Thị xã Nghi Sơn có 16.500 ha rừng và đất lâm nghiệp. Rừng thị xã Nghi Sơn được xác định là vùng trọng điểm dễ xảy ra cháy trong mùa nắng nóng. Trong đó, có hơn 3.220 ha rừng có nguy cơ cháy cao. Đặc biệt diện tích rừng thông thảm thực bì dày, lượng nước trong lá thông ít, thân cây lại có dầu kết hợp với ràng ràng, sim mua, lau lách đang tiềm ẩn nguy cơ cháy rừng rất cao trong những ngày nhiệt độ tăng cao.
Hạt Kiểm lâm thị xã Nghi Sơn kiểm tra công tác PCCCR tại phường Nguyên Bình.
Qua tìm hiểu thực tế của chúng tôi, một số vụ cháy rừng xảy ra trên địa bàn thị xã trong các năm vừa qua có nguyên nhân từ ý thức bất cẩn của người dân trong dùng lửa đốt than, đốt vàng mã, đốt ong, hút thuốc lá, thuốc lào trong rừng. Các năm gần đây đã xuất hiện mâu thuẫn cá nhân xuất phát từ lợi ích rừng và đất lâm nghiệp, cố ý đốt rừng để phá hoại tài sản của nhau, đang tiềm ẩn mối lo cháy rừng trong mùa nắng nóng…
Nhận thức được ý nghĩa to lớn của rừng đối với đời sống con người và môi trường, cấp ủy đảng, chính quyền, các ngành chức năng, chủ rừng và người dân trên địa bàn thị xã Nghi Sơn đã chủ động thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp bảo vệ rừng (BVR), phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR) với phương châm phòng là chính, chữa cháy rừng khẩn trương, kịp thời, triệt để, hành động cương quyết, dứt khoát, hạn chế khả năng bén lửa của vật liệu cháy, không để cháy lan rộng.
Để giữ rừng, Hạt Kiểm lâm thị xã Nghi Sơn đã tham mưu cho thị ủy, UBND thị xã ban hành hệ thống các văn bản chỉ đạo điều hành, các phương án, kế hoạch BVR, PCCCR. Tham mưu kiện toàn ban chỉ đạo (BCĐ) thực hiện chương trình mục tiêu phát triển lâm nghiệp bền vững thị xã giai đoạn 2021-2025, xây dựng quy chế hoạt động; phân công nhiệm vụ, địa bàn phụ trách, trực chỉ huy cho các thành viên BCĐ. Kiểm lâm viên làm việc tại địa bàn đã kịp thời tham mưu cho đảng ủy, UBND các xã, phường ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản chỉ đạo điều hành, các phương án, kế hoạch BVR, PCCCR phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. Tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc của BCĐ thị xã đối với các xã, phường, chủ rừng Nhà nước trong thực hiện công tác PCCCR, tuyệt đối không chủ quan, lơ là trong công tác PCCCR. Đồng thời lấy công tác phòng là chính, chữa cháy phải kịp thời, hiệu quả.
Rà soát bổ sung vùng trọng điểm cháy rừng ngoài thực địa vào bản đồ phân vùng trọng điểm cháy rừng; xây dựng phương án tác chiến chữa cháy rừng, sơ đồ tác chiến chữa cháy rừng nhằm chủ động ứng phó với các tình huống cháy rừng có thể xảy ra. Hướng dẫn chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư xây dựng, rà soát, bổ sung phương án PCCCR. Các năm vừa qua đã làm giảm vật liệu cháy dưới tán rừng được hàng ngàn ha, xây dựng mới và tu sửa hàng trăm kilômét đường băng cản lửa kết hợp đường tuần tra, kiểm tra an ninh rừng, đường tác chiến chữa cháy rừng khi có tình huống xảy ra. Tham mưu bố trí lực lượng, phương tiện, hậu cần tại các vùng trọng điểm có nguy cơ xảy ra cháy cao để phát hiện và xử lý tình huống kịp thời, thực hiện phương án chữa cháy rừng theo phương châm “4 tại chỗ”. Bố trí lực lượng thường trực xuống các vùng trọng điểm để kiểm tra, kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm trong lĩnh vực quản lý BVR, không để xảy ra “điểm nóng” về cháy rừng. Tổ chức tuyên truyền sâu rộng bằng nhiều hình thức để Nhân dân hiểu rõ các quy định của Nhà nước trong công tác BVR, PCCCR và sẵn sàng tham gia chữa cháy khi có cháy rừng xảy ra; thông tin, hướng dẫn biện pháp PCCCR; giám sát chặt chẽ việc đốt thực bì và sử dụng lửa gần rừng để không cháy lan vào rừng. Phân công cán bộ trực PCCCR 24/24 giờ tại trụ sở làm việc; tổ chức kiểm tra cơ động, chốt trạm ở cửa rừng và thường trực tại khu vực trọng điểm có nguy cơ xảy ra cháy rừng cao để kiểm soát người vào rừng; tuần tra, kiểm soát, kiên quyết không cho những đối tượng không có phận sự vào rừng trong thời gian cấp dự báo cháy rừng từ cấp IV trở lên. Thực hiện có hiệu quả quy chế phối hợp giữa lực lượng kiểm lâm, công an, quân đội trong công tác huy động lực lượng chữa cháy rừng; phối hợp tuần tra, kiểm tra, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định về BVR, PCCCR. Chủ động chuẩn bị lực lượng, phương tiện chữa cháy rừng khi có tình huống cháy rừng xảy ra. Phối hợp chặt chẽ với Hạt Kiểm lâm thị xã Hoàng Mai (thuộc Chi cục Kiểm lâm tỉnh Nghệ An), tham mưu cho Chủ tịch UBND thị xã Hoàng Mai, tỉnh Nghệ An và Chủ tịch UBND thị xã Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa ký kết kế hoạch phối hợp BVR, PCCCR vùng giáp ranh giai đoạn 2023-2025 để phối hợp thực hiện nhằm ổn định an ninh rừng vùng giáp ranh Thanh Hóa – Nghệ An.
