Thủ tướng yêu cầu cần vận dụng những gì thông thoáng nhất, không để các quy định chồng chéo, chờ đợi bộ ngành thống nhất cản trở TP HCM thực hiện cơ chế đặc thù.
Nội dung được Thủ tướng Phạm Minh Chính nói tại phiên họp thứ nhất của Ban chỉ đạo triển khai Nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM, sáng 26/11.
Nghị quyết 98 hiệu lực từ 1/8/2023, thí điểm một số cơ chế đặc thù cho TP HCM, gồm 44 nhóm chính sách với 7 lĩnh vực, kỳ vọng mang lại nhiều lợi ích cho người dân, doanh nghiệp tại thành phố. Thủ tướng là trưởng Ban chỉ đạo Nghị quyết 98.
Người đứng đầu Chính phủ cho rằng đã gọi cơ chế đặc thù nhưng còn chồng chéo rừng quy định, chờ thống nhất với nhau thì “không còn là cơ chế đặc thù nữa”. Theo ông, không có nghị quyết, văn bản nào bao phủ hết được thực tiễn đời sống, tại thời điểm xây dựng chủ trương cũng chưa lường trước hết được. Do vậy tinh thần chung là đã đặc thù cần vận dụng những gì thông thoáng nhất, đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát, không để tham nhũng, tiêu cực về mặt chính sách.
Trước đó, báo cáo tình hình thực hiện Nghị quyết 98, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nêu một số khó khăn vướng mắc liên quan chính sách TP HCM thí điểm mô hình phát triển đô thị theo hướng phát triển giao thông (TOD); thu hút nhà đầu tư chiến lược xây dựng Trung tâm đổi mới sáng tạo; nghiên cứu và phát triển, sản xuất chip, bán dẫn; dự án cảng trung chuyển Cần Giờ…
Đơn cử như dự án cảng trung chuyển Cần Giờ, theo quy hoạch tổng thể cảng biển Việt Nam rất tiềm năng. Tuy nhiên khó khăn của dự án chưa có chức năng cảng trung chuyển quốc tế. TP HCM đã nộp hồ sơ để Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định. Hiện dự án còn vướng hai quy định là chưa có trong quy hoạch cảng biển và vướng quy định đất rừng phòng hộ.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề nghị Bộ Giao thông Vận tải khẩn trương rà soát, bổ sung vào quy hoạch. Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Nông Nghiệp và Phát triển nông thôn rà soát với TP HCM để chuyển mục đích sử dụng đất rừng phòng hộ sang mục đích khác tại khu vực dự kiến làm cảng.
“Chúng tôi đã nhiều lần đề nghị các cơ quan liên quan giải quyết nhưng đến nay không có văn bản trả lời hoặc không có ý kiến gì”, ông Dũng nói, cho biết điều này ảnh hưởng tâm lý nhà đầu tư khiến họ không an tâm hoặc có thể tìm nơi khác.
Tương tự, Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi cho biết khi thực hiện cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 98, thành phố đã có sự tập trung, hoàn thành khối lượng lớn công việc nhưng một số nhiệm vụ thể chế hóa còn chậm. Một số nội dung mới chưa có khung pháp lý cần thời gian nghiên cứu và sự phối hợp đa ngành, khối lượng công việc cần thực hiện quá tải so với bộ máy, đội ngũ thành phố.
Chủ tịch TP HCM kiến nghị Chính phủ sớm ban hành các nghị định về phân cấp quản lý nhà nước, quy định lãi vay dự án BT (xây dựng – chuyển giao). Các bộ ngành hướng dẫn việc thực hiện cơ chế, chính sách ưu đãi nhà đầu tư chiến lược, điện mặt trời áp mái, ủy quyền cấp lý lịch tư pháp…
Trong khi đó, đại diện Bộ Tài chính cho rằng việc thanh toán dự án BT bằng tiền không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (luật PPP) nên không có cơ sở để khẳng định thẩm quyền trình tự, thủ tục ký kết và quản lý hợp đồng BT.
Chưa kể, việc ký kết, quản lý hợp đồng BT còn có các ý kiến khác nhau của các bộ ngành là áp dụng theo Luật Xây dựng, Luật Đầu tư nên khó khăn khi xây dựng dự thảo nghị định.
Trước các vướng mắc được nêu, Thủ tướng lưu ý Bộ Tài chính khi làm văn bản thấy không thông phải báo cáo phó thủ tướng phụ trách, nếu chưa thông thì báo cáo Thủ tướng. Ông cũng yêu cầu cố gắng ban hành quy định lãi vay dự án BT trong tháng 12.2023.
“Bây giờ vướng luật PPP, Luật Xây dựng, vướng hết cả thì cần gì ban hành cơ chế đặc thù nữa”, Thủ tướng nói, cho rằng tinh thần là bàn để tháo gỡ, có đầu ra, thực hiện nghị quyết cho tốt, phân cấp rõ ràng, xóa bỏ thủ tục rườm rà và làm cho công việc đơn giản.
“Phải có công cụ để anh em ở TP HCM an tâm làm chứ bàn xong vẫn như cũ, vướng mắc thì chỉ mất thời gian”, lãnh đạo Chính phủ nói.
Nghị quyết 98 dự kiến thực hiện trong giai đoạn 2023-2027, thay thế cho Nghị quyết 54 áp dụng từ năm 2017.
Lê Tuyết