Thủ tướng phát lệnh khởi công tuyến cao tốc gần 45 nghìn tỷ đồng tại ĐBSCL

Lễ khởi công được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp kết nối trực tuyến giữa các điểm cầu An Giang, Cần Thơ, Sóc Trăng và Hậu Giang. Cùng tham dự lễ khởi công tại các điểm cầu có các đồng chí: Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng là lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và các tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL.

Trên tinh thần nhiệt liệt hưởng ứng 75 năm ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi Thi đua ái quốc, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tuyên bố khởi công đồng loạt 4 dự án thành phần thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng giai đoạn 1.

Cơ bản hoàn thành vào năm 2026

Dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc – Sóc Trăng – Cần Thơ giai đoạn 1 có tổng chiều dài 188,2 km đi qua 4 tỉnh, thành: An Giang, Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng. Điểm đầu kết nối Quốc lộ 91 thuộc TP Châu Đốc, tỉnh An Giang. Điểm cuối giao quốc lộ Nam Sông Hậu, kết nối đường dẫn cảng Trần Đề (Sóc Trăng).

Dự án có tổng mức đầu tư 44.691 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách Trung ương và địa phương. Giai đoạn 1, dự án được đầu tư quy mô phân kỳ 4 làn xe, vận tốc thiết kế 100 km/h. Giai đoạn hoàn chỉnh, dự án sẽ được đầu tư quy mô 6 làn xe.

Theo nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án của Quốc hội, dự án cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng giai đoạn 1 sẽ cơ bản hoàn thành một số đoạn tuyến có lưu lượng giao thông lớn năm 2025, cơ bản hoàn thành toàn tuyến năm 2026 và hoàn thành, đưa vào khai thác đồng bộ toàn dự án năm 2027.

Dự án được chia làm 4 dự án thành phần do 4 địa phương có dự án đi qua làm cơ quan chủ quản.

Trong đó, dự án thành phần 1 chiều dài hơn 57 km thuộc địa phận tỉnh An Giang và TP. Cần Thơ do UBND tỉnh An Giang là cơ quan chủ quản. Sơ bộ tổng mức đầu tư 13.799 tỷ đồng.

Dự án thành phần 2 dài hơn 37 km thuộc địa phận TP Cần Thơ do UBND TP. Cần Thơ là cơ quan chủ quản. Sơ bộ tổng mức đầu tư 9.845 tỷ đồng.

Dự án thành phần 3 chiều dài gần 37 km thuộc địa phận tỉnh Hậu Giang do UBND tỉnh Hậu Giang là cơ quan chủ quản. Sơ bộ tổng mức đầu tư 9.927 tỷ đồng.

Dự án thành phần 4 có chiều dài gần 57 km thuộc địa phận tỉnh Hậu Giang và Sóc Trăng do UBND tỉnh Sóc Trăng là cơ quan chủ quản. Sơ bộ tổng mức đầu tư 11.120 tỷ đồng.

Dự án cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng là tuyến cao tốc trục ngang đầu tiên tại ĐBSCL kết nối khu vực với hệ thống đường cao tốc quốc gia có tổng mức đầu tư gần 44,7 nghìn tỷ đồng. Dự án được kỳ vọng là một trong 6 tuyến cao tốc thay đổi ĐBSCL, đồng thời kết nối các trung tâm kinh tế, cửa khẩu quốc tế và cảng biển, tạo dư địa, động lực, không gian phát triển vùng ĐBSCL với hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ, hiện đại.

Rút ngắn 1 năm chuẩn bị dự án

Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, tại tỉnh An Giang vùng đất tươi đẹp, trù phú, quê hương của Chủ tịch Tôn Đức Thắng, ông rất vui mừng cùng quý vị đại biểu và bà con nhân dân tham dự và chứng kiến lễ khởi công đồng loạt 4 dự án thành phần thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng giai đoạn 1, góp phần cùng cả nước hưởng ứng phong trào thi đua “Đẩy mạnh phát triển kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí” do Hội đồng Thi đua – Khen thưởng Trung ương phát động.

