Thoáng bồi hồi xác đậu xào giá hẹ

Nhớ ngày xưa ở quê, mỗi lần nhà có họ hàng tới chơi, bữa cơm trưa chỉ cần 1 chảo xác đậu xào giá hẹ là có thể yên tâm tiếp khách.

Nào là xác đậu xào cuốn bánh tráng ăn kèm rau sống, lá tàu bay hay dùng với cơm thêm chút nước tương ớt tỏi đều rất hợp khẩu vị. Nhất là cái vị béo béo của đậu nành còn vương lại cộng thêm cái thanh ngọt của giá, của hẹ làm bữa ăn như thịnh soạn, đủ đầy hơn.

Mấy chục năm rồi bạn chưa ăn lại món này?

Xác đậu ra đời từ công đoạn làm tàu hủ. Đậu nành sau khi ngâm, xay, vắt lấy phần sữa để nấu tàu hủ, phần xác dù gì vẫn còn rất béo được tận dụng và thế là món xác đậu xào ra đời.

Cái hồi xưa đó, xác đậu muốn ăn phải mua nhưng chỉ cần 500 đồng là đã đủ cho cả nhà 5-6 người. Giờ, xác đậu xào thành món hiếm và cũng ít người ăn. Bởi những lò làm tàu hủ đã công nghiệp hơn, vắt đậu toàn bằng máy nên xác đậu đúng là chỉ còn lại xác, mất đi cái vị béo ngọt của đậu nành.

Bởi vậy, nếu ngày nào đó gió trở trời, chợt nhớ cái món xác đậu xào hồi xưa thì phải chịu khó đi chợ, dặn trước mấy chị nấu tàu hủ non để dành, nhưng nhiều khi cũng chẳng có. Bí quá đành mua đậu nành về tự ngâm, xay nấu rồi vắt sữa uống, phần xác để lại xào.

3 nguyên liệu chính để ra đời món ăn “thần thánh” thời thơ ấu: Xác đậu xào

Cái món xác đậu xào vừa dễ làm vừa dễ biến tấu. Nếu nhà ít người thì 1 dĩa xác đậu sẽ đi kèm 1 dĩa giá hẹ. Còn nhà nào con đông, nhiều miệng ăn thì cứ tăng dần tỉ lệ giá hẹ lên là ổn. Thậm chí không có giá hẹ thì thay bằng rau cải khác cũng không làm món ăn giảm hương, nhạt vị.

Xào xác đậu mà kèm với dầu phộng thì mới đúng thơm ngon. Hồi xưa dầu phộng cũng mua ở lò ép, còn thơm nguyên. Đợi chảo thật nóng, rót dầu vào, chấm đũa thấy sủi tăm thì mới cho thật nhiều tỏi đập giập vào phi vàng, kế tới là xác đậu.

Nếu xác đậu được lọc, lấy từ khi còn sống thì phải xào trên lửa nhỏ từ 15-20 phút cho chín kỹ, đừng quên trộn thường xuyên, tránh khét đáy chảo.

Sau khi nghe mùi thơm nồng nàn của đậu nành bay khắp gian bếp thì nêm nếm vừa ăn rồi cho rau, giá vào. Lúc này, tranh thủ đảo chảo liên tục rồi tắt bếp để rau giá vừa xìu xuống, quyện vào cùng xác đậu mà vẫn giữ được độ tươi giòn.

Xác đậu xào cuốn bành tráng, chấm nước tương – đơn giản mà ngon

Cuộc sống hối hả, bao nhiêu món ngon, món lạ ra đời nên xác đậu xào giờ đã trở thành những hoài niệm xa xôi… Để rồi một lúc nào đó thơ thẩn nhớ bỗng giật mình: “Mấy chục năm rồi mình chưa ăn xác đậu xào giá hẹ đó ta ơi!”