Tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, khắc phục hạn chế, tháo gỡ vướng mắc, khơi thông mọi nguồn lực cho phát triển

(MPI) – Tại Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 9 năm 2024, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã trình bày báo cáo tóm tắt một số nội dung về việc tiếp thu, hoàn thiện dự thảo Luật Đầu tư công (sửa đổi) và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu.

Phiên họp diễn ra dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Dự Phiên họp có các Phó Thủ tướng Chính phủ; các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan liên quan. Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương và Nguyễn Thị Bích Ngọc tham dự phiên họp.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Chinhphu.vn

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, thực hiện nhiệm vụ được giao, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã khẩn trương xây dựng Luật Đầu tư công sửa đổi và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu. Trong đó, về sửa đổi Luật Quy hoạch, để đáp ứng yêu cầu điều chỉnh quy hoạch trong những trường hợp cấp bách, dự thảo Luật quy định về điều chỉnh quy hoạch theo thủ tục rút gọn. Đồng thời, thủ tục này được chỉnh lý, quy định chặt chẽ hơn theo hướng việc điều chỉnh quy hoạch không làm thay đổi mục tiêu quy hoạch, bảo đảm tính đồng bộ, kế thừa, ổn định của các quy hoạch.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã hoàn thiện các nội dung khác, bao gồm: Hoàn thiện quy định về hệ thống quy hoạch quốc gia, mối quan hệ giữa các loại quy hoạch để bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ của hệ thống quy hoạch; Phân quyền cho UBND cấp tỉnh phê duyệt kế hoạch thực hiện quy hoạch tỉnh để bảo đảm tính chủ động, linh hoạt trong triển khai thực hiện quy hoạch tỉnh.

Bổ sung quy định cho phép sử dụng nguồn chi thường xuyên và các nguồn vốn hợp pháp khác cho hoạt động quy hoạch để tạo cơ chế linh hoạt khi sử dụng ngân sách nhà nước, phù hợp với tính chất của từng loại quy hoạch; Điều chỉnh quy định về “Danh mục dự án” trong quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh thành “Danh mục dự kiến các dự án” để phù hợp với tính định hướng, dài hạn của các quy hoạch này…

Về sửa đổi Luật Đầu tư, với mục tiêu đơn giản hoá thủ tục đầu tư, rút ngắn thời gian triển khai thực hiện dự án để tạo cơ chế thuận lợi, cạnh tranh nhằm thu hút các nhà đầu tư chiến lược, dự thảo Luật quy định về thủ tục đầu tư đặc biệt áp dụng đối với một số dự án thuộc lĩnh vực công nghệ cao tại khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao và khu kinh tế theo quy trình đăng ký đầu tư tại Ban quản lý các khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế để cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư.

Chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, giảm thủ tục hành chính liên quan, trong đó nhà đầu tư không phải thực hiện một số thủ tục để được cấp phép, chấp thuận hoặc phê duyệt trong 3 lĩnh vực cần sử dụng nhiều thời gian thực thủ tục hành chính là xây dựng, bảo vệ môi trường và phòng cháy, chữa cháy.

Đồng thời, tiếp thu ý kiến các cơ quan, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã hoàn thiện quy định về thủ tục đặc biệt theo hướng làm rõ đối tượng áp dụng là các dự án thuộc lĩnh vực đổi mới sáng tạo, nghiên cứu và phát triển; công nghiệp mạch tích hợp bán dẫn, công nghệ thiết kế, chế tạo linh kiện, vi mạch điện tử tích hợp, chip, và lĩnh vực công nghệ cao, sản phẩm công nghệ cao được ưu tiên, khuyến khích đầu tư theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Bổ sung quy định về hồ sơ đăng ký đầu tư và các tài liệu do nhà đầu tư lập để gửi cơ quan quản lý nhà nước làm cơ sở kiểm tra, giám sát; Quy định trách nhiệm của Ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế trong việc kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện dự án theo Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và cam kết của nhà đầu tư; phối hợp với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện cam kết của nhà đầu tư về xây dựng, bảo vệ môi trường, chuyển giao công nghệ, phòng cháy, chữa cháy theo quy định của pháp luật…

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã làm việc trực tiếp với Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Khoa học và công nghệ về nội dung này và đã có công văn số 7067/BKHĐT-PC ngày 04/9/2024 gửi các Bộ đề nghị có ý kiến, đề xuất các nội dung cần bổ sung vào hồ sơ dự án để bảo đảm công tác hậu kiểm đối với lĩnh vực xây dựng, bảo vệ môi trường, công nghệ và phòng cháy, chữa cháy.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp tục hoàn thiện nội dung về quy định về phân quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ cho UBND cấp tỉnh; Quy định về chấm dứt hoạt động đối với các dự án đầu tư không được triển khai thực hiện trong nhiều năm, gây lãng phí đất đai, giải phóng nguồn lực.

Quy định về thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước và các nguồn thu hợp pháp khác để thu hút nhà đầu tư chiến lược, tập đoàn đa quốc gia và hỗ trợ doanh nghiệp đối với một số ngành, nghề ưu đãi đầu tư.

Về sửa đổi Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã hoàn thiện nội dung này theo hướng khuyến khích thực hiện phương thức PPP đối với tất cả các dự án thuộc lĩnh vực đầu tư công nhằm cung cấp sản phẩm, dịch vụ công, trừ các dự án thuộc trường hợp Nhà nước độc quyền theo quy định của pháp luật quản lý ngành, lĩnh vực hoặc dự án thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội.

