Sáng 14-8, đồng chí Nguyễn Văn Thi, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh đã chủ trì đoàn công tác kiểm tra tình hình triển khai thực hiện và giải quyết khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án trên địa bàn Khu Kinh tế Nghi Sơn (KKTNS).
Cùng tham gia có đồng chí Nguyễn Tiến Hiệu, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Quản lý KKTNS và các KCN, các thành viên tổ công tác giải quyết, tham mưu giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện Đề án giải phóng mặt bằng (GPMB), đầu tư xây dựng các khu tái định cư và GPMB các KCN trong KKTNS, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực KKTNS và các KCN, lãnh đạo thị xã Nghi Sơn và đại diện các chủ đầu tư đang thực hiện các dự án trên địa bàn.
Nhiều vướng mắc, tồn đọng trong công tác GPMB
Theo báo cáo của UBND thị xã Nghi Sơn – thường trực tổ công tác giải quyết, tham mưu giải quyết các vướng mắc, khó khăn trong quá trình thực hiện đề án, hiện nay trên địa bàn thị xã đang tiến hành GPMB nhiều dự án trọng điểm. Tuy nhiên, những khó khăn liên quan đến công tác bố trí tái định cư, nguồn vốn thực hiện bồi thường GPMB đang gặp không ít vướng mắc, tồn đọng, ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình triển khai các dự án.
Chủ tịch UBND thị xã Nghi Sơn Nguyễn Tiến Dũng báo cáo tình hình GPMB một số dự án trên địa bàn.
Dự án Di dân, sắp xếp dân cư, tái định cư một số hộ dân thôn Lâm Quảng, xã Tân Trường có tổng diện tích phải GPMB là 87,88 ha, liên quan đến 156 hộ gia đình, cá nhân. Tổng mức đầu tư của dự án là 378,7 tỷ đồng, trong đó vốn GPMB thôn Lâm Quảng là 327,6 tỷ đồng.
Theo kế hoạch, số vốn đầu tư công giao giải ngân dự án năm 2023 là 80 tỷ đồng. Đến ngày 10-8, UBND thị xã Nghi Sơn đã phê duyệt 211,8 tỷ đồng cho 116 hộ (vượt 131,8 tỷ so với số vốn đã được bố trí); đồng thời đã tổ chức chi trả được 35 hộ với số tiền là 65,9 tỷ. Số tiền còn lại 13,97 tỷ đồng trong kế hoạch giao vốn năm 2023 là 80 tỷ sẽ được UBND thị xã giải ngân hết trong tháng 8-2023. Số tiền còn lại khoảng 116 tỷ dự kiến UBND thị xã sẽ hoàn thành phê duyệt trước 30-10-2023. Dự án hiện đang gặp khó khăn về nguồn vốn thực hiện bồi thường, GPMB; đồng thời còn vướng mắc trong việc thực hiện khu tái định cư phục vụ di dân thôn Lâm Quảng.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Văn Thi và đoàn công tác trao đổi về công tác bố trí di dân Dự án Di dân, sắp xếp dân cư, tái định cư một số hộ dân thôn Lâm Quảng, xã Tân Trường.
Với Dự án KCN Đồng Vàng, dự án này có tổng diện tích 491,9 ha, liên quan đến 3 xã: Tân Trường, Tùng Lâm, Phú Lâm với tổng số hộ bị ảnh hưởng 413 hộ và 12 tổ chức. Tổng số hộ dự kiến phải bố trí tái định cư là 238 hộ, 63 hộ ở xã Tùng Lâm và 175 hộ ở xã Phú Lâm 175.
Hiện dự án đã hoàn thành công tác kiểm kê hiện trạng, tổ chức xác định nguồn gốc được 102,1 ha, thu hồi đất 76,26 ha, phê duyệt số tiền 44 tỷ đồng và tổ chức chi trả được 6,53 tỷ/57,79ha.
Đối với hạng mục trạm xử lý nước thải hiện đã bàn giao mặt bằng cho nhà đầu tư được 0,51 ha, phần diện tích còn lại liên quan đến 8 hộ đất ở, UBND thị xã Nghi Sơn đã giải quyết khiếu nại và phê duyệt bổ sung phương án bồi thường, hỗ trợ, hiện đang công khai quyết định. Dự kiến tổ chức chi trả và tổ chức giao đất ở tái định cư cho các hộ trước ngày 30-8-2023.
Hiện nay, dự án đang gặp khó khăn, vướng mắc do liên quan đến phần diện tích đất chồng lấn đã được UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Ban Quản lý rừng phòng hộ và được UBND huyện Tĩnh Gia trước đây cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân.
Đoàn công tác khảo sát vị trí đề xuất xây dựng khu tái định cư phục vụ GPMB KCN Đồng Vàng.
