Powered by Techcity

Trên đất An Lạc Châu

Nằm bên tả ngạn sông Chu, An Lạc Châu được biết đến là tên gọi cổ xưa của làng Yên Lược (xã Thuận Minh, huyện Thọ Xuân). Vùng đất cổ trù mật, từng một thuở tấp nập trên bến dưới thuyền. Nơi đây, còn nằm trong “không gian” của kinh đô kháng chiến Yên Trường – Vạn Lại của nhà Lê Trung hưng xưa kia.

Trên đất An Lạc ChâuĐình làng Yên Lược là nơi thờ Thành hoàng làng Lương Công Đoán – người có công lập nên vùng đất An Lạc Châu. Ảnh: Khánh Lộc

Nhờ quá trình bồi đắp phù sa của sông Chu đã biến vùng đất An Lạc Châu trở nên màu mỡ. Lần theo những tài liệu còn lưu giữ và thần phả lưu truyền, người Yên Lược hôm nay tin rằng, từ cả nghìn năm về trước, nơi đây đã có con người đến cư ngụ và lập làng. Và thuở xa xưa ấy, làng có tên An Lạc Châu.

Sách Lịch sử xã Thọ Minh (nay xã Thọ Minh sáp nhập với xã Xuân Châu, thành Thuận Minh) dẫn theo một số nguồn tài liệu, đã viết: “An Lạc Châu là tên cổ của làng Yên Lược, nay là xã Thọ Minh, huyện Thọ Xuân, tỉnh Thanh Hóa… Trong khúc quanh co của lịch sử đã có gần nửa thế kỷ vua Lê, chúa Trịnh rời bỏ Đông Kinh về đây lo việc Trung hưng. Cơ nghiệp nhà Lê được gây dựng lại cũng bắt đầu từ nơi đây. Những ngày ấy, Yên Trường, Vạn Lại là “thủ đô kháng chiến”, hai dinh ở cách nhau vài dặm đường. Muốn đi từ Vạn Lại đến Yên Trường hoặc ngược lại phải qua An Lạc Châu”.

Cũng bởi được bồi đắp phù sa sông, xung quanh lại có núi đồi bao quanh, tạo cho Yên Lược có thổ nhưỡng thật đặc biệt. Có lẽ bởi thế, mà cùng với làng Sánh (Thọ Lập) đã tạo nên “thương hiệu” của giống chè xanh Sánh Lược ngon nức tiếng. Chè xanh Sánh Lược không chỉ được sử dụng tại địa phương mà còn trở thành hàng hóa bày bán tại chợ Lược (Yên Lược) được nhiều khách phương xa tìm mua khi về với vùng đất này. “Chợ Lược họp mỗi ngày vào buổi sáng… các mặt hàng chủ yếu là thóc, gạo, tôm cá, rau quả, chè xanh… Ở đây có giống chè Lược lá nhỏ mà dầy, uống ngọt và thơm được xếp vào loại đặc sản hàng chè xanh trong tỉnh. Nhiều người buôn vặt đã đến chợ Lược mua cất loại chè xanh này để bán lẻ ở các chợ khác rất ăn khách” (sách Địa chí huyện Thọ Xuân).

Là một làng Việt cổ, đến thời Lý nơi đây đã là vùng đất đai trù mật. Thần tích làng Yên Lược kể lại: Vào thời Lý, có gia đình họ Lương ở ngoài Hải Dương hiếm muộn con cái. Sau những mong mỏi, người vợ cuối cùng cũng hoài thai sinh ra một bé trai. Qua thời gian, cậu bé lớn lên mỗi ngày thêm khôi ngô tuấn tú, học hành thông minh sáng láng, khi nằm ngủ thường theo hình thanh gươm, dân làng đều cho rằng đó là quý tướng. Chẳng may không bao lâu sau đó, cha mẹ cậu bé qua đời. Vì căm ghét kẻ phú hào trong làng ức hiếp dân lành, cậu bé họ Lương bỏ quê hương vào đất Ái Châu (Thanh Hóa), theo dòng Lương Giang (sông Chu) đến vùng đất đồi núi xanh thẳm, phong cảnh hữu tình, chim chóc làm tổ hoan ca. Thương cậu bé còn nhỏ mà phải tha hương, có đôi vợ chồng họ Lê tại đây đã nhận làm con nuôi, dựng nhà cho ở, cho ăn học nên người.

