Thay đổi lối sống để hạn chế bệnh lý tim mạch

Trở về phòng nội trú sau khi được đưa đi siêu âm tim, đo điện tâm đồ, ông Vũ (73 tuổi, ở Lâm Đồng) hào hứng khoe tình trạng thiếu máu cơ tim đã được cải thiện, chức năng gan thận ổn định, chức năng tim trên đà hồi phục tốt.

Chuyên gia khuyến cáo người dân cần thay đổi chế độ sinh hoạt, ăn uống lành mạnh để phòng tránh các bệnh rối loạn chuyển hóa là nguy cơ gây ra các bệnh lý tim mạch

Tinh thần ông thoải mái, nhẹ nhõm vì đã may mắn phát hiện bệnh mạch vành và được can thiệp kịp thời, tránh nguy cơ đột tử. Chiều cùng ngày, ông đủ điều kiện xuất viện với tổng thời gian khám, can thiệp và hồi sức chỉ vỏn vẹn 3 ngày.

Ông Vũ hút thuốc lá 2 gói/ngày, suốt hơn 20 năm nay. Giữa tháng 5/2023, ông thấy mắt mờ, thị lực suy giảm. Đi khám chuyên khoa mắt, bác sĩ kết luận hai mắt ông có hiện tượng kéo mây, muốn loại bỏ mảng mây thì cần phẫu thuật cắt bỏ.

Tuy nhiên, các xét nghiệm tiền phẫu cho thấy ông Vũ bị thiếu máu cơ tim nặng, cần giấy xác nhận từ chuyên khoa tim mạch thì mới có thể tiến hành phẫu thuật. Ông được người thân đưa đến bệnh viện khám.

Ông Vũ được chẩn đoán thiếu máu cơ tim từ tuyến dưới nhưng không có triệu chứng điển hình của tình trạng này là đau thắt ngực, khó thở.

Kết quả siêu âm tim cho thấy bệnh nhân bị suy tim mức độ trung bình (41%), suy chức năng tâm thất trái không triệu chứng. Tiến hành chụp mạch vành xác định tắc hẹp cả 3 nhánh mạch vành: tắc động mạch liên thất trước, hẹp 90% động mạch vành phải và động mạch mũ.

Đây chính là nguyên nhân khiến ông Vũ bị thiếu máu cơ tim thầm lặng dẫn tới suy tim, bệnh âm thầm tiến triển trong thời gian dài mà không có dấu hiệu nhận biết. Nếu không phát hiện sớm và xử lý kịp thời, người bệnh có nguy cơ đột tử bất cứ lúc nào.

Các bác sỹ nhận định bệnh nhân bị tắc hẹp nặng các mạch máu lớn nuôi tim. Nhưng do tất cả đều là sang thương khu trú (chỉ tắc hẹp một đoạn ngắn) nên vẫn có khả năng can thiệp chứ chưa cần mổ bắc cầu.

Với những trường hợp hẹp cả 3 nhánh như ông Vũ, lại có tiền sự suy thận mạn giai đoạn 3, thường phải chia thành hai ca thủ thuật nhằm tránh tình trạng lượng cản quang đưa vào cơ thể bệnh nhân quá nhiều, cũng như cho thận thời gian để đào thải hết chất cản quang rồi mới can thiệp tiếp.

Nhưng nhờ kỹ thuật chụp mạch vành Cardiac Swing giảm tối đa lượng thuốc cản quang đưa vào cơ thể người bệnh, cùng với kinh nghiệm của các bác sĩ can thiệp, êkip quyết định chỉ làm thủ thuật một lần. Nhờ đó, bệnh nhân chỉ nằm viện 3 ngày so với 7-10 ngày như thông thường, đồng thời bảo tồn được chức năng gan thận.

