Trong khuôn khổ “Tuần văn hóa TP Thanh Hóa – TP Hội An” năm 2024, sáng 29/4, tại Công viên Hội An đã diễn ra trò chạy chữ “Thiên – Hạ – Thái – Bình”. Đây là nét văn hóa truyền thống của làng Vệ Yên, phường Quảng Thắng (TP Thanh Hóa). Trò chạy chữ do Câu lạc bộ văn hóa nghệ thuật truyền thống phường Quảng Thắng biểu diễn.
Làng Vệ Yên, phường Quảng Thắng vốn là làng nông nghiệp nhưng có truyền thống thượng võ. Tinh thần thượng võ của người dân làng Vệ Yên được truyền nối từ đời này sang đời khác.
Theo các tư liệu mà người dân trong làng Vệ Yên còn lưu giữ ghi rõ: “Trò chạy chữ “Thiên – Hạ – Thái – Bình” kết hợp biểu diễn võ thuật đã du nhập vào làng từ rất lâu.
Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, hàng năm vào các ngày mùng 7 và mùng 8 tháng Giêng, khi hội làng Yên Vệ diễn ra đều có trò chạy chữ “Thiên – Hạ – Thái – Bình”.
Trò chạy chữ “Thiên – Hạ – Thái – Bình” kết hợp biểu diễn võ thuật nhằm mục đích giáo dục cộng đồng tinh thần thượng võ để sẵn sàng bảo vệ Tổ quốc và mong muốn đất nước luôn được hoà bình và hưng thịnh.
Từ đó đến nay, trò chạy chữ “Thiên – Hạ – Thái – Bình” đã trở thành nét văn hóa truyền thống của làng Vệ Yên và thường được biểu diễn trong các ngày lễ lớn của phường Quảng Thắng, TP Thanh Hóa và tỉnh Thanh Hóa.
Lực lượng tham gia trò chạy chữ gồm tổng cờ, tổng trống, tướng và quân sỹ với đao, kiếm, côn, cờ đại…
… và được chia thành 2 đội quân xanh và đỏ, xếp thành hàng dọc.
Các đội tiến vào sân thực hiện nghi lễ chào lạy Thành Hoàng Làng theo hiệu lệnh của trống.
Với ý nghĩa là thể hiện tinh thần chiến đấu của quân, dân ta và mong muốn đất nước hòa bình, hưng thịnh, các đội chạy song song chữ: “Thiên – Hạ” trước.
Sau khi về vị trí tập kết, quân đỏ chạy chữ “Thiên – Hạ” thì hô to “Thiên – Hạ”. Quân xanh chạy chữ “Thái – Bình” thì hô to “Thái – Bình”.
Kế đến 2 đội quân đảo vị trí chạy chữ cho nhau.
Quân xanh thì chạy chữ “Thiên – Hạ” và hô to “Thiên – Hạ”.
Quân đỏ thì chạy chữ “Thái – Bình” và hô to “Thái – Bình”.
Sau đó, các đội chạy vào vòng ốc và về vị trí tập kết…
… để tiếp tục chạy 4 chữ “Thiên – Hạ – Thái – Bình”. Vừa chạy vừa hô “Thiên – Hạ – Thái – Bình”.
Cuối cùng là 2 đội cùng xếp thành 4 chữ “Thiên – Hạ – Thái – Bình”. Đồng thời đứng lên ngồi xuống tạo thành sóng chữ “Thiên – Hạ – Thái – Bình”.
Trần Thanh
