Nhà hát thành phố ở số 7 Công trường Lam Sơn, quận 1, xây năm 1897, hiện nhiều hạng mục xuống cấp sẽ được sửa chữa, phục dựng với kinh phí 337 tỷ đồng.
Thông tin được ông Lâm Ngô Hoàng Anh, Chánh văn phòng Sở Văn hóa và Thể thao TP HCM nói tại họp báo tình hình kinh tế, xã hội thành phố, chiều 28/9. Việc sửa chữa nhằm bảo tồn di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia, thành điểm tiếp khách quốc tế đến thành phố, tổ chức lễ hội, nghệ thuật, sự kiện trọng đại.
Theo nghị quyết HĐND thành phố vừa thông qua, nhà hát sẽ được tu bổ, phục dựng khối nhà chính, bổ sung các hệ thống kỹ thuật trang thiết bị; tổ chức di dời, bảo quản, cách thức sử dụng các hiện vật, thiết bị trong khi thi công.
Nhà hát là di tích cấp quốc gia nên yêu cầu quan trọng khi cải tạo là đảm bảo tính nguyên trạng công trình. Do đó, ngành chức năng đã scan 3D toàn bộ công trình kiến trúc này. Điều này giúp tạo các file dữ liệu với hình ảnh 3D, kích thước đúng tỷ lệ hiện thành, cấu kiện, thành phần… trước khi sửa chữa.
Dự án tu sửa sẽ thực hiện trong hơn ba năm. Quý 4 năm nay, công trình được lập báo cáo nghiên cứu khả thi, năm 2024 trình duyệt dự án đầu tư, thiết kế bản vẽ thi công và tổng dự toán; năm 2025 sẽ thi công lắp đặt, đến 2026 lắp đặt thiết bị, công tác sưu tầm, trưng bày. Việc thi công thực hiện theo hình thức cuốn chiếu đảm bảo các phòng chức năng hoạt động thường xuyên.
Đại diện Sở Văn hóa và Thể thao cho biết chi tiết kinh phí từng hạng mục dự án sẽ có khi Trung tâm bảo tồn di tích trực lập dự án cụ thể. Quá trình sửa chữa sẽ có thêm bước hạ giải, tức phải đưa các chi tiết xuống rồi sửa chữa, phục dựng. Nhiều nguyên vật liệu phải nhập ở nước ngoài về mới đảm bảo yêu cầu.
Nhà hát thành phố khi mới đi vào hoạt động chính thức năm 1900 tên gọi Nhà hát lớn Sài Gòn (L’Opera de Saigon), được thiết kế bởi kiến trúc sư Félix Olivier. Công trình lấy cảm hứng từ Nhà hát Opera Garnier ở Paris, thiết kế theo lối kiến trúc Flamboyant Gothic của thời Đệ tam cộng hòa Pháp thuộc thế kỷ 19.
Năm 1944, nhà hát bị trúng bom hư hại nặng, ngừng hoạt động. Hơn 10 năm sau mới được tu bổ nhưng được sử dụng với chức năng là trụ sở Quốc hội rồi Hạ nghị viện của chế độ Việt Nam Cộng hòa. Sau năm 1975, nơi đây trở lại với chức năng tổ chức biểu diễn nghệ thuật.
Từ đó đến nay, công trình đã qua một đợt trùng tu lớn vào năm 1998, dịp thành phố kỷ niệm Sài Gòn 300 năm. Thời điểm đó, TP HCM đã chi 25 tỷ đồng tu bổ các điêu khắc nổi trên tường và các tượng theo đúng mẫu ban đầu, phục chế một số trang trí với các vật liệu mới. Nhà hát cũng được trang bị một hệ thống điện hiện đại, âm thanh ánh sáng, sân khấu…
Lê Tuyết