Các tham luận đã làm rõ, phân tích sâu sắc thêm những nội dung và giá trị cốt lõi tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực…” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Sáng 7/11, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Ban Nội chính Tỉnh ủy, Trường Chính trị tỉnh phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học giá trị lý luận và thực tiễn của tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Báo Thanh Hóa xin trân trọng giới thiệu nội dung các bài tham luận.

* Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng nhìn từ tác phẩm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến thực tiễn Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa

(PGS, TS Lê Văn Cường, Phó Viện trưởng Viện Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh)

Những ngày đầu Xuân Quý Mão 2023, cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng được ra mắt vào đúng dịp kỷ niệm 93 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam. Đây là sự kiện có ý nghĩa chính trị hết sức to lớn thể hiện sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, toàn diện và đầy sức thuyết phục của đồng chí Tổng Bí thư, được rút ra từ kinh nghiệm thực tiễn lãnh đạo, chỉ đạo và cho thấy tầm nhìn của đồng chí Tổng Bí thư về các vấn đề xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực cách đây hơn 50 năm, góp phần làm sáng rõ bước phát triển trong tư duy lý luận của Đảng về công tác xây dựng Đảng nói chung, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nói riêng.

Đọc kỹ tám bài viết của Tổng Bí thư từ năm 1973 đến năm 1990 cho thấy cái “Tầm”, “Tâm” và “Tài” của người đảng viên cộng sản suốt đời vì Nước, vì Dân. Bài đầu tiên có tiêu đề “Bệnh sợ trách nhiệm”, đăng trên Tạp chí Cộng sản, số 11/1973; bút danh Người xây dựng. Ngay câu mở đầu, tác giả bài viết đã trích dẫn câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Ai sợ phụ trách và không có sáng kiến thì không phải người lãnh đạo[1].

Tác giả đã chỉ rõ căn bệnh sợ trách nhiệm và những biểu hiện của nó: Nhiệm vụ trước mắt đòi hỏi mọi người phải có tinh thần trách nhiệm rất cao, nhưng hiện nay trong cán bộ, đảng viên ta còn có những đồng chí sợ trách nhiệm.

Biểu hiện của bệnh sợ trách nhiệm là: Người sợ trách nhiệm thường làm việc một cách cầm chừng cho “đủ bổn phận”, cốt sao không phạm phải khuyết điểm gì lớn. Vì luôn luôn lo sợ phải chịu trách nhiệm về những việc sẽ xảy ra, cho nên không muốn cải tiến công tác, không dám mạnh dạn thay đổi những cái không hợp lý, chỉ làm theo nếp cũ^[2].

Người sợ trách nhiệm thường rụt rè, do dự trong khi giải quyết công việc, không phát biểu rõ ràng, dứt khoát ý kiến riêng của mình, không dám quyết đoán những việc thuộc phạm vi trách nhiệm và quyền hạn của mình. Vì muốn trốn tránh trách nhiệm cá nhân của mình, các đồng chí này thường vin vào lý do chưa có chỉ thị của cấp trên để ỷ lại và chờ đợi một cách thụ động.

Người sợ trách nhiệm cũng thường lấy lý do làm việc tập thể, tôn trọng tập thể để dựa dẫm vào tập thể.

Người sợ trách nhiệm còn ngại “va chạm” trong quan hệ với các đồng chí trong đơn vị, với cấp trên và cả với cấp dưới^[3].

Hậu quả có bệnh sợ trách nhiệm là: một trở ngại cho công tác của Đảng và Nhà nước, làm cho công việc bị trì trệ, dậm chân tại chỗ, làm cho những nhân tố mới không phát huy được, những khuyết điểm và nhược điểm không được khắc phục kịp thời và làm cho trình độ, năng lực công tác của cán bộ chậm được nâng cao^[4].

Trong bài viết này, cái “Tầm” của người lãnh đạo được thể hiện rất rõ, ngay từ năm 1973 tức là khi đó mới 29 tuổi đời mà Tổng Bí thư tương lai của Đảng đã trích dẫn câu nói của Đimitơrốp: Người cán bộ phải có khả năng độc lập quyết định phương hướng trong mọi hoàn cảnh và không sợ chịu trách nhiệm về những quyết định của mình. Người nào sợ trách nhiệm không phải là một người lãnh đạo^[5].

Từ việc chỉ ra bệnh sợ trách nhiệm, tác giả cũng chi rõ: Nguồn gốc chủ yếu của bệnh sợ trách nhiệm là chủ nghĩa cá nhân. Chính vì luôn luôn tính toán cho lợi ích cá nhân, bo bo “bảo vệ” lấy cái cá nhân của mình mà mất cả dũng khí đấu tranh, thiếu hẳn “tinh thần trách nhiệm nghiêm túc, tính kiên quyết, tính nguyên tắc trong khi giải quyết các vấn đề”^[6], không dám đương đầu trước khó khăn, không dám nghĩ, không dám làm, chỉ tránh khó ngại phiền. Vì vậy, khắc phục bệnh sợ trách nhiệm trước hết là phải chống chủ nghĩa cá nhân, nâng cao tinh thần cách mạng của cán bộ, đảng viên, làm cho mỗi người đều có tinh thần xả thân vì sự nghiệp cách mạng, đều thật sự “trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”^[7] như Hồ Chủ tịch đã dạy^[8].

Bài “Của công, của riêng” đăng trên Tạp chí Cộng sản, số tháng 6/1978 đã cho thấy những trăn trở, tâm huyết của Tổng Bí thư đối với tài sản tập thể: Là những chiến sĩ tiên phong đấu tranh cho sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, hơn ai hết, cán bộ, đảng viên càng phải gương mẫu giữ gìn, bảo vệ của công, thật sự cần kiệm liêm chính, không xâm phạm tài sản của Nhà nước, của nhân dân. Tôn trọng, giữ gìn, bảo vệ của công là trách nhiệm lớn lao, là phẩm chất cao quý của mỗi cán bộ, đảng viên^[9].

Nếu cậy mình có chút ít công lao đối với tập thể, đối với cách mạng, tự cho phép mình xà xẻo, sử dụng trái phép của công, là tự mình bôi nhọ thanh danh, uy tín của mình^[10].

Đáng tiếc là đến nay, trong đội ngũ chúng ta vẫn có những cán bộ, đảng viên, kể cả một số cán bộ, đảng viên giữ những cương vị phụ trách trong các cơ quan của Đảng và Nhà nước, chưa nêu cao ý thức tôn trọng, giữ gìn và bảo vệ của công, thậm chí còn có những hành vi tham ô, chiếm dụng của công. Lợi dụng cương vị, quyền hạn của mình, họ tìm mọi “mưu ma chước qủy” để sử dụng nhập nhằng, bừa bãi của công, xoay xở, bòn vét của công, chiếm của công làm của riêng. Họ bày đặt ra lễ nghi này, thủ tục nọ để phô trương hình thức, chè chén, “liên hoan”, hoặc có khi “mượn gió bẻ măng” tạo cơ hội để “chấm mút” tiền của của nhân dân, của tập thể. Quen thân nhau, họ “móc ngoặc” trao đổi cho nhau hàng hóa, vật tư của Nhà nước, của tập thể theo kiểu “ông mất chân giò, bà thò chai rượu” để “giúp” nhau thỏa mãn những yêu cầu riêng, lợi ích riêng. Họ ngấm ngầm hoặc công khai bớt xén nguyên liệu, của cải của Nhà nước, tuồn hàng hóa từ trong kho của Nhà nước, của tập thể ra ngoài, tiếp tay cho bọn buôn gian, bán lậu, làm ăn phi pháp. Họ đua nhau “vặt lông”, “làm thịt” những thứ hàng chiến lợi phẩm, chiếm làm của riêng những tài sản mà nhân dân và bộ đội ta phải đổ bao nhiêu mồ hôi, xương máu mới giành được. Có những người lợi dụng sơ hở trong công tác quản lý của Nhà nước, ăn cắp của công, xâm phạm tài sản xã hội chủ nghĩa một cách trắng trợn. Thôi thì “sống chết mặc bay”, miễn sao lợi dụng của công đắp điếm cho mình càng được nhiều càng tốt (!).

Đó là chưa kể một số người sống theo phương châm “của người bồ tát của ta lạt buộc”, thu vén các thứ cho riêng mình, nhưng thờ ơ, vô trách nhiệm trong việc giữ gìn, bảo vệ tài sản chung, làm hư hỏng, mất mát, hoặc sử dụng một cách vô tội vạ tài sản chung, gây lãng phí rất nghiêm trọng.

Không nói chúng ta cũng biết, đó là những hành động mang nặng chủ nghĩa cá nhân, rất xấu, rất đáng chê trách. Ở những mức độ khác nhau, những hành động đó đều là xâm phạm đến thành quả lao động của nhân dân, là phung phí mồ hôi và cả xương máu của những người đã sản xuất ra và bảo vệ của cải vật chất của xã hội, làm ảnh hưởng xấu đến bước phát triển của đất nước, đến việc cải thiện đời sống của nhân dân. Những hành động đó biểu hiện sự sa sút về mặt phẩm chất cách mạng, nêu gương xấu trước quần chúng, làm cho quần chúng chê trách, oán ghét^[11].

Từ việc chỉ rõ những hành vi tham ô, chiếm dụng của công của một bộ phận cán bộ, đảng viên, tác giả bài viết đã vạch rõ nguyên nhân: có người do nhận thức mơ hồ, do thiếu tình cảm cách mạng trong sáng và sâu sắc đối với nhân dân, với Tổ quốc, nhưng có lẽ chủ yếu là do mắc vào chủ nghĩa cá nhân ích kỷ. Sống trong điều kiện mới, có chút ít quyền hành trong tay, họ sinh ra kiêu ngạo, xa xỉ, tham ô, lãng phí. Họ bị lối sống ích kỷ lôi kéo, trói buộc, thường chỉ nghĩ đến mình, chỉ vì mình, coi lợi ích của mình nặng hơn lợi ích chung. Đảng ta, nhân dân ta rất trân trọng và ghi nhận công lao, thành tích của họ, nhưng đồng thời cũng đòi hỏi họ phải tiếp tục rèn luyện giữ vững phẩm chất cao quý của mình, nêu gương tốt trước quần chúng để bảo vệ uy tín của Đảng, củng cố mối liên hệ tốt đẹp giữa Đảng và quần chúng^[12].

Bài “Móc ngoặc” đăng trên Tạp chí Cộng sản, số tháng 8/1978 được mở đầu với cách diễn giải rất hóm hỉnh nhưng thâm thúy: “Móc” ghép với “ngoặc” thành từ “móc ngoặc” để diễn tả một cách có hình ảnh hành động của một số người thông đồng, móc nối với nhau ăn cắp hoặc sử dụng nhập nhằng tài sản của Nhà nước, của tập thể, lợi dụng lẫn nhau làm sai phép nước để mưu lợi ích cá nhân – dùng từ như vậy quả là đạt, là thâm thuý và hóm hỉnh. Đã móc rồi lại còn ngoặc nữa, mối quan hệ mới ràng buộc chặt chẽ làm sao!^[13]

Sau khi điểm qua các hiện tượng “móc ngoặc” đang diễn ra, tác giả bài viết nêu rõ: Cũng có người biết móc ngoặc là sai, là vi phạm chế độ, nguyên tắc quản lý của Nhà nước, nhưng vì thấy có người khác làm nhất thời “có lợi”, cho nên… “cũng liều nhắm mắt đưa chân”… Thế rồi, trót lọt được một lần, lần sau họ lại làm tiếp và cho mình là con người “khôn ngoan” biết cách sống. Có phút giây nào đó giật mình nghĩ lại thì âu cũng chỉ là cơn gió thoảng qua giữa mênh mông trời đất!^[14].

Đảng ta, nhân dân ta đã nhiều lần lên án và phê phán thói tệ móc ngoặc nhưng hậu quả thật đáng buồn: Điều đáng nói là, hiện tượng móc ngoặc hiện nay không phải là cá biệt hay lẻ tẻ. Nó đã xảy ra ở nhiều nơi, nhiều ngành, cả trong một số cán bộ phụ trách. Nhưng một số người lãnh đạo vẫn bàng quan, vô trách nhiệm hoặc bị một số người cấp dưới nịnh hót, mua chuộc, đã buông lỏng, làm ngơ, thậm chí bao che cho những hành vi móc ngoặc. Tình trạng “há miệng mắc quai”, “rút dây sợ động rừng” đã trói buộc một số người, làm cho việc chấp hành kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước không nghiêm, không triệt để^[15].

Giải pháp mà tác giả đưa ra là: Chỉ cần mọi cấp, mọi ngành, mọi cán bộ, đảng viên, trước hết là những người lãnh đạo, thật sự bắt tay vào thực hiện, thực hiện nghiêm chỉnh, kiên quyết, triệt để; thực hiện không hề có chữ “nhưng” nào đi kèm, thì chúng ta sẽ chặn đứng được hiện tượng móc ngoặc, sẽ quét sạch được những con “sâu mọt” muốn đục khoét tài sản của Nhà nước, những “con sâu bỏ rầu nồi canh” làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của đội ngũ chúng ta^[16].

Bài “Tình đồng chí” đăng trên Tạp chí Cộng sản, số tháng 10/1979; bút danh Trọng Nghĩa lại thấm đượm tinh thần cách mạng cao cả: Tình đồng chí là tình bạn chiến đấu của những người chiến sĩ cách mạng giác ngộ lý tưởng cộng sản, có cùng chí hướng đấu tranh và được thử thách trong quá trình đấu tranh cách mạng. Nó tồn tại và phát triển qua tất cả các thời kỳ, và trở thành một trong những truyền thống quý báu của Đảng, là vật bảo đảm quan trọng cho sự đoàn kết thống nhất trong Đảng, tạo ra sức mạnh vô địch của Đảng^[17].

Tác giả bải viết đã đưa ra cơ sở của tình đồng chí giữa những người cộng sản được xây dựng trên cơ sở thế giới quan và nhân sinh quan cộng sản chủ nghĩa; trên cơ sở những nguyên tắc tư tưởng và tổ chức của Đảng Cộng sản; là tình thương yêu trong sáng, chân thành, tôn trọng, quan tâm, thông cảm lẫn nhau, khiêm tốn, nhường nhịn nhau thì tác giả cũng chỉ rõ: trong Đảng ta có những hiện tượng cán bộ, đảng viên đối xử với nhau không theo tình đồng chí, xúc phạm sự thiêng liêng, cao đẹp của tình đồng chí^[18].

Bên cạnh việc chỉ rõ những hiện tượng: kèn cựa, bon chen, tranh giành địa vị, quyền lợi với đồng chí… hoặc mưu tính lợi ích cá nhân, có thái độ không thẳng thắn, trung thực, không dám đấu tranh chống những khuyết điểm, sai lầm của đồng chí mình, có khi còn kéo bè, kéo cánh, bênh che, dung túng cho nhau, làm cho việc thi hành kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước không nghiêm túc^[19].

Tác giả bài viết nhấn mạnh: Sự yêu thương đồng chí của những người cộng sản không có nghĩa là bao che, tha thứ lỗi lầm, khuyết điểm của đồng chí mình; trái lại, người cộng sản thường xuyên giúp đỡ đồng chí mình giữ vững phẩm chất cách mạng và nâng cao không ngừng trình độ hiểu biết và năng lực công tác. Với vũ khí tự phê bình và phê bình, người cộng sản bình tĩnh soi xét kỹ mình, đồng thời thật sự chân thành chỉ ra cho đồng chí mình những khuyết điểm, thiếu sót với tình thương yêu đồng chí thật sự, để giúp đồng chí mình sửa chữa và tiến bộ, không đao to, búa lớn, dìm dập đồng chí, nhưng cũng không dung túng, bao che khuyết điểm của đồng chí mình. Nếu nể nang, né tránh, hoặc vì lý do nào đó mà không nghiêm khắc với khuyết điểm của đồng chí mình là làm hại đồng chí mình, đẩy đồng chí mình vào sự sa ngã và tội lỗi; như thế không phải là thương yêu đồng chí một cách đúng đắn. Trong điều kiện Đảng lãnh đạo chính quyền, cán bộ, đảng viên rất dễ mắc vào quan liêu, mệnh lệnh, xa rời thực tế, xa rời quần chúng (là những thứ làm xói mòn bản chất cách mạng của cán bộ, đảng viên thoái hóa, hư hỏng). Nếu những người cộng sản không sáng suốt, trung thực, không thẳng thắn vạch ra và giúp đỡ đồng chí mình sửa chữa những khuyết điểm, sai lầm thì làm sao có thể giúp đồng chí mình giữ được phẩm chất của người cộng sản?^[20].

Bài “Chức vụ và uy tín” đăng trên Tạp chí Cộng sản, số 02/1984; bút danh Trọng Nghĩa nêu rõ: Thông thường, bất cứ người lãnh đạo nào cũng phải có một uy tín nhất định; chức vụ càng cao thì uy tín càng lớn. Bởi vì không có uy tín thì không thể lãnh đạo, thuyết phục và tập hợp người khác được. Uy tín là điều kiện bảo đảm hiệu quả công tác của người lãnh đạo. Người lãnh đạo không có uy tín thì nói chẳng ai nghe, làm chẳng nên trò trống gì. Vả chăng, khi tập thể và cấp trên giao cho người nào đó một chức vụ nào đó tức là đã căn cứ vào phẩm chất, năng lực và uy tín của anh ta rồi. Không có uy tín, làm sao anh ta có thể được cất nhắc và đề bạt?

Nhưng dĩ nhiên sự đời không đơn giản như vậy. Không phải hễ cứ có chức vụ là đã có uy tín, càng không phải đã có uy tín đầy đủ. Uy tín, theo đúng nghĩa chân chính của nó là sự tín nhiệm mà người đó có được bằng chính phẩm chất và tài năng của mình. Chức vụ không đẻ ra uy tín, không quyết định uy tín. Uy tín không phải bao giờ cũng tỷ lệ thuận với chức vụ. Thực tế đã chẳng có những người ở cương vị khá cao, thậm chí rất cao nhưng lại không có uy tín hoặc uy tín quá thấp đó sao? Ở nơi này nơi nọ, đã chẳng có những “thủ trưởng” nói mà quần chúng và cấp dưới không muốn nghe, thậm chí còn bị quần chúng chê trách, muốn “tẩy chay” đó sao?

Rõ ràng, giữa chức vụ và uy tín tuy có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, nương tựa vào nhau, nhưng không phải là một. Theo ý nghĩa nào đó, có thể hiểu mối quan hệ giữa chức vụ và uy tín như mối quan hệ giữa hình thức và nội dung. Chức vụ là hình thức, còn uy tín là nội dung. Chức vụ là điều kiện khách quan để củng cố và nâng cao uy tín, trong khi uy tín là cái quyết định sự tồn tại của chức vụ. Nếu uy tín mất đi thì theo quy luật thông thường, chức vụ trước sau cũng sẽ mất theo.

Trong thực tế cũng có những trường hợp một người nào đó ở tập thể này thì có uy tín, nhưng khi chuyển sang tập thể khác lại không có uy tín, hoặc ngược lại. Ngay trong một đơn vị, người lãnh đạo có thể có uy tín cao với một số người này nhưng lại không có uy tín như thế với số người khác. Điều đó chứng tỏ cách xem xét, đánh giá của những người chung quanh, cũng như môi trường công tác và đặc điểm của mỗi tập thể cũng có ảnh hưởng đến việc xây dựng uy tín của một người. Ví dụ như, một người lãnh đạo vốn có phẩm chất tốt, có năng lực chuyên môn giỏi, lại phụ trách một tập thể tốt, đoàn kết nhất trí thì dễ phát huy tác dụng và do đó dễ có uy tín hơn là phải phụ trách một đơn vị mà nội bộ có nhiều vấn đề phức tạp. Nhưng dù sao môi trường công tác cũng chỉ là hoàn cảnh khách quan góp phần thử thách và kiểm nghiệm uy tín của một người, chứ không phải là cái quyết định uy tín^[21].

Trong nhiều nghị quyết, Đảng ta đã khẳng định mạnh mẽ rằng cần phải kiên quyết thi hành kỷ luật những cán bộ, đảng viên làm bậy, phải thay đổi những cán bộ, đảng viên không có đủ những yêu cầu về phẩm chất và năng lực đảm đương trách nhiệm được giao, không còn uy tín trước quần chúng. Nhưng đáng tiếc là cho đến nay, tư tưởng đó của Đảng và cũng là nguyện vọng của đông đảo đảng viên và Nhân dân vẫn chưa được quán triệt một cách sâu sắc và triệt để; trong thực tế vẫn còn không ít những người không xứng đáng nắm giữ những chức vụ khá quan trọng trong các tổ chức đảng, các cơ quan quản lý kinh tế và các tổ chức xã hội khác. Vì sao như vậy? Đó chẳng phải vì cái gì khác ngoài sự nể nang và sự bao che, sự thiếu phê bình và tự phê bình. Chính sự nể nang, sự bao che, sự thiếu phê bình và tự phê bình đang là một trở ngại lớn trên con đường củng cố và kiện toàn đội ngũ cán bộ của chúng ta^[22].

Bài “Làm xiếc” đăng trên Tạp chí Cộng sản, số 06/1985; bút danh Trọng Nghĩa đã lên án tệ “làm xiếc” được dùng để ám chỉ và phê phán những việc làm có tính xảo thuật và mánh khóe vì lợi ích cá nhân, lợi ích cục bộ của một số người, một số cơ quan, đơn vị^[23].

