngoài ra, trước khi thực hiện cấp sổ hồng cho người mua nhà, chủ đầu tư phải thực hiện xong nghĩa vụ tài chính bổ sung đối với dự án theo quy định trong Nghị định 148 của Chính phủ. Trong khi đó, nghĩa vụ tài chính bổ sung phát sinh do thay đổi chỉ tiêu quy hoạch, xây dựng trong quá trình triển khai dự án, hoặc theo nội dung tại kết luận thanh tra, kiểm tra yêu cầu phải rà soát lại nghĩa vụ tài chính…
Hiện có 39 dự án với 26.959 căn đang gặp vướng mắc này. Một nguyên nhân nữa là các cơ quan thanh tra, kiểm tra, kiểm toán đề nghị cung cấp hồ sơ, tạm dừng giải quyết các thủ tục hành chính về đất đai; qua thống kê có 18 dự án, với tổng 9.413 căn. Cuối cùng là do quy định của pháp luật đối với loại hình bất động sản mới. Thực tế, có nhiều dự án bao gồm nhiều loại hạng mục công trình, trong đó có mục công trình xây dựng được thiết kế, cấp phép xây dựng với mục đích sử dụng hỗn hợp như làm căn hộ lưu trú (căn hộ cho thuê) hoặc văn phòng kết hợp lưu trú (officetel, condotel, shophouse)…
Để cấp sổ hồng cho số căn nhà này, Sở TN-MT đã ban hành kế hoạch cụ thể, đã báo cáo lãnh đạo UBND TP để chỉ đạo các sở, ngành liên quan phối hợp giải quyết. Theo đó, phân loại một số nhóm dự án đang vướng mắc và đưa ra giải pháp, lộ trình để giải quyết.
Đối với 47 dự án chỉ chờ xác nhận hoàn thành nghĩa vụ tài chính (nhóm 1), làm việc với các cơ quan thuế và doanh nghiệp để đôn đốc thực hiện nghĩa vụ tài chính, giải quyết trong tháng 6. Cấp sổ hồng ngay sau khi có thông báo hoàn thành nghĩa vụ tài chính của cơ quan thuế. Với 30.061 căn doanh nghiệp chậm nộp hồ sơ đề nghị cấp sổ hồng (nhóm 2), Sở TN-MT sẽ làm việc với các doanh nghiệp để đôn đốc việc nộp hồ sơ. Đối với 29 dự án với 10.019 căn vướng mắc về loại hình bất động sản mới chưa được quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật (nhóm 3), Sở TN-MT sẽ tổ chức buổi tập huấn với sự tham gia của Bộ TN-MT. Phấn đấu đến hết quý 3/2023 hoàn thành việc cấp sổ hồng cho số lượng căn hộ còn tồn đọng của nhóm 2 và 3.
Đối với 39 dự án phải thực hiện nghĩa vụ tài chính bổ sung (nhóm 4), 23 dự án đang được các đơn vị tư vấn thực hiện thẩm định giá, sau khi nhận được chứng thư thẩm định giá của đơn vị tư vấn, sẽ trình Hội đồng Thẩm định giá đất TP xem xét, thẩm định. Với 16 dự án còn lại Sở TN-MT sẽ phối hợp với Sở Tài chính trong quá trình tổng hợp, trình Hội đồng Thẩm định giá đất TP xem xét, thẩm định phương án giá đất. Thời gian thực hiện từ quý 2 – quý 4/2023. Đối với 6 dự án bị vướng mắc khác (nhóm 5), Sở TN-MT nghiên cứu, đề xuất cơ quan có thẩm quyền giải pháp tháo gỡ, trường hợp vượt thẩm quyền sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, giải quyết. Thời gian thực hiện từ quý 2 – quý 3. Với 18 dự án, 8.235 căn đang thanh tra, kiểm tra, điều tra (nhóm 6), sẽ có văn bản trao đổi với cơ quan thanh tra, kiểm tra, điều tra về khả năng tiếp tục thực hiện các thủ tục về cấp sổ hồng đối với từng dự án cụ thể; Thời gian thực hiện từ quý 2 – 3.
Chúng tôi ý thức được trách nhiệm trong vấn đề này để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, đẩy nhanh tiến độ cấp sổ hồng đối với các dự án, cũng như bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người mua nhà. Trên cơ sở đó Sở TN-MT phân công phân nhiệm rõ ràng, cụ thể để đẩy nhanh việc thực thi cấp sổ hồng cho người dân.
Ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TN-MT TP.HCM
