Hằng năm, vào ngày này, đông đảo người dân và du khách thập phương lại trở về Phủ Na để dâng hương, vãn cảnh.
Ngày 15-9 (tức ngày 1-8 âm lịch), mặc dù trời mưa to, nhưng ngay từ sáng sớm, rất nhiều du khách đã có mặt để tham dự Lễ hội Phủ Na. Đây là lễ hội truyền thống Phủ Na kỳ hội diễn ra thường niên.
Phủ Na hay còn gọi là Na Sơn động phủ, nằm ở chân dãy núi Nưa, xã Xuân Du, huyện Như Thanh. Ngoài lễ hội độc đáo, đây còn là nơi có cảnh sắc tươi đẹp với gió núi, mây ngàn, suối reo, thác đổ, rừng đại ngàn âm u chứa đựng biết bao huyền tích lung linh, kỳ ảo…
Phủ Na là một trong những trung tâm tín ngưỡng lớn thờ Mẫu Thượng Ngàn, Đức Thánh Tản Viên, Mẹ Âu Cơ – một trong những tục thờ thần bản địa xuất hiện từ rất sớm trong các cộng đồng dân cư ở Việt Nam.
Du khách đến đây để tưởng nhớ công lao to lớn của cha ông ta đã xả thân chống giặc ngoại xâm, giành lại giang sơn, xã tắc. Cùng với mong ước chân thành, giản dị là được Mẹ ban phước cho Quốc thái, dân an, cho nhân khang, vật thịnh; để Mẹ che chở cho cuộc sống bình an, hạnh phúc…
Tại buổi lễ, ông Đặng Tiến Dũng, Chủ tịch UBND huyện Như Thanh đã đánh trống khai hội.
Lễ hội diễn ra với nhiều tiết mục văn nghệ độc đáo, đặc sắc như: Lạy mẫu anh linh, múa sênh tiền, múa lân…
Đánh cồng chiêng cũng là một trong những tiết mục văn nghệ đặc sắc tại buổi lễ.
Na Sơn động phủ được biết đến là vùng đất linh thiêng – nơi nữ Anh hùng Triệu Thị Trinh dấy binh đánh quân xâm lược Đông Ngô (năm 248). Tại đây, bà đã dừng chân để chiêu mộ binh lính, tập kết quân lương, luyện tập nghĩa sỹ, luận bàn kế sách hành quân đánh giặc.
Khu quần thể di tích lịch sử, văn hóa và thắng cảnh Phủ Na gồm: Đền Trình, đền Đức Ông, đền Mẫu, đền Quan Hoàng, đền cô Chín, đền Đức Thánh Tản Viên, đền Eo En. Nhưng nổi bật bao trùm lên tất cả là thờ mẫu: Mẫu Thượng Ngàn – Bà Triệu – Công chúa Liễu Hạnh.
Phủ Na được xây dựng năm 1909 theo kiến trúc thời Nguyễn, nằm ở chân dãy núi Nưa. Năm 1993 được công nhận là Di tích lịch sử và thắng cảnh cấp Quốc gia. Và năm 2010, UBND tỉnh Thanh Hóa đã phê duyệt quy hoạch chi tiết Khu Di tích lịch sử và thắng cảnh Phủ Na với diện tích 70 ha.
Được biết, hằng năm Lễ hội đền Phủ Na sẽ kéo dài trong suốt tháng 1, tháng 2 và tháng 8 âm lịch.
Hoài Thu – Hoàng Đông