Cùng với đó, dự án gặp vướng mắc liên quan đến cây trồng trên diện tích các mỏ khai thác khoáng sản. Hiện mặt bằng dự án có 7 dự án mỏ khai thác khoáng sản với diện tích 80 ha đã được UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành quyết định đóng cửa mỏ và bàn giao đất cho Ban Quản lý KKTNS và các KCN tỉnh Thanh Hóa và UBND các xã quản lý, tuy nhiên trong quá trình sử dụng các mỏ không khai thác hết phần diện tích đất được UBND tỉnh giao. Hiện các hộ dân đang tiếp tục sử dụng và trồng cây trên phần diện tích của các mỏ này.
Với Dự án Phát triển tổng hợp các đô thị động lực – Tiểu dự án đô thị Tĩnh Gia, hiện UBND thị xã Nghi Sơn đã ban hành các quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, kinh phí tổ chức thực hiện GPMB, kinh phí di dời đường điện với tổng số tiền là 350,78 tỷ đồng. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng khu vực KKTNS và các KCN đã chuyển kinh phí bồi thường GPMB số tiền 225 tỷ đồng, so với các quyết định đã phê duyệt hiện kinh phí còn thiếu 125,78 tỷ đồng.
Hiện thị xã đã chi trả, giải ngân được 224,51 tỷ đồng. Ngoài ra, hiện nay thị xã Nghi Sơn đang công khai 6 phương án bồi thường với số tiền 272,8 tỷ đồng cho 186 lượt hộ dân và đã bàn giao mặt bằng 100% tại hạng mục: Trạm xử lý nước thải tại phường Bình Minh; Hạng mục cải tạo nâng cấp cầu đò bè và đường hai đầu cầu thuộc địa phận phường Bình Minh và Hải Thanh (tuyến số 3) cho chủ đầu tư và 100% mặt bằng tại các phường Nguyên Bình, Bình Minh, Hải Nhân và tại phường Hải Hòa bàn giao 1,0/1,2 km cho chủ đầu tư thực hiện dự án.
Dự án đang gặp một số vướng mắc do về việc cập nhật lại đơn giá bồi thường và tính toán lại tổng chi phí GPMB và khó khăn về nguồn vốn chi trả…
Đại diện lãnh đạo Sở Tài chính phát biểu tại buổi làm việc.
Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu TĐC phục vụ di dân xã Hải Hà, được phê duyệt với diện tích 67,27 ha, trong đó tại phường Hải Bình 18,6 ha; tại phường Xuân Lâm 48,67 ha. Hiện dự án đã hoàn thành GPMB diện tích 18,6 ha tại phường Hải Bình. Tuy nhiên, diện tích cần GPMB tại phường Xuân Lâm với 48,67 ha đang gặp khó khăn, vướng mắc trong công tác xét nguồn gốc đất đối với 4 nhóm: đất bán trái thẩm quyền; đất sử dụng không đúng mục đích; hiện trạng nuôi trồng thủy sản và vướng mắc 10 ha liên quan đến đất thôn giao thầu nuôi trồng thủy sản. UBND thị xã đang tiến hành thanh tra, xác minh để có cơ sở thu hồi đất…
Vào cuộc giải quyết khó khăn, sớm triển khai các dự án trọng điểm
Đồng chí Nguyễn Tiến Hiệu, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Quản lý KKTNS và các KCN, cho biết: “Hiện một số dự án quy mô lớn đã và đang xúc tiến các thủ tục pháp lý và chủ đầu tư cũng đã thu xếp tài chính để triển khai. Đây cũng là những dự án quan trọng, có ý nghĩa đột phá đối với sự phát triển và tác động tích cực tới hiệu quả hoạt động thu hút đầu tư tại KKTNS, điển hỉnh như Dự án Hạ tầng KCN Đồng Vàng; Dự án số 1, Tổ hợp hóa chất Đức Giang Nghi Sơn; Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng KCN số 3; Dự án cảng container Long Sơn… Tuy nhiên, tiến độ GPMB các dự án chưa bảo đảm tiến độ là một nguyên nhân quan trọng ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình đầu tư dự án, khiến phần lớn bị chậm tiến độ so với kế hoạch”.
Trưởng Ban Quản lý KKTNS và các KCN Nguyễn Tiến Hiệu phát biểu tại buổi làm việc.
Kiến nghị tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác GPMB các dự án phục vụ công tác triển khai dự án, đại diện các thành viên tổ công tác đã kiến nghị nhiều giải pháp cụ thể.
Đối với Dự án Di dân, sắp xếp dân cư, tái định cư một số hộ dân thôn Lâm Quảng, xã Tân Trường, “để đáp ứng nguồn vốn thực hiện dự án, thị xã Nghi Sơn kiến nghị UBND tỉnh thống nhất chủ trương điều chuyển 30 tỷ vốn dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư phục vụ di dân xã Hải Hà sang cho dự án sắp xếp dân cư, tái định cư một số hộ dân thôn Lâm Quảng, xã Tân Trường, do hiện nay việc triển khai công tác GPMB dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư phục vụ di dân xã Hải Hà đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong công tác xét nguồn gốc đất, nhiều diện tích không đủ điều kiện được bồi thường về đất.” – đồng chí Nguyễn Tiến Dũng, Chủ tịch UBND thị xã Nghi Sơn, kiến nghị.