Thủ tướng nêu rõ, việc đầu tư đường bộ cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng là bước cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về phát triển hạ tầng và phát triển kinh tế – xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh vùng ĐBSCL – một vùng có truyền thống cách mạng hào hùng, tiềm năng phá triển to lớn nhưng hạ tầng giao thông còn rất hạn chế.

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định chủ trương đột phá chiến lược để phát triển kinh tế – xã hội giai đoạn 2021 – 2030 là “xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ với một số công trình hiện đại. Tập trung đầu tư các dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia, quy mô lớn, nhất là về giao thông” để thực hiện mục tiêu “Đến năm 2030, phấn đấu cả nước có khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc”.

“Nhiệm kỳ này, chúng ta huy động khoảng 500 nghìn tỷ đồng cho hạ tầng giao thông từ nhiều nguồn khác nhau, quyết tâm thực hiện đột phá chiến lược về hạ tầng với tinh thần đã nói là làm, mang lại sản phẩm cụ thể, hiệu quả “cân đong đo đếm được” và đặc biệt là ưu tiên cho vùng ĐBSCL”, Thủ tướng phát biểu.

Để thực hiện 3 đột phá chiến lược, nhất là về hạ tầng, từ đầu nhiệm kỳ cho đến nay, chúng ta đã hoàn thành, đưa vào khai thác 566 km đường bộ cao tốc, nâng chiều dài đường bộ cao tốc đưa vào sử dụng là 1.729 km. Trong tháng 6 này, chúng ta đồng loạt khởi công nhiều dự án cao tốc kết nối nội vùng và liên kết các vùng (dự kiến ngày 18/6 sẽ khởi công các cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột và đường vành đai 3 TPHCM).

Cùng với đó, Nghị quyết Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 2/4/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng ĐBSCL đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 xác định xây dựng vùng ĐBSCL trở thành một vùng kinh tế trọng điểm phát triển của cả nước với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, hiệu quả, bền vững.

Việc thực hiện đầu tư đường bộ cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng còn góp phần khắc phục các tồn tại hạn chế trong việc đầu tư phát triển hạ tầng vừa qua (như chưa bảo đảm tính đồng bộ, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội; đầu tư các tuyến đường bộ cao tốc còn chậm, chưa hợp lý, phân bổ chưa hài hòa giữa các vùng kinh tế trọng điểm, vùng động lực và vùng khó khăn).

Thủ tướng nhấn mạnh, dự án tuyến đường bộ cao tốc trục ngang Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng đi qua trung tâm vùng ĐBSCL với năng lực thông hành lớn, tốc độ cao và an toàn góp phần đáp ứng nhu cầu vận tải, tạo sức lan tỏa, động lực và dư địa để phát triển kinh tế – xã hội khu vực; phát huy hiệu quả khai thác các tuyến trục dọc, tạo điều kiện thuận lợi để kết nối các trung tâm kinh tế trong khu vực, các cảng biển và cửa khẩu quốc tế, thúc đẩy lưu thông hàng hóa và phát triển các khu kinh tế, khu công nghiệp trong vùng; từng bước hình thành trục kết nối, giao thương và phát triển kinh tế – xã hội giữa Việt Nam với các nước tiểu vùng sông Mekong.

Thời gian qua, để có đủ các điều kiện để khởi công dự án, các cấp các ngành, nhất là Bộ Giao thông vận tải và 4 địa phương có dự án đi qua đã phải thực hiện một khối lượng công việc rất lớn. Công tác chuẩn bị được tiến hành trong thời gian rất ngắn khoảng 1 năm so với mức trung bình 2 năm theo cách triển khai thông thường, cho thấy quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, hiệu quả.

Các bộ ngành, địa phương đã rất khẩn trương trong công tác lập dự án, thẩm định và trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư; tích cực triển khai công tác chuẩn bị đầu tư, lập thiết kế kỹ thuật và dự toán, lựa chọn nhà thầu, giải phóng mặt bằng.

Thủ tướng nhận định thời gian qua, chúng ta đã mạnh dạn thí điểm, phân cấp cho các địa phương  làm chủ đầu tư các dự án hạ tầng giao thông và thực tiễn cho thấy các địa phương lúc đầu tuy có băn khoăn, lo lắng nhưng càng làm càng vững tin, làm nhanh hơn, làm tốt hơn và tự tin hơn để nhận nhiệm vụ mới.