Hậu quả của tệ “làm xiếc” là: Nó đang gây ra biết bao tai hại cho đời sống kinh tế, xã hội ta, cho thuần phong mỹ tục của nhân dân ta, cho nền đạo đức mới, văn hóa mới của chúng ta. Nó làm hư hỏng không ít cán bộ, đảng viên ta^[24].

Bài “Một sự thật nhức nhối” đăng trên Tạp chí Cộng sản, số 10/1987, bút danh Trọng Nghĩa đã lên án tệ lãng phí: Điều đáng nói là có những cán bộ cấp cao cũng phạm vào xa hoa, lãng phí. Tác giả nhấn mạnh: Chúng ta không phản đối việc ăn ngon, mặc đẹp, ở rộng, đầy đủ tiện nghi, đi lại thuận tiện, dễ dàng; không bác bỏ cuộc sống sang trọng, đàng hoàng do thu nhập chính đáng bằng lao động của mỗi người đem lại; không đố kỵ với những người có điều kiện sống khá giả. Trái lại, sống sung sướng, hạnh phúc trong công bằng là mục đích của chủ nghĩa xã hội; chúng ta phấn đấu hy sinh là cốt làm cho cuộc sống của mỗi người, mỗi gia đình ngày càng được sung sướng hơn, hạnh phúc hơn. Nhưng chúng ta không thể đồng tình với những lối sống quá cầu kỳ, hợm hĩnh, quá cách biệt, xa lạ với đời sống chung của mọi người lao động, không phù hợp với hoàn cảnh hiện tại của đất nước. Đồng thời, chúng ta kiên quyết lên án những hành vi lợi dụng chức quyền tham ô, ăn cắp của công, làm lãng phí nghiêm trọng tài sản của Nhà nước và của tập thể để có cuộc sống xa hoa, phè phỡn. Mọi sự tiêu dùng lãng phí, xa xỉ không hề làm tăng thêm danh giá cho cơ quan hay cá nhân người nào. Trái lại, nó gây ra không biết bao nhiêu tốn kém, ảnh hưởng đến nền kinh tế – tài chính của nước ta, tạo ra một lối sống không lành mạnh trong xã hội ta, làm hư hỏng nhiều cán bộ, đảng viên và góp phần tạo ra sự cách biệt giữa cán bộ và quần chúng, làm giảm sút lòng tin của quần chúng đối với Đảng^[25].

Bài “Cái làm nên uy tín đảng viên” đăng trên Tạp chí Cộng sản, số 02/1990 đã chỉ rõ thực trạng: Thế mà những năm gần đây, hình ảnh người cộng sản dường như không còn sức hấp dẫn, dường như đã bị phai mờ. Đối với lớp người lớn tuổi đã từng chiến đấu hy sinh hoặc đã từng sống những tháng năm khắc nghiệt của cuộc đấu tranh quyết liệt, hình ảnh người cộng sản dường như chỉ còn là một vầng hào quang, một ký ức hoặc một giấc mơ đẹp. Đối với những thanh thiếu niên mới lớn, hình ảnh người cộng sản dường như quá xa xôi, lạ lẫm. Người ta truyền nhau câu cửa miệng: “đảng viên nhan nhản, cộng sản hiếm hoi”^[26].

Trong giai đoạn hiện nay, cái quan trọng nhất thể hiện được vai trò tiên phong, gương mẫu của đảng viên, làm nên uy tín đảng viên, gắn với Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa là những vấn đề sau:

Một là, đảng viên phải có thái độ đúng đắn, tích cực đối với công cuộc đổi mới, đi đầu thực hiện đổi mới, kiên định lập trường cách mạng của giai cấp công nhân, trung thành với lý tưởng cộng sản, đấu tranh bảo vệ chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản, vững vàng, không dao động trước bất kỳ khó khăn, thử thách nào.

Hai là, đảng viên phải có kiến thức, có năng lực thực hiện công cuộc đổi mới.

Ba là, đảng viên phải nỗ lực phấn đấu làm hết sức mình, bằng lao động sáng tạo và có chất lượng cao của mình, góp phần xóa bỏ nghèo nàn lạc hậu, làm giàu cho đất nước, cho nhân dân, trong đó có bản thân.

Những người lợi dụng chức quyền để kiếm chác, tham nhũng, bóc lột thì dù mang danh đảng viên, thực chất họ không còn là đảng viên. Họ còn ở trong Đảng chẳng qua là vì tổ chức đảng nơi họ sinh hoạt đã kém đấu tranh, xuê xoa, nể nang hoặc vì sự vô nguyên tắc nào đó. Và chừng nào còn như vậy thì sự trong sạch và uy tín của Đảng không tránh khỏi bị phá hoại.

Bốn là, đảng viên phải có quan hệ tốt với quần chúng.

Năm là, đảng viên phải có ý thức tổ chức kỷ luật, giữ gìn sự đoàn kết thống nhất của Đảng trên cơ sở thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng.

Có thể thấy rằng sau khi đọc những bài viết của Tổng Bí thư cách đây 50 năm, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng luôn quan tâm đến công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Bên cạnh đó, cuốn sách cho thấy sự nhất quán giữa nói đi đôi với làm; sự kiên trì, đấu tranh không ngừng, không nghỉ; sự thống nhất giữa ý chí và hành động; đối xử với đồng chí, đồng đội rất thân ái, nhân hậu; khi đấu tranh với tham nhũng, tiêu cực thì rất quyết liệt nhưng khi phải xử lý kỷ luật những tổ chức, cá nhân có vi phạm cũng hết sức nhân văn, nhân nghĩa, nhân ái, nhân tình với mục tiêu xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị ngày càng thêm trong sạch, vững mạnh.

Với việc mở rộng nội dung và phạm vi ra toàn hệ thống chính trị, thể chế về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh cũng trở nên toàn diện và đồng bộ hơn. Cùng với các quy định của Đảng, chúng ta còn có hệ thống pháp luật của Nhà nước đang từng bước được hoàn thiện, nhất là pháp luật về cán bộ, công chức; về thi đua khen thưởng; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; khuyến khích, bảo vệ những người dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm với động cơ trong sáng, vì lợi ích chung…

Thứ nhất, phải nhận thức thật đầy đủ và sâu sắc mục đích, ý nghĩa, yêu cầu, nội dung của cuốn sách, nắm vững những tư tưởng chỉ đạo, những công việc phải làm, trên cơ sở đó có sự thống nhất cao về ý chí, quyết tâm, thấy đầy đủ trách nhiệm của mình để gương mẫu, tự giác thực hiện và chỉ đạo, tổ chức thực hiện.

Thứ hai, khẩn trương xây dựng kế hoạch hành động, chương trình học tập, quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII và các nghị quyết hội nghị Trung ương phù hợp với điều kiện cụ thể của Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa. Phải làm rất nghiêm túc, thiết thực; có sự phân công trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo cụ thể, rõ ràng, chặt chẽ; tránh hời hợt, hình thức.

Thứ ba, phải thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp một cách đồng bộ, toàn diện, đồng thời có trọng tâm, trọng điểm; bao gồm cả việc thực hiện 10 nhiệm vụ nêu trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, các nghị quyết, kết luận, chỉ thị, các quy định khác của Đảng và pháp luật của Nhà nước; kết hợp chặt chẽ giữa “xây và chống”, “chống và xây”.

Thứ tư, mỗi cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, đặc biệt là người đứng đầu, người chủ trì phải gương mẫu, tự giác làm trước. Việc kiểm điểm, tự phê bình và phê bình cần được chuẩn bị thật chu đáo, chỉ đạo tỉ mỉ, chặt chẽ; tiến hành nghiêm túc, thận trọng; làm đến đâu chắc đến đó, đạt kết quả cụ thể, thực chất. Hết sức tránh làm lướt, làm qua loa, hình thức, chiếu lệ. Khắc phục tình trạng xuê xoa, nể nang, thậm chí biến cuộc họp tự phê bình và phê bình thành nơi vuốt ve, ca tụng lẫn nhau; đồng thời cũng ngăn chặn, tránh tình trạng lợi dụng dịp này để “đấu đá”, “hạ bệ” nhau với những động cơ không trong sáng. Nghiêm khắc xử lý những trường hợp trù dập phê bình và vu cáo người khác.

Thứ năm, phải đặt việc thực hiện xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong tổng thể thực hiện các nghị quyết khác của Trung ương, của Quốc hội, của Chính phủ…, nói rộng ra là trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị thường xuyên của cả hệ thống chính trị, bảo đảm thúc đẩy việc hoàn thành các nhiệm vụ phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, giữ vững ổn định chính trị, quốc phòng, an ninh, đẩy mạnh các hoạt động đối ngoại,… chứ không phải “đóng cửa” để chỉnh đốn Đảng.

Xây dựng, chỉnh đốn Đảng là để làm cho Đảng ta ngày càng mạnh hơn; cán bộ, đảng viên gương mẫu hơn; tổ chức đảng có sức chiến đấu cao hơn; đoàn kết nội bộ tốt hơn; gắn bó với nhân dân mật thiết hơn; thúc đẩy thực hiện nhiệm vụ chính trị đạt kết quả cao hơn; chứ không phải ngược lại.

Tiếp thu tinh thần trong cuốn sách của Tổng Bí thư, Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa vững tin về sự nghiệp cách mạng của Nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng. Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, phục vụ cho lợi ích chính đáng của Nhân dân chính là mong muốn mà Đảng ta theo đuổi vì Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

[1] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.465.

[2] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.466.

[3] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.467.

[4] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.468.

[5] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.469.

[6] Lê Duẩn: “Mấy vấn đề về cán bộ và về tổ chức trong cách mạng xã hội chủ nghĩa”Tlđd.

[7] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.14, tr.435 (B.T).

[8] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.469-470.

[9] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.473.

[10] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.473.

[11] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.474-475.

[12] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.476.

[13] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.477.

[14] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.481.

[15] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.482.

[16] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.482.

[17] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr. 486.

[18] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.489.

[19] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.490.

[20] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.488-489.

[21] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.491-493.

[22] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.496-497.

[23] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.498.

[24] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.502-503.

[25] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.509.

[26] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, H.2023, tr.511.

* Từ quan điểm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng “Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là một việc làm cần thiết, tất yếu, một xu thế không thể đảo ngược” đến thực tiễn quan điểm chỉ đảo công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa

(PGS,TS. Bùi Đình Phong, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh)

Phát biểu kết luận tại hội nghị toàn quốc tổng kết 10 năm công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực giai đoạn 2012 – 2022, ngày 30/6/2022, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã khẳng định đấu tranh phòng chống tham nhũng “đã trở thành phong trào, xu thế không thể đảo ngược”[1].

1. Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực: Một việc làm cần thiết, tất yếu, một xu thế không thể đảo ngược[2].

“Cần thiết” hiểu một cách ngắn gọn là cần lắm, rất cần, không thể thiếu được. “Tất yếu” là phải có, không thể thiếu được. Cần phải khẳng định vấn đề đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là một việc làm cần thiết, tất yếu, bởi xung quanh vấn đề này vẫn còn một số cách hiểu và ý kiến khác nhau. Một khi nhận thức lệch lạc, méo mó thì hành động lệch lạc méo mó; nhận thức sai thì hành động sai. Phát biểu của Tổng Bí thư – qua nhiều cách cắt nghĩa khác nhau – cho ta hiểu rõ sự cần thiết, tất yếu.

Thứ nhất, vị trí, vai trò của cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được nhận thức với hàm lượng khoa học và cách mạng ngày càng sâu sắc hơn, toàn diện hơn.

Trong giai đoạn đấu tranh phòng, chống tham nhũng, chúng ta hiểu tham nhũng gây nên những tác hại trực tiếp, trước mắt về vật chất kinh tế, tiền bạc với các hành vi tham ô, chiếm đoạt, nhận hối lộ, đưa hối lộ, làm thất thoát tài sản nhà nước. Khi cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng bước sang giai đoạn mới, đi vào chiều sâu, chúng ta nhận thức “không chỉ phòng, chống tham nhũng, lãng phí mà còn gắn phòng, chống tham nhũng với phòng, chống tiêu cực, trọng tâm là phòng, chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên”[3].

Tiêu cực có nội hàm rộng hơn tham nhũng, có mối quan hệ gắn bó mật thiết, chặt chẽ với tham nhũng. Suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống là môi trường làm nảy sinh tham nhũng; là nguyên nhân cơ bản, trực tiếp của tham nhũng; tham nhũng tác động trở lại làm trầm trọng thêm tình trạng tiêu cực. Suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống là suy thoái cái gốc đẻ ra tham nhũng. Suy thoái gốc là mất tất cả. Vì vậy, “phòng, chống tiêu cực, mà trọng tâm là phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, tức là trị tận gốc của tham nhũng”[4].

Tổng Bí thư chỉ rõ “chúng ta quan tâm nhiều hơn, nhìn rõ hơn tác hại tiềm ẩn khôn lường của tham nhũng, tiêu cực, làm hư hỏng, mất cán bộ, mất niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, chế độ và cuối cùng là mất chế độ như đã từng xảy ra trong thực tiễn lịch sử trên thế giới”[5].

Thứ hai, Đảng ta xác định “đấu tranh phòng, chống tham nhũng là một bộ phận cấu thành quan trọng của toàn bộ sự nghiệp đấu tranh cách mạng của Đảng và nhân dân ta hiện nay”[6].

Cách mạng là “phá cái cũ đổi ra cái mới, phá cái xấu đổi ra cái tốt”[7]. Cái cũ, cái xấu nhất là chủ nghĩa cá nhân, là suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ chủ nghĩa cá nhân là một thứ rất gian giảo, xảo quyệt, đẻ ra trăm thứ bệnh nguy hiểm; chủ nghĩa cá nhân là một kẻ địch hung ác của chủ nghĩa xã hội, người cách mạng phải tiêu diệt nó, quét sạch nó: “Chủ nghĩa cá nhân là một trở ngại lớn cho việc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Cho nên thắng lợi của chủ nghĩa xã hội không thể tách rời thắng lợi của cuộc đấu tranh trừ bỏ chủ nghĩa cá nhân”[8]. Tổng Bí thư chỉ rõ “nguyên nhân sâu xa của tham nhũng là do chủ nghĩa cá nhân, do suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, trong đó có cả cán bộ lãnh đạo cấp cao”[9].

Sự nghiệp đấu tranh cách mạng của Đảng là sự kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”: Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; xây dựng kinh tế, văn hóa, xã hội để phát triển đất nước hùng cường, phồn vinh, hạnh phúc. Chống tiêu cực, tham ô, tham nhũng, lãng phí, quan liêu, một loại “giặc nội xâm”; chống chủ nghĩa cá nhân. Mối quan hệ của hai nhiệm vụ: “xây” là nhiệm vụ cơ bản, chiến lược, lâu dài; “chống” là nhiệm vụ quan trọng và cấp bách. Tổng Bí thư nêu rõ: “Chúng ta cần thống nhất quan điểm: Mục tiêu của công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là nhằm làm trong sạch Đảng và Nhà nước, để phát triển đất nước”[10]. Vấn đề không chỉ là nhận thức mà thực tế cho thấy cuộc chiến chống tham nhũng, tiêu cực đã góp phần rất quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, giữ vững ổn định chính trị, đặc biệt là đã từng bước lấy lại và củng cố niềm tin của nhân dân. Đất nước có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay với những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trong gần 40 năm đổi mới không thể tách rời thành quả của cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Chúng ta đều biết tham nhũng là “khuyết tật bẩm sinh” của quyền lực. Chỉ có những người có chức vụ, quyền hành mà thiếu lương tâm, không giữ được đạo đức cách mạng thì sẽ lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi riêng. Điều này đã được đúc kết: “Cán bộ các cơ quan, các đoàn thể, cấp cao thì quyền to, cấp thấp thì quyền nhỏ. Dù to hay nhỏ, có quyền mà thiếu lương tâm là có dịp đục khoét, có dịp ăn của đút, có dịp “dĩ công vi tư”[11].

Trong đổi mới, Đảng ta đã nhiều lần chỉ rõ: tham nhũng là thách thức nghiêm trọng đối với vai trò lãnh đạo của Đảng; thoái hóa, biến chất của cán bộ, đảng viên là một trong những nguy cơ lớn của Đảng cầm quyền; tham nhũng sẽ dẫn đến những tổn thất khôn lường đối với vận mệnh của Đảng; là một trong những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của Đảng.

Trong “xây”, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng cầm quyền là nhiệm vụ trọng yếu hàng đầu, xuyên suốt. Bởi vì, Đảng có vững cách mạng mới thành công. Vậy nên, cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là đòi hỏi tất yếu, khách quan để Đảng trong sạch, vững mạnh đồng nghĩa với đảm bảo nhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi của cách mạng. Sau gần 40 năm đổi mới, Đảng ta coi cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là “một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; xây dựng, củng cố hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc”[12].

Thứ ba, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là một xu thế không thể đảo ngược. “Xu thế” là nói tới tình huống trong đó nhiều người hướng về một chiều, mà ở đây là cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được cán bộ, đảng viên và nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao, được bạn bè quốc tế ghi nhận[13].

Sự nghiệp đấu tranh cách mạng nói chung, phá cái xấu đổi ra cái tốt nói riêng có một nguyên tắc là “theo đúng đường lối nhân dân” như Bác Hồ đã dạy. Tức là cái gì dân cần, dân muốn, hợp ý nguyện lòng dân thì quyết tâm làm. Ta thường nói lý luận phải xuất phát từ thực tiễn. Thực tiễn không chỉ là cuộc sống, xu thế đổi mới của đất nước và diễn biến của thời đại, mà còn một trong những điều quan trọng bậc nhất là tâm tư, nguyện vọng là đòi hỏi của người dân. Thoát ly cái này thì lý luận, đường lối, chủ trương là không tưởng. Ngược lại, “khi nhân dân giúp đỡ ta nhiều thì thành công nhiều, giúp đỡ ta ít thì thành công ít, giúp đỡ ta hoàn toàn thì thắng lợi hoàn toàn”[14].

Một trong những điều dân muốn, hợp lòng dân và dân hưởng ứng, ủng hộ là chống tham ô, lãng phí, quan liêu, tham nhũng, tiêu cực. Lấy dân làm thước đo, lấy dân làm chuẩn mực, lấy sự hài lòng của nhân dân làm tiêu chí trong cuộc chiến chống tham nhũng, tiêu cực có ý nghĩa quyết định nhất. Chỉ khi nào biến quyết tâm chính trị thành hành động thực tế của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và nhân dân thì cuộc chiến chống tham nhũng, tiêu cực mới thành công.

Xu thế không thể đảo ngược liên quan đến thế giới. Chế độ nào, quốc gia nào cũng có tham nhũng, nên các quốc gia đều quan tâm và tiến hành đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Sự ghi nhận của thế giới là một tiêu chí quan trọng khẳng định xu thế không thể đảo ngược.

Ở các góc nhìn khác nhau, nhiều nước đánh giá cao quyết tâm của Việt Nam trong đấu tranh chống tham nhũng. Họ cho rằng “Việt Nam đã cung cấp một bài học quý giá mà các quốc gia khác có thể noi theo khi tham nhũng là vấn nạn trên toàn cầu (Trang tin Times of India, ngày 09/7/2022). Một chuyên gia đại học Ấn Độ nhấn mạnh: “Có thể nói, hơn 10 năm qua, cuộc chiến chống tham nhũng ở Việt Nam luôn được triển khai trên hai mặt: Xây dựng chính sách và triển khai thực thi. Dù là chính sách hay thực thi thì cuộc chiến chống tham nhũng đã xây dựng không khí lòng tin không chỉ ở người dân trong nước mà cả những nhà đầu tư nước ngoài đang đến đầu tư vào Việt Nam… Tôi cho rằng, thành quả chống tham nhũng những năm qua ở Việt Nam là đáng để tự hào” (TS.Vijay Sakhuja, Đại học Rashtriya Raksha, Ấn Độ)[15].

2. Thực tiễn quan điểm chỉ đạo đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa

Đọc kỹ các văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa trong mấy nhiệm kỳ gần đây, nhất là nhiệm kỳ XIX (2020-2025), đối chiếu với quan điểm của Tổng Bí thư về đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là một việc làm cần thiết, tất yếu, một xu thế không thể đảo ngược, về cơ bản Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa đã đưa ra các quan điểm phản ánh ở các chiều cạnh, mức độ khác nhau theo quan điểm trong tác phẩm của Tổng Bí thư.

Một là, triển khai thực hiện nghiêm các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Bám sát các nghị quyết về xây dựng Đảng của Trung ương, đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII, từ đó nhận diện, kiểm điểm, tự phê bình và phê bình, khắc phục một bước tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên. Lần đầu tiên trong văn kiện Đại hội XIX xuất hiện cụm từ “rà soát, xây dựng, sửa đổi các thể chế quản lý nhà nước về kinh tế, ngân sách, đầu tư và sử dụng đất đai để phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng”.

Hai là, gắn việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng với đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, ngăn chặn đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Lựa chọn các khâu đột phá, các vấn đề bức xúc, nổi cộm để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết dứt điểm, góp phần tạo chuyển biến rõ rệt trong thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị.

Ba là, chỉ đạo các cấp ủy đảng, các cơ quan, đơn vị, cán bộ, đảng viên thực hiện nghiêm trách nhiệm nêu gương theo Quy định số 55-QĐi/TW của Bộ Chính trị và Quy định số 08-QĐi/TW của Ban Chấp hành Trung ương ngày 25/10/2018 về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên.

