Powered by Techcity

Khôi phục và tái hiện nghi lễ tế Nam Giao vương triều Hồ

Trong những năm qua, cùng với công tác bảo tồn, giữ gìn và phát huy giá trị Di sản Thành Nhà Hồ (Vĩnh Lộc), việc nghiên cứu, hướng tới khôi phục các giá trị văn hóa phi vật thể tại đây được tỉnh Thanh Hóa đặc biệt quan tâm. Trong đó, việc phục dựng lễ tế Nam Giao vương triều Hồ là nhiệm vụ cấp bách, góp phần phát huy giá trị của di sản, đồng thời tái hiện một phần truyền thống văn hóa cung đình đặc sắc từng chiếm vị thế đỉnh cao trong lịch sử Việt Nam.

Khôi phục và tái hiện nghi lễ tế Nam Giao vương triều HồHội thảo lễ tế Nam Giao vương triều Hồ – giá trị lịch sử, văn hóa và cơ sở khôi phục (tháng 12/2023) thu hút đông đảo các chuyên gia, nhà nghiên cứu trong cả nước.

Vương triều Hồ trong tiến trình lịch sử dân tộc Việt Nam là một vương triều tồn tại trong thời gian ngắn (1400-1407), nhưng dưới thời kỳ nhà Hồ đất nước ta đã có những thành tựu rất đáng tự hào. Đó là những công trình còn tồn tại cho đến ngày nay như: tòa thành xây bằng những khối đá lớn độc nhất vô nhị ở Đông Nam Á; La thành bằng đất kết hợp trồng tre gai thể hiện thế phòng thủ quân sự độc đáo; Đàn tế Nam Giao với phần nền móng còn giữ được tương đối nguyên vẹn, được các nhà khoa học đánh giá cao về mặt lịch sử. Bên cạnh đó là những chính sách cải cách kinh tế – văn hóa – xã hội dưới thời Hồ đã góp phần xây dựng đất nước, chống lại giặc ngoại xâm và các chế độ phong kiến.

Theo các tài liệu lịch sử, lễ tế trời ở đàn Nam Giao là nghi lễ quan trọng bậc nhất, đặc biệt với một triều đại vừa lên ngôi như nhà Hồ. Đây là lễ tế có ý nghĩa đặc biệt nhằm khẳng định tính chính thống của vương triều đối với Nhân dân và các nước ngoại bang, thể hiện uy quyền của hoàng đế, của chế độ quân chủ đối với các tầng lớp phong kiến và quan lại trong triều đình. Sách Việt sử thông giám cương mục, chép: “Nhâm Ngọ (1402), Hán Thương năm Thiệu Thành thứ 2. Tháng 8 mùa Thu, Hán Thương cử hành lễ tế Giao… Theo phép cũ, nghi vệ lễ giáo tế Giao rất long trọng, chia ra ba hạng lễ là: Lễ lớn, lễ trung bình, lễ nhỏ… Lễ tế Giao này, suốt đời nhà Trần chưa cử hành lần nào, đến nay Hán Thương mới đắp đàn Giao ở Đốn Sơn, chọn ngày lành đi xe Vân Long ra cửa Nam thành trăm quan và cung tần mạng phụ theo thứ tự đi sau…”.

Nhằm khẳng định tầm quan trọng của lễ tế Nam Giao vương triều Hồ, tháng 12/2023, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành Nhà Hồ đã tổ chức Hội thảo khoa học Lễ tế Nam Giao vương triều Hồ – giá trị lịch sử, văn hóa và cơ sở khôi phục. Nhìn chung, ý kiến của các chuyên gia đều nhận định việc nghiên cứu, phục dựng lễ tế Nam Giao của vương triều Hồ tại núi Đốn Sơn là việc làm cần thiết, đáp ứng mong mỏi của Nhân dân và góp phần phát huy giá trị của Di sản Thành Nhà Hồ. Theo PGS.TS Nguyễn Quốc Hùng, nguyên Phó Cục trưởng Cục Di sản Văn hóa: “Thành Nhà Hồ đã được ghi vào danh mục Di sản văn hóa thế giới của UNESCO, đàn tế Nam Giao ở núi Đốn Sơn là một bộ phận cấu thành của Di sản văn hóa thế giới, vì vậy mọi hoạt động phục dựng phải đảm bảo nguyên tắc giữ gìn sự toàn vẹn và tính xác thực của di sản. Trong đó, cần ưu tiên nghiên cứu, phục dựng lễ tế Nam Giao trên cơ sở học hỏi kinh nghiệm của các địa phương đã tổ chức để tạo nên lễ tế không thoát ly khỏi truyền thống. Mặt khác, việc phục dựng lễ tế nên theo tinh thần vừa làm vừa học hỏi, rút kinh nghiệm, hoàn thiện dần qua từng năm để tránh những tác động không tốt đến di sản văn hóa và tạo sự đồng thuận trong cộng đồng dân cư địa phương”.

