Trang chủNewsThế giớiTiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới



Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát Crocus City Hall ở thủ đô Moscow hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý và nhiều câu hỏi về quốc gia Trung Á này được đưa ra.

Những kẻ khủng bố Tajik: Nỗi sợ có thật của người Nga
Một trong 4 nghi phạm vụ tấn công khủng bố ở Nga được dẫn giải đến tòa án ngày 25/3. (Nguồn: RIA Novosti)

Ngày 25/3, giới chức Nga đã công bố danh tính 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát Crocus City Hall ở thủ đô Moscow hôm 22/3 khiến ít nhất 139 người thiệt mạng, gần 150 người bị thương.

Cả 4 nghi phạm, gồm Dalerdjon Mirzoyev (32 tuổi), Saidakrami Rachabalizod (30 tuổi), Muhammadsobir Fayzov (19 tuổi) và Shamsidin Fariduni (25 tuổi), đều mang hộ chiếu Tajikistan.

Văn phòng Tổng thống Tajikistan ngày 24/3 cho biết, Tổng thống Tajikistan Emomali Rahmon nói với người đồng cấp Nga Vladimir Putin trong một cuộc điện đàm sau vụ tấn công khẳng định rằng “những kẻ khủng bố không có quốc tịch, tổ quốc cũng như không theo tôn giáo nào”.

Vậy vì sao những kẻ khủng bố này đều mang quốc tịch Tajikistan và quốc tịch của họ có liên quan gì đến cáo buộc khủng bố?

Những điều cần biết về Tajikistan

Tajikistan là một quốc gia không giáp biển với 10 triệu dân nằm giữa Uzbekistan, Afghanistan và Trung Quốc. Đây là quốc gia nghèo nhất trong số các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ.

Tajikistan có nghĩa “Vùng đất của người Tajik” trong tiếng Ba Tư. Từ “Tajik” đã được sử dụng để phân biệt người Iran với người Turk tại Trung Á, bắt đầu ngay từ thế kỷ thứ 10.

Tajik là dân tộc lớn nhất ở Tajikistan và lớn thứ hai ở Afghanistan. Ước tính có hơn 3 triệu người Tajik đang sinh sống tại Nga, chiếm khoảng 1/3 tổng dân số Tajikistan. Người Tajik tại Nga thường làm những công việc lương thấp tại các công trường xây dựng, chợ sản xuất hay vệ sinh công cộng.

Sự sụt giảm dân số tại Nga khiến nước này ngày càng phụ thuộc vào lao động nước ngoài để đáp ứng những nhu cầu về lực lượng lao động. Chính vì vậy số người Tajik tại Nga ngày càng tăng, tuy nhiên vị thế trong xã hội của họ không cao.

Từ năm 2022, những người Tajik cũng được huy động nhập ngũ để tham gia chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine.

Tộc người Tajik từng có bề dày lịch sử huy hoàng. Trong hơn một thiên niên kỷ, người Tajik, hậu duệ nói tiếng Ba Tư của người Sogdian cổ đại thống trị Con đường Tơ lụa, vốn là tầng lớp tinh hoa văn hóa tại Trung Á.

Từ thời kỳ Phục hưng Ba Tư Mới vào thế kỷ thứ X khi thủ đô Bukhara cạnh tranh với Baghdad về vị thế một trung tâm Hồi giáo và văn hóa cao cấp, người Tajik chủ yếu là những học giả và quan chức cấp cao ở nhiều thành phố lớn ở Trung Á cho đến Cách mạng Nga.

Nhà thông thái thời Trung cổ nổi tiếng Avicenna là người dân tộc Tajik, cùng nhiều cái tên khác như nhà sưu tập Hadith (bản ghi chép những lời dạy của Muhammad) Bukhari, nhà thơ Sufi Rumi…

Năm 1868, Nga hoàng sáp nhập miền Bắc Tajikistan vào đế chế Nga, còn miền Nam Tajikistan nằm dưới chế độ bảo hộ của Nga.

Ngày 14/10/1924, Tajikistan gia nhập thành phần nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết Uzbekistan. Ngày 16/10/1929, Tajikistan tách ra thành nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết Tajikistan, chủ yếu bao gồm các vùng lãnh thổ miền núi, cận biên và không có đô thị lớn. Ngày 5/12/1929, Tajikistan gia nhập Liên bang Xô Viết. Năm 1991, Tajikistan tuyên bố độc lập.