Bốn là, yêu cầu cán bộ, đảng viên thực hiện nghiêm việc kê khai tài sản theo quy định.

Năm là, tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý các hành vi tham nhũng.

Sáu là, rà soát đưa một số vụ án tham nhũng phức tạp vào diện Ban Thường vụ, Thường trực Tỉnh ủy trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết.

Bảy là, trong 5 năm đã khởi tố, điều tra 131 vụ, 271 bị cáo về tội tham nhũng và kinh tế; đã xét xử 78 vụ, 132 bị cáo.

Tám là, Đảng bộ Thanh Hóa cũng thẳng thắn nhận rõ những hạn chế, khuyết điểm như công tác phòng, chống tham nhũng hiệu lực, hiệu quả chưa cao; còn xảy ra tham nhũng trong quá trình thực hiện chính sách kinh tế, xã hội, quản lý và sử dụng đất đai ở một số địa phương, đơn vị.

Chín là, đã đề ra phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp về xây dựng Đảng, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác nội chính và phòng chống tham nhũng, lãng phí. Trọng tâm là ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong cán bộ, đảng viên. Gắn với đó là kiên quyết, kiên trì đấu tranh ngăn chặn các biểu hiện quan liêu, tham nhũng, lãng phí.

Điểm nhấn trong phương hướng nhiệm kỳ Đại hội XIX là Đảng bộ gắn công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí với xây dựng, chỉnh đốn Đảng; xây dựng, củng cố hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân. Đảng bộ nhấn mạnh việc phát huy vai trò của tổ chức đảng, tổ chức chính trị -xã hội, các cơ quan truyền thông, cán bộ, đảng viên, nhân dân trong phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí.

Mười là, Ban Chấp hành Đảng bộ khóa XVIII có kiểm điểm nghiêm túc công tác lãnh đạo, chỉ đạo trên hai mặt ưu điểm và hạn chế. Về hạn chế, Ban Chấp hành Đảng bộ thấy rằng còn để xảy ra tham nhũng trong hoạt động công vụ, trong thực hiện quản lý và sử dụng đất đai ở một số địa phương, đơn vị.

Như vậy có thể thấy rằng về mặt quan điểm chỉ đạo, văn kiện Đại hội Đảng bộ khóa XIX đã thể hiện khá toàn diện, đầy đủ ý kiến của Tổng Bí thư về sự cần thiết, tính tất yếu và xu thế không thể đảo ngược của nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Đặc biệt là những nội dung về ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; kiên quyết, kiên trì đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tham nhũng; bám sát các nghị quyết của Đảng về xây dựng, chỉnh đốn Đảng để tiến hành tự phê bình và phê bình; thực hiện trách nhiệm nêu gương, kê khai tài sản… Và trên thực tế cũng đã khởi tố, điều tra, xét xử nhiều vụ án về tội tham nhũng và kinh tế như số liệu nêu trên.

Những kết quả về phương diện nghị quyết đại hội là không thể phủ nhận. Nhưng việc thực hiện, tính thực tiễn quan điểm chỉ đạocông tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng bộ Thanh Hóa vẫn còn “khoảng trống”, “kẻ hở”, là khâu yếu, làm hạn chế tư duy, trăn trở, trí tuệ của Đảng bộ đề ra trong nghị quyết.

Thực tiễn là thước đo chân lý. Câu hỏi đặt ra ở đây là vì sao tính thực tiễn của quan điểm chỉ đạo công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa chưa cao, chưa thật sự thuyết phục? Về vấn đề này, trên phạm vi cả nước và chung toàn Đảng, Tổng Bí thư đã nhắc nhở: “Chúng ta phải khắc phục bằng được tình trạng mà Văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã chỉ ra và tại nhiều Hội nghị quán triệt, triển khai các nghị quyết, quy định của Đảng, đó là tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu, “rằng hay thì thật là hay, xem ra thực hiện còn gay trăm bề”[16]. Bế mạc Đại hội XIII, Tổng Bí thư nói rằng “không phải Đại hội bế mạc là coi như xong. Đây mới chỉ là bước đầu. Vấn đề là phải đưa Nghị quyết Đại hội vào cuộc sống, biến những quyết định của Đại hội thành hiện thực sinh động trong thực tế”. Sau khi khẳng định đến nay, các chủ trương, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về phòng chống tham nhũng, tiêu cực đã tương đối đầy đủ, ông nhấn mạnh: “Cái cần nhất lúc này là sự tự giác, sự thống nhất cao về ý chí và hành động, là tổ chức thực hiện”[17].

Nhắc lại các cán bộ cấp cao của Đảng, Nhà nước, hàng loạt cán bộ cấp cao, sĩ quan cấp tướng bị khởi tố trong các vụ án, Tổng Bí thư nêu câu hỏi: “Tại cơ chế hay tại mình không chịu tu dưỡng, rèn luyện? Nhắc tới bài học rất đau xót đó, Tổng Bí thư nhắc nhở “mọi cán bộ, đảng viên phải luôn tự soi, tự sửa, giữ phẩm chất đạo đức, đừng vướng vào những chuyện tiêu cực, bất luận hoàn cảnh nào cũng không động lòng tham, không ham hố vật chất, quyền lực; danh dự mới là điều thiêng liêng cao quý nhất”[18]. Khẳng định phải biến quyết tâm chính trị thành hành động thực tế, Tổng Bí thư nhấn mạnh “trước hết là sự gương mẫu, quyết liệt, nói đi đôi với làm của các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, các ngành, các cấp trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực”[19].

Cái riêng của Thanh Hóa nằm trong cái chung của toàn Đảng. Những nhắc nhở, yêu cầu của Tổng Bí thư – đặc biệt là tự soi, tự sửa, tự giác, gương mẫu, không động lòng tham, không ham hố vật chất, tiền bạc của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền – nếu được hiểu thấu và làm đúng sẽ giúp cho Thanh Hóa hiện thực hóa, thực tiễn hóa các quan điểm chỉ đạo công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực nêu trong văn kiện Đại hội XIX của Đảng bộ tỉnh.

[1] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2023, tr.116.

[2] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr.13.

[3] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr.19.

[4] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr.16.

[5] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr.18.

[6] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr. 18.

[7] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, t.2, tr.284.

[8] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.11, tr. 609.

[9] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr.19.

[10] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr.14.

[11] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.6. tr.127.

[12] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr.18.

[13] Theo kết quả điều tra dư luận xã hội do Ban Tuyên giáo Trung ương tiến hành mới đây, tuyệt đại đa số ý kiến của người dân (93%) bày tỏ tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng trong cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng.

[14] Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.7. tr.270.

[15] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr.610.

[16] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr.31.

[17] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr.31.

[18] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr.38.

[19] Nguyễn Phú Trọng: Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, Sđd, tr.36.

* Giá trị của cuốn sách Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đối với công tác củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa

(Đồng chí Phạm Thị Thanh Thủy, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Dân vận Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh)

Tham luận nêu rõ: Kế thừa và phát huy quan điểm xuyên suốt, nhất quán của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh về “Lấy dân làm gốc”; sức mạnh của quần chúng Nhân dân là vô cùng to lớn, khi sức mạnh ấy được dẫn dắt dưới sự lãnh đạo của Đảng thì mọi mục tiêu cách mạng nhất định sẽ thành công, nhất là trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực hiện nay.

Trong cuốn sách, đồng chí Tổng Bí thư nhấn mạnh về phương pháp, cách thức phòng chống tiêu cực: “Phải biết dựa vào dân, lắng nghe dân, cái gì mà quần chúng Nhân dân hoan nghênh, ủng hộ thì chúng ta phải quyết tâm làm và làm cho bằng được; ngược lại, cái gì Nhân dân không đồng tình, thậm chí căm ghét, phản đối thì chúng ta phải cương quyết ngăn ngừa, uốn nắn và xử lý nghiêm các sai phạm”. Tổng Bí thư khẳng định: “Nếu không dựa vào dân thì cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực khó có thể thành công”. Nhân dân là mạng lưới rộng khắp để phát giác và cung cấp thông tin cho các có quan có thẩm quyền để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý hành vi tham nhũng, tiêu cực. Khi thực hiện tối đa quyền giám sát của mình, Nhân dân sẽ trở thành “tai mắt” của Đảng, Nhà nước. Tổng Bí thư đã chỉ rõ: “Để cuộc đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực đạt hiệu quả cao phải huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị và trong xã hội, phát huy mạnh mẽ vai trò, trách nhiệm của cơ quan và đại biểu dân cử, MTTQ và các tổ chức thành viên, sự tham gia tích cực của toàn thể Nhân dân.

Quán triệt sâu sắc quan điểm của Đảng về công tác xây dựng Đảng và đấu tranh phòng, chống tham nhũng và tiêu cực; trong những năm qua, Ban Thường vụ Tỉnh ủy và các vai cấp ủy, tổ chức đảng luôn quan tâm ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo phát huy vai trò của Nhân dân, MTTQ, các đoàn thể chính trị-xã hội trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Tiêu biểu như, Chỉ thị số 15-CT/TU về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn trong tình hình mới; Kết luận số 610-KL/TU ngày 20/9/2021 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 02-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị – xã hội tỉnh Thanh Hóa; Quy định số 1737-QĐ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền trong việc tiếp thu ý kiến góp ý xây dựng Đảng, chính quyền của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị – xã hội và Nhân dân; Quyết định số 763-QĐ/TU về Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị; Quyết định số 2543-QĐ/TU về Quy chế đối thoại giữa người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền các cấp với Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị – xã hội và Nhân dân trên địa bàn tỉnh; Hướng dẫn số 02-HD/TU về việc thực hiện Quyết định số 99-QĐ/TW, ngày 03/10/2017 của Ban Bí thư ban hành Hướng dẫn khung để các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc Trung ương tiếp tục phát huy vai trò của Nhân dân trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ…

Cùng với việc ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, Ban Thường vụ Tỉnh ủy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, chính quyền cụ thể hóa và triển khai thực hiện các nhiệm vụ chính trị theo hướng công khai, minh bạch, vì Nhân dân phục vụ theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”… Hệ thống dân vận, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị-xã hội tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến, quán triệt sâu rộng các văn bản đến cán bộ, Đảng viên và các tầng lớp Nhân dân về công tác đấu tranh, PCTN, tiêu cực; hướng dẫn thực hiện tốt việc về phát huy vai trò của Nhân dân trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú. Tập trung triển khai các chương trình giám sát, phản biện xã hội tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền. Kết quả trong 10 năm (2013-2023), MTTQ, các đoàn thể chính trị-xã hội các cấp đã tổ chức được 15.312 cuộc giám sát và 12.136 cuộc phản biện xã hội; tham gia giám sát với HĐND, các cơ quan có thẩm quyền 11.551 cuộc. Ban Thanh tra Nhân dân giám sát 6.251 cuộc; Ban Giám sát cộng đồng giám sát 12.598 công trình, dự án trên địa bàn xã, phường, thị trấn; kiến nghị xử lý 2.326 công trình ảnh hưởng đến cộng đồng dân cư.

Với những nỗ lực cố gắng của hệ thống dân vận, MTTQ, các đoàn thể chính trị – xã hội đã góp phần quan trọng trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tạo sự đồng thuận trong Nhân dân, xây dựng củng cố phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội, quốc phòng – an ninh trên địa bàn tỉnh.

Nhận thức những giá trị to lớn về mặt lý luận và thực tiễn của tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” đối với công tác củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân; phát huy vai trò của Nhân dân trong đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, trong thời gian tới, hệ thống MTTQ Việt Nam các cấp trong tỉnh và các tổ chức thành viên tiếp tục đẩy mạnh và nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác giáo dục, tuyên truyền, phổ biến về các chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp; quy định của Đảng, Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; về sự nguy hại của tham nhũng, tiêu cực, nhất là tuyên truyền học tập, nghiên cứu nội dung trong cuốn sách của đồng chí Tổng Bí thư, tạo sự tự giác, thống nhất cao về ý chí và hành động trong cán bộ, đảng viên, hội viên, đoàn viên và Nhân dân, trước hết là sự gương mẫu, quyết liệt của người đứng đầu và tập thể lãnh đạo các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương. Xây dựng văn hóa tiết kiệm, liêm chính, chính trực, không tham nhũng, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân. Phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy tuyên truyền Giải báo chí toàn quốc “Báo chí với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực”; tuyên truyền gương người tốt, việc tốt; khắc phục tình trạng thông tin không chính xác, kích động, gây hoang mang; phê phán các luận điệu xuyên tác, lợi dụng phòng, chống tham nhũng để kích động, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc.

MTTQ và các đoàn thể chính trị – xã hội đổi mới và nâng cao chất lượng công tác giám sát và phản biện xã hội theo tinh thần Chỉ thị số 18-CT/TW ngày 26/10/2022 của Ban Bí thư và Kế hoạch của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phát huy vai trò, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội, mà trọng tâm là: giám sát, phản biện đối với việc thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước trong các lĩnh vực “nhạy cảm”, dễ xảy ra tham nhũng, tiêu cực như: quản lý đất đai, tài nguyên, tài chính, ngân sách, tổ chức bộ máy…; giám sát cán bộ, đảng viên nơi cư trú và nơi công tác; việc thực hiện Kết luận số 54-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Quyết định số 99-QĐ/TW, ngày 03/10/2017 của Ban Bí thư về tiếp tục phát huy vai trò của Nhân dân trong đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ; Quy định số 124-QĐ/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng về giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị – xã hội và Nhân dân đối với việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của người đứng đầu, cán bộ chủ chốt và cán bộ, đảng viên. Phát huy vai trò giám sát Nhân dân thông qua giám sát của Ban Thanh tra Nhân dân, Ban giám sát đầu tư của cộng đồng. Thực hiện công khai kết quả giám sát theo quy định. Tiếp nhận thông tin và xử lý thông tin về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực qua tập hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân: hội nghị tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị, xã hội và Nhân dân.

Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp tăng cường hơn nữa hoạt động tham gia xây dựng chính sách, pháp luật, nhất là những chính sách, quy định pháp luật thuộc những lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng, tiêu cực và công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Triển khai phổ biến, tuyên truyền thi hành Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, Luật tiếp cận thông tin; thực hiện có hiệu quả phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát và dân thụ hưởng” nhằm phát huy rộng rãi tính tích cực chính trị – xã hội, trí tuệ, quyền và trách nhiệm của Nhân dân tham gia xây dựng Đảng, chính quyền, đấu tranh phòng, chống tham nhũng tiêu cực.

Phát huy vai trò chủ động, tích cực của báo chí, người có uy tín trong cộng đồng dân cư trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; thực hiện tốt chương trình phối hợp giữa Ủy ban MTTQ tỉnh với HĐND tỉnh, Đoàn ĐBQH tỉnh, UBND tỉnh với Đảng đoàn Ủy ban MTTQ tỉnh với Ban Nội chính Tỉnh ủy; chương trình phối hợp với Thanh tra tỉnh, Viện Kiểm sát nhân dân, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh trong việc trao đổi, cung cấp thông tin và phản ánh thông tin về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Cùng với đó, MTTQ tham gia tích cực vào việc hoàn thiện và triển khai những quy định về bảo vệ người tố cáo tham nhũng, tiêu cực, động viên để Nhân dân tham gia tích cực hơn trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt chính trị, trách nhiệm của MTTQ và các tổ chức chính trị – xã hội trong xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; tập hợp, vận động Nhân dân đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước; tăng cường đồng thuận xã hội. Xây dựng đội ngũ cán bộ MTTQ các cấp có năng lực, phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh, kỹ năng vận động tập hợp quần chúng tham gia tích cực công tác tham nhũng, tiêu cực.

* Vận dụng giá trị cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Thanh Hóa giai đoạn hiện nay

(Đồng chí Bùi Anh Linh, Phó Trưởng Ban Thường trực, Ban Nội chính Tỉnh ủy Thanh Hóa)

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng phòng, chống tham ô, tham nhũng trong Đảng, Nhà nước. Người cho rằng đó là “những căn bệnh nguy hiểm”, “là giặc nội xâm”, không chỉ gây thiệt hại về kinh tế, mà còn làm suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; làm suy yếu bộ máy của Đảng, Nhà nước; gây mất lòng tin của quần chúng Nhân dân. Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn xác định phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là “một cuộc đấu tranh gay go giữa cái tốt và cái xấu, giữa cái cũ và cái mới, giữa đạo đức cách mạng là cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư và kẻ địch là tệ tham ô, lãng phí, quan liêu”, phải được tiến hành thường xuyên, kiên quyết, kiên trì, bền bỉ, nhằm xây dựng Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Trong những năm qua, đặc biệt là từ năm 2013, khi Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng được thành lập, trực thuộc Bộ Chính trị, do đồng chí Tổng Bí thư làm Trưởng ban, công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng được tiến hành ráo riết, quyết liệt, “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” và để công tác phòng, chống tham nhũng đi vào chiều sâu, gắn kết đồng bộ giữa phòng và chống, từ tháng 9/2021, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng được Bộ Chính trị quyết định bổ sung chức năng, nhiệm vụ là phòng, chống tiêu cực, mà trọng tâm là chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên. Do đó, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (PCTNTC) những năm gần đây có bước tiến mạnh, đột phá, đạt nhiều kết quả rất quan trọng, toàn diện, rõ rệt, để lại dấu ấn tốt, tạo hiệu ứng tích cực, lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội, như đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định “công tác PCTNTC đã trở thành xu thế không thể đảo ngược”, được cán bộ, đảng viên và Nhân dân đồng tình, hưởng ứng, đánh giá cao[1], cộng đồng quốc tế ghi nhận[2], góp phần quan trọng vào công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị, giữ vững ổn định chính trị và phát triển kinh tế – xã hội, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và Nhân dân, nâng cao vị thế, uy tín của nước ta trên trường quốc tế.

Đạt được những kết quả, thành tựu to lớn đó có nhiều nguyên nhân, trước hết đó là sự lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, kịp thời, với quyết tâm chính trị cao của Đảng và Nhà nước trong đấu tranh PCTNTC, mà trực tiếp, thường xuyên là sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTNTC; sự nỗ lực, cố gắng, phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng của các cơ quan, đơn vị có chức năng PCTNTC, nhất là giữa các cơ quan kiểm tra, nội chính của Đảng, thanh tra, kiểm toán và các cơ quan tiến hành tố tụng ở Trung ương, địa phương; bên cạnh đó là sự kế thừa, tiếp nối, kiên trì, liên tục quá trình đấu tranh PCTNTC qua nhiều nhiệm kỳ; sự đồng lòng, nhất trí của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, của báo chí, truyền thông và toàn xã hội, tạo nên sức mạnh tổng hợp trong PCTNTC… Một trong những nguyên nhân sâu xa có tính căn bản, xuyên suốt đó chính là sự gương mẫu, giữ gìn, nói đi đôi với làm và làm đi đôi với nói, sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, toàn diện và đầy sức thuyết phục của đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng ban Chỉ đạo đối với công tác PCTNTC.

Trên cơ sở nghiên cứu, hệ thống hóa sự chỉ đạo xuyên suốt, nhất quán của đồng chí Tổng Bí thư với tầm nhìn chiến lược, thể hiện tâm huyết suốt đời vì sự nghiệp xây dựng Đảng, Nhà nước trong sạch, vững mạnh, ngày 2/2/2023, Ban Nội chính Trung ương đã tổ chức Lễ ra mắt cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư. Cuốn sách là minh chứng về bước phát triển mới trong tư duy lý luận của Đảng ta, thể hiện sự kiên định và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong công tác PCTNTC. Đồng thời, cuốn sách còn là cẩm nang gợi mở, định hướng và đưa ra nhiều giải pháp có giá trị lý luận và thực tiễn thiết thực, quan trọng đối với công tác PCTNTC hiện nay. Dó đó, việc nghiên cứu, vận dụng giá trị cuốn sách của đồng chí Tổng Bí thư trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác đấu tranh PCTNTC trong giai đoạn hiện nay ở tỉnh Thanh Hóa là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị, nhất là người đứng đầu thông qua các nhóm nhiệm vụ, giải pháp sau:

Một là, phải tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt, học tập, nghiên cứu Cuốn sách của đồng chí Tổng Bí thư để thấy rõ giá trị về tư duy lý luận được đúc kết từ thực tiễn lãnh đạo, chỉ đạo công tác PCTNTC của Đảng ta, gắn với việc đẩy mạnh, nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục, phổ biến các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về PCTNTC; chú trọng xây dựng văn hóa tiết kiệm, không tham nhũng, tiêu cực trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân.