Thủ tướng đánh giá cao, biểu dương sự cố gắng nỗ lực, tinh thần trách nhiệm của UBND tỉnh các tỉnh thành phố: An Giang, Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng, Bộ Giao thông vận tải, các ban, bộ, ngành liên quan, các Ban quản lý dự án, đơn vị tư vấn; đặc biệt là các tỉnh, thành phố đã phối hợp triển khai; biểu dương chính quyền 4 tỉnh, thành phố có dự án đi qua đã nỗ lực trong công tác giải phóng mặt bằng, tạo mọi điều kiện thuận lợi để triển khai thực hiện dự án, đặc biệt là nhân dân nơi vùng dự án đi qua đã đồng lòng, ủng hộ, nhường nơi ở, nơi canh tác, sinh kế của mình cho dự án.  

Chung sức đồng lòng, vượt nắng thắng mưa để hoàn thành dự án

Kết quả đạt được hôm nay rất đáng ghi nhận, tuy nhiên công việc phía trước còn rất lớn với nhiều khó khăn, thách thức từ việc tiếp tục giải phóng mặt bằng các vị trí còn lại trong đó có nhiều vị trí tập trung đông dân cư, dễ phát sinh các khiếu nại. Dự án cũng đòi hỏi khối lượng vật liệu xây dựng rất lớn, đòi hỏi sự vào cuộc tích cực của các địa phương trong cấp phép khai thác, sự hỗ trợ tích cực của các bộ, ngành, đặc biệt là Bộ Tài nguyên và Môi trường cần kịp thời hướng dẫn chi tiết trình tự, thủ tục khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường phục vụ dự án, Bộ Xây dựng theo dõi, kịp thời công bố điều chỉnh giá vật liệu xây dựng phù hợp. Khối lượng thi công rất lớn trong khoảng thời gian không dài và chịu ảnh hưởng của các điều kiện thời tiết.

Do vậy, để công trình được hoàn thành đảm bảo an toàn, chất lượng, đáp ứng tiến độ và hiệu quả đầu tư, Thủ tướng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố: An Giang, Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng tập trung quyết liệt chỉ đạo, yêu cầu Ban quản lý dự án, tư vấn giám sát và các nhà thầu phải phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, xây dựng kế hoạch, phương án thi công một cách khoa học, chi tiết, phù hợp, đảm bảo hiệu quả, chất lượng thi công và tổ chức giao thông an toàn, thông suốt, giữ gìn vệ sinh môi trường; đồng thời phải huy động nhân lực, thiết bị máy móc hiện đại để thi công; tuân thủ tuyệt đối những yêu cầu kỹ thuật, quy định của pháp luật liên quan đến thi công, môi trường, an toàn, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực, lãng phí gây thất thoát tài sản nhà nước.

Đồng thời, thực hiện đúng thẩm quyền, trách nhiệm của người quyết định đầu tư theo các quy định hiện hành trong tổ chức thực hiện dự án thành phần được phân cấp, bảo đảm chất lượng, tiến độ.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ ngành liên quan phối hợp chặt chẽ với Ủy ban nhân dân 4 tỉnh, thành phố tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, bảo đảm công tác an ninh, trật tự để Ban quản lý dự án và các nhà thầu thi công dự án đảm bảo tiến độ, hiệu quả.

Tỉnh An Giang và các tỉnh có mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng chủ động, ưu tiên cung cấp nguồn nguyên vật liệu cát đắp cho dự án. UBND các tỉnh, thành phố khẩn trương hoàn thiện thủ tục cấp phép khai thác các mỏ vật liệu xây dựng cho các nhà thầu thi công dự án một cách nhanh chóng, thuận lợi, đúng quy định pháp luật.

UBND 4 tỉnh, thành phố có dự án đi qua khẩn trương đẩy nhanh công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, di dời công trình hạ tầng kỹ thuật còn lại để đáp ứng mặt bằng thi công công trình dự án. Trước mắt, bàn giao 70% diện tích mặt bằng của các gói thầu xây lắp; đối với diện tích còn lại của toàn bộ dự án phải hoàn thành bàn giao trước ngày 31/12/2023.