Trong suốt thế kỷ XX, Tajikistan là khu vực nghèo khó và kém phát triển nhất của Liên Xô cũ, và tiếp tục duy trì tình trạng này ngay cả sau sự sụp đổ của Liên Xô năm 1991.

Từ năm 1992-1997, đất nước này rơi vào cuộc nội chiến tàn khốc phá hủy những cơ sở hạ tầng còn sót lại từ thời Xô Viết.

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan
Lính biên phòng Tajikistan tuần tra tại khu vực biên giới với Afghanistan. (Nguồn: AFP)

Con mồi cho những kẻ truyền giáo cực đoan

Bóng ma Hồi giáo cực đoan nhăm nhe tới Tajikistan bắt nguồn từ nước láng giềng Afghanistan – nơi người Tajik sinh sống thậm chí còn đông hơn đáng kể so với trên lãnh thổ Tajikistan.

Tình trạng nghèo đói và biên giới lỏng lẻo đã biến Tajikistan trở thành vườn ươm cho khủng bố. Năm 2017, trung tâm nghiên cứu khủng hoảng quốc tế International Crisis Group (ICG) ước tính có khoảng từ 2.000 đến 4.000 kiều dân Tadjikistan, Kirghizstan, Kazakhstan, Turkmenistan và Uzbekistan đã gia nhập hàng ngũ của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Iraq và Syria. Họ tham gia đội ngũ chiến binh và thậm chí trở thành một số lãnh đạo hàng đầu.

Nhìn từ góc độ con người, do cuộc sống thiếu thốn, người Tajikistan dễ dàng trở thành con mồi cho những kẻ truyền giáo Hồi giáo cực đoan, những kẻ mang đến cho họ cảm giác về giá trị và mục đích. Bối cảnh ấy cùng sự tuyệt vọng về tài chính càng trở thành chất xúc tác cho các mầm mống tội phạm phát triển mạnh mẽ.

Một trong những nghi phạm trong vụ tấn công nhà hát Crocus City Hall ở Moscow mới đây được cho là đã khai với những người thẩm vấn rằng anh ta được hứa thưởng khoản tiền mặt trị giá nửa triệu Ruble (khoảng 5.300 USD) để thực hiện hành vi tàn bạo này.

Theo chuyên gia Taneja của Tổ chức Nghiên cứu Nhà quan sát, việc IS gieo rắc xung đột trong khu vực cho thấy rõ khả năng của nhóm này trong việc tận dụng “các câu chuyện, các hoạt động chính trị và xung đột cục bộ” để củng cố ảnh hưởng của chính mình. Vào năm 2022, IS đã tiến hành các cuộc tấn công xuyên biên giới ở Uzbekistan và Tajikistan, mặc dù cả hai chính phủ này đều phủ nhận việc tên lửa đã bay tới lãnh thổ của họ.

Ông Taneja nhận định: “Người Trung Á từ cả các quốc gia và dân tộc luôn là một thành phần quan trọng của IS”.

Một báo cáo của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc hồi tháng Một nhấn mạnh IS đang chuyển hướng sang một “chiến lược chiêu mộ có tính bao trùm hơn”, nhắm vào các chiến binh Taliban và phiến quân nước ngoài bị vỡ mộng.

Nhóm này gần đây đã phát hành một cuốn sách tuyên truyền nhỏ bằng tiếng địa phương nhắm tới đối tượng là các tân binh đến từ Tajikistan, trong đó gọi Tổng thống Emomali Rahmon của Tajikistan và chính phủ của ông là “những kẻ ngoại đạo”.

Dư luận ở khắp mọi nơi vẫn chưa hết bàng hoàng trước vụ tấn công nhà hát Crocus City Hall ở thủ đô Moscow hôm 22/3, bất kể thủ phạm biện minh như thế nào. Thật đáng buồn khi những kẻ cực đoan sát hại người dân vô tội chỉ để lấy tiền hoặc vì những thứ lý tưởng nào đó.

Sự việc đau thương vừa qua chính là tiếng chuông cảnh tỉnh để các quốc gia và các tổ chức quốc tế quan tâm, chung tay trong cuộc chiến chống khủng bố tại các quốc gia Trung Á như Tajikistan, ngăn chặn nguy cơ phổ biến và lan rộng của các phần tử cực đoan.

