Thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM, cấp ủy, chính quyền huyện Hậu Lộc đã tập trung tuyên truyền để cán bộ và Nhân dân trên địa bàn nhận thức rõ cơ chế vận hành của chương trình XDNTM là “dân làm, dân hưởng thụ, lấy sức dân để lo cho dân”.
Mô hình trồng rau cải bó xôi tại xã Phú Lộc cho hiệu quả kinh tế cao.
Các cấp ủy đảng, chính quyền đóng vai trò tổ chức, hướng dẫn chỉ đạo và hỗ trợ thực hiện. Ban chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia huyện luôn sâu sát cơ sở, nắm chắc tình hình, tháo gỡ khó khăn, động viên các xã chủ động khắc phục khó khăn, huy động mọi nguồn lực XDNTM. Trung ương, tỉnh và huyện tạo điều kiện cho các xã khắc phục khó khăn, thực hiện có hiệu quả chương trình XDNTM gắn với triển khai thực hiện Đề án phát triển nông nghiệp đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Huyện đã cơ cấu lại ngành nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và xác định các lĩnh vực mũi nhọn, các sản phẩm chủ lực, có lợi thế và tiềm năng phát triển nhằm nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững.
Giai đoạn 2011-2023, ngành trồng trọt huyện có tổng diện tích gieo trồng 13.871,5ha; tổng sản lượng lương thực bình quân có hạt đạt 60.185 tấn/năm, đạt 100,3% kế hoạch. Đến tháng 3/2024, trên địa bàn huyện đã hình thành và phát triển một số vùng sản xuất cây trồng tập trung quy mô lớn. Điển hình như vùng sản xuất lúa năng suất, chất lượng cao quy mô 3.500ha đã được UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt; huyện có 12 xã với diện tích 70ha lúa được chứng nhận VietGap; vùng sản xuất rau, củ, quả tập trung chuyên canh với diện tích 1.580ha/năm, gồm cây ớt xuất khẩu, ngô ngọt, đậu tương rau, cải bó xôi, dưa chuột, khoai tây… Trong đó, có 2.000m2 nhà lưới trồng rau thủy canh; 6,3ha nhà màng, nhà lưới trồng dưa kim hoàng hậu, dưa lưới và 36ha sản xuất rau an toàn tập trung chuyên canh được cấp chứng nhận VietGap và mã QR để thực hiện truy suất nguồn gốc sản phẩm. Giá trị thu nhập bình quân đạt trên 180 triệu đồng/ha/vụ thu hoạch. Riêng mô hình nhà lưới trồng rau an toàn, rau thủy canh theo tiêu chuẩn VietGap tại xã Phú Lộc, Hoa Lộc, giá trị thu nhập đạt trên 2,4 tỷ đồng/ha/năm, lợi nhuận đạt trên 700 triệu đồng/ha/năm; mô hình cây dưa lưới, dưa kim hoàng hậu giá trị thu nhập trên 700 triệu đồng/ha/năm, lợi nhuận thu trên 300 triệu đồng/ha/năm.
Huyện Hậu Lộc đã phát triển được 292 trang trại chăn nuôi chuyên biệt, trong đó có 111 trang trại chăn nuôi đạt tiêu chí theo Thông tư số 02/2020/TT-BNNPTNT của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Nhìn chung, các mô hình trang trại sau khi chuyển đổi đều cho hiệu quả kinh tế cao hơn khoảng 10 lần so với trồng lúa. Với quan điểm tạo sản phẩm có chất lượng cao, giá trị hàng hóa lớn, trong những năm gần đây, các cơ sở chăn nuôi trên địa bàn huyện đã chuyển hướng sang sản xuất hàng hóa tập trung quy mô từ vừa đến lớn tạo chuỗi giá trị cho hiệu quả kinh tế cao thông qua việc du nhập những giống gia súc (siêu thịt), gia cầm (siêu thịt, siêu trứng) có chất lượng cao, hiệu quả kinh tế thay thế những giống địa phương có năng suất thấp. Điều này minh chứng cơ cấu nông nghiệp có sự dịch chuyển mạnh làm tăng sản lượng, giá trị, chất lượng sản phẩm chăn nuôi do áp dụng khoa khọc – kỹ thuật.
Ngành thủy sản của huyện được quan tâm phát triển cả về khai thác, nuôi trồng và chế biến, tiếp tục khẳng định là ngành kinh tế mũi nhọn của huyện. Đã phát triển thủy sản theo hướng giảm dần cường lực khai thác ven bờ, nâng cao năng lực khai thác vùng khơi và tăng sản lượng, giá trị nuôi trồng thủy sản. Tổng sản lượng khai thác và nuôi trồng thủy sản năm 2023 đạt 48.577 tấn, đạt 101,2 % kế hoạch và tăng 1,43% so với cùng kỳ.