Thủ tướng nhấn mạnh, cần quan tâm đến công tác bồi thường, tái định cư, hỗ trợ ổn định sản xuất để người dân có nơi ở mới, có công việc mới tối thiểu phải bằng và tốt hơn nơi ở cũ; đề nghị bà con nhân dân hết sức ủng hộ chủ trương của Đảng và Nhà nước về xây dựng cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng, sớm bàn giao đất để tạo điều kiện thi công công trình dự án.

Thủ tướng yêu cầu khẩn trương rà soát, điều chỉnh các quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội, gắn quy hoạch các khu kinh tế, khu công nghiệp, các khu đô thị, dân cư… với đường cao tốc, khai thác hiệu quả sử dụng đất hai bên đường cao tốc để phục vụ phát triển kinh tế – xã hội cho địa phương.

Thủ tướng giao  Bộ Giao thông vận tải phối hợp với Hội đồng kiểm tra công tác nghiệm thu tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực hiện của các chủ đầu tư, bảo đảm tuân thủ quy chuẩn xây dựng, bảo đảm chất lượng và tiến độ theo yêu cầu; phối hợp với các địa phương hướng dẫn quy trình triển khai dự án nhằm bảo đảm thực hiện đồng bộ, thống nhất; hỗ trợ kỹ thuật, phối hợp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các vấn đề kỹ thuật chuyên ngành (quy chuẩn, tiêu chuẩn, giải pháp kỹ thuật…).

Các cơ quan, đơn vị, cá nhân tham gia dự án cần phát huy tối đa ý thức trách nhiệm với công việc, với ngành và với nhân dân, với Tổ quốc; đổi mới tư duy, cách nghĩ, cách làm để hoàn thành tốt nhiệm vụ góp phần triển khai các dự án thành phần đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng, không đội vốn. Các nhà thầu thi công “3 ca 4 kíp” với tinh thần “vượt nắng, thắng mưa”, đã hứa phải làm, đã cam kết phải thực hiện và mang lại hiệu quả đo lường được.

Thủ tướng một lần nữa nhấn mạnh: “Việc khởi công dự án là quan trọng, nhưng việc hoàn thành dự án này trong hơn 2 năm tới còn quan trọng hơn nữa. Các bộ ngành, địa phương, nhân dân, nhà thầu cần chung sức đồng lòng, quyết tâm, nỗ lực cao hơn nữa, tháo gỡ khó khăn, vượt qua thách thức, “vượt nắng, thắng mưa” để hoàn thành dự án bảo đảm tiến độ, nâng cao chất lượng, không đội vốn, không thất thoát vốn, bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, bảo đảm người dân có cuộc sống và sinh kế ít nhất là bằng hoặc hơn nơi ở cũ, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí”.

Thủ tướng giao tỉnh An Giang nghiên cứu, triển khai dự án tuyến đường từ Châu Đốc lên cửa khẩu Tịnh Biên (An Giang) để kết nối từ biên giới xuống cảng biển theo tinh thần hướng tuyến thẳng nhất, ngắn nhất có thể.

Chính phủ sẽ luôn dành sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt để hoàn thành dự án này cũng như những dự án đầu tư phát triển hạ tầng khác đúng tiến độ, chất lượng; đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân.

Theo quy hoạch, đến năm 2050, ĐBSCL có 1.188 km cao tốc, so với tổng số 9.014 km cao tốc của cả nước, được phân bổ đồng đều trên toàn vùng với 3 trục dọc và 3 trục ngang; đến năm 2030 có khoảng 760 km và sau năm 2030 tiếp tục đầu tư thêm khoảng 420 km.

Đến thời điểm hiện nay, đã hoàn thành đưa vào khai thác 90 km, đang triển khai thi công và đến năm 2025 cơ bản hoàn thành thêm 458 km. Như vậy, đến năm 2025, vùng ĐBSCL có khoảng 548 km đường bộ cao tốc, trong đó hoàn thành trục dọc cao tốc Bắc – Nam phía Đông từ TP Hồ Chí Minh đến Cà Mau, một số đoạn trục dọc cao tốc Bắc – Nam phía Tây và cơ bản hoàn thành trục ngang cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng khởi công ngày hôm nay.