Thị xã Nghi Sơn hiện có 33 mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường (25 mỏ đá, 2 mỏ cát, 6 mỏ đất) với tổng trữ lượng được cấp phép khai thác gần 53,2 triệu m3. Để hoạt động này đi vào nền nếp, tránh lãng phí tài nguyên và thất thu ngân sách Nhà nước, thị xã Nghi Sơn đã triển khai nhiều giải pháp, nhằm tăng cường công tác quản lý Nhà nước về hoạt động khai thác khoáng sản.
Khai thác mỏ đá vôi tại xã Tân Trường (thị xã Nghi Sơn).
Xã Tân Trường có 12 mỏ đá vôi, trong đó có 9 mỏ với 9 doanh nghiệp được cấp phép và đang hoạt động khai thác, chế biến đá. Trước đây, công tác quản lý trong hoạt động khai thác khoáng sản còn lỏng lẻo nên tình trạng khai thác tràn lan, không được kiểm soát, gây lãng phí và thất thoát ngân sách Nhà nước xảy ra khá phổ biến. Tuy nhiên, từ khi Luật Khoáng sản (sửa đổi năm 2018) của Quốc hội có hiệu lực từ ngày 1/1/2019 và thực hiện Chỉ thị số 10/CT-UBND, ngày 25/8/2022 của Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa về việc “Tăng cường công tác quản lý khoáng sản và bảo vệ môi trường trong hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa” đã làm thay đổi căn bản công tác bảo vệ, quản lý, khai thác và sử dụng nguồn tài nguyên khoáng sản quốc gia tại xã Tân Trường. Đến nay, hoạt động khai thác khoáng sản đã thực hiện theo đúng quy định của Luật Khoáng sản và dần đi vào nền nếp, góp phần đem lại nguồn thu ngân sách Nhà nước.
Có được kết quả này, theo ông Nguyễn Anh Hùng, Chủ tịch UBND xã Tân Trường, ngoài đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các văn bản chỉ đạo của cấp trên, địa phương cùng với các ban, ngành của thị xã, của tỉnh định kỳ kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở các doanh nghiệp khai thác, chế biến đá tuân thủ, chấp hành nghiêm túc các quy định của Luật Khoáng sản… Hiện đa số các doanh nghiệp khai thác, chế biến đá trên địa bàn đã quan tâm đầu tư máy móc hiện đại vào hoạt động khai thác. Đồng thời, có nhiều doanh nghiệp lắp đặt các trạm cân và camera, giúp cho việc quản lý khai thác khoáng sản trên địa bàn của cơ quan quản lý Nhà nước đem lại hiệu quả.
Thông tin từ Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã Nghi Sơn cho biết: Trên địa bàn thị xã có 33 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai thác khoáng sản. Để nâng cao vai trò quản lý Nhà nước về hoạt động khai thác khoáng sản, thị xã đã ban hành các văn bản chỉ đạo và đẩy mạnh tuyên truyền Luật Khoáng sản cho UBND cấp xã, các đơn vị hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn chấp hành quy định của pháp luật trong hoạt động khai thác khoáng sản. Đồng thời, phân công, phân cấp và giao trách nhiệm cụ thể cho từng địa phương, đơn vị liên quan. Bên cạnh đó, thị xã còn phối hợp với các ngành liên quan, đơn vị cấp tỉnh kiểm tra việc chấp hành pháp luật về khoáng sản đối với các đơn vị đang hoạt động khai thác khoáng sản nhằm ngăn chặn và đẩy lùi tình trạng khai thác, vận chuyển khoáng sản trái phép trên địa bàn… Qua đó, ý thức chấp hành các quy định của Nhà nước trong hoạt động khai thác khoáng sản của các doanh nghiệp đã được nâng lên. Đến nay, đa số các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khai thác, chế biến khoáng sản được cấp phép đã có ý thức tuân thủ các quy định của pháp luật và các quy định của tỉnh, của địa phương, đảm bảo an ninh trật tự và an toàn lao động. Đồng thời, thực hiện nghiêm việc khai thác trong mốc giới, thực hiện trách nhiệm, nghĩa vụ trong hoạt động khai thác, sản xuất, kinh doanh và các biện pháp bảo vệ môi trường…
Tuy nhiên, vẫn còn một số đơn vị khai thác khoáng sản chưa thực hiện đúng quy định trong hoạt động thăm dò, khai thác, chế biến và vận chuyển khoáng sản. Từ năm 2023 đến nay, thị xã Nghi Sơn đã phối hợp với các cấp, ngành tổ chức nhiều cuộc kiểm tra, phát hiện, xử lý hành chính đối với 3 doanh nghiệp (2 doanh nghiệp khai thác mỏ đá vôi và 1 doanh nghiệp khai thác đất làm vật liệu san lấp) đó là Công ty CP Đầu tư và Thương mại dầu khí Thành Phát, Công ty TNHH Trung Nam và doanh nghiệp Đức Minh, với các lỗi vi phạm như: khai thác vượt công suất và vượt ra ngoài ranh giới khu vực được cấp phép… với tổng số tiền xử lý vi phạm trên 1 tỷ đồng.
Để tiếp tục tăng cường công tác quản lý trong hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn thị xã Nghi Sơn, ngoài đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và người dân về Luật Khoáng sản và các văn bản chỉ đạo của tỉnh về tăng cường thực thi chính sách pháp luật về khoáng sản, thị xã còn tổ chức các buổi tập huấn về công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên khoáng sản chưa khai thác cho cán bộ, công chức cấp xã. Đồng thời, xây dựng phương án, kế hoạch, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các địa phương, các đơn vị liên quan để tổ chức thực hiện hiệu quả công tác bảo vệ khoáng sản trên địa bàn thị xã. Bên cạnh đó, thị xã sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra chặt chẽ hoạt động thăm dò, khai thác, vận chuyển trái phép khoáng sản và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm theo thẩm quyền.
Ngoài ra, thị xã cũng mong muốn tỉnh tiếp tục quan tâm chỉ đạo các sở, ngành cấp tỉnh, đặc biệt là lực lượng công an tỉnh, công an thị xã tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hoạt động khai thác, vận chuyển khoáng sản trái phép, nhất là tại các vùng giáp ranh nhiều huyện. Đồng thời, xem xét, bổ sung thêm chỉ tiêu sử dụng đất khoáng sản để thị xã làm cơ sở thực hiện các dự án đảm bảo tính khả thi. Thị xã cũng đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường ngoài việc tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản được cấp phép, cần tham mưu cho tỉnh các biện pháp chấn chỉnh hoạt động khai thác khoáng sản của các tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản trên địa bàn. Bên cạnh đó, nâng cao hơn nữa chất lượng thẩm định hồ sơ cấp phép khai thác khoáng sản.
Bài và ảnh: Minh Lý