Vốn thông minh trời phú, chàng trai học đâu hiểu đó, văn võ toàn tài, được người dân trong vùng yêu mến. Khi chàng trai vừa tròn 18 tuổi, phía Nam đất nước có giặc Ai Lao quấy phá, vua Lý xuống chiếu tuyển chọn người tài giúp nước, giúp vua. Chàng trai họ Lương dẫn theo trai tráng trong vùng theo vua Lý đi dẹp giặc. Thắng trận trở về, vua Lý phong ông làm Đô hộ phủ Đại tướng quân và hứa gả công chúa. Tuy nhiên, không tham lam quyền quý, ông chỉ xin vua Lý được trở về với gia đình họ Lê ở cạnh Lương Giang, tiếp tục khai hoang lập ấp và được vua Lý ban cho tên gọi An Lạc Châu.

Về sau, khi có giặc Chiêm Thanh quấy phá, chàng trai họ Lương lại theo quân vua Lý đi đánh giặc. Nhưng cũng như trước đó, sau khi thắng trận, ông lại trở về đất An Lạc Châu sống cuộc đời bình thản. Tuy nhiên, vào một ngày trời bỗng đổ mưa lớn, vị tướng họ Lương ở đất An Lạc Châu không bệnh mà qua đời. Tin truyền đến tai vua Lý, thương xót vị tướng tài, nhà vua liền cho dựng đền thờ và giao cho dân làng thờ phụng. Và vị tướng anh dũng khi xưa chính là Lương Công Đoán – người có công lập làng, đặt nền móng cho sự phát triển của đất An Lạc Châu về sau. Vì thế, cùng với lập dựng đền thờ, tướng quân Lương Công Đoán được dân làng suy tôn Thành hoàng, thờ ở đình làng Yên Lược.

Ngày nay, tại đình làng Yên Lược hiện vẫn còn các đạo sắc phong thời Lê, Nguyễn và cuốn thần phả chữ Hán, cùng hai câu đối cổ được lưu truyền. Trong đó, nội dung hai câu đối ngợi ca vùng đất An Lạc Châu “địa linh nhân kiệt”, cảnh sắc diễm tình: “Địa linh nhân kiệt An Lạc xứ/ Thiên tích lưu danh vọng sử xanh” và “Hồ thủy tiền triều An Lạc cảnh/ Tiên cung hậu miếu tối linh thần”.

Ông Lữ Văn Chưởng, công chức văn hóa – xã hội xã Thuận Minh, cho biết: “Đình làng Yên Lược mang dấu ấn kiến trúc thời Nguyễn, không cầu kỳ bởi các mảng chạm khắc mà thiên về sự khỏe khoắn, chắc chắn, gồm 5 gian và hậu cung phía sau. Từng có một thời gian dài, đình làng Yên Lược được sử dụng làm lớp học, kho của HTX… vì thế mà không tránh khỏi sự xuống cấp, hư hỏng. Năm 2017, được sự chung tay xã hội hóa đóng góp của dân làng và con em xa quê, trên nền móng cũ và hệ thống chân tảng đá, đình làng Yên Lược được tôn tạo khang trang”.

Ghé thăm đình làng Yên Lược, gặp bà Nguyễn Thị Mơ, người dân địa phương trông coi đình làng, bà chia sẻ: “Mẹ tôi suốt nhiều năm trông coi, quét dọn đình làng, sau khi bà mất, tôi tiếp tục thay mẹ làm công việc này. Mỗi năm hai lần vào tháng 2 và tháng 10 (âm lịch), tại đình làng Yên Lược lại rộn ràng lễ hội truyền thống”.

“Làng Yên Lược có đủ yếu tố của một làng cổ… có đình, có chùa, có đền, có cây đa, giếng nước, sân đình, có cây lộc vừng cổ thụ… Khi nhà Lý đắp đê dọc các triền sông Chu thì An Lạc Châu là một ấp trù phú trên bến dưới thuyền, là đầu mối giao thông thủy bộ nối liền giữa đồng bằng và miền núi. Đất đai màu mỡ… đất lành chim đậu, người từ nơi khác kéo về lập nghiệp ngày một đông” (sách Lịch sử xã Thọ Minh).

