Hồ Yên Mỹ là một trong những hồ nước ngọt lớn nhất của tỉnh Thanh Hóa nằm trên địa bàn các huyện Nông Cống, Như Thanh và thị xã Nghi Sơn. Được thiên nhiên ban tặng cho những lợi thế về địa hình, sinh thái và sự “trợ lực” tích cực từ địa phương, hồ Yên Mỹ đang được “đánh thức”, từng bước trở thành một trong những điểm du lịch trải nghiệm hấp dẫn của tỉnh.
Nhiều hộ dân tại xã Yên Mỹ (Nông Cống) đã đầu tư thuyền công suất lớn và các dịch vụ manh nha phát triển du lịch trải nghiệm.
Tiềm năng và sức hút
Với diện tích khoảng 2.800 ha, thiên nhiên đã hào phóng ban tặng cho hồ Yên Mỹ sự hài hòa giữa núi non, sông nước, khí hậu ôn hòa, trong lành và mát dịu. Ông Vũ Tuấn Niên, Phó Chủ tịch UBND xã Yên Mỹ (Nông Cống), cho biết: Những năm gần đây, khi nhu cầu du lịch trải nghiệm, khám phá của người dân tăng cao, nhiều hộ gia đình sống ven hồ đã đầu tư trồng sen, nuôi cá lồng vừa để tăng thu nhập lại góp phần tạo cảnh quan sinh động, hấp dẫn cho vùng lòng hồ, vừa đáp ứng nhu cầu trải nghiệm của du khách. Song, lĩnh vực du lịch ở địa phương vẫn đang phát triển tự phát, chưa có doanh nghiệp nào đầu tư nên chưa đánh thức được tiềm năng của vùng đất sơn thủy hữu tình này.
Hành trình khám phá vẻ đẹp của vùng lòng hồ Yên Mỹ được xuất phát từ bến thuyền thôn Trung Tâm, xã Yên Mỹ. Chúng tôi xuôi dòng và bị thu hút bởi cảnh quan xung quanh lòng hồ. Hồ Yên Mỹ được bao bọc bởi hệ thống núi dốc cao ở phía Đông, Tây và Nam xen kẽ là những cánh rừng xanh biếc ngút ngàn và các bán đảo hoang sơ. Những gò đồi áp sát triền núi được xâu chuỗi nối dài bởi con đập kiên cố tạo thành bức tường thành vững chắc giữ nước cho hồ. Bởi độ sâu và sự nguyên sinh của hệ sinh thái nên nước hồ trong vắt, phẳng lặng. Càng xuôi dòng, vẻ đẹp của lòng hồ Yên Mỹ càng cuốn hút những ai ưa khám phá bởi có nhiều bán đảo, đảo nổi lên giữa mặt nước phẳng lặng như tạo điểm nhấn cho cả vùng nước mênh mông. Những cảnh quan thiên nhiên hoang sơ này làm cho hồ Yên Mỹ trở thành điểm đến thu hút du khách, đặc biệt là những ai đam mê hoạt động dã ngoại, muốn tận hưởng không gian yên bình và thiên nhiên trong lành.
Trên lòng hồ Yên Mỹ, người dân đã biết tận dụng lợi thế tự nhiên để phát triển nghề khai thác, nuôi trồng thủy sản. Đây được xem là lợi ích kép, vừa phát triển kinh tế vừa cung cấp thực phẩm làm dịch vụ cho khách tham quan.
