Tín hiệu tích cực trong triển khai xây dựng nhà ở xã hội

Theo báo cáo từ Sở Xây dựng, giai đoạn 2014-2021 tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo và tổ chức triển khai, hoàn thành xây dựng 14 dự án xây dựng nhà ở xã hội (NOXH), nhà ở công nhân với tổng diện tích sàn là 525.821m2, tương ứng khoảng 5.478 căn hộ. Điều này đồng nghĩa, tỉnh đã đi trước trong việc thực hiện Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NOXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030” của Thủ tướng Chính phủ.

Dự án nhà ở xã hội tại Khu Công nghiệp Hoàng Long (TP Thanh Hóa) đang được chủ đầu tư hoàn thành.

Tuy nhiên, so với chỉ tiêu đến năm 2030 theo đề án, tỉnh phải hoàn thành ít nhất 13.787 căn NOXH là nhiệm vụ không hề dễ. Và để cụ thể hóa mục tiêu này, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện phân kỳ theo giai đoạn: Xây dựng khoảng 6.287 căn hộ trong giai đoạn 2021-2025 và khoảng 7.500 căn hộ giai đoạn 2026-2030. Tính từ năm 2021 đến nay, trên địa bàn tỉnh có 4 dự án hoàn thành với khoảng 2.200 căn hộ và đến năm 2025 dự kiến hoàn thành khoảng 4.200 căn hộ. Như vậy, so với chỉ tiêu theo phân kỳ đầu tư giai đoạn 2021-2025 thì Thanh Hóa có cơ sở đảm bảo chỉ tiêu, khi mà có 10 dự án với khoảng 8.748 căn hộ đang được chỉ đạo tích cực triển khai thực hiện.

Tuy nhiên, đến giai đoạn 2026-2030, việc thực hiện mục tiêu theo Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NOXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2023” sẽ không thuận tiện như phân kỳ trước. Bởi việc triển khai các thủ tục để thực hiện 14 dự án NOXH, nhà ở công nhân theo kế hoạch đang gặp không ít khó khăn, vướng mắc.

Cụ thể, theo Trưởng Phòng Quản lý nhà và Thị trường bất động sản (Sở Xây dựng) Nguyễn Mạnh Tuấn, việc triển khai xây dựng NOXH, nhà ở công nhân là chủ trương hết sức nhân văn, tuy nhiên, về mặt thủ tục pháp lý, các bước thủ tục từ khi được chấp thuận chủ trương đầu tư đến khi triển khai xây dựng của dự án NOXH, nhà ở công nhân cũng không khác các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị. Thông thường, thời gian để thực hiện các bước thủ tục này sẽ qua thời gian từ 1 đến 2 năm. Nhiều dự án vướng mắc các điều kiện khác như sự phù hợp các cấp độ quy hoạch, kế hoạch, thời gian đầu tư hoàn thành hạ tầng kỹ thuật xung quanh (đối với các dự án NOXH trong dự án nhà ở thương mại), giải phóng mặt bằng… thì quy trình, thủ tục từ khi có kế hoạch đến khi lựa chọn được chủ đầu tư có thể lên đến 5 năm.

Trong khi đó, tuy được miễn tiền sử dụng đất và vốn vay ưu đãi với mức giảm từ 1,5% đến 2% lãi suất cho vay, nhưng theo quy định dự án NOXH, nhà ở công nhân vẫn phải tiến hành các bước thủ tục và trình tự thẩm định giá đất (theo quy định trước khi Luật Nhà ở năm 2023 có hiệu lực và hiện nay là thẩm định giá đất đối với phần đất 20% bố trí công trình kinh doanh thương mại, dịch vụ hoặc nhà ở trong dự án NOXH), khiến thời gian thực hiện các bước thủ tục đầu tư thêm kéo dài. Còn thực tế triển khai các bước thủ tục đầu tư, nhiều dự án đang gặp khó khăn do vị trí dự án chưa được phê duyệt quy hoạch phân khu. Đây là lý do khách quan, bởi Quy hoạch chung xây dựng đô thị Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa đến năm 2040 mới được Thủ tướng phê duyệt vào đầu năm nay, sẽ phải cần thời gian để xây dựng, phê duyệt quy hoạch phân khu. Điều này đồng nghĩa, những dự án này phải “nằm chờ” để được phê duyệt chủ trương đầu tư.

Cũng theo ông Nguyễn Mạnh Tuấn, quá trình thẩm định có một số dự án NOXH vướng mắc một số thay đổi về quy định của pháp luật có liên quan. Cụ thể là các điều kiện về mật độ xây dựng, năng lực của chủ đầu tư… nên chưa đủ điều kiện để chấp thuận chủ trương đầu tư, tổ chức lựa chọn chủ đầu tư và triển khai thực hiện dự án. Bên cạnh đó, việc thu hồi 20% quỹ đất tại các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị để đầu tư xây dựng NOXH còn gặp khó khăn, do chủ đầu tư chưa hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật dự án…

Trong bối cảnh này, Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 24/5/2024 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát triển NOXH trong tình hình mới (gọi tắt là Chỉ thị 34) ra đời đã mang lại nhiều tín hiệu tích cực. Sau đó, Tỉnh ủy đã ban hành kế hoạch tổ chức thực hiện Chỉ thị 34, nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ, các tổ chức chính trị – xã hội, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác phát triển NOXH trong tình hình mới. Đồng thời yêu cầu việc triển khai, tổ chức thực hiện phải nghiêm túc, thiết thực, hiệu quả, đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở; huy động sự vào cuộc của các cấp, ngành địa phương, đơn vị và các tầng lớp Nhân dân; thành lập ban chỉ đạo cấp tỉnh về phát triển NOXH và thực hiện các chính sách hỗ trợ về nhà ở cho các đối tượng chính sách. UBND tỉnh và trực tiếp là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Mai Xuân Liêm đã có những chỉ đạo, giải pháp quyết liệt thực hiện đồng bộ các nội dung từ việc đẩy nhanh tiến độ lập, phê duyệt quy hoạch phân khu giải phóng mặt bằng, đầu tư hạ tầng kỹ thuật xung quanh dự án làm cơ sở chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn chủ đầu tư triển khai thực hiện dự án. Đồng thời giao nhiệm vụ cụ thể cho từng sở, ngành, địa phương từng dự án cụ thể để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đẩy nhanh tiến độ đầu tư đối với các dự án đang triển khai thực hiện. Đây là cơ sở quan trọng, tín hiệu tích cực để đẩy nhanh tiến độ xây dựng NOXH trên địa bàn tỉnh.

Bài và ảnh: Đồng Thành