Powered by Techcity

“Chậm đò ho” góp phần gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống đồng bào dân tộc Thổ

Thanh Hóa có 7 dân tộc chủ yếu cùng sinh sống đó là Kinh, Mường, Thái, Thổ, Khơ Mú, Dao và Mông. Trong đó, đồng bào dân tộc Thổ sinh sống chủ yếu trên địa bàn huyện Như Xuân, Như Thanh (đông nhất là huyện Như Xuân). Đồng bào dân tộc Thổ được phân bố ở thị trấn Yên Cát và các xã Cán Khê, Cát Vân, Thượng Ninh, Xuân Bình, Hóa Quỳ của huyện Như Xuân.

“Chậm đò ho” góp phần gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống đồng bào dân tộc ThổCác nghệ nhân, diễn viên đồng bào dân tộc Thổ Thanh Hóa tái hiện trích đoạn “Chậm đò ho” trong ngày hội “Sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc” tại Làng văn hóa các dân tộc Việt Nam năm 2023. Ảnh: Huyền Trang

Song hành cùng sự phát triển kinh tế – xã hội, đồng bào dân tộc Thổ gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống, các làn điệu dân ca, dân vũ đặc trưng. Những phong tục tập quán, nếp sinh hoạt thường ngày mang đậm màu sắc của đồng bào dân tộc Thổ đã và đang được người dân nơi đây gìn giữ từ đời này qua đời khác. Một trong số đó, có thể nhắc đến hình thức diễn xướng, hát “Chậm đò ho”.

Có dịp gặp gỡ ông Lê Văn Cứu, khu phố 1, thị trấn Yên Cát, dù đã ở tuổi 84, ông vẫn miệt mài tìm hiểu, nghiên cứu và lưu giữ những nét văn hóa của đồng bào dân tộc Thổ. Cũng theo ông Cứu, “Chậm đò ho” là 1 trong 5 bài hát dân ca của đồng bào dân tộc Thổ. Trong căn nhà của ông, những đồ dùng sinh hoạt hàng ngày của đồng bào cũng được ông sưu tầm. Cuốn sách dày dặn là quá trình ông nghiên cứu, tìm hiểu và viết song ngữ tiếng Việt và tiếng Thổ về nếp sống sinh hoạt, văn hóa, phong tục của đồng bào Thổ. Ông miệt mài như thế bởi ông mong muốn giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc Thổ luôn được các thế hệ gìn giữ, song hành cùng sự phát triển của quê hương, đất nước.

Năm nay đã hơn 77 tuổi, bà Lê Thị Dung, dân tộc Thổ, khu phố Thấng Sơn, thị trấn Yên Cát (Như Xuân) vẫn còn nhớ những làn điệu dân ca được các bà, các mẹ truyền dạy. Để rồi, dù ở tuổi đã cao nhưng bà Dung vẫn yêu các làn điệu, nhiệt tình tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ trong khu phố hoặc đem văn hóa của đồng bào Thổ đi biểu diễn ở các sự kiện trong và ngoài tỉnh. Bà còn cẩn thận lưu giữ cuốn sách sưu tầm những bài hát, làn điệu dân ca của đồng bào Thổ. Khi được hỏi về bài hát “Chậm đò ho”, bà Dung cất lên một vài làn điệu. Bà cho biết, bà cũng không rõ “Chậm đò ho” có tự bao giờ, từ khi lớn lên đã nghe các bà, các mẹ hát và truyền lại. Đó là lời ca mộc mạc trên nương, trên rẫy, kể lại quá trình lao động sản xuất và trong đời sống hàng ngày như ru cho cháu ngủ. Và sau này, “Chậm đò ho” được đông đảo bà con cùng tham gia vào dịp lễ hội, ngày tết tạo nên không khí vui tươi, góp phần động viên bà con tích cực hăng hái tham gia lao động, sản xuất.