Bên cạnh đó, một số ý kiến của các chuyên gia, nhà nghiên cứu lịch sử cũng cho rằng, cần thận trọng trong việc đề xuất phục dựng lễ tế Nam Giao vương triều Hồ. Bởi, căn cứ vào các dữ liệu lịch sử, lễ tế Nam Giao vương triều Hồ trong lịch sử là một hoạt động chưa được tổ chức một cách hoàn thiện, trong điều kiện một nhà nước quân chủ chưa hoàn thiện về mặt thể chế chính trị. Quan điểm của ông Hồ Quang Sơn, Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa và Cổ vật Thanh Hóa cho rằng: “Tuy mới chỉ thực hiện nghi lễ tế Giao một lần vào năm 1402, song những việc làm của vương triều Hồ đã được quốc sử chép biên, lưu truyền hậu thế. Việc vương triều Hồ không tiếp tục tiến hành nghi lễ tế Giao là do vương triều bị thất thủ chứ không phải tự làm gián đoạn nghi lễ này. Do vậy, cũng như các vương triều khác, nghi lễ tế Giao của vương triều Hồ cũng mang đầy đủ giá trị lịch sử đối với quá trình phát triển của lịch sử dân tộc. Theo đó, cùng với việc khôi phục các hạng mục công trình của Đàn tế Nam Giao, cần phải đồng thời khôi phục nghi lễ tế Giao, có như vậy mới góp phần phát huy giá trị Di sản Thành Nhà Hồ”.

Cho đến nay, lễ tế Nam Giao vương triều Hồ bước đầu đã được khẳng định về mặt giá trị lịch sử, văn hóa, tuy nhiên cơ sở khôi phục vẫn còn gặp phải một số ý kiến trái chiều. Dẫu vậy, tựu trung lại các chuyên gia, nhà nghiên cứu đã khẳng định rằng, trong đời sống đương đại ngày nay, lễ tế Nam Giao được khôi phục sẽ vừa mang ý nghĩa tâm linh, vừa thể hiện truyền thống của dân tộc, đặc biệt là ý nghĩa về giáo dục truyền thống yêu nước, tự hào dân tộc với thế hệ trẻ. Mặt khác, việc phục dựng lễ tế phù hợp với định hướng và chủ trương chấn hưng và phát triển văn hóa dân tộc, góp phần đưa Di sản Thành Nhà Hồ trở thành điểm đến hấp dẫn của Thanh Hóa nói riêng, cả nước nói chung.

Bài và ảnh: Hoài Anh

Nguồn

Cùng chủ đề

Liên hoan thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ lần thứ 5

Sáng 24/11, Hội Di sản văn hóa và Cổ vật Thanh Hoa tổ chức Liên hoan thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ lần thứ 5, tại Đền thờ thành hoàng làng và Phủ bà Hạc Long (phường Trường Thi, thành phố Thanh Hóa). Tham dự liên hoan có 17 nghệ nhân, thanh đồng trong toàn tỉnh.Liên hoan thu hút đông đảo người dân trên địa bàn đến xemLiên hoan là hoạt động nhân kỷ niệm Ngày Di...

Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam

Ngày 22/11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa) cho biết, nhân kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11/2005-23/11/2024), Trung tâm sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại di sản Thành nhà Hồ.Ảnh minh họa.Để đáp ứng nhu cầu của khách tham quan, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ xây dựng và phát triển thêm...

Tập huấn Luật Đấu thầu và các văn bản hướng dẫn liên quan cho các cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh Thanh...

Ngày 27/10, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa phối hợp với các chuyên gia của Vụ Kế hoạch - Tài chính, Bộ Y tế và Vụ Phát triển hạ tầng và Đô thị, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tổ chức tập huấn Luật Đấu thầu năm 2023 và các văn bản hướng dẫn liên quan cho các đơn vị y tế trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá.Các đại biểu tham dự tập huấn.Phát biểu khai mạc lớp...

Đại hội đại biểu Hội hữu nghị Việt Nam – Campuchia TP Thanh Hóa lần thứ nhất

Sáng 27/10, Hội hữu nghị Việt Nam – Campuchia TP Thanh Hóa tổ chức đại hội đại biểu lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2024-2029.Toàn cảnh đại hội.Dự đại hội có lãnh đạo Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Thanh Hóa, Hội hữu nghị Việt Nam - Campuchia tỉnh Thanh Hóa, lãnh đạo TP Thanh Hóa cùng 180 đại biểu là cán bộ, chiến sỹ quân tình nguyện và chuyên gia đã chiến đấu, công tác tại Campuchia.Các...

