Thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12/1/2017 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng (gọi tắt là Chỉ thị 13-CT/TW) được cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh quan tâm thực hiện quyết liệt, tình trạng cháy rừng giảm qua từng năm, không xảy ra điểm nóng, vụ việc nổi cộm về phá rừng, khai thác rừng, vận chuyển, buôn bán lâm sản trái phép.
Lực lượng kiểm lâm tuần tra, kiểm soát tình hình an ninh rừng giáp ranh tại thôn Thống Nhất, xã Thanh Quân (Như Xuân).
Bảo vệ tốt diện tích rừng hiện có
Sau khi Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XII) ban hành Chỉ thị số 13-CT/TW, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Kế hoạch số 43-KH/TU ngày 30/3/2017 và tổ chức học tập, quán triệt, triển khai thực hiện các nội dung Chỉ thị số 13-CT/TW tới cán bộ chủ chốt toàn tỉnh; chỉ đạo các huyện, thị xã, thành ủy, đảng ủy trực thuộc tổ chức học tập, quán triệt, triển khai chỉ thị đến cán bộ, đảng viên và Nhân dân trên địa bàn tỉnh. Cùng với đó, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch hành động, cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh cụ thể hóa thành các chương trình, đề án, kế hoạch, văn bản lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng (BV&PTR). Các cấp, ngành, địa phương đã kiện toàn 252 trung đội dân quân tự vệ, duy trì hoạt động 1.600 tổ đội bảo vệ rừng. Hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách về quản lý, BV&PTR từng bước được hoàn thiện. Tỷ lệ che phủ rừng của tỉnh tăng lên 53,6%, vượt chỉ tiêu đề ra; tình trạng cháy rừng giảm qua từng năm; không xảy ra điểm nóng, vụ việc nổi cộm về phá rừng, khai thác rừng, vận chuyển, buôn bán lâm sản trái phép. Rừng tự nhiên được bảo vệ nghiêm ngặt, an ninh rừng được giữ ổn định. Từ năm 2017 đến nay, lực lượng kiểm lâm và các lực lượng có liên quan đã phát hiện và xử lý 2.446 vụ, giảm 2.578 vụ so với cùng kỳ giai đoạn 2011-2016; lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính 2.420 vụ và khởi tố hình sự 26 vụ; tịch thu 1.842,736m3 gỗ các loại; 2.063,53 kg động vật rừng và sản phẩm động vật rừng; 807 cá thể động vật rừng còn sống; 107.455,4 kg thực vật rừng ngoài gỗ…
Các địa phương tích cực phát triển trồng rừng gỗ lớn, khôi phục rừng cây bản địa, nhiều giống mới có năng suất, chất lượng cao từng bước được khảo nghiệm và đưa vào trồng rừng; thực hiện tốt quy hoạch, phát triển 3 loại rừng. Từ năm 2017 đến nay, toàn tỉnh đã trồng rừng tập trung được 64.723 ha và hơn 19 triệu cây phân tán các loại. Hàng năm, các địa phương đã thực hiện trồng rừng gỗ lớn được 3.500 ha, chuyển hóa rừng trồng gỗ nhỏ sang kinh doanh gỗ lớn hơn 700 ha; thực hiện hiệu quả việc khoanh nuôi xúc tiến tái sinh tự nhiên và cấp chứng chỉ rừng FSC theo quy định. Các địa phương phát triển, khai thác sử dụng rừng trồng hiệu quả, gắn với bảo vệ rừng. Công tác hợp tác, hội nhập quốc tế trong quản lý, BV&PTR được tăng cường, đẩy mạnh hợp tác song phương với tỉnh Hủa Phăn – nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, thường xuyên trao đổi thông tin, bảo đảm thực hiện hiệu quả công tác quản lý, BV&PTR và quản lý lâm sản khu vực biên giới 2 tỉnh. Nhận thức của người làm nghề rừng và thu nhập từ sản xuất nghề rừng được nâng lên, giải quyết việc làm, xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống cho người dân, góp phần tăng trưởng kinh tế, giữ vững an ninh chính trị trên địa bàn tỉnh.
Cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp bảo vệ rừng
Hiện nay, ngành nông nghiệp tỉnh đang quản lý 647.677,11 ha rừng và đất lâm nghiệp. Trong đó, rừng đặc dụng 82.123,44 ha; rừng phòng hộ 163.538,25 ha; rừng sản xuất 402.015,42 ha… Để tiếp tục thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ quản lý BV&PTR theo Chỉ thị số 13-CT/TW, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Kế hoạch số 164-KH/TU ngày 11/9/2023 về việc thực hiện Kết luận số 61-KL/TW ngày 17/8/2023 của Ban Bí thư (khóa XIII) về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW; ngày 24/10/2023, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 261/KH-UBND về việc thực hiện Kế hoạch số 164-KH/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy. Trên cơ sở đó, ngành nông nghiệp và các địa phương tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện quyết liệt, hiệu quả các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và của tỉnh về công tác quản lý BV&PTR, nhất là Chỉ thị số 13-CT/TW, Luật Lâm nghiệp năm 2017… và thực hiện đầy đủ các chính sách để duy trì ổn định diện tích rừng tự nhiên hiện có trên địa bàn.
Cùng với đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, ý thức, trách nhiệm của các cấp, ngành, chủ rừng, doanh nghiệp và các tầng lớp Nhân dân đối với công tác quản lý BV&PTR. Cấp ủy đảng, chính quyền các cấp tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý BV&PTR, PCCCR. Đồng thời, tiếp tục phát huy vai trò giám sát của MTTQ, các đoàn thể chính trị – xã hội, cộng đồng dân cư đối với công tác quản lý BV&PTR. Các ngành có liên quan của tỉnh và các địa phương tập trung chỉ đạo, giải quyết dứt điểm tình trạng tranh chấp đất rừng; hoàn thành giao đất, giao rừng trên diện tích UBND cấp xã đang tạm quản lý cho hộ gia đình, cộng đồng dân cư sử dụng lâu dài vào mục đích lâm nghiệp; tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động hợp tác, hội nhập quốc tế về BV&PTR. Đẩy mạnh xã hội hóa công tác phát triển rừng, sử dụng rừng, khuyến khích các hộ gia đình, cá nhân tích tụ đất đai, liên kết trong sản xuất, liên kết với các cơ sở chế biến và liên kết theo chuỗi giá trị sản phẩm trong lâm nghiệp. Các địa phương tạo điều kiện thuận lợi thu hút doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong lĩnh vực khai thác, chế biến gỗ rừng trồng theo chuỗi giá trị phục vụ trong nước và xuất khẩu để nâng cao chất lượng, giá trị kinh tế rừng.
Ông Đàm Văn Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Thanh Hóa, cho biết: Sau khi Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành các kế hoạch về tiếp tục đẩy mạnh công tác quản lý BV&PTR theo tinh thần Nghị quyết số 13-CT/TW, ngành nông nghiệp đã tổ chức hội nghị triển khai thực hiện đến các ngành, địa phương và các đơn vị liên quan trong tỉnh. Lực lượng kiểm lâm tích cực phối hợp với các lực lượng và địa phương thực hiện nghiêm chủ trương đóng cửa rừng tự nhiên, tạm dừng việc khai thác tận thu, tận dụng, cải tạo rừng tự nhiên nghèo kiệt để ưu tiên áp dụng các biện pháp khoanh nuôi, phục hồi rừng, duy trì diện tích rừng tự nhiên hiện có; kiểm soát chặt chẽ việc chuyển mục đích sử dụng đất lâm nghiệp sang mục đích khác. Đồng thời, thực hiện hiệu quả công tác chi trả dịch vụ môi trường rừng, trồng rừng thay thế, các chương trình, dự án thuộc lĩnh vực lâm nghiệp. Ngoài ra, lực lượng kiểm lâm tỉnh phối hợp với các địa phương thực hiện tốt Nghị định số 107/2022/NĐ-CP ngày 28/12/2022 của Chính phủ về việc thí điểm chuyển nhượng kết quả giảm phát thải và quản lý tài chính thỏa thuận chi trả giảm phát thải khí nhà kính vùng Bắc Trung bộ, nhằm bổ sung thêm nguồn lực thực hiện công tác quản lý BV&PTR.
Bài và ảnh: Lê Hợi