Sau 5 năm triển khai, Chương trình OCOP tỉnh Thanh Hóa đã mang lại những kết quả tích cực, góp phần khơi dậy tiềm năng, lợi thế của các địa phương. Đồng thời, nâng cao trình độ, tư duy sản xuất của người dân, nhất là ở khu vực nông thôn và miền núi.
Sản xuất dứa đóng hộp xuất khẩu tại Công ty CP Chế biến nông sản Trung Thành (Nông Cống).
Tuy đã tạo được hệ sinh thái sản phẩm OCOP phong phú, đa dạng, có sức tiêu thụ lớn trên thị trường song vẫn chưa có nhiều sản phẩm xuất khẩu. Do đó, các sở, ngành, địa phương và các chủ thể đã, đang nỗ lực để nhiều sản phẩm OCOP được “xuất ngoại”, từ đó khẳng định được vị thế, chất lượng của sản phẩm OCOP tỉnh Thanh Hóa.
Với mục tiêu khuyến khích, hỗ trợ các đối tượng sản xuất, kinh doanh quy mô nhỏ và vừa khai thác tiềm năng, lợi thế để thúc đẩy tổ chức sản xuất, mở rộng thị trường, nâng cao giá trị sản phẩm, đến nay 100% đơn vị cấp huyện đã xây dựng được sản phẩm OCOP, với tổng số 396 sản phẩm OCOP từ 3 sao trở lên. Trong đó, có 1 sản phẩm 5 sao và 3 sản phẩm “tiềm năng” 5 sao. Tỉnh Thanh Hóa nằm trong tốp dẫn đầu của cả nước về số lượng sản phẩm OCOP, mỗi sản phẩm đều được lựa chọn kỹ càng, mang đặc trưng, lợi thế và phát huy được sức mạnh của cộng đồng. Tiêu biểu như nước mắm, mắm tôm, mắm tép Lê Gia; nước mắm Khúc Phụ; các sản phẩm cói Nga Sơn, bánh lá răng bừa Hà Lai, bánh răng bừa Xuân Lập, chè xanh sạch Bình Sơn…
Cùng với đó, các sản phẩm OCOP của tỉnh đều được sản xuất theo các tiêu chuẩn ISO, HACCP, VietGAP, GlobalGAP, có tem truy xuất nguồn gốc, mẫu mã, bao bì đẹp, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường, trong đó có thị trường xuất khẩu. Giám đốc Công ty CP Chế biến nông sản Trung Thành (Nông Cống) Lê Trường Tùng cho biết: Là đơn vị có 2 sản phẩm OCOP 4 sao, gồm ngô ngọt đóng hộp, dứa đóng hộp được xuất khẩu đi thị trường Nga, EU, Hàn Quốc… công ty luôn không ngừng đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, hướng tới phân khúc khách hàng cao hơn. Theo đó, trên nền tảng các mẫu mã đã được chứng nhận, công ty đã chủ động tìm hiểu, đổi mới các quy trình sản xuất, xử lý, hấp, sấy để sản phẩm giữ được chất lượng phù hợp với môi trường, không khí tại nơi tiêu thụ. Nhờ đó, sản phẩm của công ty được xuất khẩu, tiêu thụ ổn định, tạo việc làm cho khoảng 40 lao động địa phương.
Cũng là một trong những chủ thể có nhiều sản phẩm OCOP từ cói được xuất khẩu sang các thị trường khó tính, Giám đốc Công ty CP Sản xuất, chế biến cói xuất khẩu Việt Anh Phạm Minh Tôn chia sẻ: Để có được sản phẩm đủ tiêu chuẩn xuất khẩu, ngoài chất lượng, mẫu mã đẹp thì đòi hỏi phải có vùng sản xuất nguyên liệu ổn định, bền vững, quy trình sản xuất bảo đảm vệ sinh môi trường; không gian làm việc đúng kích thước tiêu chuẩn, môi trường làm việc an toàn, nhất là đối với sức khỏe của người lao động…
Thực tế cho thấy, các sản phẩm OCOP của tỉnh đều có quy mô sản xuất vừa và nhỏ, các chủ thể sản xuất chưa có đủ tiềm lực kinh tế để đầu tư phát triển sản phẩm theo tiêu chuẩn quốc tế. Do đó, cùng với việc huy động nguồn lực hỗ trợ các chủ thể đầu tư mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, tỉnh còn chú trọng đến việc quảng bá, giới thiệu sản phẩm, tìm kiếm thị trường tiêu thụ mới. Theo thống kê của Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM tỉnh, toàn tỉnh đã có 66 sản phẩm OCOP được đưa lên sàn thương mại điện tử (TMĐT) Postmart.vn và 38 sản phẩm đưa lên sàn TMĐT Voso.vn, nhiều sản phẩm OCOP được giới thiệu trên các sàn TMĐT: Lazada, Shopee, Tiki, Tabao, Sendo… Cùng với đó, các sản phẩm OCOP cũng được cập nhật, giới thiệu trên chuyên trang thông tin điện tử nhằm quảng bá, giới thiệu sản phẩm và mở rộng thị trường trong và ngoài nước.
Phó Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình XDNTM Bùi Công Anh cho biết: Để sản phẩm OCOP tỉnh Thanh Hóa phát triển vươn xa hơn, thì các chủ thể phải thực hiện liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị hàng hóa, tạo ra sản lượng lớn, chất lượng sản phẩm đồng đều. Đồng thời áp dụng công nghệ để tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, tăng năng suất nhưng vẫn giữ được giá trị văn hóa truyền thống của từng sản phẩm.
Với những nỗ lực không ngừng của các chủ thể và sự vào cuộc, hỗ trợ tích cực của các sở, ngành, địa phương, đến nay tỉnh Thanh Hóa đã có 22 sản phẩm OCOP được xuất khẩu sang nhiều thị trường khó tính như: mắm tôm, mắm tép Lê Gia xuất khẩu vào thị trường Nga, Hàn Quốc, Đài Loan và Nam Phi; ống hút tre xuất khẩu sang Thụy Sỹ, Thụy Điển, Mỹ; đồ thủ công mỹ nghệ, các sản phẩm từ cói của Công ty CP Sản xuất, chế biến cói xuất khẩu Việt Anh bán tại 61 siêu thị ở Hoa Kỳ; sản phẩm từ tre của Công ty TNHH sản xuất và thương mại BambooVina xuất khẩu đi các thị trường EU, Mỹ; dứa, ngô ngọt đóng hộp Trường Tùng xuất khẩu đi các nước EU, Nga, Hàn Quốc, Australia…
Bài và ảnh: Lê Hòa
