Trước sự phát triển mạnh mẽ, rộng khắp của phong trào đấu tranh cách mạng, sự trưởng thành nhanh chóng của lực lượng tự vệ, để bảo đảm có một tổ chức chặt chẽ cho cuộc khởi nghĩa Nam kỳ, ngày 12-8-1940, tại nhà ông Tư Tĩnh ở xóm Vườn, ấp Miễu, xã Long Hưng, quận Châu Thành, tỉnh Mỹ Tho (nay là ấp Miễu Hội, xã Thạnh Phú, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang), Tỉnh ủy Mỹ Tho mở Hội nghị thành lập Ban Quân sự tỉnh gồm 7 đồng chí, đồng chí Nguyễn Hữu Thường làm Trưởng ban.
83 NĂM – CHẶNG ĐƯỜNG GIAN KHÓ NHƯNG ĐẦY VINH QUANG
Sau khi được thành lập, trong một thời gian ngắn, Ban Quân sự tỉnh đã tổ chức xây dựng lực lượng tự vệ của tỉnh hơn 3.000 người, vũ khí trang bị thô sơ, nhưng tinh thần chiến đấu rất hăng hái. Ngày 23-11-1940, cuộc Khởi nghĩa Nam kỳ nổ ra. Được sự hỗ trợ của lực lượng tự vệ, nhân dân nổi dậy làm chủ phần lớn vùng nông thôn, đánh chiếm 11 đồn, tiêu diệt 23 tên, thu 34 khẩu súng, phá hủy 20 cây cầu, bảo vệ chính quyền và bảo vệ các phiên tòa xét xử bọn ác ôn…
 |
| Chiến sĩ mới tuyên thệ dưới Quân kỳ Quyết thắng. Ảnh: THANH LÂM |
Giữa tháng 8-1945, tình hình chuyển biến có lợi cho phong trào cách mạng. Trước tình thế đó, ngày 17-8-1945, Tỉnh ủy Mỹ Tho tổ chức Hội nghị quyết định phát lệnh khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân. Ngày 18-8-1945, lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh Mỹ Tho được sự hỗ trợ của lực lượng nội ứng, dùng áp lực khống chế, buộc địch đầu hàng, giao các công sở cho quân khởi nghĩa. Đến ngày 25-8-1945, lần lượt tại các huyện Châu Thành, Chợ Gạo, Cai Lậy, Cái Bè, An Hóa, chính quyền đã thuộc về tay nhân dân. Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công đã mở ra kỷ nguyên mới – kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
| Từ năm 2000 đến nay, LLVT tỉnh Tiền Giang đã được tặng thưởng 6 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất, Nhì, Ba; 1 Huân chương Chiến công hạng Ba, 1 Huân chương Lao động hạng Ba, nhiều Cờ thi đua của Chính phủ, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân khu 9 và của Tỉnh ủy, UBND tỉnh. Nhiều năm liền, Đảng bộ Quân sự tỉnh luôn đạt trong sạch vững mạnh tiêu biểu. |
Tháng 3-1946, thực hiện chỉ thị của Xứ ủy, lực lượng tập trung của Mỹ Tho thành lập Trung đội Tự vệ chiến đấu, Trung đội Quốc vệ đội và Chi đội 17. Tháng 10-1946, tỉnh Gò Công thành lập Trung đội 9 và Trung đội Tự vệ chiến đấu, Tiểu đội Quốc vệ đội. Chỉ một thời gian ngắn từ tháng 3 đến tháng 10-1946, bộ đội tập trung cùng lực lượng tự vệ hoạt động diệt tề, bài trừ trộm cướp, đã diệt được trên 100 tên địch, phá hủy 2 xe quân sự, thu 63 súng.
Đầu năm 1947, thực hiện Lời kêu gọi ngày Toàn quốc kháng chiến (ngày 19-12-1946, LLVT Tiền Giang đã tổ chức 2 trận phục kích tại Cổ Cò (xã An Thái Đông, huyện Cái Bè) và Giồng Dứa (xã Long Định, huyện Châu Thành) tiêu diệt Tiểu đoàn Lê-ông và đoàn xe của Chính phủ bù nhìn Pháp ở Nam bộ, làm chấn động dư luận trong và ngoài nước.