(theo The Conversation, AFP, Nikkei Asia)





Nguồn

Cùng chủ đề

Đức đóng cửa 3 lãnh sự quán của Iran, Tehran ra lệnh triệu tập ngoại giao

Quan hệ giữa Đức và Iran trở nên căng thẳng sau vụ nước Cộng hòa Hồi giáo tử hình công dân Đức gốc Iran Jamshid Sharmahd vì bị kết tội thực hiện các vụ tấn công khủng bố.

Nhiều vụ đâm xe tải xảy ra ở Israel, hàng chục người thương vong

(CLO) Một tài xế đã lái xe tải đâm vào đám đông tại một trạm xe buýt ở trung tâm Israel vào Chủ nhật (27/10), khiến một người thiệt mạng và hơn hai chục người khác bị thương. ...

Tấn công khủng bố ở Israel khiến hàng chục người thương vong

Nhận định ban đầu của cảnh sát cho biết đây có thể là một vụ tấn công khủng bố. Theo thông báo mới nhất của cảnh sát Israel, có 35 người bị thương trong vụ một chiếc xe tải lao vào một bến xe bus bên ngoài căn cứ Glilot, gần Tel Aviv hồi trưa nay.Điều tra ban đầu cho thấy chiếc xe tải lao vào bến xe bus đúng thời điểm một chiếc xe bus vừa vào bến...

Hàng chục người thiệt mạng trong cuộc tấn công của RSF vào một ngôi làng ở Sudan

It nhất 50 người đã thiệt mạng trong một cuộc tấn công của Lực lượng Hỗ trợ nhanh bán quân sự Sudan (RSF), những người đã bao vây và đột kích các ngôi làng ở bang al-Jazira của Sudan.

Đức bắt giữ người nghi có kế hoạch tấn công Đại sứ quán Israel

(CLO) Chính quyền Đức đã bắt giữ một công dân Libya bị tình nghi có quan hệ với nhóm cực đoan Nhà nước Hồi giáo IS và đang lên kế hoạch tấn công Đại sứ quán Israel. ...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Temu và thách thức về quản lý

Temu, nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) từ Trung Quốc đang gây sốt tại Việt Nam. Với ưu đãi khủng và giá cực thấp, Temu đã dễ dàng thu hút người tiêu dùng Việt dù nền tảng này chưa hề đăng ký chính thức tại Bộ Công Thương.

‘Cơ chế sống’, bền vững vượt thời gian

Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 có “tuổi đời” khoảng 50 năm kể từ khi bắt đầu đàm phán và tròn 30 năm kể từ khi có hiệu lực thực thi. Suốt hành trình đó, không phải ngẫu nhiên UNCLOS được các bên tham gia Công ước gửi gắm niềm tin như “la bàn của người đi biển”, được gọi tên là “hiến pháp” của đại dương.

Tăng nhẹ trước thông tin Iran có khả năng tấn công trả đũa Israel

Giá xăng dầu hôm nay 2/11, giá dầu tăng nhẹ do có thông tin Iran đang chuẩn bị tấn công trả đũa Israel từ phía Iraq trong những ngày tới, nhưng sản lượng kỷ lục của Mỹ đã gây áp lực lên giá. Giá xăng dầu hôm nay 2/11, giá dầu tăng nhẹ do có thông tin Iran đang chuẩn bị tấn công trả đũa Israel từ phía...

Điều kiện xét thăng hạng giáo viên công lập các cấp từ ngày 15/12/2024

Điều kiện xét thăng hạng giáo viên công lập từ 15/12/2024 được quy định tại Thông tư 13/2024/TT-BGDĐT, có hiệu lực từ ngày 15/12/2024.

Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng...

Thống đốc bang Washington ngày 1/11 cho biết ông đã huy động một số thành viên Lực lượng Vệ binh Quốc gia Mỹ trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.

Bài đọc nhiều

Tổng tham mưu trưởng quân đội Israel ra cảnh báo mới với Iran

Tổng tham mưu trưởng Herzi Halevi của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), quân đội của nước này, ngày 29.10 cảnh báo Iran không nên tấn công lại sau khi Israel không kích các mục tiêu quân sự ở Iran hôm 26.10. ...

