Ứng dụng khoa học – công nghệ, nhân lên những “mùa quả ngọt”

Xác định ứng dụng công nghệ cao là xu thế tất yếu trong sản xuất nông nghiệp hiện đại, tỉnh Thanh Hóa đã có nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích các tổ chức, cá nhân, HTX đầu tư sản xuất nông nghiệp thông minh gắn với phát triển sản phẩm chủ lực nhằm gia tăng giá trị trên cùng đơn vị diện tích canh tác. Từ đó, đã góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nhân lên nhiều “mùa quả ngọt”.

Mô hình trồng dưa trong nhà lưới của gia đình anh Lê Ngọc Nam, ở thôn Hạ Vũ 1, xã Hoằng Đạt (Hoằng Hóa) cho hiệu quả kinh tế cao.

Anh Lê Ngọc Nam, ở thôn Hạ Vũ 1, xã Hoằng Đạt là một trong những người tiên phong ứng dụng khoa học- công nghệ vào sản xuất nông nghiệp của huyện Hoằng Hóa. Xuất thân từ một gia đình thuần nông nên từ nhỏ anh Nam đã thấu hiểu những vất vả của người nông dân với phương thức canh tác truyền thống và không nắm vững khoa học – kỹ thuật. Từ năm 2017, anh bắt đầu khởi nghiệp bằng mô hình nông nghiệp an toàn. Khi mới bắt tay vào xây dựng mô hình, anh Nam đã gặp nhiều thất bại do ảnh hưởng của thời tiết và đặc biệt là thiếu kinh nghiệm, chưa nắm vững kỹ thuật canh tác. Trải qua những vụ mùa chưa thành công, anh quyết tâm tìm hiểu nguyên nhân và đầu tư ứng dụng khoa học – công nghệ.

Năm 2018, anh Nam được chuyển giao khoa học – kỹ thuật, hỗ trợ vốn nên mạnh dạn đầu tư nhà màng để trồng dưa lưới theo tiêu chuẩn VietGAP. Yếu tố quyết định thành công của mô hình sản xuất dưa lưới, dưa vàng của anh Nam chính là kiểm soát chặt chẽ các yếu tố đầu vào, áp dụng hệ thống tưới nhỏ giọt để cung cấp các nguồn chất dinh dưỡng cho cây phát triển. Anh Nam tâm sự: “Nhờ áp dụng khoa học – công nghệ đã giúp tôi gặt hái được những thành công trong sản xuất nông nghiệp. Với diện tích mô hình nhà màng, nhà lưới 3.500m2, giờ đây, tôi có thể chủ động điều tiết thời vụ của cây trồng mà không bị phụ thuộc quá nhiều vào điều kiện tự nhiên. Trồng dưa trong nhà màng ít bị sâu bệnh, năng suất cao, chất lượng thơm ngon và có thể trồng nhiều vụ trong năm. Cây trồng sinh trưởng, phát triển tốt ngay cả trong điều kiện nắng nóng gay gắt hay mưa rét. Ngoài ra, ứng dụng khoa học – công nghệ cũng giúp tôi ít phải sử dụng thuốc bảo vệ thực vật để sản xuất nông sản sạch, an toàn, đáp ứng yêu cầu của các thị trường”.