Khó khăn lớn nhất là khi nong nhánh liên thất trước, vì mạch máu tắc nghẽn nên gần như không thấy đường vào, bác sỹ phải sử dụng dây dẫn có đường kính siêu nhỏ (0.2 mm, dây dẫn bình thường là 0.4 mm). Ngoài ra, đoạn hẹp còn bị chia đôi, rất khó lách dây qua, buộc phải dùng bóng nhỏ để nong “mở đường” vào mạch máu chính.

Nhờ vậy, dây dẫn luồn qua dễ dàng và quá trình đặt stent diễn ra thuận lợi. Đặc biệt, êkip áp dụng kỹ thuật Kissing Balloon nên vừa cứu được nhánh chính, vừa không làm ảnh hưởng các nhánh bên.

ThS.BS.CKI Trần Thế Vinh, Trung tâm Can thiệp Mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết, vì bệnh nhân tuổi cao sức yếu nên êkip cần rút ngắn thời gian thủ thuật mà vẫn đảm bảo được mục tiêu thông 3 nhánh trong một lần can thiệp. Bằng thao tác nhanh, cẩn trọng và chính xác, chưa đầy 2 giờ sau, ca thủ thuật kết thúc thành công với 3 stent đường kính lớn (4.0 mm, 4.0 mm và 4.5 mm) được đặt vào 3 nhánh mạch vành, tái thông dòng máu nuôi tim.

ThS.BS. CKI Trần Thế Vinh thông tin, thiếu máu cơ tim thầm lặng là một bệnh lý nghiêm trọng, xảy ra do tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ động mạch vành.

Bệnh nhân không có các triệu chứng điển hình của thiếu máu cơ tim như cơn đau thắt ngực, vã mồ hôi, khó thở, buồn nôn. Chính vì thế, người bệnh không biết mình mắc bệnh dẫn tới tăng nguy cơ tử vong do bệnh mạch vành.

Để phòng ngừa thiếu máu cơ tim nói riêng và các bệnh lý tim mạch nói chung, mỗi người cần tuân thủ lối sống lành mạnh như bỏ thuốc lá, kiểm soát và điều trị các bệnh lý có thể làm tăng nguy cơ thiếu máu cơ tim cục bộ như đái tháo đường, tăng huyết áp và cholesterol trong máu cao, có chế độ ăn uống tốt cho tim.

Người bệnh tim mạch hoặc người có yếu tố nguy cơ nếu đột nhiên thấy không khỏe, đau cứng hàm hoặc khó tiêu, cảm thấy khó khăn hơn khi thực hiện các công việc thường ngày… cần đến bệnh viện thăm khám sớm.

Về các bệnh lý tim tim, theo các bác sỹ của Trung tâm tim mạch, Bệnh viện E, 5 năm trở lại đây, Trung tâm Tim mạch Bệnh viện E tiếp nhận ngày càng nhiều bệnh nhân trẻ tuổi mắc các bệnh lý tim mạch, với gần 8.000 ca được điều trị nội trú hàng năm, trong đó phẫu thuật hơn 1.300 bệnh nhân với các bệnh lý tim, mạch máu và lồng ngực.

Trung tâm tim mạch Bệnh viện E là đơn vị đầu tiên triển khai phẫu thuật tim hở nội soi thường quy với số lượng lớn nhất, trên 900 ca và tỷ lệ thành công cao. Đây là một trong số các cơ sở can thiệp tim mạch lớn trong cả nước với hơn 24.000 ca ở cả người lớn và trẻ em.

TS. Phan Thảo Nguyên, Phó Giám đốc Bệnh viện E, cho biết, mô hình bệnh tật thay đổi thì các bệnh lý tim mạch cũng thay đổi, trên thế giới thì tim mạch là nguyên nhân thứ 3 gây tử vong.

Các chuyên gia khuyến cáo người dân cần thay đổi chế độ sinh hoạt, ăn uống lành mạnh để phòng tránh các bệnh rối loạn chuyển hóa là nguy cơ gây ra các bệnh lý tim mạch, trong đó hút thuốc lá, béo phì và tăng huyết áp cộng gộp lại tăng 30% bệnh lý tim mạch đột quỵ.