Đi qua thời gian, từ An Lạc Châu cổ xưa đến Yên Lược hôm nay đã trải qua nhiều biến thiên, thay đổi. Dẫu vậy, về thăm vùng đất cổ, trong “khe khẽ” nước sông Chu thổi vào, trong thì thầm chuyện kể về vị Thành hoàng làng và trong sự phát triển của làng quê nông thôn, ta vẫn cảm nhận được mạch nguồn của vùng đất cổ vẫn đang âm thầm chảy bao đời.

Khánh Lộc

(Bài viết sử dụng một số tư liệu trong sách Lịch sử xã Thọ Minh và một số tài liệu lưu giữ tại địa phương).

Nguồn

Cùng chủ đề

Bảo vệ, tái tạo nguồn lợi thủy sản để phát triển bền vững

Những năm qua, ngành nông nghiệp và các địa phương trong tỉnh luôn quan tâm, thực hiện nhiều giải pháp để tái tạo và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân và phát triển ngành thủy sản theo hướng bền vững.Chi cục Thủy sản phối hợp với Hội Phật giáo và UBND TP Thanh Hóa thả cá giống xuống khu vực sông Mã, phường Tào Xuyên (TP Thanh Hóa).Vốn sinh sống...

Giải ngân vốn đầu tư công: Quyết tâm giữ vị thế top đầu (Bài cuối)

“Chiến dịch 60 ngày - đêm tăng tốc, hoàn thành giải ngân vốn đầu tư công năm 2024", đã được Chủ tịch UBND tỉnh phát động. Đây sẽ là cơ sở quan trọng để các địa phương quyết liệt, sâu sát hơn trong lãnh đạo, chỉ đạo nhằm đạt mục tiêu đến ngày 31/12/2024, toàn tỉnh sẽ giải ngân 100% vốn được giao.Thi công Dự án Đường nối cao tốc Bắc - Nam, Quốc lộ 1A đi cảng Nghi...

Tổ đại biểu HĐND tỉnh tiếp xúc cử tri huyện Thường Xuân

Sáng 6/11, tại xã Yên Nhân (Thường Xuân), Tổ đại biểu HĐND tỉnh gồm các đại biểu: Cao Văn Cường, Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở NN&PTNT; Cầm Bá Lâm, Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Thường Xuân đã có buổi tiếp xúc cử tri huyện Thường Xuân trước kỳ họp thứ 23, HĐND tỉnh khóa XVIII.Các đại biểu HĐND tỉnh tại buổi tiếp xúc cử triTại buổi tiếp xúc, đại diện tổ đại biểu HĐND tỉnh đã...

Giải ngân vốn đầu tư công: Quyết tâm giữ vị thế top đầu (Bài 3)

Để gắn trách nhiệm của địa phương, đơn vị, các dự án đầu tư công do tỉnh quản lý yêu cầu nguồn vốn đối ứng được UBND tỉnh, HĐND tỉnh quyết định tại chủ trương đầu tư. Trong điều kiện nguồn thu ngân sách chưa đa dạng và vẫn phụ thuộc chủ yếu vào tiền thu sử dụng đất, thì “bài toán” vốn đối ứng là vấn đề khá nan giải, đòi hỏi các địa phương phải có nhiều...

Giải ngân vốn đầu tư công: Quyết tâm giữ vị thế top đầu (Bài 2)

Hiệu quả giải ngân vốn đầu tư công có tác động không nhỏ đến tăng trưởng kinh tế, môi trường đầu tư kinh doanh và việc huy động các nguồn lực xã hội khác để đầu tư cơ sở hạ tầng... Chính vì lẽ đó, rốt ráo gỡ vướng các bất cập phát sinh trong giải ngân nguồn vốn hết sức quan trọng này, là tiền đề để Thanh Hóa vươn lên top các tỉnh/thành có tỷ lệ giải...

Cùng tác giả

Khám phá ‘nhà máy xanh’ TH true MILK: Từ đồng cỏ xanh đến ly sữa sạch

Không chỉ cung cấp những ly sữa tươi sạch TH true MILK từ cụm trang trại đạt kỷ lục thế giới, nhiều năm qua, Tập đoàn TH còn tham gia phát triển nền nông nghiệp Việt Nam xanh, bền vững. Hơn 14 năm trước, Tập đoàn TH bắt đầu đầu tư vào huyện Nghĩa Đàn (Nghệ An) với dự án chăn nuôi bò sữa và chế biến sữa tập trung công nghệ cao có tổng vốn đầu tư 1,2 tỉ...