Ghế Thủ tướng Nhật Bản của ông Ishiba lung lay, lãnh đạo đảng đối lập tìm thế “cướp cờ”

Ngày 30/10, lãnh đạo đảng Dân chủ lập hiến Nhật Bản (CDPJ) Noda Yoshihiko đã tăng cường nỗ lực tập hợp sự ủng hộ từ các đảng đối lập để quốc hội chọn ông làm thủ tướng tiếp theo.

Gác căng thẳng ngoại giao, Tây Ban Nha-Argentina lại “cơm lành canh ngọt”

Tây Ban Nha đã bổ nhiệm Đại sứ nước này tại Argentina sau 5 tháng Madrid rút Đại sứ khỏi Buenos Aires vì những căng thẳng liên quan bình luận của Tổng thống quốc gia Nam Mỹ với phu nhân Thủ tướng đất nước châu Âu.

Diễn tập hạt nhân chiến lược, Nga tuyên bố “kim bài” bảo đảm chủ quyền, nhắc nhở phương Tây chớ “manh động”

Ngày 29/10, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố, quân đội nước này tiến hành cuộc diễn tập lực lượng răn đe hạt nhân chiến lược.

Nvidia ‘lật đổ’ Apple để trở thành công ty có giá trị nhất thế giới

Hôm 25.10, Nvidia đã 'soán ngôi' Apple để giành danh hiệu công ty có giá trị nhất thế giới với vốn hóa thị trường lên đến 3.530 tỉ USD. ...

Cùng chuyên mục

Quá khứ vẫn chưa ngủ yên

Giống như Ba Lan, Hy Lạp cũng tiếp tục thời sự hóa trở lại đòi hỏi nhà nước Đức hiện tại bồi thường vật chất cho hành vi của Đức quốc xã trong nửa đầu thế kỷ 20 đối với hai nước này. ...

Bang Washington huy động Lực lượng vệ binh quốc gia trực chiến, bà Harris và ông Trump bám đuổi sát nút, lâm thế giằng...

Thống đốc bang Washington ngày 1/11 cho biết ông đã huy động một số thành viên Lực lượng Vệ binh Quốc gia Mỹ trực chiến sau khi có thông tin cũng như lo ngại khả năng xảy ra bạo lực liên quan đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.

Trung Quốc triển khai chiến đấu cơ J-15 nâng cấp cho tàu sân bay?

Một số máy bay chiến đấu J-15B đã được phát hiện trong các cảnh quay và hình ảnh về cuộc tập trận có sự tham gia của tàu sân bay Trung Quốc mới đây. ...

Người biểu tình chiếm 3 trại lính, bắt binh sĩ Bolivia làm con tin

Những người ủng hộ cựu Tổng thống Bolivia Evo Morales ngày 1.11 đã xông vào doanh trại và bắt khoảng 20 binh sĩ làm con tin. ...

Mới nhất

Tiệm vàng bán hàng kiểu ‘đá bóng’, khách chạy qua chạy lại như con thoi

Khách được mua tối đa 1 chỉ vàng nhẫn, thậm chí có cửa hàng bán ra 1 lượng/người, nhưng chỉ trong thời gian ngắn các tiệm vàng đồng loạt thông báo hết vàng. Nhân viên liên tục hướng dẫn khách sang cơ sở khác song vẫn không mua được. Theo ghi nhận của PV. VietNamNet vào sáng 2/11, các tiệm...

Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Vân được bổ nhiệm làm Tư lệnh Cảnh sát cơ động

Sáng 2/11, Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Lâm, Thứ trưởng Bộ Công an đã chủ trì Lễ công bố quyết định về công tác cán bộ tại Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động. Tại buổi lễ, Thiếu tướng Phạm Quang Tuyển, Phó Cục trưởng Cục Tổ chức cán bộ (Bộ Công an) đã công bố quyết định của Bộ trưởng...

Con trai mua nhà rồi đón bố mẹ vợ tới sống cùng, bố ruột lên chơi ở lại một đêm, hôm sau lặng lẽ...

Nghĩ mà buồn quá, tôi quay về giường, nằm chờ trời sáng thì lặng lẽ ra về. ...

Ninh Thuận: Đồng bào DTTS an cư lạc nghiệp nhờ Chương trình MTQG 1719

Nhờ đẩy mạnh thực hiện Dự án 1, Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 (Chương trình MTQG 1719), thời gian qua, tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt trong đồng bào DTTS của tỉnh...

Mới nhất