Trao đổi với chúng tôi, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm thị xã Nghi Sơn Nguyễn Trần Phương, chia sẻ: Trong các ngày nắng nóng, khô hạn kéo dài, hạt kiểm lâm tiếp tục tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương từ thị xã đến cơ sở thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12-1-2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, của tỉnh về công tác BVR, PCCCR, nhằm huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc thực hiện tốt phương châm “phòng là chính, chữa cháy phải kịp thời, hiệu quả”. Hạt Kiểm lâm đã tham mưu cho UBND thị xã tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, giám sát các chủ rừng thực hiện nghiêm túc trách nhiệm, nghĩa vụ BVR theo quy định của pháp luật. Tiếp tục đầu tư mua sắm trang thiết bị, dụng cụ cho lực lượng tham gia chữa cháy rừng ở cơ sở. Tăng cường công tác đối thoại với Nhân dân để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc ngay từ cơ sở; phối hợp giải quyết hiệu quả, triệt để các mâu thuẫn dẫn đến cố ý đốt hủy hoại rừng; điều tra, xác minh và xử lý nghiêm minh hành vi cố ý hủy hoại tài nguyên rừng. Quản lý chặt chẽ các nguyên nhân gây cháy rừng trên địa bàn. Triển khai thực hiện toàn diện các giải pháp trong công tác PCCCR, trọng tâm là tập trung mọi nguồn lực để làm giảm vật liệu cháy tại các khu vực trọng điểm, các khu vực rừng gần các nghĩa địa, khu du lịch tâm linh, khu dân cư, bãi rác… Thực hiện tốt công tác trực canh gác lửa rừng, phát hiện sớm đám cháy để xử lý kịp thời không để xảy ra cháy lớn. Tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ về sử dụng phương tiện PCCCR và tuyên truyền, phổ biến pháp luật về công tác BVR cho đội ngũ cán bộ xã và lực lượng công an, quân sự vùng trọng điểm cháy.
5 tháng đầu năm 2023, Hạt Kiểm lâm thị xã Nghi Sơn đã phối hợp với Ban Quản lý rừng phòng hộ thị xã Nghi Sơn chủ động xử lý vật liệu cháy dưới tán rừng thông bằng biện pháp đốt cháy trước có điều khiển được 85 ha; xây dựng mới được 3,44 km đường băng cản lửa kết hợp đường tuần tra PCCCR; tu sửa gần 20 km đường băng cản lửa xây dựng từ các năm trước đây; xử lý thực bì diện tích rừng có nguy cơ cháy cao… Ngoài lực lượng nòng cốt và các phương tiện phục vụ BVR, PCCCR ở cấp huyện, cấp xã và các chủ rừng có 91 tổ, đội với 1.125 người tham gia PCCCR.
Kết quả nổi bật 5 tháng đầu năm 2023, toàn bộ diện tích rừng trên địa bàn thị xã không xảy ra cháy rừng, an ninh rừng được giữ vững ổn định. Cấp ủy, chính quyền địa phương trên địa bàn thị xã Nghi Sơn đã chủ động thực hiện tốt công tác BVR, PCCCR. Nhận thức của Nhân dân trong công tác BVR, PCCCR được nâng lên, góp phần bảo vệ “lá phổi xanh” cho thị xã công nghiệp.
Bài và ảnh: Thu Hòa