Bãi bỏ hạn mức về quy mô vốn đầu tư tối thiểu để thực hiện dự án PPP; giao Bộ, ngành và địa phương xem xét và chịu trách nhiệm quyết định lựa chọn dự án phù hợp với nhu cầu và điều kiện thực hiện của nhà đầu tư.

Tiếp tục áp dụng loại hợp đồng BT thanh toán bằng tiền và thanh toán bằng quỹ đất theo hướng đổi mới toàn diện cách thức thực hiện và thanh toán cho nhà đầu tư, khắc phục tối đa các bất cập, vướng mắc trong việc thực hiện loại hợp đồng này; Bổ sung loại hợp đồng BT không yêu cầu thanh toán để áp dụng đối với các công trình kết cấu hạ tầng và cung cấp dịch vụ công do nhà đầu tư tự đề xuất đầu tư xây dựng và chuyển giao cho Nhà nước mà không yêu cầu thanh toán chi phí đầu tư xây dựng.

Dự thảo cũng sửa đổi, bổ sung các quy định về cơ chế tài chính đối với dự án PPP; quy trình, thủ tục thực hiện dự án PPP; việc xử lý vướng mắc đối với các dự án BOT, BT chuyển tiếp.

Về sửa đổi Luật Đấu thầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã hoàn thiện nội dung này nhằm góp phần tiết kiệm thời gian, đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, gói thầu. Cho phép áp dụng hình thức đấu thầu hạn chế, đấu thầu quốc tế, đấu thầu trong nước trong trường hợp đối tác phát triển, nhà tài trợ nước ngoài yêu cầu áp dụng các hình thức này như một điều kiện ràng buộc trong quá trình đàm phán, ký kết các điều ước quốc tế, thỏa thuận vay nước ngoài nhằm đẩy nhanh quá trình đàm phán, ký kết điều ước quốc tế, thỏa thuận vay nước ngoài.

Bổ sung các gói thầu được áp dụng hình thức lựa chọn nhà thầu trong trường hợp đặc biệt, đồng thời phân cấp thẩm quyền quyết định áp dụng hình thức này nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án, gói thầu có yêu cầu đặc thù về lựa chọn nhà thầu mà không thể áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu khác được quy định tại Luật này.

Sửa đổi quy định về áp dụng mua sắm trực tiếp đối với việc mua thuốc để bán lẻ tại cơ sở bán lẻ thuốc nhằm tháo gỡ khó khăn cho hoạt động bán lẻ thuốc tại nhà thuốc bệnh viện, đẩy nhanh tiến độ mua sắm thuốc, đáp ứng chất lượng và yêu cầu phục vụ công tác khám bệnh, chữa bệnh.

Ngoài ra, Luật này sửa đổi, bổ sung một số nội dung khác để tháo gỡ vướng mắc, tăng tính cạnh tranh trong đấu thầu, bảo đảm quyền lợi của các đối tượng trong quá trình tham dự thầu, như: bổ sung quy định về tư cách hợp lệ của nhà thầu; rút ngắn thời gian chuẩn bị hồ sơ dự thầu đối với gói thầu dịch vụ tư vấn đơn giản, giá trị nhỏ; sửa đổi quy định về phương thức một giai đoạn hai túi hồ sơ.

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: Chinhphu.vn

Kết luận chung phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá sau một ngày làm việc khẩn trương, sôi nổi với tinh thần trách nhiệm cao, Chính phủ đã hoàn thành 05 nội dung quan trọng; đề nghị các đồng chí Bộ trưởng chỉ đạo tiếp thu nghiêm túc, đầy đủ ý kiến hợp lý của các thành viên Chính phủ và các đại biểu, hoàn thiện các đề nghị, dự án luật theo quy định, bảo đảm tiến độ, nâng cao chất lượng; các đồng chí Phó Thủ tướng được phân công theo lĩnh vực phụ trách quan tâm, trực tiếp chỉ đạo việc hoàn thiện 05 nội dung quan trọng nêu trên.

Thủ tướng nhấn mạnh đến một số nhiệm vụ trọng tâm về công tác thể chế thời gian tới và cho rằng, khối lượng công việc rất lớn do đòi hỏi của thực tiễn trong khi phải dành thời gian, công sức cho nhiều nhiệm vụ quan trọng khác. Theo đó, phải tiếp tục phát huy tinh thần vì nhân dân phục vụ, càng làm càng tốt hơn, xứng đáng với sự tin tưởng, mong đợi của Đảng, Nhà nước, nhân dân.

Thủ tướng đề nghị các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ ưu tiên thời gian, tập trung nguồn lực cao nhất, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo hoàn thiện các dự án luật để trình Quốc hội theo đúng quy định; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội, tạo sự đồng thuận trong quá trình thẩm tra, giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật theo ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đại biểu Quốc hội; tiếp tục lấy ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà hoạt động thực tiễn, đối tượng tác động… Đồng thời yêu cầu việc xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh phải kịp thời, không để xảy ra khoảng trống pháp lý, vướng mắc gây khó khăn cho địa phương, doanh nghiệp, người dân, ảnh hưởng đến hiệu lực thi hành của luật do chậm ban hành văn bản quy định chi tiết./.

Tùng Linh

Bộ Kế hoạch và Đầu tư