Giữa năm 1948, trên địa bàn Mỹ Tho – Gò Công, hệ thống chỉ huy từ tỉnh đội xuống xã đội được kiện toàn. Từ đây, phong trào chiến đấu du kích của tỉnh đi vào nền nếp. LLVT Mỹ Tho, Gò Công có điều kiện đánh địch nhiều hơn, các đại đội độc lập huyện cùng với Tiểu đoàn 309, Liên Trung đoàn 105 – 120, đánh địch những trận lớn trên địa bàn: Châu Thành, Cai Lậy, Cái Bè.
 |
| Đại tá Phạm Văn Thanh, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Tiền Giang thăm, tặng quà cho bà Nguyễn Thị Sòi (vợ liệt sĩ Lương Văn Quới), ngụ ấp Cả Thu 2, xã Phú Thạnh, huyện Tân Phú Đông. Ảnh: THANH LÂM |
Bước sang năm 1954, trước khi Pháp bị buộc phải ký kết hiệp định đình chiến tại Giơ-ne-vơ, trong lúc tiếng súng diệt địch ở khắp nơi trong tỉnh, LLVT Mỹ Tho gặt hái tiếp những chiến thắng vang dội như: Chà Là, Kinh 12, Tam Bình, Nhị Mỹ, An Thạnh Thủy, Kinh Chợ Gạo, Mỹ Tịnh An… Ngày 2-1-1963, tại Ấp Bắc, xã Tân Phú, huyện Cai Lậy nổ ra trận đánh quan trọng, tác động lớn đến mọi mặt của cuộc chiến tranh cách mạng trong tỉnh Mỹ Tho và cả miền Nam. Đây là một trong những trân địch thua đau nhất, đã chứng tỏ con át chủ bài của chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” đã bị vô hiệu hóa bởi cuộc chiến tranh nhân dân, một báo hiệu cho sự thất bại của chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” mà Mỹ và tay sai kỳ vọng.
Từ năm 1964, Ban Quân sự tỉnh, huyện đổi thành Ban Chỉ huy Tỉnh đội, Huyện đội có các cơ quan tham mưu, chính trị, hậu cần hoàn chỉnh. Từ đây, LLVT Mỹ Tho từng bước trưởng thành, độc lập chiến đấu và phối hợp chặt chẽ với lực lượng cấp trên hoạt động trên địa bàn đã làm trọn vai trò đòn xeo cho các cuộc nổi dậy quần chúng ba mũi đánh địch mà Đảng bộ và nhân dân giao cho.
Ngày 15-9-1967, trên rạch Ba Rài tại ấp 4, xã Cẩm Sơn, huyện Cai Lậy đã diễn ra trận chiến đấu của Tiểu đoàn bộ binh 263 của Quân khu 8 và quân dân tỉnh Mỹ Tho, chống lại cuộc hành quân càn quét của Lữ đoàn 2, Sư đoàn 9 của Mỹ. Qua một ngày chiến đấu, quân và dân ta đã đánh bại cuộc hành quân “Cohart” của quân Mỹ, bước đầu làm phá sản chiến thuật “Lực lượng đột kích đường sông” bằng hạm đội nhỏ, nhằm thọc sâu vào vùng căn cứ cách mạng “tìm diệt” quân giải phóng. Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân 1968 mở ra bước ngoặt lớn của chiến tranh, làm phá sản chiến lược “Chiến tranh cục bộ”, đánh đòn quyết định vào ý chí xâm lược của đế quốc Mỹ, buộc chúng phải xuống thang chiến tranh.
 |
| Bộ CHQS tỉnh tổ chức bàn giao nhà “Tình đồng đội” trong hoạt động “Tết Quân – Dân” năm 2023. Ảnh: THANH LÂM |
Ngày 30-4-1975, Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng, giải phóng miền Nam, Bắc Nam sum họp một nhà. Trong niềm vui chung, các LLVT Tiền Giang không một ngày ngơi nghỉ, vừa phải làm nhiệm vụ quân quản, góp phần giải quyết hậu quả sau chiến tranh, vừa phải làm nhiệm vụ truy quét tàn quân địch để bảo vệ cuộc sống bình yên cho nhân dân, chống vượt biên, vượt biển trái phép; đồng thời tham gia sản xuất để giải quyết một phần khó khăn về kinh tế của đất nước… Không một ngày nghỉ ngơi, một bộ phận lớn của LLVT Tiền Giang lại phải lên đường tham gia đánh địch bảo vệ biên giới Tây Nam và làm nhiệm vụ quốc tế.