Khơi thông nguồn lực đầu tư cho phát triển văn hóa

Nguồn lực văn hóa là “động lực nội sinh phát triển bền vững đất nước”, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Nhận thức rõ điều đó, những năm qua, tỉnh Thanh Hóa đã dành sự quan tâm đặc biệt, khơi thông nguồn lực đầu tư cho phát triển văn hóa.Khu Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt Lam Kinh (Thọ Xuân) được quan tâm đầu tư trở thành trọng điểm du lịch văn hóa hấp...

Cùng tác giả

Dự báo thời tiết 25/11/2024: Không khí lạnh tràn đến, Bắc Bộ mưa rét từ đêm

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, hiện nay (24/11), bộ phận không khí lạnh mạnh đang tiếp tục di chuyển xuống phía Nam. Tới khoảng chiều tối và đêm 25/11, bộ phận không khí lạnh này sẽ ảnh hưởng đến các tỉnh phía Đông Bắc Bộ, sau đó ảnh hưởng đến Bắc Trung Bộ, phía Tây Bắc Bộ và Trung Trung Bộ. Gió Đông Bắc trong đất liền mạnh cấp 3-4, vùng ven biển cấp...

TP Thanh Hóa triển khai kế hoạch sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã, giai đoạn 2023-2025

Chiều 24/11, TP Thanh Hóa tổ chức hội nghị triển khai kế hoạch thực hiện Nghị quyết số 1238/NQ-BTVQH15 của Ủy Ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện, cấp xã tỉnh Thanh Hóa, giai đoạn 2023-2025.Các đại biểu dự hội nghị.Dự hội nghị có các đồng chí: Lê Anh Xuân, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Thanh Hóa; Đầu Thanh Tùng, Tỉnh...

Hội nghị xúc tiến đầu tư – kết nối giao thương Thanh Hóa – TP Hồ Chí Minh

Ngày 24/11, tại TP Hồ Chí Minh, Hiệp hội Doanh nghiệp (DN) tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức Hội nghị xúc tiến đầu tư - kết nối giao thương Thanh Hóa - TP Hồ Chí Minh và khu vực Đông Nam Bộ.Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: Hương Ly (Hiệp hội DN tỉnh Thanh Hóa)Dự hội nghị có đồng chí Nguyễn Văn Thi, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, lãnh đạo các...

Vẻ đẹp hoang sơ, kỳ vĩ của “Hạ Long trên cạn” ở xứ Thanh

(NLĐO)- Cách TP Thanh Hóa khoảng 45 km, Vườn Quốc gia Bến En đang còn lưu giữ được vẻ đẹp hoang sơ, kỳ vĩ và được ví như “Hạ Long trên cạn” của xứ Thanh Vườn Quốc gia Bến En được thành lập từ năm 1992 với diện tích 16.643 ha, trong đó có 8.544ha rừng nguyên sinh và tái sinh, trải rộng trên địa bàn 2 huyện Như Thanh và Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa. Vườn Quốc gia Bến En...

Trở lại càng phải mạnh mẽ hơn

Tỉnh Thanh Hóa đã trở lại Câu lạc bộ thu ngân sách trên 50.000 tỷ đồng/năm khi thu ngân sách Nhà nước năm 2024 trên địa bàn tỉnh ước đạt 54.341 tỷ đồng, vượt 52,8% dự toán và tăng 25,9% so với cùng kỳ. Đây là con số báo cáo tại phiên họp thường kỳ của UBND tỉnh tháng 11/2024.Không chỉ vượt kế hoạch, đây còn là con số thu cao nhất từ trước đến nay mà tỉnh Thanh...

Cùng chuyên mục

Tinh thần hiến tặng

Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11) năm nay tại Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa diễn ra như thường lệ, với một phần rất cảm động đó là: Tiếp nhận hiện vật hiến tặng từ người dân.Đại diện lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch và Bảo tàng tỉnh tiếp nhận hiện vật do các cá nhân hiến tặng tại tọa đàm kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam năm 2024.Tôi từng có...

Thúc đẩy thu hút khách du lịch quốc tế đến Thanh Hóa

Sáng 24/11, Hiệp hội Du lịch tỉnh đã tổ chức tọa đàm “Thúc đẩy thu hút khách du lịch quốc tế đến tỉnh Thanh Hóa”. Dự buổi tọa đàm có ông Vũ Thế Bình, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch (HHDL) Việt Nam; đại diện lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; các địa phương, ban quản lý các khu, điểm, doanh nghiệp du lịch trên địa bàn tỉnh và gần 60 doanh nghiệp lữ hành...