Cũng như bà Lê Thị Dung, ông Lê Ngọc Giới, khu phố Trung Thành (làng Sẹt trước đây) cũng là những người tham gia tích cực các hoạt động văn hóa, văn nghệ của địa phương, góp phần gìn giữ “Chậm đò ho” của đồng bào Thổ. Theo ông Giới, để biểu diễn được tiết mục “Chậm đò ho” phải có đội chiêng, trống, kèn, mõ, ống luồng, ống nứa… tạo nên âm thanh vui nhộn. “Chậm đò ho” mang màu sắc của sự vui tươi, rộn ràng. Bà con dân tộc Thổ trước đây hát “Chậm đò ho” trong đời sống thường ngày trong các gia đình và sau này phát triển thành hình thức diễn xướng có đông đảo đồng bào tham gia. Ông Giới là người giữ vai trò thổi kèn trong biểu diễn “Chậm đò ho”. Ông Giới đã học thổi kèn từ khi 14, 15 tuổi và năm nay đã bước sang tuổi 61. Vừa trò chuyện với chúng tôi, ông Giới vừa thổi một điệu kèn vui tươi. Cây kèn đã ngả theo thời gian như minh chứng cho sự gắn bó, đồng hành với ông Giới trong cuộc sống.

Với mong muốn được đông đảo người dân trong và ngoài tỉnh biết đến nét văn hóa độc đáo của đồng bào dân tộc Thổ, trong đó có “Chậm đò ho”, những nghệ nhân, diễn viên không chuyên của đồng bào dân tộc Thổ Như Xuân đã mang “Chậm đò ho” đi biểu diễn tại nhiều lễ hội, ngày hội, liên hoan văn nghệ trên địa bàn tỉnh; tham gia ngày hội sắc xuân trên mọi miền Tổ quốc tại Làng văn hóa các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Hà Nội). “Chậm đò ho” được những nghệ nhân, diễn viên không chuyên của đồng bào dân tộc Thổ tái hiện đời sống sinh hoạt, lao động hàng ngày, không khí vui xuân khéo léo, cuốn hút người tham dự. Không khí rộn ràng khi tiếng trống, tiếng chiêng hòa lẫn vào tiếng hát, tiếng hò reo cổ vũ cho những chàng trai, cô gái tham gia vào các trò chơi dân gian như kéo co, đẩy gậy. Sau khi hát mừng mùa xuân mới, cùng nhau múa, hát giao duyên, bà con trong bản lại bắt tay vào lao động. Họ cùng nhau cấy, hái, gặt lúa, phát nương, làm rẫy mong muốn một mùa màng bội thu, ngô lúa đầy bồ, khoai sắn đầy sân… “Chậm đò ho” cứ vậy mà lan tỏa trong đời sống của đồng bào dân tộc Thổ từ xưa cho đến ngày nay.

Nhằm bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số, từ ngày 11 đến 17/12, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thanh Hóa phối hợp với UBND huyện Như Xuân tổ chức lớp tập huấn bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, truyền dạy văn hóa phi vật thể tại huyện Như Xuân thuộc Dự án 6, Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, năm 2023. Đã có 40 học viên là cán bộ, công chức làm công tác văn hóa, thể thao, du lịch và các lĩnh vực có liên quan ở cơ sở; nghệ nhân, già làng, người có uy tín trong đồng bào dân tộc thiểu số; cộng đồng dân cư các điểm đến du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi tham gia lớp tập huấn. Các học viên đã được các giảng viên truyền đạt một số chuyên đề. Trong đó có chuyên đề “Nguồn gốc, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác bảo tồn và phát huy các giá trị dân ca, dân vũ, dân nhạc, diễn xướng dân gian của đồng bào dân tộc Thổ, dân tộc Thái tỉnh Thanh Hóa”. Được truyền dạy một số nội dung như diễn xướng trống chiêng dân tộc Thổ; truyền dạy múa bắt nhái dân tộc Thổ; truyền dạy hát “Chậm đò ho” dân tộc Thổ; tổ chức, hướng dẫn, phương pháp xây dựng chương trình giao lưu và tương tác giữa các nghệ nhân với du khách gắn với hoạt động phát triển du lịch cộng đồng và nâng cao đời sống văn hóa cơ sở tại huyện Như Xuân… Đây là giải pháp quan trọng góp phần gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số nói chung, dân tộc Thổ nói riêng.