Đây là nhiệm vụ không mới, nhưng rất quan trọng; bởi tuyên truyền, giáo dục là một trong những biện pháp căn bản để nâng cao nhận thức một cách đầy đủ, sâu sắc về vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác đấu tranh PCTNTC; về tinh thần, ý thức, đạo đức, xây dựng liêm chính, chống tha hóa, biến chất để từ đó có quyết tâm chính trị cao, đề ra biện pháp đúng và trúng; phải biến quyết tâm chính trị thành hành động thực tế của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và Nhân dân, trước hết là sự gương mẫu, quyết liệt, nói đi đôi với làm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, tổ chức, đơn vị, vì tham nhũng, tiêu cực thường diễn ra trong nội bộ, do người có chức, có quyền thực hiện. PCTNTC là cuộc đấu tranh ngay trong chính bản thân mỗi con người, trong mỗi cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương liên quan đến lợi ích, chức vụ, danh vọng, uy tín của tổ chức, cá nhân. Vì vậy, phải có thái độ thật kiên quyết, kiên trì, liên tục, bền bỉ, “không nghỉ”, “không ngừng” ở tất cả các cấp, các ngành, các lĩnh vực; thực hiện đồng bộ các biện pháp chính trị, tư tưởng, tổ chức, hành chính, kinh tế, hình sự; với những bước đi vững chắc, tích cực, chủ động và có trọng tâm, trọng điểm. Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm về những yếu kém, sai phạm về tham nhũng, tiêu cực trong tổ chức, cơ quan, đơn vị, địa phương mình. Người được giao chức vụ, quyền hạn phải không ngừng tu dưỡng, rèn luyện, thường xuyên tự soi, tự sửa đồng thời phải tăng cường giám sát, kiểm soát việc thực thi quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn. Mọi quyền lực phải được kiểm soát chặt chẽ bằng cơ chế; quyền lực phải được ràng buộc bằng trách nhiệm; quyền lực đến đâu trách nhiệm đến đó, quyền lực càng cao trách nhiệm càng lớn như Tổng Bí thư đã từng nói phải “nhốt” quyền lực vào trong “lồng” cơ chế; bất kể ai lạm dụng, lợi dụng quyền lực để trục lợi đều phải bị xử lý.

Do đó, phải quán triệt, tuyên truyền, giáo dục sâu rộng các mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp, quy định của Đảng và Nhà nước về PCTNTC; về sự nguy hại của tham nhũng, tiêu cực với những hình thức thiết thực, hiệu quả, phù hợp với từng nhóm đối tượng; đồng thời, phải kiên trì giáo dục, rèn luyện cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức về đức tính liêm khiết, chính trực; xây dựng văn hóa tiết kiệm, không tham nhũng, tiêu cực để mọi cán bộ, đảng viên phải ghi nhớ sâu sắc lời căn dặn của Bác Hồ rằng: Đảng ta là đảng cầm quyền; Đảng vừa là người lãnh đạo, vừa là người đầy tớ thật trung thành của Nhân dân. Đảng phải luôn luôn dựa vào Nhân dân, lắng nghe Nhân dân, gắn bó máu thịt với Nhân dân; việc gì có lợi cho dân thì phải hết sức làm và làm cho bằng được; ngược lại, việc gì có hại cho dân thì phải hết sức tránh. Việc gì Nhân dân không đồng tình, thậm chí căm ghét, phản đối thì phải cương quyết ngăn ngừa, uốn nắn và xử lý nghiêm các sai phạm. Cán bộ, đảng viên, trước hết là người lãnh đạo phải biết trọng liêm sỉ, giữ danh dự, biết xấu hổ khi bản thân và người thân có hành vi tham nhũng, tiêu cực. Cha ông ta đã dạy: “Thiện căn ở tại lòng ta/Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài”; “Có tài mà cậy chi tài/Chữ tài liền với chữ tai một vần!”. Tránh tình trạng: “Chân mình còn lấm bê bê/Lại cầm bó đuốc đi rê chân người”; “Thượng bất chính, hạ tắc loạn!”; “Cấp trên ở chẳng chính ngôi, cho nên ở dưới chúng tôi hỗn hào!”.

Bên cạnh đó, phải tăng cường phối hợp, chủ động công khai, kịp thời cung cấp thông tin, định hướng tuyên truyền về PCTNTC; chú trọng thông tin, tuyên truyền về gương người tốt, việc tốt; khắc phục tình trạng thông tin một chiều, thông tin không chính xác, mang tính kích động, gây hoang mang, cũng như tình trạng sợ sai, không dám làm, làm cầm chừng. Bảo vệ, khen thưởng, động viên kịp thời những người làm báo tích cực, dũng cảm đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực và phải kiên quyết vạch trần, phê phán, bác bỏ các luận điệu xuyên tạc, lợi dụng PCTNTC để kích động, chia rẽ, gây mất đoàn kết chống phá Đảng, Nhà nước ta; xử lý nghiêm việc đưa tin sai sự thật, vu cáo, bịa đặt, gây hậu quả xấu.

Hai là, tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo rà soát cơ chế, chính sách về quản lý kinh tế – xã hội; cơ chế, chính sách về PCTNTC để phát hiện những sơ hở, bất cập, không phù hợp để sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền hoặc kiến nghị, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, góp phần xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, về quản lý kinh tế – xã hội và PCTNTC để bịt kín những “khoảng trống”, “kẽ hở” như Tổng Bí thư đã từng chỉ đạo “phải xây dựng cho được một cơ chế phòng ngừa chặt chẽ để “không thể tham nhũng”; một cơ chế răn đe, trừng trị nghiêm khắc để “không dám tham nhũng”; và một cơ chế bảo đảm để “không cần tham nhũng”.

Vì thể chế nói chung, thể chế về PCTNTC nói riêng, cùng với chuẩn mực đạo đức trên các lĩnh vực và cơ chế kiểm soát quyền lực là yếu tố cơ bản, nền tảng, có tác dụng ngăn chặn từ gốc hành vi tham nhũng, tiêu cực. Phải xây dựng các quy chế nội bộ của Đảng, các nguyên tắc và chuẩn mực đạo đức áp dụng với cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu trong việc giữ gìn phẩm chất đạo đức, liêm chính, gương mẫu đi đầu trong PCTNTC. Trong xây dựng cơ chế, chính, phải có cơ chế kiểm soát chặt chẽ để hạn chế sự tác động tiêu cực của “nhóm lợi ích”, “sân sau”, “tư duy nhiệm kỳ”; ngăn chặn nguy cơ nảy sinh tham nhũng, tiêu cực ngay từ khi xây dựng cơ chế, chính sách, luật pháp. Triển khai, thực hiện nghiêm túc các quy định về kiểm soát quyền lực, trách nhiệm giải trình, bảo đảm dân chủ, công khai, minh bạch, cũng như trách nhiệm của người đứng đầu trong kiểm tra, phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực; và bảo vệ người tích cực đấu tranh PCTNTC; khuyến khích và bảo vệ cán bộ, đảng viên, người đứng đầu đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Ba là, phải kết hợp chặt chẽ giữa tích cực phòng ngừa với chủ động phát hiện, xử lý kịp thời, đồng bộ, nghiêm minh các hành vi tham nhũng, tiêu cực; trong đó, phòng ngừa là chính, là cơ bản, lâu dài; phát hiện, xử lý là đột phá, quan trọng.

Cùng với việc rà soát, sửa đổi, bổ sung hoàn thiện về cơ chế, chính sách, phải thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện đồng bộ, nghiêm túc, thực chất các giải pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực, như: Công khai, minh bạch thông tin về tổ chức, hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị; xây dựng, ban hành và thực hiện định mức, tiêu chuẩn, chế độ; xây dựng, thực hiện quy tắc ứng xử của người có chức vụ, quyền hạn; luân chuyển, chuyển đổi vị trí công tác; cải cách hành chính, nhất là việc thực hiện thủ tục hành chính; ứng dụng khoa học, công nghệ trong quản lý, điều hành; kiểm soát tài sản, thu nhập.

Phát hiện, xử lý các vụ việc tham nhũng, tiêu cực đây là nhiệm vụ rất khó khăn, phức tạp, nhạy cảm, nhưng đây là khâu đột phá, quan trọng trong đấu tranh PCTNTC. Do đó, các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị, nhất là người đứng đầu phải quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo; đề cao vai trò, trách nhiệm của các cơ quan có chức năng như nội chính, kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, công an, viện kiểm sát, tòa án trong việc phát hiện, xử lý, tham mưu xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, tiêu cực thông qua việc nâng cao chất lượng việc tự kiểm tra nội bộ; tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, tin báo, tố giác tội phạm của công dân; qua phản ánh của báo chí. Nơi nào có nhiều thông tin, phản ánh về tham nhũng, tiêu cực nhưng không chủ động tự kiểm tra để phát hiện hoặc phát hiện nhưng không xử lý, xử lý nương nhẹ thì cấp ủy, tổ chức đảng, người đứng đầu cơ quan, đơn vị địa phương đó phải chịu trách nhiệm và bị xử lý nghiêm theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của đảng, thanh tra, kiểm toán của Nhà nước phải được tiến hành thường xuyên, toàn diện và công khai, có trọng tâm, trọng điểm; tập trung vào các lĩnh vực dễ phát sinh tiêu cực, có nhiều dư luận về tham nhũng, tiêu cực, về suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, như: Quản lý, sử dụng đất đai; xây dựng quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch; đầu tư xây dựng; thực hiện các chương trình mục tiêu; đấu thầu, đấu giá; quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công; thực hiện chính sách an sinh xã hội; quy hoạch, luân chuyển, bổ nhiệm cán bộ; đẩy mạnh điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; phát hiện sớm, xử lý nghiêm các vụ việc, vụ án tham nhũng, tiêu cực; ngăn chặn có hiệu quả tệ “tham nhũng vặt”, nhất là tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà, khó khăn cho người dân, doanh nghiệp của cán bộ, công chức trong giải quyết công việc, phải có sự “bồi dưỡng”, “bôi trơn” thì mới giải quyết.

Thực hiện nghiêm cơ chế phối hợp phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực trong quá trình kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, thi hành án, đó là nếu phát hiện vụ việc vi phạm có dấu hiệu tội phạm thì phải chuyển ngay hồ sơ đến cơ quan điều tra có thẩm quyền để thụ lý, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật, không chờ kết thúc quá trình kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, thi hành án mới chuyển và trong quá trình kiểm tra, thanh tra, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án, nếu phát hiện vi phạm liên quan đến cán bộ thuộc diện cấp ủy quản lý thì phải báo cáo ngay cho cấp ủy có thẩm quyền để xử lý theo quy định; nếu là cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý thì phải báo cáo ngay cho Thường trực Tỉnh ủy để kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo xử lý theo quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực phải gắn liền với chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Bởi vì hai mặt này có quan hệ chặt chẽ với nhau. Phải kịp thời phát hiện, giải quyết từ sớm, ngăn chặn từ đầu các hành vi sai phạm, không để vi phạm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn. Mọi cán bộ, đảng viên vi phạm đều phải bị xử lý kịp thời, đồng bộ, nghiêm minh, công khai.

Đẩy nhanh tiến độ xác minh, điều tra, xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng, kinh tế, tiêu cực, nhất là các vụ việc, vụ án diện Ban Chỉ đạo Trung ương, Ban Chỉ đạo tỉnh trực tiếp chỉ đạo, xử lý theo đúng quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước; chú trọng phát hiện, xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng mới với quan điểm không có vùng cấm, không có ngoại lệ; không chịu sự tác động không đúng của bất kỳ cá nhân, tổ chức nào. Nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng; chú trọng truy tìm, kịp thời áp dụng các biện pháp đồng bộ để thu hồi triệt để tài sản bị tham nhũng ngay từ giai đoạn thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và trong giai đoạn thi hành án; khuyến khích người phạm tội tự nguyện bồi thường, khắc phục hậu quả trong các vụ án tham nhũng, kinh tế, tiêu cực.

Trong phát hiện, xử lý tham nhũng tiêu cực, phải quán triệt nguyên tắc: Có vụ việc thì phải xác minh làm rõ; tích cực, khẩn trương, rõ đến đâu xử lý đến đó; xử lý cả hành vi tham nhũng, tiêu cực và hành vi dung túng, bao che cho tham nhũng, tiêu cực, can thiệp, cản trở việc chống tham nhũng, tiêu cực. Có dấu hiệu phạm tội thì phải khởi tố, điều tra; kết luận có tội thì phải truy tố, xét xử theo quy định của pháp luật; vụ việc chưa đến mức xử lý hình sự thì xử lý kỷ luật nghiêm theo quy định của Đảng, Nhà nước, đoàn thể. Phải tiến hành đồng bộ giữa kỷ luật đảng, kỷ luật hành chính của Nhà nước, đoàn thể và xử lý hình sự. Kỷ luật của Đảng thực hiện trước, tạo tiền đề để xử lý kỷ luật hành chính của Nhà nước, của đoàn thể và xử lý hình sự. Việc xử lý phải lấy giáo dục, răn đe, phòng ngừa làm chính, kết hợp giữa trừng trị với khoan hồng; đồng thời bảo vệ, khuyến khích những người dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới, sáng tạo vì sự nghiệp chung.

Bốn là, phải gắn công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với việc thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; gắn phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực với xây dựng, chỉnh đốn Đảng, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Năm là, phải huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội trong đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Phát huy mạnh mẽ vai trò, trách nhiệm của cơ quan và đại biểu dân cử, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên; của Nhân dân, cơ quan truyền thông và báo chí, doanh nghiệp, doanh nhân trong PCTNTC, nhất là giám sát đối với việc thực thi trách nhiệm, quyền hạn của các cơ quan và người có trách nhiệm, thẩm quyền trong PCTNTC nói chung và trong xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng nói riêng. Phải quán triệt sâu sắc quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Dân là gốc”; dựa vào dân, lắng nghe dân, lắng nghe dư luận để chọn lọc, tiếp thu cái đúng, nhưng không đơn giản “theo đuổi”, chạy theo dư luận. Triển khai có hiệu quả hoạt động phòng, chống tham nhũng ra khu vực ngoài Nhà nước; tăng cường phối hợp, hợp tác trong đấu tranh PCTNTC; đồng thời nghiêm trị những hành vi lợi dụng chống tham nhũng, tiêu cực để vu khống, tố cáo sai sự thật, hãm hại người đấu tranh chống tham nhũng.

Sáu là, tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị có chức năng PCTNTC, trước hết là Ban Chỉ đạo PCTNTC của tỉnh. Ban Chỉ đạo phải thực sự là trung tâm chỉ đạo, điều hòa, phối hợp hoạt động, là chỗ dựa vững chắc để các cơ quan chức năng PCTNTC thực thi nhiệm vụ được giao. Đội ngũ cán bộ làm công tác PCTNTC phải có bản lĩnh vững vàng, có dũng khí đấu tranh; phải trung thực, liêm chính, “chí công vô tư”, thực sự là “thanh bảo kiếm” sắc bén của Đảng và Nhà nước trong đấu tranh PCTNTC, không chịu sự tác động tiêu cực, không lành mạnh vào hoạt động của các cơ quan này. Kiểm soát quyền lực và thực hành liêm chính trước hết phải được tiến hành có hiệu quả trong các cơ quan này, phải chống tham nhũng ngay trong các cơ quan làm công tác PCTNTC. Trong khi Đảng, Nhà nước đang nghiên cứu xây dựng, sửa đổi, bổ sung về chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, nhất là cải cách chế độ, chính sách tiền lương. Các cơ quan, tổ chức, đơn vị cần quan tâm chăm lo đời sống, thu nhập, kể cả việc làm thêm trong khuôn khổ quy định của pháp luật hoặc những việc pháp luật không cấm, tạo điều kiện để nâng cao thu nhập cho cán bộ, người lao động để “không cần tham nhũng”.

^([1]) Báo cáo số 02-BCĐT/DLXH, ngày 21/02/2022 của Viện Dư luận xã hội, Ban Tuyên giáo Trung ương về kết quả thăm dò dư luận xã hội về việc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng: 81% người được hỏi đánh giá công tác đấu tranh PCTNTC, “lợi ích nhóm”, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” trong nội bộ có chuyển biến tích cực sau 1 năm triển khai thực hiện Nghị quyết.

^([2]) Theo Tổ chức Minh bạch quốc tế, Chỉ số cảm nhận tham nhũng (CPI) của Việt Nam năm 2021 đứng thứ 87/180, tăng 36 bậc so với năm 2012; cũng là năm Việt Nam có chỉ số CPI cao nhất trong 10 năm 2012 – 2021.

* Cấp ủy và Ủy ban Kiểm tra các cấp trong toàn Đảng bộ tỉnh nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm, hiệu quả hoạt động công tác kiểm tra giám sát và thi hành pháp luật

(Đồng chí Đỗ Thị Toán, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy)

Bước vào thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy và ủy ban kiểm tra các cấp tiếp tục phát huy vai trò, đóng góp tích cực vào cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Tiếp tục quán triệt sâu sắc, thấm nhuần và thực hiện nghiêm túc quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về vị trí, vai trò hết sức quan trọng, chức năng nhiệm vụ, trọng trách to lớn của ngành kiểm tra Đảng được Tổng Bí thư phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác kiểm tra, giám sát nhiệm kì Đại hội XII của Đảng (ngày 27/11/2020) và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị toàn quốc các cơ quan nội chính triển khai Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng (ngày 15/9/2021). Quan điểm chỉ đạo này đã được thể hiện sâu sắc trong toàn bộ nội dung cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, thể hiện tư tưởng xuyên suốt, nhất quán của người đứng đầu Đảng ta về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, xây dựng, chỉnh đốn Đảng, rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Vận dụng giá trị cuốn sách vào thực tiễn công tác của ngành, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy và cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã tập trung tổ chức triển khai thực hiện, kết quả cụ thể như sau:

Thứ nhất, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, cấp ủy các cấp đã thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát và hoạt động của ủy ban kiểm tra các cấp. Kịp thời tổ chức nghiên cứu quán triệt, triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX và nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 – 2025; các quy định của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng; các kết luận, quy định, quyết định của Bộ Chính trị, các quy định, hướng dẫn của UBKT Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Trên cơ sở đó, đã sớm cụ thể hóa bằng chương trình hành động thực hiện công tác kiểm tra, giám sát của cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp với trọng tâm là đổi mới, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng.

Thứ hai, ủy ban kiểm tra các cấp đã tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy, cho cấp ủy các cấp ban hành nhiều văn bản để lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát. Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Quy chế làm việc của UBKT Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2020 – 2025; Kết luận số 1275-KL/TU, ngày 20/9/2022 về nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng của tổ chức cơ sở đảng trực thuộc Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2022 – 2025, định hướng đến năm 2030. Bổ sung, sửa đổi, ban hành 11 Quy chế phối hợp giữa UBKT Tỉnh ủy với các đơn vị trong công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng. Các cấp ủy đã sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các quy định, hướng dẫn, hình thành một hệ thống tương đối đồng bộ, thống nhất các quy định của Đảng về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng, khắc phục được những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện nhiệm vụ, có tác dụng rõ rệt trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Thứ ba, đã tích cực thực hiện khá toàn diện các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng theo đúng quy định của Điều lệ Đảng. Nội dung đã tập trung vào những lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tiêu cực, những vấn đề bức xúc mà cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm. Chất lượng, hiệu quả các cuộc kiểm tra, giám sát chuyển biến tích cực, rõ rệt; kịp thời xử lý nghiêm minh, công khai kết quả xử lý trên các phương tiện thông tin đại chúng, phát huy tác dụng giáo dục, răn đe, phòng ngừa vi phạm, góp phần giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương, củng cố và tăng cường niềm tin của cán bộ, đảng viên và Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh và cấp ủy các cấp. Kết quả kiểm tra, giám sát trong nửa nhiệm kì qua đã minh chứng cho việc tích cực, chủ động, nghiêm túc nghiên cứu, quán triệt, vận dụng giá trị cuốn sách, quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đối với công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật:

Ủy ban kiểm tra các cấp đã kiểm tra 70 tổ chức đảng cấp dưới khi có dấu hiệu vi phạm, gồm: 45 đảng ủy cơ sở, 2 đảng ủy bộ phận và 23 chi bộ. Cấp kiểm tra: UBKT Tỉnh ủy kiểm tra 12, UBKT cấp huyện và tương đương kiểm tra 48, UBKT đảng ủy cơ sở kiểm tra 10. Qua kiểm tra, kết luận có 45 tổ chức đảng có khuyết điểm, vi phạm; phải thi hành kỷ luật 24; đã thi hành kỷ luật 24.

Kết quả kiểm tra đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm: Cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy và chi bộ đã kiểm tra 556 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, trong đó có 29 cấp ủy viên (03 đảng ủy viên, 26 chi ủy viên). Cấp kiểm tra: Đảng ủy cơ sở kiểm tra 29; chi bộ kiểm tra 527. Qua kiểm tra kết luận 535 đảng viên có vi phạm, chiếm tỷ lệ 96,2% đảng viên được kiểm tra; 520 đảng viên vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật; đã thi hành kỷ luật 516.

Ủy ban kiểm tra các cấp đã kiểm tra 2.143 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, trong đó có 564 cấp ủy viên, chiếm tỷ lệ 26,3% (34 huyện ủy viên, 312 đảng ủy viên, 2 đảng ủy viên đảng ủy bộ phận, 216 chi ủy viên). Cấp kiểm tra: UBKT Tỉnh ủy kiểm tra 59 đảng viên, UBKT cấp huyện và tương đương kiểm tra 648 đảng viên, UBKT đảng ủy cơ sở kiểm tra 1.436 đảng viên. Qua kiểm tra kết luận có 1.943 đảng viên vi phạm, chiếm tỷ lệ 90,7% đảng viên được kiểm tra; 1.618 đảng viên vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật; đã thi hành kỷ luật 1.606 đảng viên. Nội dung vi phạm chủ yếu về nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc; thiếu trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao trong quản lý, sử dụng đất đai, tài chính, tài sản; vi phạm quy định về trách nhiệm nêu gương, phẩm chất đạo đức, lối sống; thực hiện chính sách an sinh xã hội; sử dụng văn bằng, chứng chỉ và kê khai lý lịch không đúng quy định; việc thực hiện nhiệm vụ đảng viên, nhiệm vụ cấp ủy viên. Đảng viên vi phạm pháp luật bị phạt tù, cải tạo không giam giữ 231; phạt tiền, cảnh cáo 58. Đảng viên, cấp ủy viên bị đình chỉ sinh hoạt 295.