Những năm qua, các cấp, các ngành, các địa phương trong tỉnh đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai các giải pháp đổi mới các hình thức tổ chức sản xuất, tăng cường liên kết và hợp tác trong sản xuất, đẩy mạnh ứng dụng và chuyển giao tiến bộ công nghệ vào sản xuất nông nghiệp, đạt kết quả quan trọng. Trong lĩnh vực trồng trọt, đã nghiên cứu, chọn tạo thêm 12 giống lúa, 6 giống mía; phục tráng thêm 6 cây trồng, bảo tồn và lưu giữ các giống lúa bản địa như nếp hạt cau, nếp cái hoa vàng, mía, dứa, bưởi Luận Văn; xây dựng, hoàn chỉnh quy trình canh tác hơn 6.900ha lúa sản xuất thông minh thích ứng biến đổi khí hậu tại các huyện Yên Định, Thiệu Hóa; ứng dụng công nghệ nhà kính, nhà màng để sản xuất rau, quả, hoa trên 200ha… Nhiều cơ sở sản xuất rau, quả, hoa chất lượng cao triển khai công nghệ sản xuất nhà kính, nhà màng với tổng diện tích toàn tỉnh đạt trên 170ha. Đồng thời, mở rộng diện tích sản xuất lúa theo hướng hữu cơ đến nay đạt khoảng 840ha; trong đó, Công ty CP Mía đường Lam Sơn triển khai mô hình lúa hữu cơ tại các huyện với diện tích 280ha; mô hình lúa hữu cơ tại các xã Định Tiến, Quý Lộc, Định Long (Yên Định) với diện tích 30ha; mô hình lúa – cá hữu cơ tại xã Hà Lĩnh (Hà Trung) với diện tích 200ha; mô hình lúa – rươi tại Quảng Xương, Nông Cống với diện tích 10ha…

Trong chăn nuôi, chú trọng phát triển sản xuất theo quy trình VietGAP, ứng dụng công nghệ cao, quy mô lớn, gắn với bảo đảm an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường. Thu hút đầu tư vào nông nghiệp đạt kết quả tích cực, một số dự án quy mô lớn được triển khai thực hiện và đi vào hoạt động, như: Dự án chăn nuôi bò sữa Vinamilk, TH True Milk; nhà máy giết mổ, chế biến gia cầm xuất khẩu Viet Avis; các dự án chăn nuôi lợn trên địa bàn các huyện Thạch Thành, Lang Chánh, Như Xuân, Bá Thước… Đến nay, toàn tỉnh đã áp dụng quy trình nuôi VietGAP đối với 75% số trang trại lợn; 88% trang trại ứng dụng công nghệ tự động hóa, bán tự động và cơ giới hóa; 100% trang trại bò sữa đã ứng dụng công nghệ tự động hóa và cơ giới hóa, đạt tiêu chuẩn quốc tế GlobalGAP. Toàn tỉnh có 72 doanh nghiệp lớn đã hình thành các chuỗi chăn nuôi với công nghệ tiên tiến, quy mô lớn, gắn với nhà máy chế biến và tiêu thụ sản phẩm đang mang lại hiệu quả cao cho người chăn nuôi, trong đó có nhiều doanh nghiệp có tiềm lực, uy tín như: C.P, Golden, Mavin, Newhope, DABACO, Phú Gia…

Lĩnh vực lâm nghiệp, đã ứng dụng thành công công nghệ nuôi cấy mô thực vật, công nghệ mô, hom trong sản xuất giống cây lâm nghiệp. Đồng thời, đã xây dựng được 15 nguồn giống, tuyển chọn được 5.000 cây trội với 12 loài; có 90% diện tích rừng trồng được sử dụng giống năng suất, chất lượng cao…

Trong lĩnh vực thủy sản, thực hiện ứng dụng công nghệ nuôi sinh thái hữu cơ, nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh 3 giai đoạn, công nghệ Biofloc, công nghệ nuôi tuần hoàn tiết kiệm nước với diện tích 220ha; ứng dụng vật liệu mới trong đóng hầm bảo quản sản phẩm thủy sản trong khai thác, thiết bị dò cá Sona, hệ thống cơ giới hóa trong khai thác, thu lưới vây, máy thu thả câu…

Để chủ động ứng dụng khoa học- công nghệ trong sản xuất nông nghiệp, các cấp, các ngành, địa phương trong tỉnh đang đẩy mạnh chuyển đổi số trong nông nghiệp; phát triển các mô hình sản xuất có quy mô lớn, công nghệ tiên tiến, sản xuất hữu cơ, theo quy trình VietGAP. Đồng thời, tăng cường hợp tác với các tổ chức khoa học – công nghệ, các doanh nghiệp, khuyến khích nghiên cứu, khảo nghiệm các loại giống cây trồng, vật nuôi có năng suất cao, chất lượng tốt phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Bài và ảnh: Lương Khánh