Liên hoan thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ lần thứ 5

Sáng 24/11, Hội Di sản văn hóa và Cổ vật Thanh Hoa tổ chức Liên hoan thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ lần thứ 5, tại Đền thờ thành hoàng làng và Phủ bà Hạc Long (phường Trường Thi, thành phố Thanh Hóa). Tham dự liên hoan có 17 nghệ nhân, thanh đồng trong toàn tỉnh.Liên hoan thu hút đông đảo người dân trên địa bàn đến xemLiên hoan là hoạt động nhân kỷ niệm Ngày Di...

Hoành tráng Đêm nhạc hội Unitour tỉnh Thanh Hóa năm 2024

Chương trình Unitour tỉnh Thanh Hóa năm 2024 mang đến các hoạt động trải nghiệm mới, đa dạng như: Giải chạy Uni Run cho khoảng 600 sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa; Cuộc thi “Tìm kiếm tài năng sinh viên” 2024 tại Thanh Hóa; Cuộc thi sáng tạo, thiết kế; Đêm đại nhạc hội Unitour Thanh Hóa.Tối 23/11, tại Trường Đại học Hồng Đức (TP Thanh Hóa), Trung ương Hội Sinh...

Đoàn kiểm tra, giám sát liên ngành của BCĐ vận động quốc gia hiến máu tình nguyện làm việc với UBND tỉnh

Sáng ngày 14/11/2024, Đoàn kiểm tra, giám sát liên ngành của BCĐ vận động quốc gia hiến máu tình nguyện do đồng chí Bùi Thị Hòa – Chủ tịch Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Phó Trưởng Ban Thường trực BCĐ vận động quốc gia hiến máu tình nguyện làm trưởng đoàn đã có buổi làm việc với UBND tỉnh về công tác kiểm tra, giám sát liên ngành công tác hiến máu tình nguyện (HMTN) tại...

Giữ nguồn “dưỡng nuôi” di sản

Vinh danh những người “giữ hồn” di sản bằng các danh hiệu mới là điều kiện “cần”. Trong khi, điều kiện “đủ” để những người nắm giữ các yếu tố cốt lõi của di sản văn hóa ấy có thể duy trì nhiệt huyết, tình yêu và tích cực trao truyền di sản đến đời sau, thì cần thêm nguồn “dưỡng nuôi” từ sự chung tay trách nhiệm của các ngành và địa phương.Các nghệ nhân trình diễn trò...

Vài nét Cuộc thi ảnh “Nét đẹp Người làm báo Xứ Thanh” qua hai mùa giải

Cuộc thi ảnh “Nét đẹp Người làm báo Xứ Thanh” do Hội Nhà báo Thanh Hóa tổ chức từ năm 2023, đã qua 2 mùa giải, để lại dấu ấn đối với những người làm báo xứ Thanh. Cuộc thi nhằm tuyên truyền, quảng bá nét đẹp của những người làm báo Thanh Hóa trong tác nghiệp, trong trải nghiệm nghề báo, ghi nhận, tôn vinh tinh thần cống hiến vì sự nghiệp báo chí của những người làm...

Cuối năm, du lịch check-in lên ngôi

Thời điểm cuối năm, khi “muôn hoa khoe sắc”, cũng là thời gian các điểm check-in ở Thanh Hóa “nở rộ” để phục vụ du khách. Hoạt động này thường diễn ra tại các điểm đến có thể di chuyển trong ngày và không sử dụng dịch vụ lưu trú.Du khách Vương Hiền Lương với góc check-in tại hồ bán nguyệt, đền thờ Trung túc vương Lê Lai (Ngọc Lặc).Phường Hàm Rồng (TP Thanh Hóa) với những cung đường...

Đoàn famtrip Hiệp hội Du lịch Việt Nam khảo sát, trải nghiệm tại Khu Du lịch sinh thái cộng đồng Pù Luông

Ngày 22/11, đoàn famtrip của Hiệp hội Du lịch Việt Nam, với sự tham gia của gần 60 doanh nghiệp lữ hành trong nước, phóng viên các cơ quan báo chí đã đến khảo sát, trải nghiệm các sản phẩm và dịch vụ tại Khu Du lịch sinh thái cộng đồng Pù Luông (Bá Thước).Đoàn famtrip khảo sát các khu nghỉ dưỡng tại Khu Du lịch sinh thái cộng đồng Pù Luông.Tại đây, đoàn famtrip đã khảo sát một...

Miễn vé tham quan Thành nhà Hồ trong Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam

Ngày 22/11, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ (huyện Vĩnh Lộc, tỉnh Thanh Hóa) cho biết, nhân kỷ niệm Ngày Di sản Văn hóa Việt Nam (23/11/2005-23/11/2024), Trung tâm sẽ miễn vé cho du khách trong nước và quốc tế đến tham quan, trải nghiệm tại di sản Thành nhà Hồ.Ảnh minh họa.Để đáp ứng nhu cầu của khách tham quan, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành nhà Hồ xây dựng và phát triển thêm...

Tin nổi bật

Tin mới nhất