Việc thi hành kỷ luật tổ chức đảng: Cấp ủy, UBKT các cấp đã thi hành kỷ luật 26 tổ chức đảng vi phạm (13 đảng ủy cơ sở, 2 đảng ủy bộ phận và 11 chi ủy, chi bộ). Cấp thi hành kỷ luật: UBKT Tỉnh ủy 5, ban thường vụ cấp huyện và tương đương 14, đảng ủy cơ sở 7. Hình thức kỷ luật: Khiển trách 22, cảnh cáo 4.

Thi hành kỷ luật đảng viên: Cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp đã thi hành kỷ luật 2.607 đảng viên, bằng các hình thức: Khiển trách 1.907, cảnh cáo 352, cách chức 44, khai trừ 304. Việc thi hành kỷ luật của cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT các cấp được thực hiện đúng phương hướng, phương châm, nguyên tắc, quy trình, thủ tục; cơ bản khắc phục được tình trạng “nhẹ trên, nặng dưới”, nể nang, né tránh, ngại va chạm, bao che sai phạm ở các địa phương, cơ quan, đơn vị; tạo được sự đồng thuận của cán bộ, đảng viên và Nhân dân.

Cùng với kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm, việc giám sát được mở rộng phạm vi, nội dung. Nội dung giám sát tập trung vào việc lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện nghị quyết đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 – 2025; việc xây dựng và thực hiện quy chế làm việc; khắc phục hạn chế, khuyết điểm sau kiểm điểm tự phê bình và phê bình sau kiểm điểm hằng năm; học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, trách nhiệm nêu gương, giữ gìn phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên; việc thực hiện nghị quyết, chỉ thị, quy định, quy chế của Đảng; việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở. Việc giám sát đã gắn với trách nhiệm người đứng đầu, cấp phó người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng; qua đó góp phần cảnh báo, phòng ngừa vi phạm, nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên trong lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao.

Nửa nhiệm kỳ qua, cấp ủy, tổ chức đảng các cấp đã giám sát 4.691 tổ chức đảng cấp dưới và 15.299 đảng viên, trong đó: Ban Thường vụ Tỉnh ủy giám sát 101 tổ chức đảng và 75 đảng viên thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý, các ban của Tỉnh ủy giám sát 30 tổ chức đảng, cấp ủy cấp huyện và tương đương giám sát 671 tổ chức đảng và 1.572 đảng viên, các ban của cấp ủy cấp huyện giám sát 2 tổ chức đảng và 63 đảng viên, cấp ủy cơ sở giám sát 3.872 tổ chức đảng và 9.472 đảng viên, đảng ủy bộ phận giám sát 15 tổ chức đảng và 5 đảng viên, chi bộ giám sát 4.112 đảng viên. Qua giám sát phát hiện 07 tổ chức đảng và 93 đảng viên có dấu hiệu vi phạm; chuyển kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm 93 đảng viên.

Ủy ban Kiểm tra các cấp giám sát 3.605 tổ chức đảng và 10.224 đảng viên, trong đó có 4.101 cấp ủy viên (07 tỉnh ủy viên, 95 huyện ủy viên và tương đương, 1.007 đảng ủy viên, 2.992 chi ủy viên). Cấp giám sát: UBKT Tỉnh ủy giám sát 61 tổ chức đảng và 57 đảng viên, UBKT cấp huyện và tương đương giám sát 740 tổ chức đảng và 968 đảng viên, UBKT đảng ủy cơ sở giám sát 2.804 tổ chức đảng và 9.199 đảng viên. Qua giám sát, đề nghị chuyển kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với 4 tổ chức đảng và 45 đảng viên.

Thứ tư, để hoàn thành nhiệm vụ kiểm tra, giám sát trong bối cảnh hiện nay, điều quan trọng quyết định là phải tiếp tục xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ kiểm tra đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, Tổng Bí thư yêu cầu cán bộ kiểm tra “Phải là những “Bao công” trong thời đại mới”. Bởi vậy, cấp ủy, UBKT các cấp thường xuyên quan tâm củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy UBKT và xây dựng đội ngũ cán bộ kiểm tra đảm bảo số lượng, chất lượng. UBKT Tỉnh ủy đã chỉ đạo, hướng dẫn cấp ủy, UBKT cấp huyện rà soát, bổ sung, xây dựng quy hoạch UBKT cấp ủy nhiệm kỳ 2020 – 2025, 2025 – 2030; đồng thời rà soát, bổ sung, xây dựng quy hoạch UBKT Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2020 – 2025, 2025 – 2030 trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy phê duyệt; xây dựng quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp phòng thuộc Cơ quan UBKT Tỉnh ủy nhiệm kỳ 2020 – 2025, 2025 – 2030. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Ban Thường vụ Tỉnh ủy điều động, luân chuyển 02 chủ nhiệm UBKT cấp huyện; ban thường vụ cấp ủy cấp huyện điều động, luân chuyển 34 đồng chí phó chủ nhiệm, ủy viên UBKT để giữ các vị trí trưởng phòng, phó trưởng phòng cấp huyện, bí thư, phó bí thư cấp ủy cơ sở; đồng thời tiến hành kiện toàn, bầu bổ sung 38 ủy viên, phó chủ nhiệm UBKT cấp huyện và tương đương.

Hằng năm, UBKT Tỉnh ủy đã xây dựng kế hoạch và tổ chức tập huấn nghiệp vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng cho thành viên ủy ban và cán bộ kiểm tra các cấp. UBKT cấp huyện tổ chức 37 lớp bồi dưỡng, tập huấn cho 3.981 lượt cán bộ kiểm tra cơ sở.

Bên cạnh những kết quả đạt được trong công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỉ luật của Đảng trong nửa nhiệm kì qua, tự soi vào quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy và cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp nhận thấy vẫn còn những hạn chế, khuyết điểm cần khắc phục kịp thời:

Thứ nhất, chất lượng quán triệt, triển khai thực hiện các nghị quyết, quy định, quy chế, kết luận của Trung ương, của cấp trên về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng của một số cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT còn hạn chế.

Thứ hai, việc xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát của một số cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT còn dàn trải, chưa có trọng tâm, trọng điểm, chưa đi vào những lĩnh vực nhạy cảm, phức tạp, dễ phát sinh vi phạm, dư luận xã hội quan tâm. Công tác kiểm tra, giám sát của các ban đảng chưa thường xuyên, chất lượng, hiệu quả chưa rõ rệt.

Một số cấp ủy, UBKT chưa chủ động phát hiện, kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm, còn trông chờ, ỷ lại vào sự chỉ đạo của cấp ủy, UBKT cấp trên. Việc nắm tình hình, chủ động phát hiện dấu hiệu vi phạm vẫn là khâu yếu. Chất lượng, hiệu quả một số cuộc kiểm tra, giám sát còn thấp, tác dụng cảnh báo, phòng ngừa, răn đe còn hạn chế.

Thứ ba, việc theo dõi, đôn đốc, kiểm tra, giám sát thực hiện kết luận sau kiểm tra, giám sát của một số địa phương, đơn vị còn chưa quyết liệt, triệt để.

Hạn chế, khuyết điểm nêu trên có nhiều nguyên nhân, song chủ yếu là do các nguyên nhân sau:

(1) Một số cấp ủy, người đứng đầu nhận thức chưa đầy đủ vai trò, tác dụng của công tác kiểm tra, giám sát; chưa thực sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát. (2) Công tác chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát của UBKT cấp trên đối với UBKT cấp dưới có lúc, có việc chưa kịp thời, chất lượng, hiệu quả chưa cao. (3) Công tác phối hợp giữa UBKT các cấp với các ban của cấp ủy, cơ quan có liên quan trong công tác kiểm tra, giám sát có lúc, có việc thiếu chặt chẽ, chưa thường xuyên. (4) Năng lực, trình độ chuyên môn, tinh thần trách nhiệm của một số cán bộ làm công tác kiểm tra các cấp còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, nhất là cấp cơ sở.

Nghiêm túc quán triệt, vận dụng giá trị cuốn sách và quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đối với công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỉ luật của Đảng trong việc “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh”; từ thực tiễn về công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỉ luật của Đảng, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy rút ra một số kinh nghiệm, như sau:

Một là, cấp ủy phải tiếp tục quán triệt đầy đủ, sâu sắc, cụ thể hóa và tổ chức thực hiện nghiêm túc các văn bản của Trung ương, của tỉnh về công tác kiểm tra, giám sát; nâng cao nhận thức của các cấp ủy đảng, trách nhiệm của người đứng đầu, cán bộ, đảng viên về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát trong tình hình hiện nay. Thực hiện hiệu quả Kết luận số 1275-KL/TU, ngày 20/9/2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng của tổ chức cơ sở đảng trực thuộc Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa giai đoạn 2022 – 2025, định hướng đến năm 2030. Ủy ban kiểm tra phải tiếp tục cụ thể hóa các quy định, chỉ thị của cấp ủy, ủy ban kiểm tra cấp trên về công tác kiểm tra, giám sát thành các quy trình, quy định cụ thể, đúng nguyên tắc, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện. Ban hành đồng bộ, toàn diện các quy trình nghiệp vụ kiểm tra để thống nhất cách thức thực hiện.

Hai là, tăng cường kiểm tra, giám sát công tác lãnh đạo, chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, nhất là những lĩnh vực nhạy cảm, dư luận quan tâm. Tập trung kiểm tra những vấn đề hiện đang yếu kém, những tổ chức đảng có biểu hiện mất dân chủ, không đoàn kết, các lĩnh vực địa bàn dễ nảy sinh tiêu cực, những đảng viên có biểu hiện suy thoái, bị phản ánh, tố cáo tham nhũng, tiêu cực; việc thực hiện công tác cán bộ; công tác quản lý, sử dụng tài chính, tài sản, đầu tư công, các lĩnh vực có tính chất khép kín, chuyên sâu. Tăng cường công tác hậu kiểm để đánh giá việc khắc phục, sửa chữa khuyết điểm sau kiểm tra. Kiên quyết kiểm tra và xử lý nghiêm minh đối với tổ chức đảng, đảng viên nếu phát hiện có vi phạm. Làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền, công khai kết quả kiểm tra, giám sát, xử lý kỉ luật đến cán bộ, đảng viên và Nhân dân.

Ba là, tiếp tục chỉ đạo nâng cao trách nhiệm, hiệu quả phối hợp giữa công tác kiểm tra, giám sát của Đảng với công tác thanh tra và các cơ quan nội chính, với giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, giám sát của hội đồng Nhân dân. Ban hành các quy chế phối hợp, phải xây dựng cơ chế phối hợp, trao đổi thông tin, giúp tham mưu chủ động, tham mưu chính xác cho cấp ủy, ủy ban kiểm tra trong thực hiện nhiệm vụ.

Bốn là, phải quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra của Đảng; thực hiện hiệu quả các kế hoạch về luân chuyển, quy hoạch, đào tạo, thực hiện bảo đảm các chế độ chính sách đối với cán bộ kiểm tra chuyên trách, coi đây là lực lượng nòng cốt để tham mưu, triển khai thực hiện hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát ở mỗi tổ chức đảng.

Trong cuốn sách của Tổng Bí thư, nội dung phát biểu chỉ đạo ngành kiểm tra Đảng, các cơ quan nội chính, Tổng Bí thư đã nhắc lại tư tưởng, quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Người đặc biệt quan tâm đến công tác kiểm tra, giám sát, bởi “Có kiểm tra mới huy động được tinh thần tích cực và lực lượng to tát của Nhân dân, mới biết rõ được năng lực và khuyết điểm của cán bộ, mới sửa chữa và giúp đỡ kịp thời”. Người cũng chỉ rõ “Chín phần mười khuyết điểm trong công việc của chúng ta là vì thiếu sự kiểm tra”; công tác kiểm tra “góp phần vào việc củng cố Đảng về tư tưởng và tổ chức”. Vận dụng giá trị các quan điểm chỉ đạo nêu trong cuốn sách của Tổng Bí thư, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng trong thời gian tới với những nhiệm vụ trọng tâm: Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, tạo sự chuyển biến tích cực hơn nữa về nhận thức và hành động trong các cấp ủy, tổ chức đảng và UBKT các cấp, trước hết là trong cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp; thực hiện đồng bộ 2 nhóm giải pháp phòng và chống; nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá đúng ưu điểm, kịp thời phát hiện những thiếu sót, khuyết điểm để khắc phục và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIX Đảng bộ tỉnh và Nghị quyết Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 – 2025, tập trung một số nhiệm vụ và giải pháp sau:

Một là, cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp tiếp tục nghiên cứu, phổ biến, quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm túc các quy định, quy chế, kết luận, hướng dẫn của Trung ương, của tỉnh, của cấp trên về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung và ban hành mới các quy chế, quy định, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng, đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng địa phương, cơ quan, đơn vị, tạo sự thống nhất cao trong nhận thức và hành động.

Hai là, cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT các cấp rà soát, bổ sung chương trình kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ 2020 – 2025 cho phù hợp; kịp thời xây dựng, triển khai thực hiện chương trình kiểm tra, giám sát hằng năm có trọng tâm, trọng điểm, xác định nội dung, đối tượng, hình thức, phương pháp, thời điểm, thời gian kiểm tra, giám sát phù hợp, tăng cường kiểm tra, giám sát người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng. Phân công các đồng chí cấp ủy viên chủ trì, tham mưu giúp cấp ủy thực hiện chương trình kiểm tra, giám sát. Các cuộc kiểm tra, giám sát phải được thực hiện dân chủ, khách quan, đánh giá đúng ưu điểm, chỉ rõ hạn chế, khuyết điểm và nguyên nhân, khắc phục tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm, giúp tổ chức đảng, đảng viên khắc phục kịp thời những hạn chế, khuyết điểm, phòng ngừa vi phạm. Tăng cường công tác tuyên truyền và công khai kết quả kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng theo quy định và công tác hậu kiểm, theo dõi, giám sát việc khắc phục, sửa chữa vi phạm, khuyết điểm.

Ba là, UBKT các cấp chủ động tham mưu cho cấp ủy và thực hiện tốt nhiệm vụ cấp ủy giao; tập trung triển khai thực hiện toàn diện, hiệu quả các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng, trọng tâm là kiểm tra tổ chức đảng, đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, trước hết là tổ chức đảng cấp dưới trực tiếp và cấp ủy viên cùng cấp, đảng viên thuộc diện cấp ủy cùng cấp quản lý, người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, tổ chức nhà nước, mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị – xã hội trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan nội chính, thanh tra, các ban của cấp ủy, các ngành có liên quan trong việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng. Tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, giám sát của UBKT cấp trên đối với cấp ủy, tổ chức đảng, UBKT cấp dưới về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng.

Bốn là, cấp ủy các cấp quan tâm kiện toàn tổ chức bộ máy UBKT. Tăng cường luân chuyển cán bộ, lãnh đạo các ngành, các cấp về làm công tác kiểm tra và cán bộ kiểm tra sang công tác ở các ngành khác để đào tạo, bồi dưỡng, tạo nguồn cán bộ kiểm tra. Thường xuyên bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ kiểm tra bằng nhiều hình thức, nội dung phù hợp, giúp cán bộ kiểm tra có kiến thức, phương pháp công tác, bản lĩnh, kinh nghiệm, kỹ năng nghiệp vụ thuần thục. Lựa chọn cán bộ kiểm tra có năng lực, bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức tốt, phương pháp công tác khoa học, công tâm, khách quan, thận trọng và ứng xử có văn hóa trong xử lý công việc, “Phải thực sự là “Bao công” trong thời đại mới”.

* Vận dụng giá trị cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đối với công tác Thanh tra giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng ở Thanh Hóa hiện nay

(Đồng chí Mai Sỹ Diến, Chánh Thanh tra tỉnh Thanh Hóa)

Cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng có ý nghĩa, tầm quan trọng đặc biệt cả về lý luận và thực tiễn, thể hiện tư tưởng xuyên suốt, nhất quán, kiên định và đồng thời là sự phát triển sáng tạo, góp phần hoàn thiện tư duy lý luận của Đảng về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Những chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư thể hiện trong cuốn sách được đúc rút từ kinh nghiệm thực tiễn phong phú, sinh động, thể hiện sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt, toàn diện và đầy sức thuyết phục của người đứng đầu Đảng ta. Toàn bộ những giá trị lý luận và thực tiễn mà cuốn sách mang lại chính là “vũ khí” sắc bén góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái của các thế lực thù địch, phản động về công tác phòng, chống tham nhũng của Đảng và Nhà nước ta; đồng thời lan tỏa quyết tâm to lớn ấy đối với cả hệ thống chính trị và toàn xã hội đối với nhiệm vụ quan trọng này.

Tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là tài liệu có giá trị sâu sắc cả về mặt lý luận và thực tiễn, là “cẩm nang” đối với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở nước ta. Trên cơ sở tổng kết thực tiễn phong phú và rút ra những vấn đề có tính lý luận về công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam, tác phẩm đã khẳng định đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là “một việc làm cần thiết, tất yếu, một xu thế không thể đảo ngược” với quyết tâm “không có vùng cấm, vùng trống, không có ngoại lệ, không có đặc quyền, bất kể người đó là ai và không chịu sức ép của bất kỳ cá nhân nào”. Mục tiêu của đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực “là nhằm làm trong sạch Đảng và bộ máy nhà nước, để phát triển đất nước”; việc xử lý tham nhũng, tiêu cực là để “trị bệnh cứu người”, “kỷ luật một vài người để cứu muôn người, truy tố một vụ để cảnh tỉnh cả một vùng, một lĩnh vực; từ đó để cảnh báo, răn đe, giáo dục, phòng ngừa là chính”. Từ đó, tác phẩm chỉ rõ phương hướng, nhiệm vụ trong thời gian tới, trong đó đặc biệt chú trọng công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế trên các lĩnh vực, từng bước hoàn thiện cơ chế phòng ngừa chặt chẽ để bảo đảm “không thể”, “không dám”, “không muốn”, “không cần” tham nhũng, tiêu cực.

Tác phẩm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ rõ, “Phòng, chống tiêu cực, mà trọng tâm là phòng, chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, tức là trị tận gốc của tham nhũng”, hay “để trị tận gốc tham nhũng, tiêu cực”, phải xuất phát từ “cái gốc của mọi công việc”, đó là cán bộ và công tác cán bộ, bởi lẽ, “Tiền mất có thể thu hồi lại. Cán bộ mất phẩm chất chính trị, có thể trở thành phản bội Đảng, nhân dân thì nguy hiểm vô cùng”. Do đó, mỗi cán bộ, đảng viên của Đảng phải rèn luyện đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân, phải thường xuyên thực hiện tự phê bình và phê bình “như rửa mặt hằng ngày”. Cán bộ, đảng viên phải phải luôn tiền phong, gương mẫu trước mọi nhiệm vụ, “đảng viên đi trước, làng nước đi sau”.

Tác phẩm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng góp phần quan trọng bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch tấn công vào cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở nước ta; giúp cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu đúng về mục tiêu của cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, từ đó giữ vững, củng cố niềm tin vững chắc vào sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý, điều hành của Nhà nước, quyết tâm thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội.

1. Thực trạng công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng ở Thanh Hóa hiện nay

Những năm qua, các cơ quan Thanh tra trong tỉnh đã từng bước trưởng thành, cơ bản thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ được giao. Kết quả công tác thanh tra đã góp phần phát hiện những bất cập, hạn chế của cơ chế, chính sách, hoạt động quản lý, điều hành, kịp thời kiến nghị sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật; qua đó hoàn thiện cơ chế và hoạt động quản lý nhà nước trên mọi mặt của đời sống xã hội, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, phát huy quyền dân chủ của nhân dân, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu của công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng và cải cách hành chính.

Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, công tác ngành Thanh tra trong tỉnh còn bộc lộ một số bất cập. Cụ thể là:

Thứ nhất, về trình độ, tác phong, ý thức tổ chức kỷ luật của đội ngũ công chức thanh tra còn nhiều bất cập, không chỉ thiếu về số lượng cần thiết mà còn bất cập về kinh nghiệm, kỹ năng quản lý nhà nước. Tinh thần trách nhiệm, ý thức tổ chức kỷ luật, bản lĩnh của một bộ phận còn yếu, tinh thần phục vụ nhân dân chưa cao, một số trường hợp có biểu hiện sách nhiễu, cá biệt có một số trường hợp vi phạm pháp luật trong thực hiện nhiệm vụ. Những hạn chế trên, có nguyên nhân do việc đào tạo, tuyển dụng, sắp xếp, bố trí công tác đối với công chức, thanh tra viên chưa hợp lý; việc giáo dục về chính trị, tư tưởng còn hạn chế; cơ chế tự kiểm tra, giám sát hoạt động đoàn thanh tra còn lỏng lẻo, chưa kịp thời chấn chỉnh, xử lý sai phạm trong hoạt động thanh tra.

Thứ hai, công tác QLNN về thanh tra chưa được thể hiện rõ nét; việc kiểm tra thực hiện kế hoạch thanh tra, việc rà soát các kết luận thanh tra của thanh tra huyện, thanh tra sở chưa được quan tâm đúng mức; việc theo dõi kết quả xử lý sau thanh tra chưa được thực hiện thường xuyên, liên tục.