Ngọc Huấn

Nguồn

Cùng chủ đề

Nâng cao nghiệp vụ bảo tồn văn hóa phi vật thể cho đồng bào dân tộc thiểu số  

Sáng 31/10, tại huyện Mường Lát, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp UBND huyện Mường Lát tổ chức khai mạc lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ và truyền dạy văn hóa phi vật thể cho đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) trên địa bàn huyện.PGS, Tiến sỹ, Trưởng khoa Du lịch Trường Đại học Văn hóa Hà Nội Bùi Thanh Thủy truyền đạt nội dung tập huấnĐông đảo học viên là...

Đoàn công tác của Trung ương khảo sát việc thực hiện công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh

Chiều 29/10, Đoàn công tác của Trung ương do đồng chí Triệu Tài Vinh, Phó Trưởng ban Dân vận Trung ương làm Trưởng đoàn đã khảo sát sơ kết 5 năm thực hiện Kết luận số 65-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 24-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa IX) về công tác dân tộc trong tình hình mới trên địa bàn tỉnh.Quang cảnh buổi làm việc.Cùng tham gia đoàn...

Đảm bảo cấp điện phục vụ Lễ kỷ niệm 70 năm đồng bào, cán bộ, chiến sĩ và học sinh miền Nam tập kết...

Tối 27/10, Lễ kỷ niệm 70 năm đồng bào, cán bộ, chiến sĩ và học sinh miền Nam tập kết ra Bắc đã đã để lại ấn tượng đặc biệt trong lòng đại biểu và đông đảo người dân. Trong suốt thời gian trước, trong và sau sự kiên, Điện lực TP Sầm Sơn - Công ty Điện lực Thanh Hóa đã đảm bảo cấp điện an toàn, ổn định, góp phần vào thành công của sự kiện hết...

Sầm Sơn đổi mới

Những ngày cuối tháng 10 này, Sầm Sơn bỗng trở nên náo nhiệt, khi thành phố biển vinh dự được lựa chọn là nơi tổ chức Lễ kỷ niệm 70 năm đón tiếp đồng bào, cán bộ, chiến sĩ và học sinh miền Nam tập kết ra Bắc. “Những vị khách đặc biệt” từng đặt chân đến Sầm Sơn cách đây tròn 7 thập kỷ, đã có dịp trở lại để tận mắt chứng kiến sự “thay da đổi...

Ấn tượng chương trình nghệ thuật “Quê Thanh – Nghĩa Bắc

Chương trình nghệ thuật “Quê Thanh - Nghĩa Bắc - Tình Nam” tại Lễ kỷ niệm 70 năm đón tiếp đồng bào, cán bộ, chiến sĩ, học sinh miền Nam tập kết ra Bắc và khánh thành khu lưu niệm đã để lại ấn tượng không bao giờ phai trong lòng đại biểu và đông đảo người dân. Với sự tham gia biểu diễn của gần 400 nghệ sĩ, diễn viên qua các trường đoạn diễn xuất liên tục...

Cùng tác giả

Nâng cao kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ trong công tác thi công hotline trung thế

Với mục tiêu từng bước hỗ trợ Tổng Công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) hướng tới xây dựng một mô hình xuất sắc cho hoạt động hotline, trong 2 ngày 7 và 8/11, tại Thanh Hóa, Trường Cao đẳng Điện lực miền Bắc đã phối hợp với Công ty Điện lực Thanh Hóa (PC Thanh Hóa) tổ chức đào tạo bổ sung kiến thức thi công hotline trung thế cho cán bộ chuyên môn cơ quan Tổng công...

Kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam và trao học bổng của gia đình Giáo sư Lê Viết Ly cho học sinh,...

Sáng 11/11/2024, Hội khuyến học tỉnh phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức lễ kỷ niệm 42 năm ngày Nhà giáo Việt Nam và trao học bổng của gia đình Giáo sư Lê Viết Ly cho học sinh, sinh viên, giáo viên đạt thành tích trong giảng dạy và học tập trên địa bàn tỉnh. Toàn cảnh...

Dự án trọng điểm tạo đà bứt phá cho khu kinh tế

Bước vào thực hiện Chương trình phát triển Khu Kinh tế Nghi Sơn và các Khu công nghiệp (KKTNS&CKCN), các cấp, ngành tỉnh Thanh Hóa đã quyết liệt chỉ đạo hoạt động sản xuất và triển khai nhiều dự án trọng điểm. Cùng với đó, nhiều đề án lớn, kế hoạch đã được phê duyệt. Nhiều thể chế, cơ chế, các quy định về chính sách được sửa đổi và kịp thời ban hành mới. Đây là những “bước...

Hôm nay có gì? – Sự kiện nổi bật ngày 14/11/2024

Hôm nay (14/11), Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Doãn Anh dự ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc tại phố Quảng Xá 1, phường Đông Vệ và làm việc với TP Thanh Hóa; các tổ đại biểu HĐND tỉnh tiếp xúc cử tri tại các huyện Đông Sơn, Nông Cống...NM Nguồn: https://baothanhhoa.vn/hom-nay-co-gi-su-kien-noi-bat-ngay-14-11-2024-230298.htm

Mời bạn đọc báo Thanh Hóa số ra ngày 14/11/2024

(Baothanhhoa.vn) - Trong số Báo Thanh Hóa phát hành ngày 14/11/2024 sẽ mang tới cho bạn đọc đầy đủ các thông tin về thời sự - chính trị, đời sống – xã hội, văn hóa – thể thao trên địa bàn tỉnh. Mời quý độc giả cùng đón đọc! Nguồn: https://baothanhhoa.vn/moi-ban-doc-bao-thanh-hoa-so-ra-ngay-14-11-2024-230307.htm

Cùng chuyên mục

Kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam và trao học bổng của gia đình Giáo sư Lê Viết Ly cho học sinh,...

Sáng 11/11/2024, Hội khuyến học tỉnh phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức lễ kỷ niệm 42 năm ngày Nhà giáo Việt Nam và trao học bổng của gia đình Giáo sư Lê Viết Ly cho học sinh, sinh viên, giáo viên đạt thành tích trong giảng dạy và học tập trên địa bàn tỉnh. Toàn cảnh...

Bá Thước bảo tồn làng nghề gắn với phát triển du lịch

Bá Thước có nhiều di tích, danh thắng, làng nghề... là lợi thế để huyện phát triển du lịch gắn với bảo tồn văn hóa, khôi phục, phát triển các làng nghề truyền thống.Làng nghề dệt thổ cẩm ở thôn Lặn Ngoài, xã Lũng Niêm đang được khôi phục.Chủ tịch UBND xã Lũng Niêm Bùi Văn Tùng cho biết: Nghề dệt thổ cẩm bắt đầu xuất hiện ở thôn Lặn Ngoài, xã Lũng Niêm từ thế kỷ XVIII. Ngày...

Nhiều điểm du lịch tâm linh tạo sức hút du khách

Đi lễ đền, chùa từ lâu đã trở thành nét đẹp văn hóa tâm linh trong đời sống tinh thần của người Việt. Chính vì vậy, thời gian qua các điểm đến tâm linh trên địa bàn tỉnh thu hút được khá đông du khách tới dâng hương, vãn cảnh trong cả suốt 4 mùa.Di tích lịch sử và thắng cảnh Phủ Na (Như Thanh), thu hút du khách đến tham quan, dâng hương.Đến với Thường Xuân, du khách...