Theo lệnh điều động của Bộ Tư lệnh Quân khu 9, ngày 2-1-1979, LLVT Tiền Giang lên đường làm nhiệm vụ quốc tế có Tiểu đoàn 514C, Tiểu đoàn 2009, Tiểu đoàn Ấp Bắc, 1 tiểu đoàn địa phương huyện, 2 tiểu đoàn dân quân, 1 Tiểu đoàn Thanh niên xung phong và các đơn vị trực thuộc tỉnh lên biên giới Long An, An Giang và làm nhiệm vụ chiến đấu giúp bạn giải phóng đất nước Campuchia khỏi họa diệt chủng của bọn Pôn Pốt. Hơn 10 năm chiến đấu và công tác trên đất bạn Campuchia, cán bộ, chiến sĩ LLVT Tiền Giang tiếp tục phát huy tốt chủ nghĩa anh hùng cách mạng, truyền thống chiến đấu của cha anh năm xưa, đã để lại trong lòng nhân dân và LLVT cách mạng Campuchia những tình cảm tốt đẹp và tinh thần quốc tế thủy chung trong sáng.
Với những thành tích đặc biệt xuất sắc đạt được trong 2 cuộc kháng chiến, ngày 6-11-1978, LLVT tỉnh Mỹ Tho (nay là tỉnh Tiền Giang) đã vinh dự được Chủ tịch nước Tôn Đức Thắng ký Quyết định phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân. Ngày 26-10-2001, Tư lệnh Quân khu 9 ban hành Quyết định 304 công nhận ngày 12-8-1940 là Ngày thành lập và cũng là Ngày truyền thống của LLVT tỉnh Tiền Giang Bước vào thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, LLVT tỉnh nhà tiếp tục giữ vững và phát triển lên một tầm cao mới. Điều đáng tự hào là ngày 27-5-2013, một lần nữa LLVT tỉnh Tiền Giang vinh dự được Chủ tịch nước ký Quyết định phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân trong thời kỳ đổi mới. Điều đó đã minh chứng, dù bất kỳ hoàn cảnh khó khăn nào, LLVT tỉnh Tiền Giang vẫn luôn vững vàng, tỏa sáng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, là lực lượng nòng cốt để bảo vệ Đảng, chính quyền và nhân dân địa phương.
TỎA SÁNG PHẨM CHẤT “BỘ ĐỘI CỤ HỒ” THỜI KỲ MỚI
Những năm gần đây, Đảng ủy – Bộ CHQS tỉnh luôn quán triệt quan điểm lấy xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị làm cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của LLVT. Cấp ủy, chỉ huy các cấp đã làm tốt vai trò tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương tập trung lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng các tiềm lực chính trị, kinh tế, quốc phòng – an ninh vững mạnh, có nhiều chủ trương, giải pháp đồng bộ đáp ứng yêu cầu xây dựng khu vực phòng thủ ngày càng vững chắc.
 |
| LLVT tỉnh Tiền Giang không ngừng nâng cao chất lượng huấn luyện, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Ảnh: THANH LÂM |
LLVT tỉnh thường xuyên quan tâm chú trọng đến việc xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh gắn với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện; gắn xây dựng đội ngũ cấp ủy với xây dựng đội ngũ cán bộ chủ chốt; xây dựng đội ngũ đảng viên với xây dựng đội ngũ cán bộ. Từ đó, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của cấp ủy, các tổ chức Đảng và chất lượng của đội ngũ cán bộ đảng viên.
Thực hiện tốt công tác chính sách đối với quân đội, hậu phương quân đội và phong trào đền ơn đáp nghĩa, chính sách người có công cách mạng được tiến hành thường xuyên, liên tục. Thực hiện tốt phong trào thi đua “LLVT Tiền Giang chung sức xây dựng nông thôn mới”, “LLVT Tiền Giang chung tay vì người nghèo – Không để ai bị bỏ lại phía sau”; cùng với địa phương tuyên truyền vận động nhân dân xây dựng hệ thống chính trị; tham gia xây dựng các công trình phúc lợi, giúp dân khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh… Qua đó, góp phần xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh, củng cố thế trận lòng dân, góp phần tô đậm hình ảnh, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” trong tình hình mới.
Phong trào thi đua “Ngành Hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy” và Cuộc vận động “Quản lý, khai thác vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm và an toàn giao thông” được triển khai thực hiện có hiệu quả, luôn đạt và vượt chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao, bảo đảm phục vụ tốt cho hoạt động thường xuyên và sẵn sàng chiến đấu của LLVT tỉnh.
Cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh Tiền Giang vinh dự, tự hào kế thừa truyền thống, nguyện luôn xứng đáng với quá khứ vinh quang của cha ông, ra sức học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ, năng lực mọi mặt, tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh bảo vệ thành quả, lợi ích và cuộc sống bình yên, ấm no, tự do, hạnh phúc của nhân dân. Tất cả những việc làm đó đã tô thắm thêm truyền thống vẻ vang của đơn vị 2 lần được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân, góp phần tỏa sáng phẩm chất, hình ảnh cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới.
HỒNG LÊ – THANH LÂM
.