Đại diện lãnh đạo Sở Kế hoạch và Đầu tư phát biểu tại buổi làm việc.
Cùng với đó, thị xã cũng đề nghị tỉnh chỉ đạo các sở, ngành có liên quan tham mưu xem xét bố trí vốn còn thiếu phần thuộc ngân sách tỉnh cho dự án sắp xếp dân cư, tái định cư một số hộ dân thôn Lâm Quảng, xã Tân Trường với số tiền khoảng 53,8 tỷ và chỉ đạo Tổng Công ty Đầu tư và Thương mại Anh Phát bố trí kịp thời kinh phí ứng trước để thực hiện chi trả bồi thường GPMB.
Với Dự án KCN Đồng Vàng, để tạo sự đồng thuận, đồng thời đáp ứng tiến độ thực hiện dự án, sớm hình thành một KCN đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, đồng chí Cao Văn Cường, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề xuất UBND tỉnh đồng thuận với đề xuất của UBND thị xã Nghi Sơn về việc xem xét chủ trương hỗ trợ đối với cây trồng trên diện tích các mỏ, mức hỗ trợ bằng 100% đơn giá cây trồng theo quy định của UBND tỉnh…
Đại diện lãnh đạo Công ty CP Tập đoàn Hóa chất Đức Giang kiến nghị cơ sở pháp lý trong vấn đề ứng vốn GPMB.
Đại diện các sở, ngành, đơn vị trong tổ công tác cũng đề xuất nhiều giải pháp liên quan đến công tác phối hợp, việc nghiên cứu trước kế hoạch phân bổ nguồn vốn đầu tư công năm 2024 đáp ứng nhu cầu GPMB các dự án, việc nghiên cứu xem xét các cơ chế hỗ trợ phải đúng với quy định hiện hành và cần làm rõ trách nhiệm các tổ chức, cá nhân liên quan trong quản lý quy hoạch, dẫn tới những khó khăn hiện nay trong công tác GPMB phục vụ thi công các dự án trọng điểm.
Phát biểu kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh khẳng định: “Các dự án đầu tư tại KKTNS đang triển khai hiện nay là dự án quan trọng, sẽ thúc đẩy hình thành các KCN đồng bộ, thu hút các dự án tạo ra giá trị gia tăng cao cho KKTNS. Các dự án đầu tư cảng còn được kỳ vọng sẽ sớm hình thành khu cảng container chuyên dụng với khu dịch vụ hậu cần đồng bộ, tạo thuận lợi cho thu hút hoạt động xuất nhập khẩu, tăng thu ngân sách. Chính vì vậy, công tác GPMB các dự án cần được đặc biệt tập trung, chú trọng triển khai”.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nguyễn Văn Thi phát biểu kết luận buổi làm việc.
Qua khảo sát thực tế và ý kiến tham mưu, phân tích của các sở, ngành, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh nêu rõ, vị trí đề xuất tiến hành xây dựng 3 khu tái định cư KCN Đồng Vàng trước đây chưa phù hợp. Đồng chí đề nghị UBND thị xã Nghi Sơn tiếp thu ý kiến các sở, ngành để thực hiện đánh giá lại và đề xuất vị trí mới (đã thực hiện khảo sát trong chương trình hôm nay) trên cơ sở phù hợp hơn về khoảng cách, chi phí bồi thường, đầu tư, thời gian…
Liên quan tới vấn đề Tổng Công ty Đầu tư xây dựng và thương mại Anh Phát kiến nghị cơ sở pháp lý trong việc ứng vốn phục vụ GPMB dự án này, đồng chí cũng yêu cầu Ban Quản lý KKTNS và Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu cơ sở pháp lý khi doanh nghiệp ứng vốn đầu tư GPMB, bảo đảm quyền lợi, để doanh nghiệpyên tâm triển khai.
Về các kiến nghị liên quan đến khó khăn đối với diện tích cây trồng trên đất mỏ (phục vụ GPMB KCN Đồng Vàng), đồng chí đề nghị UBND thị xã Nghi Sơn làm văn bản báo cáo UBND tỉnh. Nếu ý kiến tham mưu các ngành đủ cơ sở thực hiện sẽ đồng ý triển khai theo đề xuất.
Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh yêu cầu các thành viên tổ công tác tiếp tục tham mưu giải pháp thực hiện, nhất là trong việc đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện các khu tái định cư để khởi công KCN Đồng Vàng và Dự án Nhà máy hóa chất Đức Giang.
Dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu tái định cư phục vụ di dân xã Hải Hà cũng cần phải đẩy nhanh tiến độ và sớm tham mưu để UBND tỉnh cân đối nguồn vốn.
Với các dự án khó khăn cần tổ chức các hoạt động đối thoại để Nhân dân hiểu rõ và đồng thuận trong quá trình triển khai dự án.
Trước đó, đoàn công tác đã đi khảo sát các vị trí đề xuất xây dựng khu tái định cư phục vụ GPMB KCN Đồng Vàng; Dự án Di dân, sắp xếp dân cư, tái định cư một số hộ dân thôn Lâm Quảng, xã Tân Trường.
Minh Hằng