Thực hiện Kết luận số 251/KL-HĐND, ngày 2-6-2022 của Thường trực HĐND tỉnh, huyện Thường Xuân đã có nhiều nỗ lực và đạt kết quả tích cực trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ), quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất. Tuy nhiên, việc cấp GCNQSDĐ đối với các trường hợp được giao đất trái thẩm quyền hiện vẫn còn gặp nhiều vướng mắc.
Công chức Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả UBND huyện Thường Xuân giải quyết thủ tục về cấp GCNQSDĐ ở cho người dân.
Do nhiều nguyên nhân khác nhau, những năm trước đây, trên địa bàn huyện Thường Xuân đã xảy ra tình trạng giao đất trái thẩm quyền. Theo thống kê của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện, trên địa bàn có 109 hộ dân được giao đất trái thẩm quyền, chủ yếu từ thời điểm ngày 1-7-2004 (Luật Đất đai 2003 có hiệu lực) đến trước ngày 1-7-2013 (Luật Đất đai 2013 có hiệu lực). Tình trạng này đã gây bức xúc trong dư luận Nhân dân, thậm chí xảy ra tình trạng khiếu kiện đông người, vượt cấp, ảnh hưởng đến tình hình an ninh – trật tự tại một số xã trên địa bàn huyện. Cơ quan chức năng đã tiến hành khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử nhiều cán bộ có liên quan về hành vi lạm quyền trong khi thi hành công vụ.
Sau khi có kết luận của cơ quan chức năng, UBND huyện Thường Xuân đã chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai, UBND các xã, thị trấn chủ động rà soát, phân loại, tổng hợp, xem xét các trường hợp đảm bảo điều kiện theo quy định để cấp GCNQSDĐ, đảm bảo quyền và lợi ích của Nhân dân. Tiếp đó, thực hiện Kết luận số 251/KL-HĐND của Thường trực HĐND tỉnh, Kế hoạch số 182/KH-UBND, ngày 18-7-2022 của UBND tỉnh thực hiện Kết luận số 251/KL-HĐND, huyện Thường Xuân đã thành lập ban chỉ đạo, phân công nhiệm vụ cho các phòng, ban, bộ phận có liên quan và UBND các xã, thị trấn tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Trong đó tập trung rà soát, phân loại, giải quyết dứt điểm hồ sơ còn tồn đọng, làm rõ những trường hợp chưa được cấp GCNQSDĐ; kiểm soát chặt chẽ quy trình, thời hạn giải quyết thủ tục hành chính về đất đai; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, chấn chỉnh lề lối làm việc, thái độ, tác phong của công chức, viên chức thực thi nhiệm vụ, không gây phiền hà, sách nhiễu cho người dân. Đồng thời tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện các thủ tục theo quy định để được cấp GCNQSDĐ… Tuy nhiên, đến nay việc thực hiện cấp GCNQSDĐ đối với những trường hợp được giao đất trái thẩm quyền còn nhiều vướng mắc. Trong số các hộ dân được giao đất trái thẩm quyền mới chỉ có 15 trường hợp được cấp GCNQSDĐ.
Trong số 94 trường hợp được giao đất trái thẩm quyền chưa được cấp GCNQSDĐ, xã Xuân Dương chiếm phần lớn với 41 trường hợp. Số còn lại, xã Xuân Lộc 25 trường hợp, xã Vạn Xuân 3 trường hợp, xã Ngọc Phụng 7 trường hợp, xã Thọ Thanh 2 trường hợp, xã Lương Sơn 7 trường hợp và thị trấn Thường Xuân 9 trường hợp.
Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Thường Xuân Đỗ Đình Minh cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến khó khăn trong việc cấp GCNQSDĐ đối với các trường hợp được giao đất trái thẩm quyền trên địa bàn. Trong đó, có tình trạng một số hộ dân không đồng ý thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định tại thời điểm công nhận quyền sử dụng đất. Một số hộ đồng ý thực hiện nghĩa vụ tài chính lại không đảm bảo theo quy định tại điểm b, khoản 2, điều 18, Thông tư số 02/TT-BTNMT, ngày 27-1-2015 của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Cụ thể, sau khi được giao đất trái thẩm quyền từ ngày 1-7-2004 đến trước ngày 1-7-2014, những hộ dân này tuy đã xây dựng nhà ở trên đất, nhưng lại có đất ở, nhà ở khác trên địa bàn xã, thị trấn nơi được giao đất trái thẩm quyền. Hoặc có hộ trên thửa đất được giao trái thẩm quyền chưa xây dựng nhà ở.
Thêm vào đó, Nghị định số 01/NĐ-CP, ngày 6-1-2017 của Chính phủ quy định được xem xét cấp GCNQSDĐ đối với trường hợp thửa đất được giao trái thẩm quyền từ thời điểm trước ngày 1-7-2004, có nhà ở hoặc không có nhà ở. Còn thực tế, số trường hợp được giao đất trái thẩm quyền trên địa bàn hiện chưa được cấp GCNQSDĐ chủ yếu thuộc thời điểm từ ngày 1-7-2004 đến trước ngày 1-7-2014.
Trước những khó khăn, vướng mắc này, UBND huyện Thường Xuân tiếp tục chỉ đạo các xã, thị trấn tích cực tuyên truyền, vận động các hộ dân được giao đất trái thẩm quyền đáp ứng điều kiện theo quy định, thực hiện nghĩa vụ tài chính để được cấp GCNQSDĐ. Đồng thời kiến nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi Luật Đất đai, đảm bảo quy định các nội dung sát với thực tiễn. Trong đó cần sửa đổi, bổ sung quy định về điều kiện để cấp GCNQSDĐ cho các trường hợp giao đất trái thẩm quyền từ ngày 1-1-2004 đến trước ngày 1-7-2014 không có nhà ở trên đất và đã có đất ở trên địa bàn xã, thị trấn được giao đất trái thẩm quyền…
Bài và ảnh: Đồng Thành