Phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) là vật tư không thể thiếu trong sản xuất nông nghiệp. Vì vậy, đối tượng sản xuất, kinh doanh hàng giả sẵn sàng tung ra thị trường các mặt hàng không đảm bảo chất lượng. Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, các ngành chức năng trong tỉnh đã tăng cường kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý nhiều trường hợp sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng.
Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kiểm tra chất lượng sản xuất phân bón tại Công ty CP Sản xuất và Thương mại dịch vụ Phú Nông, thị xã Bỉm Sơn.
Thời điểm này, nông dân các địa phương trên địa bàn tỉnh đang tập trung chăm sóc cây trồng vụ xuân nên nhu cầu sử dụng phân bón, thuốc BVTV tăng cao. Bà Lê Thị Xuyến ở phố 2, phường Tào Xuyên (TP Thanh Hóa) cho biết: “Gia đình tôi có 3 sào đất lúa và 2 sào đất trồng màu nên nhu cầu sử dụng các loại phân bón tới vài tạ mỗi vụ. Hiện nay, thị trường phân bón và thuốc BVTV rất phong phú về chủng loại và giá cả, tôi không biết chọn lựa sản phẩm nào đem lại hiệu quả cho cây trồng. Vì vậy, khi mua các sản phẩm, tôi thường đến cửa hàng quen và chọn mua những sản phẩm có thương hiệu”.
Ông Nguyễn Trọng Thắng ở xã Hoằng Châu (Hoằng Hóa) chia sẻ: “Trên diện tích 1ha măng tây của gia đình trồng theo tiêu chuẩn VietGAP nên nguồn phân bón được tôi sử dụng là phân hữu cơ vi sinh, thuốc BVTV hạn chế đến mức tối đa. Nếu phải sử dụng chỉ trong trường hợp thật cần thiết và sử dụng những loại thuốc BVTV nằm trong danh mục được phép lưu hành, giúp tăng năng suất cây trồng, nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo an toàn và đặc biệt là thân thiện với môi trường”.
Công ty CP Thương mại Thiệu Yên, thị trấn Quán Lào (Yên Định) là doanh nghiệp chuyên cung ứng các loại phân bón thông qua hệ thống 200 đại lý trên địa bàn tỉnh. Tổng Giám đốc Công ty Trịnh Xuân Tấn cho biết: Nguồn phân do doanh nghiệp cung ứng ra thị trường mỗi năm từ 35 nghìn đến 40 nghìn tấn các loại. Vụ đông xuân năm 2023-2024, công ty nhập về 20 nghìn tấn phân bón các loại và đã cung ứng ra thị trường được gần 15 nghìn tấn. Công ty cam kết chỉ kinh doanh các dòng phân bón đảm bảo chất lượng được nhập về từ các công ty sản xuất phân bón có thương hiệu trên thị trường phân bón Việt Nam như: Phú Mỹ, Lâm Thao, Hàn Việt… cung ứng cho các đại lý trên địa bàn tỉnh với giá cả hợp lý. Tuyệt đối không nhập về các mặt hàng phân bón không có thương hiệu, trôi nổi, hàng giả, hàng kém chất lượng… tránh gây thiệt hại cho các đại lý và bà con nông dân.
Trên địa bàn tỉnh hiện có 18 doanh nghiệp sản xuất phân bón, 1 doanh nghiệp gia công, sang chai, đóng gói thuốc BVTV và 2.248 cơ sở kinh doanh phân bón, thuốc BVTV. Tại các cơ sở kinh doanh phân bón, thuốc BVTV, các mặt hàng được bày bán bao gồm những sản phẩm được sản xuất bởi những doanh nghiệp có thương hiệu và cả sản phẩm của doanh nghiệp còn khá mới mẻ, xa lạ với người tiêu dùng. Các mặt hàng xếp lộn xộn và không có bảng niêm yết giá. Đa phần ở các cửa hàng sản phẩm thuốc BVTV không có ngăn riêng và xếp cùng với các loại hạt giống rau.
Phân bón, thuốc BVTV là yếu tố hàng đầu ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng cây trồng và sức khỏe của người sử dụng. Thế nhưng, phần lớn nông dân khi mua các sản phẩm này đều chưa nhận biết được đâu là phân bón, thuốc BVTV kém chất lượng. Vì vậy, lựa chọn mua sản phẩm nào đều phụ thuộc vào cảm tính và lời giới thiệu của các cơ sở kinh doanh, nên chứa đựng nhiều rủi ro.
Để ngăn chặn hàng giả, hàng kém chất lượng, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, ngoài tuyên truyền, khuyến cáo để người dân biết, các ngành chức năng trong tỉnh đã tăng cường kiểm tra, phát hiện xử lý kịp thời những cơ sở sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng. Năm 2023 và 2 tháng năm 2024, Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Chi cục Trồng trọt và BVTV đã kiểm tra và phát hiện, xử lý 18 cơ sở bán hàng vi phạm không đảm bảo chất lượng. Tổng số tiền xử phạt gần 3.111,6 triệu đồng; thu hồi tái chế 32,14 tấn phân bón; 160 lít và 60kg thuốc BVTV.
Để thị trường phân bón, thuốc BVTV trong thời gian tới được kiểm soát chặt chẽ, siết chặt hàng giả, hàng kém chất lượng, các sở, ngành, lực lượng có liên quan của tỉnh và chính quyền các địa phương cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, hiểu biết pháp luật và trách nhiệm của người sản xuất, kinh doanh. Cùng với đó, đẩy mạnh việc thanh, kiểm tra đột xuất các cơ sở sản xuất, kinh doanh, kiên quyết xử lý các vi phạm theo quy định nếu phát hiện các cơ sở vi phạm.
Với nông dân, nếu nghi ngờ về chất lượng phân bón, bà con nên dùng thử cho những loại rau ngắn ngày bởi chỉ 5 – 7 ngày là có thể biết được kết quả. Khi bón phân nên để lại một ít cùng bao bì, nhãn mác, để khi xảy ra sự cố vẫn giữ được bằng chứng, vật chứng. Đồng thời, liên hệ ngay với lực lượng chức năng nếu phát hiện, nghi ngờ cửa hàng kinh doanh phân bón giả, kém chất lượng.
Bài và ảnh: Minh Lý