…Cần thêm sự hỗ trợ
Tiềm năng, lợi thế là vậy, thế nhưng toàn xã Yên Mỹ mới có 5 hộ gia đình đầu tư phát triển du lịch vùng lòng hồ, với 6 thuyền dịch vụ và một số khu dịch vụ ăn uống quy mô nhỏ. Ông Viên Hữu Thêm, thôn Trung Tâm là một trong những người đầu tiên làm dịch vụ du lịch cho biết: “Gia đình tôi đã đầu tư 2 thuyền gắn động cơ để chở khách tham quan lòng hồ Yên Mỹ kết hợp dịch vụ ăn uống. Tuy nhiên, Yên Mỹ là hồ thủy lợi nên việc khai thác vùng mặt nước còn nhiều quy định pháp lý ràng buộc, bởi vậy việc đầu tư các dịch vụ du lịch của gia đình còn nhiều khó khăn”.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, Yên Mỹ là hồ thủy lợi có chức năng tích nước phục vụ sản xuất nông nghiệp, cắt lũ phòng, chống thiên tai. Do đó, mặc dù tiềm năng, lợi thế đã có song việc phát triển du lịch trên lòng hồ chưa được công nhận. Minh chứng là ngày 17-7-2023, Công ty TNHH Một thành viên Sông Chu – Chi nhánh Thủy lợi thị xã Nghi Sơn đã có công văn gửi UBND xã Yên Mỹ về việc kiểm tra, ngăn chặn và xử lý việc tự phát kinh doanh du lịch, vận chuyển người trên lòng hồ Bòng Bòng (thuộc vùng hồ Yên Mỹ). Do đó, để đánh thức được tiềm năng du lịch của vùng lòng hồ cần sự “khơi thông” pháp lý để tài nguyên này sớm được khai thác phục vụ du khách.
Tin tưởng và kỳ vọng với sự bứt phá của ngành du lịch nói chung và vùng hồ Yên Mỹ nói riêng trong thời gian tới, ông Phạm Hồng Hạnh, Phó Chủ tịch UBND huyện Nông Cống, cho biết: UBND tỉnh đã có Quyết định số 4613/QĐ-UBND phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 Khu du lịch sinh thái hồ Yên Mỹ, Khu Kinh tế Nghi Sơn với quy mô khoảng 1.660 ha. Khu vực nghiên cứu bao gồm cả phần diện tích hồ Yên Mỹ khoảng 2.800 ha. Với tính chất là phát triển khu du lịch tham quan, nghiên cứu hệ sinh thái hồ Yên Mỹ, kết hợp nghỉ dưỡng và các hoạt động vui chơi giải trí, dịch vụ tổng hợp đáp ứng nhu cầu của khách du lịch trong nước và quốc tế. Đối với địa phương, UBND huyện Nông Cống cũng đã tham mưu Huyện ủy ban hành Quyết định số 322-QĐ/HU, ngày 21-12-2020 về Chương trình phát triển du lịch huyện Nông Cống giai đoạn 2021-2025 và Quyết định số 556/QĐ-UBND ngày 8-3-2021 về Kế hoạch hành động thực hiện Chương trình phát triển du lịch huyện Nông Cống, giai đoạn 2021-2025, xem phát triển du lịch là một trong những động lực để thúc đẩy kinh tế – xã hội của địa phương phát triển. Vì vậy, huyện đã xây dựng kế hoạch phát triển riêng cho những sản phẩm du lịch gắn với tiềm năng, thế mạnh của từng khu vực, địa phương. Trong đó, phát triển du lịch vùng lòng hồ Yên Mỹ là một trong những “con át chủ bài” của bức tranh du lịch cho toàn huyện. Theo đó, ngoài việc thu hút các nguồn lực để đầu tư phát triển hạ tầng du lịch tại vùng lòng hồ, huyện Nông Cống còn xây dựng các tour du lịch kết nối vùng hồ Yên Mỹ với các điểm du lịch văn hóa, tâm linh trên địa bàn và các điểm du lịch nổi tiếng của tỉnh. Đồng thời, tuyên truyền, vận động và hướng dẫn các hộ dân kinh doanh du lịch theo hướng chuyên nghiệp, tạo thành một tour du lịch cố định. Có như vậy mới tạo điều kiện quảng bá tiềm năng du lịch, thu hút du khách, tạo việc làm thường xuyên cho cư dân địa phương.
Bài và ảnh: Lê Hòa