Tổng thống Argentina xử lý “bom nợ” bằng liệu pháp sốc

Trong 9 tháng Tổng thống Argentina Javier Milei nắm quyền, chính phủ đã thực hiện các biện pháp cắt giảm tài chính mạnh mẽ. (Nguồn: The Guardian)

Đây là lần đầu tiên ông Milei tự trình bày ngân sách thay vì giao cho Bộ trưởng Kinh tế, nhằm thể hiện quyết tâm cao độ trong kiểm soát chi tiêu và hứa sẽ phủ quyết bất kỳ đề xuất nào đe dọa chính sách tài khóa nghiêm ngặt của mình.

Tổng thống Argentina đưa ra đề xuất ngân sách trên sau một tuần đầy xung đột chính trị trong Quốc hội, khi ông Milei chỉ trích lịch sử quản lý kinh tế yếu kém của nước này, đồng thời nhấn mạnh nguyên tắc “không thâm hụt”. Các đảng đối lập nỗ lực thông qua các luật tăng lương và lương hưu để hỗ trợ người dân trước các biện pháp thắt lưng buộc bụng, nhưng Tổng thống Milei kiên quyết bảo vệ chính sách tài chính khắc nghiệt của mình.

“Nền tảng của ngân sách là sự thật đầu tiên của kinh tế vĩ mô, sự thật đã bị bỏ qua nhiều năm ở Argentina, đó là không thâm hụt”, Tổng thống Milei khẳng định trước các nhà lập pháp. Ông nhấn mạnh việc quản lý tài chính phải tập trung vào “làm sạch bảng cân đối kế toán” và xử lý “bom nợ” mà chính phủ tiền nhiệm để lại.

Trong 9 tháng, Tổng thống Javier Milei nắm quyền, chính phủ đã thực hiện các biện pháp cắt giảm mạnh mẽ, từ giảm chuyển giao tài chính cho các tỉnh, loại bỏ trợ cấp năng lượng và vận tải, đến giữ lương và lương hưu ổn định bất chấp lạm phát tăng cao. Những biện pháp này giúp Buenos Aires lần đầu tiên đạt thặng dư tài chính 0,4% GDP sau gần hai thập kỷ, nhưng cũng đẩy gần 60% dân số vào cảnh nghèo đói, tăng mạnh từ mức 44% vào cuối năm ngoái.

Cuộc chiến lương hưu lên đến đỉnh điểm khi Tổng thống Milei phủ quyết dự luật tăng chi tiêu an sinh xã hội, khiến hàng ngàn người hưu trí, những người đã mất hơn một nửa sức mua do lạm phát, xuống đường biểu tình đối đầu cảnh sát.

Quốc hội do phe đối lập kiểm soát bác bỏ kế hoạch tăng chi tiêu cho lực lượng tình báo hơn 100 triệu USD và thông qua dự luật tăng chi cho các trường đại học công, bất chấp lời đe dọa phủ quyết từ Tổng thống.

Mặc dù cam kết tăng chi tiêu quốc phòng từ 0,5% lên 2,1% GDP, ông Milei vẫn bị chỉ trích gay gắt khi các biện pháp cắt giảm ảnh hưởng nghiêm trọng đến y tế và giáo dục. Chính sách tài khóa nghiêm khắc của Tổng thống gây ra sự phẫn nộ từ các nhà lập pháp khi nhiều người cho rằng ông đang ưu tiên đối đầu hơn là hợp tác.

Ông Javier Milei tiếp tục cảnh báo rằng liệu pháp sốc tài khóa không dễ dàng, nhưng chính quyền Buenos Aires tin rằng lạm phát hàng tháng dần hạ nhiệt, từ mức đỉnh 26% vào tháng 12 năm ngoái xuống còn 4%. Chính phủ kỳ vọng ngân sách năm 2025 giúp lạm phát hàng năm giảm xuống còn 18% và đạt tốc độ tăng trưởng kinh tế 5%.

Tuy nhiên, tương lai của Tổng thống Javier Milei và chính sách “thắt lưng buộc bụng” phụ thuộc rất nhiều vào sự đồng thuận với Quốc hội, nơi các cuộc đụng độ chính trị vẫn đang tiếp diễn và sẽ quyết định khả năng thực thi các biện pháp cải cách đầy tham vọng của ông.