* Bài viết dự thi cuộc thi “Cảm tưởng về cà phê – trà Việt” thuộc chương trình “Tôn vinh cà phê – trà Việt” lần 2, năm 2024 do Báo Người Lao Động tổ chức.
Nằm ở chợ Biên Hòa (TP Biên Hòa, Đồng Nai), bên lề đường Nguyễn Văn Trị, nhìn ra sông Đồng Nai, quán cà phê vợt của bà Võ Thị Đức (75 tuổi) có tuổi đời đã 51 năm. Đây được coi là quán cà phê vợt cuối cùng tại xứ Biên Hòa.
Buổi sáng, bên góc chợ cổ nhìn ra sông, quán cà phê vợt trông bên ngoài không khác nhiều so với những quán cà phê khác. Không có bảng hiệu, bàn ghế đơn sơ, khách ngồi lẫn trong người qua kẻ lại ở khu chợ. Chủ quán cho biết bắt đầu bán cà phê từ năm 23 tuổi.
Điều đặc biệt ít ai biết, quán vẫn giữ nguyên kiểu pha chế từ hơn nửa thế kỷ trước: Pha bằng vợt. Chủ quán cho biết hạt cà phê được lấy từ các mối quen sau đó tự rang, xay với “bí quyết” riêng, không thêm bất kỳ tạp chất nào. Việc pha chế bằng vợt cũng rất cầu kỳ và công phu.
Chúng tôi quan sát tại khu pha chế ngổn ngang nhiều ấm, nồi; trong đó có nhiều ấm, nồi cùng lên lửa một lúc. Về cách pha, đầu tiên phải nhúng vợt vải vào nước đun sôi để vệ sinh vợt. Tiếp đó là múc cà phê đã xay vào vợt, đặt vào ca nhôm, múc nước đun sôi đổ từ từ vào, dùng muỗng khuấy đều cho bột cà phê chín dần, sủi bọt. Đợi một thời gian nhất định, nhấc lên nhúng ba lần như vậy.
Lấy nước cà phê của đợt một này châm ngược trở lại vợt và tiếp tục châm thêm một lượng ít nước sôi vừa đủ vào vợt. Làm như vậy đến 4 lần. Lúc này đã cho ra nước cốt cà phê đã đủ độ thơm, chuẩn vị. Từ đây, cà phê được chế ra từng ly nhỏ. Những ly cà phê sữa đá, sữa nóng, đen, bạc xỉu bắt đầu được đem ra cho khách thưởng thức.
Ngoài quán, các vị khách như trầm mặc hơn. Lòng tôi cũng lắng dịu!