Kế hoạch phối hợp tổ chức chương trình Cầu truyền hình trực tiếp Kỷ niệm 70 năm sự kiện Tập kết ra Bắc (1954...

Sáng ngày 08/11/2024, đồng chí Đỗ Minh Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh chủ trì hội nghị nghe báo cáo về Kế hoạch phối hợp tổ chức chương trình Cầu truyền hình trực tiếp Kỷ niệm 70 năm sự kiện Tập kết ra Bắc (1954 - 2024). Tham dự hội nghị có Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đầu Thanh Tùng, lãnh đạo các ban, sở, ngành, đơn vị, địa phương liên quan. ...

Phát huy giá trị di sản văn hóa từ chuyển đổi số

Thanh Hóa có hệ thống di sản văn hóa đa dạng, phong phú. Để bảo tồn và phát huy giá trị của di sản, việc số hóa di tích, hiện vật lịch sử và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý đang được các cấp, ngành, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh đặc biệt quan tâm.Ứng dụng công nghệ số tại Bảo tàng tỉnh Thanh Hóa giúp du khách có những trải nghiệm tốt hơn...

Phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng

Trong thời đại 4.0, việc đọc sách có xu hướng ngày càng ít. Do đó, việc hình thành thói quen đọc sách và phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng đã và đang trở nên cấp thiết.Các em học sinh tham quan, đọc sách tại Thư viện tỉnh.Gần đây, Thư viện tỉnh Thanh Hóa đã triển khai nhiều hoạt động phát triển văn hóa đọc trong cộng đồng. Trong đó đẩy mạnh công tác tuyên truyền văn hóa...

Truyền thanh thông minh về làng quê

Truyền thanh thông minh là một xu hướng tất yếu của các địa phương. Chuyển đổi sang truyền thanh thông minh đã và đang góp phần xây dựng hệ thống hạ tầng thông minh, nâng cao chất lượng thông tin, tuyên truyền tại cơ sở.Công chức văn hóa xã hội xã Hoằng Đạo vận hành hệ thống truyền thanh qua máy tính.Xã Hoằng Đạo là một trong những địa phương của huyện Hoằng Hóa triển khai thí điểm việc...

Thúc giục trách nhiệm bảo vệ di tích

Thảo luận tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, ĐBQH tán thành chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG) về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 nhằm xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh; phát triển hệ thống hạ tầng, cảnh quan, thiết chế văn hóa đồng bộ, hiệu quả, nhưng cần hết sức thận trọng. Nhất là tránh lạm dụng trong lĩnh vực quản lý, bảo vệ di...

Lan tỏa văn hóa đọc trong trường học

Từ xa xưa ông cha ta đã có câu: “Để vàng để bạc không bằng để sách cho con” để khẳng định ý nghĩa và giá trị của sách. Đọc sách giúp con người tiếp cận tri thức, lĩnh hội tinh hoa nhân loại để hoàn thiện, phát triển bản thân. Lan tỏa văn hóa đọc trong trường học không chỉ giúp các em học sinh thấy được ý nghĩa, tầm quan trọng của việc đọc sách mà còn...

Xây dựng lực lượng nghệ sĩ, diễn viên sân khấu trẻ kế cận

Linh hoạt trong cơ chế, chính sách và sự đãi ngộ, tạo điều kiện để các nghệ sĩ, diễn viên trẻ được tham gia các cuộc thi, liên hoan sân khấu, là những giải pháp để các đơn vị nghệ thuật của tỉnh Thanh Hóa xây dựng nhân lực trẻ kế cận chất lượng cho tương lai.Vở diễn “Đất liền và biển cả” của Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Thanh Hóa với sự tham gia của các nghệ...

Tin nổi bật

Tin mới nhất