Phê duyệt Kế hoạch Chuyển đổi số năm 2025 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư

(MPI) – Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ký ban hành Quyết định số 2500/QĐ-BKHĐT ngày 30/10/2024 phê duyệt Kế hoạch Chuyển đổi số năm 2025 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Ảnh minh họa. Kết quả thực hiện kế hoạch năm 2024 Theo đó, về tình hình thực hiện mục tiêu đặt ra năm 2024, trong ứng dụng công nghệ thông tin trong nội bộ Bộ Kế hoạch và Đầu tư, 100% đơn vị ứng dụng Nền...

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Văn Thi dự Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc tại thôn Minh Hùng

Chiều 12/11, đồng chí Nguyễn Văn Thi, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh đã về dự, chung vui Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc với Nhân dân và cán bộ khu dân cư (KDC) thôn Minh Hùng, xã Minh Lộc (Hậu Lộc).Đồng chí Nguyễn Văn Thi, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh và các đồng chí lãnh đạo huyện Hậu Lộc...

Thêm nguồn lực đầu tư xây dựng các công trình nước sạch và vệ sinh đạt chuẩn

Những năm qua, việc triển khai cho vay chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường (NS&VSMT) nông thôn thông qua nguồn vốn vay ưu đãi của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã giúp nhiều hộ dân ở địa bàn nông thôn trên địa bàn tỉnh có điều kiện đầu tư xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp các công trình NS&VSMT. Qua đó, góp phần cải thiện môi trường, bảo vệ sức khỏe và nâng...

AgroViet 2024: 250 gian hàng trong nước và quốc tế tham gia xúc tiến thương mại

  Hội chợ triển lãm nông nghiệp quốc tế lần thứ 24 (AgroViet 2024) sẽ được tổ chức trong 4 ngày từ 20/11-23/11 tại Trung tâm Triển lãm nông nghiệp, số 489 Hoàng Quốc Việt, quận Bắc Từ Liêm, thành phố Hà Nội. Đây là thông tin được đưa ra tại buổi gặp mặt báo chí thông tin về công tác tổ chức AgroViet 2024, do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công bố tổ chức hôm nay 12/11...

Cùng chuyên mục

“Cô gái Lạch Trường” hai lần hiến máu cho các chiến sĩ hải quân

Cô gái ấy chính là bà Tô Thị Đạo quê ở làng Nam Huân, xã Hòa Lộc (Hậu Lộc). Năm nay đã 82 tuổi đời, 61 năm tuổi Đảng, nhưng bà vẫn còn nhớ mãi cái ngày 5/8/1964, cách đây vừa tròn 60 năm.Bà Tô Thị Đạo bên món quà của Bộ Tư lệnh Hải quân tặng nhân kỷ niệm 60 năm chiến thắng trận đầu của Hải quân nhân dân Việt Nam và Quân dân miền Bắc. Ảnh:...

[WOW THANH HÓA] Sầm Sơn và những câu chuyện huyền bí: Hòn Trống Mái

02/08/2024 08:20(Baothanhhoa.vn) - Hòn Trống Mái nằm trên đỉnh Núi Trường Lệ, là hai tảng đá tự nhiên đứng cạnh nhau như đôi vợ chồng, gắn bó không rời. Được hình thành từ hàng triệu năm trước, Hòn Trống Mái không chỉ là một tuyệt tác của thiên...Phạm Nam - Thanh Tâm Nguồn: https://baothanhhoa.vn/video/wow-thanh-hoa-sam-son-va-nhung-cau-chuyen-huyen-bi-hon-trong-mai-221054.htm

‘Bỏ túi’ kinh nghiệm du lịch Thanh Hóa

Vùng đất xứ Thanh không chỉ có những bãi biển đẹp ngút ngàn mà còn có những di tích lịch sử đậm dấu ấn thời gian cùng rất nhiều món ngon đáng nhớ. Kinh nghiệm du lịch Thanh Hóa: đi vào mùa nào đẹp? Do sự đa dạng về địa hình, Thanh Hóa có khí hậu đặc trưng của cả 3 vùng là vùng ven biển, vùng trung du và vùng đồi núi. Bạn nên chọn lịch trình ứng với mỗi...