Công tác thanh tra vẫn chưa đảm bảo tính toàn diện; nhiều nội dung bức xúc của xã hội, chưa được tập trung thanh tra; Một số kết luận thanh tra chưa xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm, kiến nghị, xử lý các sai phạm, có vụ, có việc chưa đủ nghiêm khắc; chưa có nhiều kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoàn thiện cơ chế chính sách; công tác kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện kết luận thanh tra, quyết định xử lý về thanh tra chưa đáp ứng được yêu cầu, còn tồn đọng nhiều kết luận, văn bản xử lý sau thanh tra chưa được thực hiện dứt điểm.

Những hạn chế trên, xuất phát từ việc xây dựng kế hoạch thanh tra, lựa chọn lĩnh vực tiến hành thanh tra chưa tốt; Kết quả thanh tra chưa làm rõ được sai phạm, biện pháp kiến nghị chưa tương xứng, chưa khả thi; việc theo dõi, đôn đốc thực hiện kiến nghị thanh tra chưa thường xuyên.

Thứ ba, công tác tiếp công dân giải quyết khiếu nại, tố cáo tuy có tiến bộ nhưng vẫn còn nhiều hạn chế; một số cơ quan, người đứng đầu không thực hiện đầy đủ, nghiêm túc lịch tiếp công dân định kỳ đã công bố; chất lượng công tác tiếp công dân, xử lý đơn ở nhiều địa phương vẫn còn thấp; tình trạng chậm trễ trong giải quyết khiếu nại, tố cáo vẫn còn xảy ra; tỷ lệ giải quyết khiếu nại, tố cáo tính hằng năm ở một số huyện, thành phố vẫn chưa đạt yêu cầu; vẫn còn vụ việc thủ tục chưa chặt chẽ, nội dung giải quyết chưa đảm bảo, người đứng đầu cơ quan, đơn vị chưa quan tâm đến việc đối thoại với người khiếu nại; một số quyết định giải quyết chậm được thực hiện hoặc thực hiện không triệt để. Tình hình khiếu nại, tố cáo, nhất là khiếu nại, tố cáo vượt cấp, đông người còn cao và có tiềm ẩn nhiều phức tạp.

Những hạn chế trên, có nguyên nhân đội ngũ cán bộ làm công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo còn bất cập, chủ yếu là kiêm nhiệm, chưa có nghiệp vụ chuyên sâu; việc phối hợp giải quyết khiếu nại, tố cáo giữa các cơ quan có thẩm quyền chưa được chặt chẽ, còn có hiện tượng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, có vụ việc còn có ý kiến khác nhau làm cho công dân tiếp tục khiếu kiện kéo dài; việc xử lý trách nhiệm của cá nhân, tập thể có sai phạm trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo thiếu kiên quyết; công tác tuyên truyền chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước về tiếp dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân chưa được thực hiện một cách tích cực, thường xuyên…

Thứ tư, công tác phòng, chống tham nhũng chưa tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ; nhiều biện pháp phòng ngừa thực hiện còn hình thức, chưa đi vào chiều sâu; việc tự kiểm tra để phát hiện tham nhũng chưa đạt được kết quả; trách nhiệm của người đứng đầu trong phát hiện, xử lý tham nhũng còn thấp; việc phát hiện tham nhũng qua công tác thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo còn ít; việc phối hợp giữa cơ quan điều tra với cơ quan thanh tra trong việc xử lý các vụ việc, vụ án tham nhũng chưa kịp thời và có mặt còn hạn chế.

Những hạn chế trong công tác phòng chống tham nhũng, có nguyên nhân do một số quy định của pháp luật liên quan tới việc phát hiện, xử lý tham nhũng còn khó khăn, vướng mắc trong tổ chức thực hiện. Một số văn bản quy phạm pháp luật về PCTN còn mang tính hình thức, thiếu tính khả thi, thiếu những giải pháp có tính đột phá; mô hình, tổ chức các cơ quan chuyên trách chống tham nhũng chưa hợp lý, chưa đủ mạnh. Một số cơ quan, đơn vị, người đứng đầu chưa quyết liệt trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện công tác PCTN. Nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình ở nhiều nơi bị buông lỏng. Tình trạng suy thoái đạo đức của một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên, trong đó có cả các cán bộ, đảng viên công tác trong các cơ quan bảo vệ pháp luật.

2. Vận dụng giá trị cuốn sách trong công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng ở Thanh Hóa hiện nay

Nội dung của cuốn sách là sự tổng kết thực tiễn phong phú, từ đó rút ra những vấn đề có tính lý luận và các bài học kinh nghiệm quý báu để tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong thời gian tới, là cẩm nang trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Việc nghiên cứu, vận dụng giá trị cuốn sách trong công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng là rất cần thiết để có định hướng đúng đắn, mang tính giáo dục và răn đe cao, để phòng, chống tham nhũng ngay trong các cơ quan có chức năng phòng, chống tham nhũng.

Để vận dụng có hiệu quả tinh thần của cuốn sách, trong thời gian tới, ngành Thanh tra Thanh Hóa cần tập trung rà soát, đánh giá, sắp xếp, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức thanh tra cho phù hợp với yêu cầu thực hiện chức trách, nhiệm vụ; nâng cao kiến thức, kỹ năng đạo đức công vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức trong ngành để thực hiện tốt một số nội dung trọng tâm, cụ thể như sau:

Một là, không ngừng đổi mới theo hướng chuyên môn hóa, chuyên nghiệp hóa với phương châm “chủ động, linh hoạt, sáng tạo, chất lượng, hiệu quả”. Xây dựng kế hoạch thanh tra có trọng tâm, trọng điểm; đối tượng, nội dung thanh tra phải gắn với công tác quản lý nhà nước, phân cấp quản lý, nghị quyết đại hội Đảng các cấp, nghị quyết HĐND và Chương trình hành động của UBND tỉnh.

Tăng cường công tác quản lý nhà nước về thanh tra; Tập trung thanh tra trách nhiệm việc chấp hành chính sách, pháp luật, nhiệm vụ được giao của các cơ quan hành chính nhà nước, gắn với thanh tra các chương trình mục tiêu, dự án phát triển kinh tế – xã hội; thanh tra chuyên đề diện rộng để nâng cao tính khái quát, phổ biến, tập trung những vấn đề trọng tâm, xã hội quan tâm và phát sinh trong chỉ đạo, điều hành.

Kết luận kiểm tra, thanh tra phải khách quan, trung thực, có lý, có tình, xác định đúng trách nhiệm của từng tổ chức, đơn vị, cá nhân vi phạm; kịp thời kiến nghị cơ quan quản lý nhà nước sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật phù hợp với đặc điểm tình hình mới; đảm bảo chính xác, đúng pháp luật, có hiệu lực. Thu hồi tiền, tài sản sai phạm nộp ngân sách qua các cuộc thanh tra đạt tỷ lệ cao.

Tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị số 20/CT-TTg ngày 17/5/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc chấn chỉnh hoạt động thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp. Khi xây dựng, phê duyệt kế hoạch thanh tra hằng năm không để xảy ra tình trạng thanh tra, kiểm tra quá 01 lần/năm đối với doanh nghiệp; tránh trường hợp kế hoạch thanh tra trùng lặp, chồng chéo với hoạt động Kiểm toán Nhà nước, đảm bảo sự kế thừa kết quả thanh tra, kiểm toán, không làm cản trở hoạt động bình thường của doanh nghiệp.

Tăng cường công tác giám sát hoạt động của Đoàn thanh tra, thẩm định kết luận thanh tra; Nâng cao tính chuyên nghiệp của các đoàn thanh tra từ trình độ chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp, tác phong, ngôn phong đúng với quy chế của ngành. Nâng cao tay nghề, kỹ năng tác nghiệp, thực hiện quy trình, thủ tục thuần thục, thống nhất, tránh sai sót đến mức thấp nhất về trình tự thủ tục các cuộc thanh tra; Đảm bảo tính chính xác, khách quan, đúng pháp luật, phù hợp với kết luận thanh tra.

Hai là, tiếp tục tham mưu thực hiện Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 26/5/2014 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; Quy định số 11-QĐi/TW ngày 18/12/2019 của Bộ Chính trị về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân và Chỉ thị số 21-CT/TU ngày 08/4/2019 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo;

Đẩy mạnh công tác phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo; Triển khai thực hiện Luật Tố cáo năm 2018 và Nghị định số 31/2019/NĐ-CP ngày 12/4/2019 của Chính phủ hướng dẫn Luật Tố cáo; Nghị định số 124/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Khiếu nại, nâng cao hiểu biết pháp luật về khiếu nại, tố cáo của cán bộ, nhân dân;

Triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả Quyết định 1489/QĐ-TTg ngày 17/12/2018 của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch số 363/KH-TTCP ngày 20/3/2019 của Thanh tra Chính phủ, thường xuyên rà soát, nắm chắc tình hình khiếu nại, tố cáo để tham mưu giải quyết kịp thời, dứt điểm ngay từ nơi phát sinh vụ việc. Tập trung lực lượng giải quyết những vụ việc khiếu nại, tố cáo đông người, phức tạp ngay từ lúc mới phát sinh. Trong quá trình giải quyết phải làm rõ nguyên nhân phát sinh khiếu nại, tố cáo để chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước, xác định trách nhiệm và kiến nghị xử lý nghiêm những cán bộ, công chức thiếu trách nhiệm;

Nâng cao chất lượng quyết định, kết luận giải quyết khiếu nại, tố cáo; chủ động chỉ đạo, tổ chức phối hợp giữa cơ quan cấp trên với cơ quan cấp dưới; phát huy tối đa hiệu quả việc đối thoại, gặp gỡ, trao đổi với người khiếu nại, tố cáo đặc biệt là đối với các vụ việc đông người, phức tạp, gay gắt. Tiếp tục thực hiện tốt việc rà soát, giải quyết dứt điểm các vụ việc tồn đọng, phức tạp, kéo dài; quá trình giải quyết phải tổ chức đối thoại công khai, dân chủ, giải quyết có lý, có tình, có tính khả thi cao;

Đẩy mạnh, tăng cường thanh tra trách nhiệm giải quyết khiếu nại, tố cáo đối với thủ trưởng các cơ quan hành chính Nhà nước và cán bộ, công chức có trách nhiệm, tập trung vào những ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị xảy ra nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo hoặc chất lượng, hiệu quả giải quyết khiếu nại, tố cáo thấp, không chấp hành chỉ đạo của cấp trên;

Tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan Trung ương và Ban Nội chính tỉnh ủy, UBKT Tỉnh ủy, Ban Tiếp công dân tỉnh và các cơ quan trong tỉnh trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, cùng đối thoại, giải thích, thuyết phục công dân thực hiện kết luận giải quyết khiếu nại, tố cáo đã có hiệu lực pháp luật hoặc cùng nghiên cứu tìm giải pháp khác nhằm chấm dứt khiếu kiện;

Ba là, xác định phòng, chống tham nhũng là nhiệm vụ trọng tâm, tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng tham nhũng, tiêu cực. Tham mưu thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp phòng ngừa, phát hiện tham nhũng, xử lý tham nhũng và thu hồi tài sản tham nhũng theo quy định của pháp luật.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống tham nhũng nhằm nâng cao nhận thức, phát huy vai trò của xã hội trong phòng chống tham nhũng. Tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án “Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống tham nhũng giai đoạn 2019 – 2021”.

Thực hiện tốt công tác kiểm soát tài sản, thu nhập theo quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018, Nghị định số 130/2020/NĐ-CP ngày 30/10/2020 của Chính phủ về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị.

Tăng cường công tác thanh tra phục vụ nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, trong đó tập trung vào các ngành, lĩnh vực có nguy cơ tham nhũng cao; thanh tra lĩnh vực về tài chính – ngân sách, quản lý, sử dụng đất, đầu tư xây dựng, khoáng sản, tuyển dụng công chức, viên chức; xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân sai phạm, thu hồi kịp thời số tiền thất thoát về ngân sách nhà nước.

Đẩy mạnh công tác quản lý nhà nước về PCTN trong phạm vi quản lý; tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác nghiên cứu, phát hiện, ngăn chặn, xử lý có hiệu quả tình trạng “tham nhũng vặt”, nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân và doanh nghiệp; kiên quyết loại bỏ những cán bộ tham nhũng ra khỏi bộ máy chính quyền, nhất là trong các cơ quan, đơn vị có chức năng PCTN.

Tăng cường phối hợp với các cơ quan Kiểm toán, Công an, Viện kiểm sát nhân dân, Tòa án nhân dân trong công tác thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử các vụ việc tham nhũng.

Cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thể hiện tư tưởng nhất quán, kiên định và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác xây dựng Đảng, về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; việc vận dụng giá trị của cuốn sách để áp dụng vào thực tiễn trong hoạt động của ngành Thanh tra là rất cần thiết, mang lại hiệu quả lớn, thiết thực, góp phần xây dựng xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh.

* Giá trị lý luận và thực tiễn cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đối với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trên địa bàn huyện Hậu Lộc – thực trạng và giải pháp

(Đồng chí Hoàng Anh Tuấn, Bí thư Huyện ủy Hậu Lộc)

Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt coi trọng công tác đấu tranh phòng, chống tham ô, tham nhũng trong Đảng, Nhà nước. Người cho rằng tham ô, tham nhũng là “những căn bệnh nguy hiểm”, “là giặc nội xâm”, không chỉ gây thiệt hại về kinh tế, mà còn làm suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; làm suy yếu bộ máy của Đảng, Nhà nước; gây mất lòng tin của quần chúng nhân dân. Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn xác định phòng, chống tham nhũng, tiêu cực là “một cuộc đấu tranh gay go giữa cái tốt và cái xấu, cái cũ và cái mới, giữa đạo đức cách mạng là cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư và kẻ địch là tệ tham ô, lãng phí, quan liêu”, phải được tiến hành thường xuyên, kiên quyết, bền bỉ, nhằm mục đích xây dựng Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh.

Vào dịp kỷ niệm 93 năm thành lập Đảng (03/02/1930 – 03/02/2023), Ban Nội chính Trung ương phối hợp với Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật tuyển chọn, xuất bản, ra mắt cuốn sách “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Trên cơ sở kế thừa giá trị khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, bằng những lập luận chặt chẽ, logic, phân tích sâu sắc, chắt lọc, đúc kết thực tiễn phong phú, chân thực, với tinh thần kiên định, vững vàng, bản lĩnh và trọng trách người đứng đầu của Đảng, cuốn sách đã làm sáng rõ, có tính thuyết phục những vấn đề căn bản, quan trọng, về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Cuốn sách gồm ba phần, với hơn 600 trang và có 111 bức ảnh, trong đó có những bức ảnh lần đầu tiên được công bố. Phần thứ nhất, một số vấn đề rút ra từ thực tiễn công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam; gồm bài tổng quan Ðấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực: Một việc làm cần thiết, tất yếu; một xu thế không thể đảo ngược!; bốn bài phát biểu kết luận tại Hội nghị toàn quốc về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực các năm 2014, 2018, 2020, 2022; nội dung phát biểu kết luận tại các phiên họp Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và cuộc họp thường trực Ban Chỉ đạo do đồng chí làm Trưởng ban. Phần thứ hai gồm 14 bài viết, bài phát biểu tiêu biểu về xây dựng, chỉnh đốn Ðảng từ những năm đầu đổi mới (1986) đến nay và tám bài về rèn luyện đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, trong đó có những bài được viết từ thập kỷ 70 của thế kỷ trước. Phần thứ ba, tập hợp 96 ý kiến của các tầng lớp nhân dân, đại biểu Quốc hội và các chính khách, học giả nước ngoài ủng hộ và thể hiện niềm tin sâu sắc vào cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thể hiện tư tưởng nhất quán, kiên định và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác xây dựng Đảng, về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; nêu vấn đề gợi mở, định hướng và đưa ra nhiều giải pháp quan trọng. Lan tỏa tinh thần, quyết tâm, niềm tin như Tổng Bí thư khẳng định: “Phải có cái roi, cái đòn để anh không thể, không dám và không muốn tham nhũng”; và “Nếu ai cảm thấy cản trở, nhụt chí thì dẹp sang một bên cho người khác làm”, “Không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai”, “Kiên quyết, kiên trì, không dừng, không nghỉ”; mặc dù “Thật đau xót, nhưng không thể không làm, không có cách nào khác. Tất cả là vì sự nghiệp chung của Đảng, đất nước, nhân dân“; để”Công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng đã trở thành phong trào, xu thế, không thể đảo ngược; “Ai chả thích của, thích tiền, nhưng danh dự mới là điều thiêng liêng, cao quý nhất”.

Đồng chí Tổng Bí thư đã chỉ ra những bước tiến mới về nhận thức trong cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực: Từ chỗ, trước đây chủ yếu quan tâm đến tác hại trước mắt, về vật chất, thì hiện nay chúng ta quan tâm nhiều hơn đến tác hại tiềm ẩn, khôn lường của tệ tham nhũng, tiêu cực; trước đây chỉ tập trung vào khu vực nhà nước, các hành vi làm thất thoát tài sản nhà nước, thì nay mở rộng ra cả khu vực ngoài nhà nước; gắn đấu tranh chống tham nhũng với chống lãng phí; gắn chống tham nhũng với chống tiêu cực, đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân… Đặc biệt, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực thường xuyên được chấn chỉnh, uốn nắn từ trong suy nghĩ, nhận thức đến hành động, từ đó được tiến hành sâu rộng, từ sớm, từ xa, cả “ngọn” lẫn “gốc”.

CÔNG TÁC ĐẤU TRANH PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG, TIÊU CỰC TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HẬU LỘC – NHỮNG KẾT QUẢ BƯỚC ĐẦU, QUAN TRỌNG

Trong những năm qua công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực luôn được cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện và xem đây là cuộc đấu tranh – đấu tranh trong nội tâm, nhận thức, tư tưởng mỗi cán bộ, đảng viên. Ban Thường vụ Huyện ủy xác định đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, nên đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của Trung ương và của Tỉnh ủy, pháp luật về PCTN, pháp luật về tố cáo^[1]. Chỉ đạo các ngành, các cấp, đơn vị, địa phương tiếp tục tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về PCTN, tiêu cực gắn với việc thực hiện Kết luận số 01-KL/TW ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Trên cơ sở các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của Tỉnh ủy, pháp luật về PCTN, tiêu cực, Huyện ủy, UBND huyện đã kịp thời ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành để triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về PCTN^[2], với nội dung và giải pháp cụ thể để thực hiện phù hợp với từng ngành, cơ quan, đơn vị và địa phương.

Thực hiện Kế hoạch số 133-KH/TU, ngày 12/4/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về triển khai đợt sinh hoạt chính trị, tư tưởng sâu rộng về nội dung tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Ban Thường vụ Huyện ủy đã ban hành Kế hoạch số 123 KH/HU, ngày 19/4/2023, về tổ chức đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, mở Hội nghị học tập, nghiên cứu, quán triệt tác phẩm của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho cán bộ chủ chốt toàn huyện, đưa nội dung tác phẩm thành các nội dung trọng tâm, thường xuyên trong tài liệu Thông báo nội bộ hằng quý trong năm 2023 và những năm tiếp theo. Chỉ đạo UBND huyện và ngành chức năng mở chuyên trang, chuyên mục, đăng tải các tin, bài, phóng sự tuyên truyền nâng cao nhận thức về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; giới thiệu nội dung tác phẩm và những ghi nhận, đánh giá của các học giả, cán bộ, đảng viên, nhân dân trong huyện về nội dung tác phẩm. Ban Chỉ đạo 35 của huyện tổ chức các hình thức đấu tranh, phản bác luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực và công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, hệ thống chính trị. Có thể đánh giá những kết quả quan trọng bước đầu trên những mặt chủ yếu sau:

Thứ nhất,công tác tuyên truyền pháp luật nói chung và pháp luật về PCTN, tiêu cực nói riêng được các cấp, các ngành, đơn vị quan tâm thực hiện với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, phù hợp nội dung, đặc thù của cơ quan, đơn vị, địa phương như: tổ chức hội nghị tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước trong đó có pháp luật về PCTN; tuyên truyền qua hệ thống đài truyền thanh của huyện, các xã, thị trấn; thông qua đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên; thông qua tủ sách pháp luật ở cơ sở; qua việc tiếp công dân của các cơ quan, đơn vị,… Các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và Nhân dân trong công tác đấu tranh PCTN, tiêu cực. Trong năm 2022, cấp huyện, cấp xã đã tổ chức 92 hội nghị phổ biến, quán triệt về phòng, chống tham nhũng, công tác tiếp dân và xử lý đơn thư, với sự tham gia của 8.561 cán bộ, công chức, cấp phát 5.344 bộ tài liệu. Đài truyền thanh huyện, các xã, thị trấn tích cực viết bài, đưa tin tuyên truyền pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trên địa bàn huyện. 23/23 xã, thị trấn đều được trang bị tủ sách pháp luật, với trên 5.000 đầu sách; các cơ quan đơn vị, trường học đều có tủ sách pháp luật.