Huyện đã tập trung thực hiện Đề án phát triển tiểu thủ công nghiệp, đề án phát triển doanh nghiệp trên địa bàn, tập trung các chính sách thu hút đầu tư, khuyến khích phát triển công nghiệp, nhằm phát triển kinh tế – xã hội chung của huyện. Toàn huyện hiện có 400 doanh nghiệp đang hoạt động, 3 làng nghề, có 7 nhà máy may lớn,…
Kết quả nổi bật là huyện đã có 21/21 xã đạt chuẩn NTM, trong đó có 3 xã đạt chuẩn NTM nâng cao (Phú Lộc, Hưng Lộc, Liên Lộc), 1 xã NTM kiểu mẫu (Hoa Lộc); 117/132 thôn đạt chuẩn NTM; có 21 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Toàn huyện có 17 sản phẩm OCOP, trong đó có 2 sản phẩm 4 sao, 15 sản phẩm 3 sao. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân nơi đây đã được cải thiện rõ nét. Thu nhập của người dân từng bước nâng lên. Nhờ gắn phát triển sản xuất, nâng cao đời sống người dân với XDNTM đã góp phần thúc đẩy xóa đói, giảm nghèo trên địa bàn. Huyện đã hoàn thành 9/9 tiêu chí huyện NTM.
XDNTM phải huy động lồng ghép tất cả các nguồn lực. Bên cạnh nguồn vốn hỗ trợ từ Trung ương, tỉnh, huyện, thu hút từ doanh nghiệp thì nguồn vốn đối ứng của địa phương đóng vai trò chủ đạo. Tổng số vốn huy động XDNTM từ khi triển khai đến nay đạt 12.752.816 triệu đồng; trong đó, ngân sách Trung ương 661.900 triệu đồng; ngân sách cấp tỉnh 1.005.822 triệu đồng; ngân sách huyện 2.238.063 triệu đồng; ngân sách xã 1.626.148 triệu đồng. Vốn lồng ghép từ các chương trình, dự án 98.741 triệu đồng. Vốn Nhân dân đóng góp 6.965.496 triệu đồng. Số vốn còn lại là của doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư, vốn vay tín dụng.
Từ nguồn vốn huy động, huyện, các xã, Nhân dân đã đầu tư xây dựng mới, nâng cấp các công trình kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội, như: giao thông, hệ thống điện, thủy lợi, nhà văn hóa, nhà ở…; đầu tư phát triển sản xuất. Kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội khu vực nông thôn trên địa bàn huyện Hậu Lộc phát triển nhanh, tạo ra diện mạo mới cho khu vực nông thôn, từng bước đáp ứng nhu cầu sản xuất và đời sống người dân.
Để đưa Hậu Lộc sớm trở thành huyện khá của tỉnh vào năm 2025, huyện đã và đang tập trung dồn lực để lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng và triển khai các nghị quyết chuyên đề, nhằm cụ thể hóa các chương trình trọng tâm của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVII, nhiệm kỳ 2020-2025. Tiếp tục thực hiện tốt tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với tích tụ, tập trung đất đai phát triển nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao đến năm 2025, định hướng 2030 gắn với XDNTM theo Nghị quyết số 13-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh. Tạo điều kiện thuận lợi, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; ưu tiên phát triển các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung, quy mô lớn theo hướng hiện đại, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất đạt tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, góp phần thúc đẩy nền sản xuất nông nghiệp hàng hóa. Trên cơ sở quy hoạch từng xã, thị trấn tập trung chuyển đổi mạnh mẽ cơ cấu cây trồng, vật nuôi, thủy sản. Chuyển đổi diện tích cây trồng kém hiệu quả sang chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản và các cây trồng có giá trị kinh tế cao. Cơ cấu lại ngành chăn nuôi theo hướng tăng tỷ trọng gia súc, gia cầm, trong đó ưu tiên phát triển gia cầm. Chuyển từ chăn nuôi truyền thống sang chăn nuôi tập trung, nuôi công nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao gắn bảo vệ môi trường, góp phần tăng thu nhập, giải quyết việc làm cho Nhân dân. Tập trung hoàn tất các hồ sơ trình các cấp có thẩm quyền công nhận huyện Hậu Lộc đạt chuẩn NTM trong quý II/2024 .
Bài và ảnh: Thu Hòa