Về thăm làng cổ Vân Cổn

Nằm cách thị trấn Triệu Sơn (Triệu Sơn) khoảng 6km có một ngôi làng tuổi đời hàng thế kỷ nằm bên sông Nhơm, đó là làng Vân Cổn thuộc xã Vân Sơn.Đền Tía ở làng Vân Cổn được UBND tỉnh công nhận là Di tích lịch sử - Văn hóa cấp tỉnh.Đầu thế kỷ XIX, Vân Cổn là một làng thuộc tổng Cổ Định (Nông Cống). Đến thời Đồng Khánh, do cư dân phát triển đông đúc, làng được...

[WOW THANH HÓA] Làng cổ Đông Sơn

26/07/2024 07:00(Baothanhhoa.vn) - Làng cổ Đông Sơn được xem là một trong những ngôi làng có lịch sử phát triển lâu đời nhất của Việt Nam. Trải qua bao nhiêu năm tháng, làng Đông Sơn vẫn luôn lưu giữ cả một hệ thống các giá trị văn hóa vật thể, phi...Phương Đỗ - Hoàng Đông Nguồn: https://baothanhhoa.vn/video/wow-thanh-hoa-lang-co-dong-son-mot-trong-nhung-lang-co-dep-nhat-viet-nam-220516.htm

Biển Hải Lĩnh – điểm đến mới của giới trẻ

Nếu biển Hải Hòa, Bãi Đông đã khá nổi tiếng, có hệ thống khách sạn, nhà hàng lớn được mệnh danh là “biển ngọc” phía Nam tỉnh Thanh Hóa thì biển Hải Lĩnh vẫn còn hoang sơ vắng vẻ, và ít người biết đến. So với những ồn ào, chật chội, khan hiếm phòng của các điểm du lịch khác thì chỉ cần bạn thích là có thể đến ngay với bãi biển Hải Lĩnh (thị xã Nghi Sơn).Bình...

Người cộng sản kiên trung của chiến khu Ngọc Trạo

Phạm Văn Hinh sinh năm 1914, quê ở làng Cẩm Bào, tổng Cổ Tế, huyện Thạch Thành, phủ Quảng Hóa, nay là làng Cẩm Bào, xã Vĩnh Long (Vĩnh Lộc). Dù xuất thân trong một gia đình quan lại phong kiến, nhưng ông lại sớm giác ngộ cách mạng.Nhà thờ họ Phạm ở làng Cẩm Bảo, xã Vĩnh Long (Vĩnh Lộc) - nơi thờ cúng liệt sĩ Phạm Văn Hinh.Năm 13 tuổi, ông học Trường Pháp - Việt ở...

[WOW Thanh Hóa!] Hoài niệm ký ức xưa qua bộ sưu tập xe đạp cổ độc đáo

19/07/2024 09:00(Baothanhhoa.vn) - Bộ sưu tập này không chỉ là một kho báu về mặt vật chất mà còn mang giá trị tinh thần lớn lao. Mỗi chiếc xe, mỗi hiện vật đều kể lại một câu chuyện về quá khứ, về những tháng ngày gian khó mà đầy kỷ niệm...Hoàng Phương - Hoàng Sơn Nguồn: https://baothanhhoa.vn/video/wow-thanh-hoa-hoai-niem-ky-uc-xua-qua-bo-suu-tap-xe-dap-co-doc-dao-219926.htm

Xuân Minh – sáng mãi tinh thần cách mạng

Là vùng quê nổi tiếng với những trang sử cách mạng hào hùng, Nhân dân xã Xuân Minh (Thọ Xuân) với tinh thần anh dũng, bất khuất đã chiến thắng thực dân Pháp, đế quốc Mỹ. Để đến thời bình chính tinh thần cách mạng đó là “ngọn đuốc” thắp sáng để người dân và chính quyền xây dựng, phát triển quê hương giàu mạnh.Di tích cách mạng đình làng Phong Cốc. Ảnh: Vân AnhVề thăm Xuân Minh, điều...

[WOW! Thanh Hóa] Gỏi cuốn cá nhệch

Tổng Biên tập: Nguyễn Việt BaPhó Tổng Biên tập: Ngô Quang Tự, Phạm Hồng Hạnh, Hoàng Anh TuấnĐịa chỉ: Đường Nguyễn Duy Hiệu, Thành phố Thanh HóaĐường dây nóng: 0822173636Email: [email protected]ên hệ QC: 0941252468 - 0917686894. Nguồn: https://baothanhhoa.vn/video/wow-thanh-hoa-goi-cuon-ca-nhech-cang-an-cang-cuon-219278.htm

Tin nổi bật

Tin mới nhất