Thứ hai, việc công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đơn vị có chuyển biến tốt: Cấp ủy, chính quyền huyện đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo tăng cường thực hiện kỷ luật, kỷ cương hành chính, chấn chỉnh lề lối làm việc, nâng cao ý thức trách nhiệm trong thực thi công vụ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động công tác tại các cơ quan, đơn vị trên địa bàn huyện. Các cơ quan, đơn vị đã lãnh đạo, chỉ đạo ban hành quy chế làm việc, thực hiện chương trình công tác năm, quý, tháng đã ban hành. Việc bổ sung, hoàn thiện quy chế làm việc được chỉ đạo thường xuyên, bám sát chức năng, nhiệm vụ được giao của từng cơ quan, đơn vị, kịp thời khắc phục những sự chồng chéo; sắp xếp, bố trí, phân công rõ trách nhiệm của từng cán bộ, công chức, viên chức đảm bảo tính thống nhất, theo vị trí việc làm; gắn trách nhiệm của từng cá nhân, đơn vị trong thực thi nhiệm vụ, công vụ, bảo đảm cấp dưới phục tùng sự lãnh đạo, chỉ đạo và chấp hành nghiêm chỉnh các quyết định của cấp trên.

Thực hiện công khai trên cổng thông tin điện tử văn bản lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành đối với các lĩnh vực, lịch làm việc trong tuần, tháng, lịch tiếp công dân; công bố và công khai kết quả kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và PCTN; thực hiện công khai về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, công khai tài chính, ngân sách, danh mục đầu tư, xây dựng cơ bản, công tác cán bộ theo đúng quy định.

Thứ ba, xây dựng và thực hiện chế độ, định mức, tiêu chuẩn. Tiếp tục thực hiện chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí góp phần chống tham nhũng, mỗi cán bộ, công chức đã nhận thức được vai trò, trách nhiệm của mình trong việc thực hiện nhiệm vụ, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Tiếp tục thực hiện khoán chi văn phòng phẩm, việc sử dụng nguồn kinh phí để chi hỗ trợ các ngày lễ, tết, các hoạt động hiếu, hỷ, khen thưởng,… đều được công khai, minh bạch. Tiếp tục chỉ đạo thực hiện tốt các quy định về quản lý tài chính công, quy chế chi tiêu nội bộ, sử dụng tài sản công như: Chế độ công tác phí, chế độ in ấn phát hành văn bản, chế độ mua sắm,…

Thứ tư, thực hiện cơ chế, chính sách về công tác cán bộ: Trên cơ sở các văn bản qui định của Trung ương, tỉnh, BTV huyện tăng cường chỉ đạo các cấp ủy đảng thực hiện nghiêm túc các quy định về quản lý cán bộ, công chức, viên chức; công tác tuyển dụng viên chức, điều động, bổ nhiệm, luân chuyển, thuyên chuyển và chế độ nghỉ hưu đảm bảo đúng quy định. Việc quản lý và sử dụng cán bộ, công chức, viên chức, quỹ tiền lương được thực hiện chặt chẽ, kịp thời, đúng quy định, đảm bảo quyền lợi của cán bộ, công chức, viên chức, không có khiếu nại, tố cáo.

Các tổ chức cơ sở đảng, cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm túc các quy định về chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp, đạo đức công vụ, quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong các cơ quan, đơn vị thuộc huyện góp phần xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, trách nhiệm, phục vụ và thân thiện; đề cao ý thức, trách nhiệm của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong ứng xử, giải quyết công việc với tổ chức, công dân và xã hội. 23/23 xã, thị trấn đã triển khai xây dựng mô hình “Chính quyền thân thiện, vì Nhân dân phục vụ” lấy người dân làm trung tâm để thực hiện nhiệm vụ, công vụ được giao.

Thứ năm, kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị. Thực hiện Nghị định 130/2020/NĐ-CP, ngày 30/10/2020 của Chính phủ; các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của Tỉnh ủy, Thanh tra tỉnh về việc tổ chức thực hiện các quy định về kiểm soát tài sản, thu nhập, Huyện ủy, UBND huyện đã triển khai thực hiện nghiêm các văn bản quy định của pháp luật, văn bản hướng dẫn thực hiện công tác kê khai, kiểm soát tài sản, thu nhập tới các cơ quan, đơn vị, các đối tượng thuộc diện phải kê khai tài sản, thu nhập. Việc tổ chức kê khai, công khai đảm bảo kịp thời, đúng quy định; thường xuyên đôn đốc, yêu cầu Thủ trưởng các cơ quan, đơn vị chỉ đạo các đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập thực hiện các phương thức kê khai, công khai tài sản, thu nhập và nộp bản kê khai tài sản, thu nhập theo quy định.

Kết quả kê khai tài sản, thu nhập năm 2022 trên địa bàn huyện đã có 48/48 cơ quan, đơn vị kê khai (đạt 100%); có 255/255 cán bộ lãnh đạo, quản lý thuộc diện Ban Thường vụ Huyện ủy quản lý thực hiện kê khai, công khai theo quy định. Toàn bộ bản kê khai tài sản thu nhập lần đầu đã được bàn giao đến cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập theo quy định. Qua việc kê khai tài sản thu nhập nhận thấy nguồn thu nhập chính của cán bộ đều phụ thuộc vào chế độ tiền lương của Nhà nước, tài sản chủ yếu kê khai là thửa đất đang sử dụng làm nhà ở; các đối tượng thuộc diện phải kê khai chưa có biểu hiện gì thiếu trung thực trong việc kê khai. Trong thời gian qua, không có trường hợp nào phải xác minh tài sản thu nhập cũng như xử lý vi phạm quy định về minh bạch tài sản, thu nhập.

Thứ sáu, cải cách hành chính, nhất là thủ tục hành chính; chấp hành kỷ luật, kỷ cương, lề lối làm việc; ứng dụng khoa học công nghệ trong quản lý, điều hành và thanh toán không dùng tiền mặt. Tiếp tục chỉ đạo thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXVII, nhiệm kỳ 2020 – 2025 về “Tiếp tục cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, trọng tâm là cải cách hành chính, gắn với tăng cường kỷ luật, kỷ cương đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ”. Lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác CCHC, nâng cao hiệu lực, hiệu quản lý của các cấp ủy đảng, chính quyền; chỉ đạo nâng cao chất lượng, hiệu quả trong thực thi công vụ và thực hiện quy chế làm việc gắn với kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm.

Thực hiện rà soát, sắp xếp đội ngũ cán bộ theo hướng CCHC; duy trì nghiêm quy chế làm việc, không ngừng đổi mới phương pháp chỉ đạo, điều hành, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu. Kiểm tra việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính, trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ công vụ tại các xã, thị trấn; các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp của huyện^[3]. Qua kiểm tra đã chỉ ra những thiếu sót trong công tác CCHC tại bộ phận một cửa huyện và một số xã, thị trấn; đã tổ chức hội nghị chấn chỉnh rút kinh nghiệm và ban hành văn bản yêu cầu các đơn vị khẩn trương khắc phục các tồn tại, hạn chế để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động.

Tiếp tục tăng cường ứng dụng phần mềm quản lý văn bản và điều hành TD Office để chuyển văn bản trên môi trường mạng (không dùng văn bản giấy) trong nội bộ cơ quan và giữa các cơ quan; năm 2022, triển khai cấp phát 108 thiết bị ký số cho 35 tổ chức và 73 cá nhân (lãnh đạo); sử dụng thư điện tử công vụ cho 100% cán bộ, công chức, viên chức.

Thứ bảy, thực hiện nghiêm các quy định, giải pháp phòng, chống suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đối với công tác tư tưởng; nâng cao chất lượng bộ máy, cán bộ làm công tác tư tưởng các cấp; đấu tranh có hiệu quả với chiến lược “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, tạo cho cán bộ, đảng viên sức đề kháng cao, đủ sức chống lại “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, không rơi vào bẫy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Phát huy vai trò chủ động, tự giác của bản thân cán bộ, đảng viên trong việc rèn luyện, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống.

Thứ tám, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các vụ việc tham nhũng, tiêu cực. Hằng năm, Huyện ủy, UBND huyện chỉ đạo xây dựng kế hoạch và thực hiện các cuộc kiểm tra, giám sát, thanh tra tại các địa phương, đơn vị, trong đó có nội dung thanh tra trách nhiệm của người đứng đầu trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và công tác PCTN; chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn, các cơ quan, đơn vị chủ động, tăng cường công tác tự kiểm tra tại đơn vị mình trong việc thực hiện nhiệm vụ của cán bộ, công chức, viên chức nhằm nâng cao tinh thần, trách nhiệm trong quản lý, kịp thời xử lý các trường hợp khi phát hiện có dấu hiệu tham nhũng. Qua công tác tự kiểm tra nội bộ năm 2022 trên địa bàn huyện không phát hiện vụ việc tham nhũng.

Đã tiến hành kiểm tra 68 tổ chức đảng cấp dưới và 73 đảng viên; giám sát 30 tổ chức đảng và 72 đảng viên. Qua công tác kiểm tra, giám sát, giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân năm 2022 chưa phát hiện vụ việc tham nhũng. Năm 2022, các cấp ủy, tổ chức đảng đã thi hành kỷ luật 38 đảng viên, trong đó, không có trường hợp kỷ luật về tham nhũng, tiêu cực, sai phạm về kinh tế, về suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống.

Thứ chín, tiến hành thường xuyên, nghiêm túc việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo liên quan đến kê khai tài sản, thu nhập; xác minh tài sản thu nhập. Huyện thực hiện nghiêm việc tiếp công dân, tiếp nhận xử lý đơn thư, khiếu nại, tố các của công dân; 100% vụ, việc được giải quyết đảm bảo đúng thời hạn quy định. Năm 2022, các cấp, các ngành trong huyện đã tiếp 6.513 cuộc, với 6.888 lượt; cấp xã tiếp 4.008 cuộc với 4.132 lượt người; toàn huyện tiếp nhận 388 đơn thư phản ánh, kiến nghị, khiếu nại, tố cáo. Quá trình giải quyết đảm bảo đúng trình tự thủ tục, được nhân dân đồng tình, hạn chế tình trạng tái khiếu, tái tố.

Từ năm 2021 đến nay, không phát hiện trường hợp người tố cáo bị trả thù, trù dập và không phát sinh yêu cầu bảo vệ người tố cáo. Các cơ quan, tổ chức, đơn vị liên quan thực hiện tốt công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC và bảo vệ người tố cáo như: Bảo vệ bí mật thông tin của người tố cáo trong quá trình nhận, chuyển đơn tố cáo, giải quyết tố cáo,… Việc phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức, đơn vị trong quá trình tiếp công dân, xử lý phản ánh kiến nghị, giải quyết KNTC và bảo vệ người tố cáo đảm bảo chặt chẽ, qua đó giúp việc bảo vệ người tố cáo bảo đảm hiệu quả, không lộ, lọt họ tên, địa chỉ, bút tích và các thông tin cá nhân khác của người tố cáo; phòng, ngừa, ngăn chặn các hành vi trả thù, trù dập người tố cáo.

Với những giải pháp quyết liệt, huyện Hậu Lộc đã ngăn chặn kịp thời nhiều biểu hiện tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; thắt chặt chi tiêu, nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn ngân sách Nhà nước trong mọi lĩnh vực và các hoạt động của cơ quan, đơn vị.

Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện, công tác PCTN, tiêu cực trên địa bàn huyện Hậu Lộc cũng còn một số khó khăn, vướng mắc, hạn chế cần được khắc phục trong thời gian tới. Việc tổ chức quán triệt và triển khai thực hiện nghị quyết của Trung ương, Luật pháp nhà nước và các văn bản của cấp trên về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có nơi chưa thường xuyên. Một bộ phận cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và Nhân dân nhận thức về mục đích, ý nghĩa tác dụng của công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực chưa thật đầy đủ, sâu sắc nên chưa tạo được sự chuyển biến mạnh mẽ trong tổ chức thực hiện. Việc triển khai các biện pháp phòng ngừa tham nhũng, tiêu cực ở một số địa phương, cơ quan, đơn vị còn hạn chế; một số đơn vị chưa xây dựng được quy chế chi tiêu nội bộ; thực hiện văn hóa công sở, quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp trong công chức, viên chức ở một số cơ quan, đơn vị chưa được thực hiện nghiêm túc; một bộ phận công chức thiếu về tinh thần trách nhiệm trong thực thi nhiệm vụ. Công tác quản lý nhà nước về đất đai còn bất cập, sai phạm còn xảy ra ở một số xã; việc giải toả đền bù đất cho dân, bàn giao mặt bằng cho các dự án còn chậm tiến độ. Trong đầu tư xây dựng cơ bản một số công trình: hồ sơ lưu trữ thiếu đầy đủ, áp giá vật liệu không đúng tại thời điểm; tiến độ thi công, quyết toán công trình chậm, dẫn đến nợ đọng. Công tác thanh tra, kiểm tra trên các lĩnh vực trọng tâm chưa tiến hành thường xuyên; việc thực hiện kết luận sau thanh tra, kiểm tra và xử lý một số trường hợp vi phạm chưa kiên quyết, kéo dài nên tác dụng giáo dục, ngăn ngừa vi phạm còn hạn chế.

NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP CÔNG TÁC ĐẤU TRANH PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG, TIÊU CỰC TRONG THỜI GIAN TỚI

Có thể khẳng định, PCTN là một lĩnh vực công tác luôn thu hút được sự quan tâm đặc biệt của xã hội, thể hiện sự tin tưởng của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, như lời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từng khẳng định: “Công tác PCTN, lãng phí, tiêu cực đã trở thành phong trào, xu thế, được nhân dân đồng tình, đánh giá cao”. Để công cuộc đấu tranh PCTN hiệu quả, các cấp ủy, tổ chức Đảng, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương của huyện tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, mạnh mẽ, đồng bộ với quyết tâm cao, trong đó tập trung vào một số giải pháp trọng tâm như sau:

Một là, cần chú trọng công tác tuyên truyền về PCTN gắn với thực hiện Kết luận số 01 về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) Về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Đưa việc tuyên truyền, giới thiệu tác phẩm, nội dung cốt lõi và giá trị tác phẩm vào trong sinh hoạt của cấp ủy, sinh hoạt chi bộ hằng tháng, sinh hoạt chuyên đề của từng chi bộ và tuyên truyền rộng rãi trong các tầng lớp nhân dân. Tổ chức các buổi tọa đàm khoa học về chủ đề và nội dung tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh ”; các hình thức sáng tạo, hiệu quả khác phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, cơ quan, đơn vị. Tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm, kiên trì xây dựng văn hóa tiết kiệm, liêm chính, không tham nhũng, tiêu cực trong đội ngũ cán bộ, đảng viên; đề cao sự gương mẫu, quyết liệt, nói đi đôi với làm và làm đi đôi với nói của người đứng đầu và tập thể lãnh đạo các cấp, các ngành, cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Hai là, quán triệt tinh thần mà đồng chí Tổng Bí thư đã nhấn mạnh: Các tổ chức đảng và đảng viên phải đoàn kết, thống nhất, thông suốt, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với quyết tâm cao, nỗ lực lớn, nói đi đôi với làm; “cái cần nhất lúc này là sự tự giác, sự thống nhất cao về ý chí và hành động, là tổ chức thực hiện”. Đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực không chỉ là tuyên ngôn, mà đã trở thành quyết tâm chính trị và hành động thực tế. Khắc phục tình trạng “trên nóng, dưới lạnh”. Thực hiện nghiêm các nghị quyết, kết luận, chỉ thị của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng đối với công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực; chỉ đạo, đôn đốc các cấp ủy tiếp tục rà soát, xác định rõ những khâu, những lĩnh vực còn tiềm ẩn mất ổn định, dễ nảy sinh tiêu cực, tham nhũng, lãng phí để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai các giải pháp phòng ngừa.

Ba là, siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính,tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, kiểm toán để phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi tham nhũng, tiêu cực. Đẩy mạnh điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án; phát hiện sớm, xử lý kịp thời, nghiêm minh và công khai các vụ việc, vụ án tham nhũng, qua đó nâng cao tính cảnh tỉnh, răn đe. Để “không dám” tham nhũng, cần có cơ chế răn đe, trừng trị nghiêm khắc. Chủ động phát hiện, xử lý nghiêm minh từ trên xuống dưới, không có vùng cấm, vùng trống, không có ngoại lệ, không có đặc quyền, bất kể người đó là ai. Tập trung xử lý dứt điểm nhiều vụ việc phức tạp, kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ. Tiến hành đồng bộ giữa thi hành kỷ luật Đảng với kỷ luật hành chính của Nhà nước, kỷ luật của đoàn thể và xử lý hình sự. Trong đó, kỷ luật của Đảng thực hiện trước, tạo tiền đề để xử lý kỷ luật hành chính, kỷ luật của đoàn thể và xử lý hình sự; kỷ luật của Đảng nghiêm hơn xử lý theo pháp luật.

Đưa nội dung PCTN và kiểm tra, rà soát các cuộc thanh tra kinh tế – xã hội, việc thực hiện các kiến nghị của cơ quan Thanh tra, Kiểm toán Nhà nước vào chương trình kiểm tra, giám sát hằng năm của cấp ủy. Chú trọng kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực trong công tác tổ chức, cán bộ; kiểm tra, giám sát cán bộ, đảng viên có biểu hiện tham nhũng, nhiều đơn thư phản ánh, tố cáo tham nhũng; cán bộ có dấu hiệu suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; kiểm tra, thanh tra việc thực hiện các quy định pháp luật về bảo vệ người tố cáo; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm những cán bộ, đảng viên sai phạm, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong Đảng và bộ máy Nhà nước.

Bốn là, thực hiện cải cách hành chính quyết liệt hơn, chú trọng rà soát, đơn giản hóa, công khai thủ tục hành chính, mở rộng các lĩnh vực cung cấp dịch vụ công trực tuyến; công khai, minh bạch, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận thông tin và giám sát việc thực thi công vụ của cán bộ, công chức, viên chức; xây dựng kế hoạch và thực hiện việc chuyển đổi vị trí công tác hằng năm, điều chuyển vị trí công tác đối với cán bộ, công chức, viên chức không hoàn thành nhiệm vụ, mức độ hài lòng của người dân không cao, uy tín giảm sút. Thực hiện nghiêm túc, đầy đủ việc kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn và PCTN trong doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài Nhà nước theo đúng quy định của Luật PCTN năm 2018.

Năm là, tiếp tục củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của các cơ quan, đơn vị có chức năng phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, trước hết là thanh tra, kiểm tra, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án. Phát huy đầy đủ vai trò, trách nhiệm của các cơ quan dân cử, đại biểu dân cử, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị – xã hội, xã hội – nghề nghiệp, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân trong phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

[1] Quy định số 11-QĐi/TW, ngày 18/02/2019 của Bộ Chính trị; Quy định số 205-QĐ/TW, ngày 23/9/2019 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền; Kết luận số 21-KL/TW ngày 25/5/2012 của Hội nghị Trung ương 5 khóa XI về tăng cường lãnh đạo của Đảng với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí; Chỉ thị số 27-CT/TW, ngày 10/01/2019 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo vệ người phát hiện, tố giác, người đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; Chỉ thị số 33-CT/TW, ngày 03/01/2014 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với việc kê khai và kiểm soát việc kê khai tài sản; Chỉ thị số 21-CT/TW, ngày 21/12/2012 của Ban Bí thư về “đẩy mạnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”; Chỉ thị số 50-CT/TW, ngày 07/12/2015 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng; Kết luận số 05-KL/TW ngày 03/6/2021 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 50-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XI) trong công tác phát hiện, xử lý vụ việc, vụ án tham nhũng; Thông báo kết luận số 12-TB/TW, ngày 06/4/2022 của Bộ Chính trị về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCTN, tiêu cực.

Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018; Nghị định số 59/2019/NĐ-CP, ngày 01/7/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật PCTN; Nghị định số 130/2020/NĐ-CP, ngày 30/10/2020 của Chính phủ về kiểm soát tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị; Luật Tố cáo 2013; Nghị định số 31/2019/NĐ-CP, ngày 10/4/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp tổ chức thi hành Luật Tố cáo…

[2] Kế hoạch số 12-KH/HU, ngày 21/01/2021 về phòng, chống tham nhũng năm 2021; Kế hoạch số 51-KH/HU, ngày 27/01/2022 về phòng, chống tham nhũng năm 2022; Kế hoạch số 106-KH/HU, ngày 06/02/2023 về thực hiện công tác PCTN, tiêu cực năm 2023; Công văn số 337-CV/HU, ngày 16/3/2022 về việc thực hiện Kết luận của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Trưởng BCĐ Trung ương về PCTN; Công văn số 355-CV/HU, ngày 13/4/2022 về việc tăng cường lãnh đạo, tham mưu đối với công tác tư pháp, nội chính, phòng chống tham nhũng, tiêu cực; Công văn số 396-CV/HU, ngày 08/7/2022 về việc triển khai thực hiện Thông báo Kết luận số 12-TB/TW, ngày 06/4/2022 của Bộ Chính trị về tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCTN, tiêu cực; Công văn số 456-CV/HU, ngày 03/10/2022 về việc rà soát các cuộc thanh tra kinh tế – xã hội và thực hiện các kiến nghị của Kiểm toán nhà nước; Công văn số 483-CV/HU, ngày 28/11/2022 về kê khai tài sản, thu nhập của cán bộ năm 2022; Công văn số 580-CV/HU, ngày 25/5/2023 về việc triển khai thực hiện Thông báo kết luận số 222-TB/VPTU…

UBND huyện ban hành: Kế hoạch số 208/KH-UBND, ngày 03/12/2021 về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2022; Kế hoạch số 02/KH-UBND, ngày 10/12/2021 về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng năm 2022; Kế hoạch số 58/KH-UBND, ngày 04/3/2022 về tuyên truyền, phổ biến pháp luật về phòng, chống tham nhũng trên địa bàn huyện Hậu Lộc năm 2022; Kế hoạch số 35/KH-UBND, ngày 10/02/2022 về theo dõi thi hành pháp luật trên địa bàn huyện Hậu Lộc năm 2022; Công văn số 3224/UBND-TTHL, ngày 14/12/2022 về việc hướng dẫn kê khai tài sản, thu nhập năm 2022,…

[3] Kế hoạch số 31/KH-UBND ngày 27/01/2022, về việc kiểm tra việc thực hiện kỷ luật, kỷ cương trong các cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn huyện Hậu Lộc năm 2022; Kế hoạch số 33/KH-UBND, ngày 31/01/2022 của UBND huyện về kế hoạch kiểm tra công tác cải cách hành chính năm 2022; Quyết định 226/QĐ-UBND, ngày 27/01/2022 về việc kiểm tra kỷ luật, kỷ cương hành chính; Quyết định 309/QĐ-UBND, ngày 17/02/2022 về việc kiểm tra công tác CCHC; Quyết định số 296/QĐ-UBND, ngày 16/02/2022 về việc thành lập Ban Chỉ đạo đẩy mạnh cải cách hành chính, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh huyện Hậu Lộc; Công văn số 1250/UBND-NV ngày 30/5/2022 về việc tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Đề án văn hóa công vụ và tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp trên địa bàn huyện năm 2022,…

* Giá trị lý luận và thực tiễn cuốn sách của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong việc triển khai thực hiện có hiệu quả mọi chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước thành hiện thực sinh động trên địa bàn huyện Quan Sơn: Thực trạng và giải pháp

(Đồng chí Lương Thị Hạnh, Bí thư Huyện ủy Quan Sơn)

Tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” tổng kết thực tiễn chặng đường 10 năm từ khi Ban Chấp hành Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được thành lập, trực thuộc Bộ Chính trị, do đồng chí Tổng Bí thư làm Trưởng ban. Tác phẩm trình bày về những vấn đề đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở tầm lý luận, làm rõ tư duy lý luận của Đảng trong lĩnh vực này; cung cấp cơ sở khoa học để nhận thức đúng về bản chất tình trạng tham nhũng, tiêu cực; phương pháp để xác định và thực hiện đúng công việc mà toàn Đảng, toàn dân đang kiên quyết, kiên trì triển khai; đồng thời, cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn để phản bác mạnh mẽ, hiệu quả các luận điệu xuyên tạc của các thế lực phản động, thù địch.

Với ý nghĩa, giá trị của tác phẩm, Huyện ủy Quan Sơn đã ban hành kế hoạch số 145-KH/HU, ngày 20/4/2023, chỉ đạo triển khai học tập, nghiên cứu tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng với 557 đại biểu tham gia tại 13 điểm cầu trên toàn huyện (01 điểm cầu tại huyện, 12 điểm cầu tại 12 xã, thị trấn). Sau khi học tập, nghiên cứu, các tập thể, cá nhân đều xây dựng kế hoạch hành động phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị và theo vị trí, chức danh để thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị của mình tại cơ quan, đơn vị. Các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị tổ chức hội nghị cấp ủy, sinh hoạt chi bộ định kỳ, sinh hoạt chi bộ chuyên đề, phổ biến, giới thiệu tác phẩm, thảo luận nội dung cốt lõi của tác phẩm, tổ chức tọa đàm về nội dung tác phẩm phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, cơ quan, đơn vị.

Quan Sơn là huyện miền núi cao của tỉnh Thanh Hóa cách thành phố Thanh Hóa 150km, có 84km đường biên giới tiếp giáp với hai huyện Sầm Tớ và Viêng Xay của tỉnh Hủa Phăn, nước CHDCND Lào; có tổng diện tích tự nhiên 92.662,43ha, trong đó đất rừng lâm nghiệp 79.883,92ha, chiếm 86%; có 12 đơn vị hành chính với 94 bản, khu phố và 6 xã biên giới, có 02 xã đặc biệt khó khăn và 9 bản, khu phố đặc biệt khó khăn. Dân số 41.338 người, chủ yếu 4 dân tộc (Thái, Mường, Kinh, Mông) cùng sinh sống. Đảng bộ huyện Quan Sơn có 4.204 đảng viên, sinh hoạt tại 31 đảng bộ, chi bộ trực thuộc. Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, huyện Quan Sơn luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành. Cán bộ, đảng viên và Nhân dân luôn đồng thuận, tích cực ủng hộ và thực hiện chủ trương, nghị quyết của cấp ủy, sự chỉ đạo, điều hành của chính quyền.

Để hoàn thành các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ VI, nhiệm kỳ 2020 – 2025, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Huyện ủy đã ban hành 05 nghị quyết chuyên đề, 01 kết luận, 03 chương trình hành động. Kết quả sơ kết nửa nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ VI, nhiệm kỳ 2020 – 2025, trong 27 chỉ tiêu có 07 chỉ tiêu[1] dự báo vượt kế hoạch đề ra. Có 05 chỉ tiêu[2] dự báo phải nỗ lực, phấn đấu cao để hoàn thành kế hoạch. Để thực hiện thành công các chỉ tiêu, nhiệm vụ của Đại hội đã đề ra, trong thời gian tới, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân các dân tộc của huyện sẽ tiếp tục thực hiện đồng bộ các nhóm giải pháp theo Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ VI, nhiệm kỳ 2020 – 2025; các nghị quyết, chỉ thị, chương trình, kế hoạch, đề án đã ban hành, trong đó cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp sau đây:

Về kinh tế

Tiếp tục đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng chuỗi giá trị, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả. Tận dụng có hiệu quả vùng nguyên liệu cây đặc sản của Quốc gia (vầu, luồng) đã được chứng chỉ rừng cấp quốc tế FSC để thu hút doanh nghiệp đầu tư chế biến nguyên liệu tại chỗ, bao tiêu sản phẩm đầu ra, nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ rừng, làm giàu từ rừng, bảo vệ môi trường sinh thái. Tập trung phát triển các sản phẩm chủ lực, tiềm năng, có lợi thế của huyện là tre, luồng, vầu và các sản phẩm từ tre, luồng, vầu; tiếp tục kêu gọi thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp nông thôn; Thực hiện các giải pháp quản lý, bảo vệ và phát triển rừng bền vững, thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống cháy rừng, phấn đấu duy trì tỷ lệ che phủ rừng hằng năm trên 89%. Tiếp tục tăng cường công tác chỉ đạo thực hiện xây dựng nông thôn mới; phát huy nguồn lực trong nhân dân, thực hành tiết kiệm, đầu tư chỉnh trang khu dân cư, xây dựng nếp sống văn minh theo quy ước, hương ước thôn, bản; thu hút nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng đồng bộ; thực hiện các giải pháp để khắc phục một số chỉ tiêu khó thực hiện, như: Tỷ lệ hộ nghèo, nước sạch, tỷ lệ lao động qua đào tạo, sổ khám bệnh điện tử cho Nhân dân,… góp phần hoàn thành kế hoạch xây dựng nông thôn mới đến năm 2025.

Tiếp tục thu hút các doanh nghiệp để đầu tư chế biến về lâm sản, nhất là chế biến vầu, nứa, luồng tại 2 cụm công nghiệp Trung Hạ – Trung Xuân và Sơn Điện. Duy trì, phát triển nghề dệt thổ cẩm truyền thống để hình thành một số làng nghề tại Sơn Điện, Na Mèo,… gắn với phát triển du lịch cộng đồng. Tiếp tục tranh thủ các nguồn vốn đầu tư của trung ương, của tỉnh để đầu tư phát triển hạ tầng giao thông, thủy lợi, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, thương mại, dịch vụ. Tăng cường đấu mối, phối hợp, kêu gọi các nguồn lực từ Trung ương, tỉnh để được quan tâm đầu tư sớm hoàn thiện kết cấu hạ tầng trọng điểm. Khai thác hiệu quả các chính sách của Chính phủ và của tỉnh trong phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới; hỗ trợ sản xuất, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ, thương mại.

Tiếp tục đầu tư nâng cấp các chợ truyền thống tại xã Trung Hạ, Sơn Hà, Tam Thanh, Na Mèo và hình thành mạng lưới một số chợ nhỏ dọc tuyến quốc lộ 217 để thúc đẩy giao thương. Phát triển dịch vụ du lịch ở một số danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử trên địa bàn huyện như: Du lịch sinh thái rừng, địa danh động Bo Cúng (bản Chanh, xã Sơn Thủy); thác bản Nhài (xã Sơn Điện); động Nang Non (khu Păng, thị trấn Sơn Lư); suối nước nóng bản Khạn (xã Trung Thượng); cửa khẩu Quốc tế Na Mèo để tạo môi trường phát triển kinh tế du lịch trên địa bàn huyện. Hợp tác phát triển du lịch giữa Quan Sơn và huyện Viêng Xay (Lào) để kết nối tuyến hành lang du lịch.

Về văn hóa – xã hội

Nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động văn hóa, thực hiện tốt các nhiệm vụ thông tin, tuyên truyền; chú trọng đến việc duy trì, nâng cao chất lượng bản văn hóa, cơ quan văn hóa; bảo tồn, kế thừa và phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử và truyền thống các dân tộc; huy động các nguồn lực để bổ sung các thiết chế văn hóa ở cơ sở; ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin, nâng cao chất lượng cung cấp và giải quyết thủ tục hành chính trên môi trường điện tử; huy động các nguồn lực để đầu tư, xây dựng hệ thống truyền thanh thông minh; tập trung chỉ đạo công tác chuyển đổi số trên địa bàn huyện.

Tăng cường công tác khám và chữa bệnh cho nhân dân và tăng cường đội ngũ cán bộ y tế xã, bản. Thực hiện tốt chính sách dân số, kế hoạch hóa gia đình, ngăn ngừa mất cân bằng giới tính. Đẩy mạnh tuyên truyền, vận động và giáo dục về dân số, kế hoạch hóa gia đình nhất là với đối tượng vị thành niên, thanh niên. Quản lý chặt chẽ các hoạt động khám chữa bệnh tư nhân, thị trường thuốc chữa bệnh, đẩy mạnh công tác bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, tăng cường các biện pháp phòng ngừa, kiểm soát dịch bệnh. Thực hiện các giải pháp vận động, tuyên truyền Nhân dân tham gia bảo hiểm y tế, phấn đấu đến năm 2025 đạt tỷ lệ 97%.

Đẩy mạnh công tác giảm nghèo bền vững, giảm tỷ lệ hộ nghèo đến năm 2025 xuống dưới mức bình quân của khu vực miền núi; tập trung các nguồn lực thực hiện tốt công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm; giảm tỷ lệ lao động nông nghiệp trong tổng số lao động hiện có; thường xuyên làm tốt chính sách an sinh xã hội, chính sách dân tộc; tăng cường hiệu quả sử dụng nguồn vốn tín dụng, vốn NHCSXH; thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách an sinh xã hội, các chế độ, chính sách dân tộc và tôn giáo.

Về quốc phòng – an ninh và đối ngoại

Tiếp tục củng cố quốc phòng, xây dựng khu vực phòng thủ vững mạnh; nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu của lực lượng vũ trang trong tình hình mới; xây dựng lực lượng thường trực, lực lượng dự bị động viên vững mạnh về chính trị, tư tưởng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; thực hiện tốt nhiệm vụ công tác tuyển quân, tuyển sinh quân sự hằng năm theo chỉ tiêu tỉnh giao; tiếp tục thực hiện tốt nhiệm vụ phòng chống thiên tai, dịch bệnh, phòng thủ dân sự; bồi dưỡng, đổi mới nâng cao chất lượng công tác tham mưu của BCH Quân sự xã, thị trấn.

Lực lượng công an thực hiện tốt công tác bảo đảm an ninh chính trị, an ninh xã hội, an ninh tôn giáo; tăng cường đấu tranh, trấn áp các loại tội phạm, như tội phạm về ma túy, trộm cắp tài sản, tín dụng đen; triển khai đồng bộ các biện pháp bảo đảm an toàn giao thông, phòng chống cháy nổ; đẩy mạnh đấu tranh trấn áp các loại tội phạm trên địa bàn, nhất là tại các khu vực trọng điểm; thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; phối hợp xây dựng trụ sở làm việc công an các xã trên địa bàn huyện.

Tiếp tục duy trì mối quan hệ đoàn kết hữu nghị giữa 3 huyện Quan Sơn – Viêng Xay – Sầm Tớ, hợp tác phát triển kinh tế – xã hội, giữ vững quốc phòng – an ninh biên giới. Thực hiện tốt Kế hoạch số 278/KH-UBND, ngày 14/12/2021 của UBND tỉnh Thanh Hóa giữa huyện Quan Sơn với thành phố Sầm Sơn và huyện Yên Định.

Về công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị

Đổi mới phương thức lãnh đạo của cấp ủy và các tổ chức Đảng. Tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020 – 2025; các nghị quyết, kết luận, chỉ thị… của Trung ương, của tỉnh. Tăng cường kỷ cương, kỷ luật, giữ vững đoàn kết thống nhất trong Đảng, nâng cao uy tín của Đảng trong các tầng lớp Nhân dân. Phát huy vai trò của người đứng đầu cấp ủy trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao. Phát huy dân chủ, thực hiện nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân chủ và chế độ tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt Đảng. Lãnh đạo, chỉ đạo các cấp ủy, chính quyền phát huy mạnh mẽ vai trò trong chỉ đạo, điều hành thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội phấn đấu hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu đã đề ra.

Nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị tư tưởng, công tác thông tin, tuyên truyền, tạo chuyển biến về nhận thức và hành động của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân. Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác quán triệt, triển khai, tổ chức thực hiện, sơ kết, tổng kết các nghị quyết, chỉ thị và các chủ trương của Đảng, Nhà nước. Tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện hiệu quả Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị (khóa XIII). Đẩy mạnh tuyên truyền các điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt, cách làm hay, mô hình sản xuất hiệu quả để nhân rộng trong thực tiễn. Chỉ đạo nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị; đổi mới, nâng cao chất lượng các kỳ sinh hoạt báo cáo viên, đội ngũ báo cáo viên. Tăng cường hoạt động của Ban Chỉ đạo 35 cấp huyện về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, thông tin xấu, độc trên không gian mạng.

Tiếp tục đổi mới công tác tổ chức, cán bộ, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng và đảng viên. Thực hiện Kết luận số 934-KL/TU, ngày 05/9/2022 của Tỉnh ủy Thanh Hóa về “xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp đủ phẩm chất, năng lực, uy tín và ngang tầm nhiệm vụ”. Trên cơ sở rà soát, bổ sung, quy hoạch cán bộ quản lý các cấp, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, luân chuyển cán bộ để rèn luyện, thử thách trong thực tiễn, chuẩn bị một bước nguồn nhân sự các cấp, nhiệm kỳ 2025 – 2030, nhân sự bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp, nhiệm kỳ 2026 – 2031.

Nâng cao chất lượng, hiệu quả các cuộc kiểm tra, giám sát của cấp ủy, tổ chức đảng. Xây dựng và triển khai thực hiện chương trình giám sát hằng năm; thực hiện nghiêm túc Quy định số 22-QĐ/TW, ngày 28 tháng 7 năm 2021 của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng; Quy định số 37-QĐ/TW, ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương về những điều đảng viên không được làm; Quy định số 69-QĐ/TW, ngày 06/7/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên. Chú trọng kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy chế làm việc, nguyên tắc tập trung dân chủ; việc thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng các cấp.

Hệ thống dân vận từ huyện đến cơ sở tiếp tục nắm chắc tình hình, kịp thời tham mưu cho cấp ủy đảng, chính quyền lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết hiệu quả những mâu thuẫn, bức xúc trong Nhân dân; tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống dân vận, Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể các cấp gắn với thực hiện Kết luận số 610-KL/TU, ngày 20/9/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; triển khai thực hiện có hiệu quả mô hình “Chính quyền thân thiện, vì Nhân dân phục vụ”; đẩy mạnh phong trào thi đua “dân vận khéo”; củng cố, kiện toàn các ban chỉ đạo xây dựng cơ sở và thực hiện quy chế dân chủ; thường xuyên bồi dưỡng nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác dân vận từ huyện đến cơ sở.

Chính quyền các cấp bám sát tình hình thực tiễn của huyện, của địa phương, đơn vị tổ chức quản lý, điều hành, tập trung khắc phục những khó khăn, vướng mắc để các hoạt động kinh tế – xã hội được diễn ra thông suốt, hiệu quả, phấn đấu hoàn thành các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội đến cuối nhiệm kỳ; tăng cường quản lý Nhà nước trên các lĩnh vực; siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, nâng cao trách nhiệm trong tham mưu và việc thực hiện nhiệm vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành; tăng cường kết nối, trao đổi thông tin giữa chính quyền các cấp với Nhân dân và doanh nghiệp.

Đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của MTTQ, các đoàn thể chính trị – xã hội; phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước. Tập trung tuyên truyền, vận động đoàn viên, hội viên và các tầng lớp Nhân dân tham gia thực hiện thắng lợi các nghị quyết, chỉ thị của các cấp. Phát huy vai trò, vị thế của của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị – xã hội các cấp.

Tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực, góp phần xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là cẩm nang trong công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực – vấn đề cốt lõi để xây dựng Đảng và Nhà nước ta ngày càng trong sạch, vững mạnh; thể hiện phương châm kết hợp đồng bộ giữa “xây” và “chống”, giữa đẩy lùi và ngăn chặn từ sớm, từ xa; giữa xử lý nghiêm minh với phòng ngừa, giáo dục; giữa xây dựng Đảng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và cán bộ gắn liền với chống suy thoái về đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, giữa quyết tâm chính trị của người đứng đầu Đảng, của toàn Đảng và hệ thống chính trị với sự đồng thuận và ủng hộ của Nhân dân và bạn bè quốc tế. Tác phẩm là sự tổng kết thực tiễn phong phú rút ra từ những vấn đề có tính lý luận và các bài học kinh nghiệm quý để củng cố thêm bản lĩnh, sức mạnh và niềm tin, định hướng giải pháp thực hiện có hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong thời gian tới. Tác phẩm khẳng định thành tựu và ý nghĩa to lớn của công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong nhũng năm qua với vai trò của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng tiêu cực dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của đồng chí Tổng Bí thư, Trưởng ban Chỉ đạo, đã có nhiều cách làm hay, sáng tạo, khoa học, bài bản, chắc chắn, hiệu quả. Nhiều tư tưởng, quan điểm, phương châm chỉ đạo, nguyên tắc hành động, giải pháp cơ bản để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực do đồng chí Tổng Bí thư khởi xướng, chỉ đạo đã phát huy hiệu quả, được khẳng định qua thực tiễn, đã đúc kết, rút ra những bài học kinh nghiệm quý, có giá trị cả về lý luận và thực tiễn, trong đó, nhiều nội dung đã được cụ thể hóa, thể chế hóa thành các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Tác phẩm cho thấy sự nhất quán giữa nói và làm; sự kiên trì đấu tranh không ngưng nghỉ; sự thống nhất giữa những nung nấu nhiều năm và hành động quyết liệt trong đấu tranh với tham nhũng, tiêu cực của đồng chí Tổng Bí thư để xây dựng, chỉnh đốn Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh; cho thấy tầm nhìn, sự nhất quán cùng những trăn trở, suy nghĩ của đồng chí Tổng Bí thư để có các biện pháp, giải pháp đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực có hiệu quả. Tác phẩm khẳng định niềm tin, sự đồng tình, ủng hộ, cổ vũ của các tầng lớp nhân dân, đại biểu Quốc hội, chính khách, học giả nước ngoài với quyết tâm của Đảng và những chỉ đạo hiệu quả của đồng chí Tổng Bí thư trong công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam.

Từ giá trị lý luận và thực tiễn cuốn sách của Tổng Bí thư, huyện Quan Sơn tiếp tục vận dụng sáng tạo, có hiệu quả trong việc triển khai thực hiện các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước thành hiện thực sinh động trên địa bàn huyện Quan Sơn, góp phần thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ VI, nhiệm kỳ 2020 – 2025 đề ra.

[1]. Đó là: (1) Tỷ lệ tăng thu ngân sách hằng năm; (2) Tốc độ tăng dân số bình quân hàng năm; (3) Tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia năm 2025; (4) Tỷ lệ xã, thị trấn, cơ quan, đơn vị đạt tiêu chí kiểu mẫu theo lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh năm 2025; (5) Tỷ lệ che phủ rừng năm 2025; (6) Tổng số đảng viên mới kết nạp thời kỳ 2021 – 2025; (7) Tỷ lệ tổ chức cơ sở đảng hoàn thành tốt nhiệm vụ bình quân hằng năm. Có 15 chỉ tiêu dự báo đạt kế hoạch.

[2]. Đó là: (1) Giá trị sản xuất; (2) Thu nhập bình quân đầu người/năm đến năm 2025; (3) Tổng huy động vốn đầu tư phát triển thời kỳ 2021 -2025; (4) Tỷ lệ số xã, thôn (bản) đạt chuẩn nông thôn mới đến năm 2025, tỷ lệ số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, tỷ lệ số thôn (bản) đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu; (5) Tỷ lệ dân số tham gia bảo hiểm y tế trên tổng dân số năm 2025.

Nhóm PV (tổng hợp)