Tôn tạo, phát huy giá trị di tích Khu mộ bác sĩ A.Yersin

Ông Nguyễn Văn Nhuận, Giám đốc Sở VHTT tỉnh Khánh Hòa cho biết: Sở vừa chủ trì phối hợp với UBND huyện Cam Lâm, Hội Những người ái mộ bác sĩ A.Yersin và các đơn vị liên quan họp để thống nhất về phương án tôn tạo, phát huy giá trị di tích Khu mộ bác sĩ A.Yersin.

Tại cuộc họp, đại diện Hội Những người ái mộ bác sĩ A.Yersin cho rằng, Khu mộ bác sĩ A.Yersin từ khi được công nhận là Di tích quốc gia vào năm 1990 đến nay, con đường vào khu vực này vẫn chưa được đầu tư, nâng cấp, gây bất tiện cho khách đến thăm viếng, do đó, Hội kiến nghị ngành chức năng nhanh chóng làm đường vào khu di tích.

Đại diện Hội cũng đề xuất tu bổ, tôn tạo cảnh quan di tích, thiết kế khu vực nhà chờ cho khách dừng nghỉ khi đến đây viếng mộ; trồng thêm cây xanh, là các loại cây giống như ngày xưa bác sĩ Yersin từng trồng; xây dựng bãi đỗ xe; bố trí mã QR tại điểm di tích để người dân, du khách dễ dàng tra cứu thông tin, tìm hiểu và cảm nhận về bác sĩ một cách trọn vẹn hơn.

Đại diện Phòng VHTT huyện Cam Lâm cũng nêu quan điểm, ngoài việc đầu tư đường vào di tích thì cần tu bổ chỉnh trang các hạng mục ở khu vực 1 di tích này như: Phần mộ, khu miếu thờ, điểm dừng chân…

Đại diện xã Suối Cát, huyện Cam Lâm cho rằng: Cần thiết kế lại khu vực cổng vào do hiện các bia chỉ dẫn không còn đúng nội dung; đồng thời đề xuất bố trí ống cấp nước vào khu vực này cạnh tuyến đường dự kiến xây dựng nhằm khớp nối toàn thể dự án trong tương lai.

Sau khi nghe các ý kiến, ông Nguyễn Văn Nhuận, Giám đốc Sở VHTT tỉnh Khánh Hòa đã ghi nhận và cho biết: Hiện nay, Sở đang hoàn tất các thủ tục trình UBND tỉnh nhằm triển khai dự án xây dựng con đường (rộng 12m) từ vòng xoay cầu vượt trên quốc lộ 1 vào khu di tích.

Con đường vào mộ nằm trong phạm vi đất thuộc quyền quản lý của Viện Pasteur Nha Trang, do đó các bên liên quan cũng đang tiến hành làm việc. Dự án này cũng bố trí xây dựng bãi đỗ xe cho người dân, du khách khi đến viếng mộ bác sĩ A.Yersin.

Theo ông Nguyễn Văn Nhuận, khuôn viên di tích 4ha này được chia làm hai khu vực, trong đó khu vực trên đỉnh đồi (khu vực 1) có mộ bác sĩ A.Yersin, khóm thờ nhà bác học Yersin, cây xanh cổ thụ quanh mộ…rộng khoảng 300m² là khu vực bảo vệ nghiêm ngặt, sẽ chỉ tu bổ, tôn tạo giữ nguyên trạng, không tiến hành đầu tư, xây dựng hạng mục nào. Phần diện tích còn lại (khu vực 2) được cho phép đầu tư nhằm mục đích bảo tồn, phát huy giá trị di sản. Thực tế khu vực này thời gian qua vẫn chưa được quan tâm bảo tồn, tôn tạo đúng mức, chưa phát huy được hết giá trị.

Giám đốc Sở VHTT tỉnh Khánh Hòa giao Trung tâm Bảo tồn di tích phối hợp các đơn vị chuyên môn thuộc Sở nghiêm túc tổng hợp, phân tích, tiếp thu các ý kiến đóng góp để sớm triển khai thực hiện dự án tu bổ, tôn tạo di tích. Đồng thời đề nghị không thay đổi hiện trạng khu vực 1, tu bổ trên tinh thần “hết sức thận trọng”. Ở khu vực 2 nghiên cứu quy hoạch tổ hợp bãi đỗ xe, nơi dừng nghỉ. Đối với đường vào khu mộ, ông Nhuận cho biết ngành chức năng đang cố gắng triển khai thực hiện ngay trong năm 2024, phấn đấu hoàn thành trong năm 2025.

Trước đó, Bộ VHTTDL đã có Công văn số 4099/BVHTTDL-DSVH gửi Sở VHTT tỉnh Khánh Hòa về tôn tạo di tích Khu mộ bác sĩ A.Yersin tại tỉnh Khánh Hòa. Theo đó, Bộ VHTTDL hoan nghênh việc đóng góp kinh phí đầu tư tôn tạo Khu mộ và xây mới Nhà tưởng niệm bác sĩ A.Yersin của Công ty cổ phần đầu tư Lạc Hồng nhằm tạo điều kiện phát huy giá trị di tích này. Đồng thời thấy rằng việc tu bổ, tôn tạo di tích này là cần thiết để thực hiện tình cảm biết ơn của thế hệ hôm nay đối với các bậc tiền nhân có nhiều công lao với đất nước và cùng là để tôn vinh công lao của bậc tiền nhân.

Tuy nhiên, có nhiều ý kiến khác nhau xung quanh vấn đề này, trong đó có ý kiến chưa đồng thuận về một số hạng mục của việc tu bổ, tôn tạo di tích Khu mộ A.Yersin. Vì vậy, Bộ VHTTDL đề nghị Sở VHTT báo cáo UBND tỉnh Khánh Hòa chỉ đạo các cơ quan chức năng của tỉnh làm việc với Hội Những người ái mộ bác sĩ A.Yersin và Viện Pasteur Nha Trang để thống nhất phương án tôn tạo các hạng mục công trình thuộc di tích Khu mộ bác sĩ A.Yersin, sau đó trình UBND tỉnh và Bộ VHTTDL xem xét quy định hiện hành.