Sau 37 năm đổi mới, thành phố Hải Phòng đạt được nhiều kết quả đáng chú ý trong thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về bảo đảm quyền con người trên các lĩnh vực đời sống xã hội.
Là thành phố ven biển với dân số gần 2,1 triệu người, Hải Phòng với thế mạnh của cảng biển, đã mạnh dạn đẩy mạnh phát triển kinh tế, nắm bắt thời cơ đất nước mở cửa, hội nhập quốc tế để đổi mới cơ chế quản lý, sắp xếp, cơ cấu lại các ngành kinh tế, chuyển dịch theo hướng công nghiệp, thương mại, dịch vụ, tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng, đường giao thông, xây dựng các Khu kinh tế, khu-cụm công nghiệp và có chính sách ưu đãi hấp dẫn để đón các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến đầu tư, sản xuất, kinh doanh, nhằm phát triển thành phố.
Hải Phòng xác định vấn đề cốt lõi của công tác đảm bảo quyền con người là xây dựng, phát triển kinh tế, phục vụ chính sách an sinh xã hội, nâng cao đời sống nhân dân. Để người dân được hưởng thụ thành quả phát triển kinh tế, xã hội, Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thành phố đã tổ chức nghiên cứu, quán triệt, xây dựng văn bản thực hiện, cụ thể đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về đảm bảo quyền con người.
Trong đó, trọng tâm là Chỉ thị số 12/CT-TW ngày 12/7/1992 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa VII) về “Vấn đề quyền con người và quan điểm, chủ trương của Đảng ta”, Chỉ thị số 44-CT/TW ngày 20/7/2010 của Ban Chấp hành Trung ương khóa X về công tác nhân quyền trong tình hình mới; Hiến pháp năm 2013 với 36 điều quy định về quyền con người; Chỉ thị số 41/2004/CT-TTg ngày 02/12/2004 của Thủ tướng Chính phủ “Về tăng cường công tác bảo vệ, đấu tranh về nhân quyền trong tình hình mới”.
Thực hiện quyết định số 71/QĐ-TTg ngày 24/2/1993 và Quyết định số 63/2004/QĐ-TTg ngày 16/4/2004 của Chính phủ về thành lập, kiện toàn, quy định nhiệm vụ, quyền hạn và thành phần của “Ban Chỉ đạo về Nhân quyền của chính phủ”, thành phố Hải Phòng đã ban hành Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo về nhân quyền thành phố, qua đó cụ thể hóa và thể hiện quyết tâm của thành phố trong triển khai thực hiện các chính sách bảo đảm an sinh xã hội, bảo đảm quyền con người trên địa bàn thành phố.
Triển khai đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ đời sống người dân
Sau 37 năm đổi mới, thành phố tích cực triển khai có hiệu quả các chính sách đầu tư cơ sở hạ tầng, giao thông phục vụ phát triển kinh tế, xã hội, phục vụ đời sống nhân dân, trong đó, nổi bật là bố trí xây dựng các công trình công cộng phục vụ cộng đồng như: Công viên, bãi đỗ xe miễn phí tại trung tâm thành phố, xây dựng nhiều cây cầu phục vụ di chuyển của nhân dân và phát triển kinh tế – xã hội; quy hoạch, chỉnh trang đô thị, xây dựng nông thôn mới làm thay đổi bộ mặt thành phố theo hướng xanh – sạch – đẹp, giảm thiểu ô nhiễm môi trường… Đến nay, đã có trên 60 công viên cây xanh và nhiều bãi đỗ xe miễn phí khu vực trung tâm thành phố.
Thành phố cũng triển khai xây dựng nhiều công trình nhà ở xã hội, thay thế các chung cư cũ, xuống cấp trên địa bàn. Một số công trình nhà ở xã hội đã được triển khai đầu tư xây dựng như: Khu nhà ở xã hội trong Dự án Khu Đô thị – Dịch vụ thương mại và nhà ở công nhân Tràng Duệ, huyện An Dương; Khu nhà ở xã hội 384 Lê Thánh Tông, quận Ngô Quyền; Khu nhà ở xã hội tại Tổng kho 3 Lạc Viên, quận Ngô Quyền; trong đó, Khu nhà ở xã hội tại Tổng kho 3 Lạc Viên, Quận Ngô Quyền với tổng mức đầu tư trên 4.865 tỉ đồng, trên diện tích 53.913 mét vuông, gồm 10 tòa chung cư cao 15 tầng với khoảng 4.456 căn hộ, kịp thời đáp ứng nhu cầu của cá nhân, hộ gia đình có thu nhập trung bình, người dân tại các chung cư cũ đã xuống cấp trên địa bàn các quận Ngô Quyền, Hồng Bàng; đồng thời đang lựa chọn nhà đầu tư xây dựng Khu nhà ở xã hội ở khu vực Cầu Rào, phường Vĩnh Niệm, quận Lê Chân…
Thành phố cũng thực hiện chính sách với người có công với cách mạng. Đặc biệt từ năm 2012 đến nay, thành phố đã tập trung triển khai thực hiện Pháp lệnh người có công, Pháp lệnh Phong tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”, giải quyết chế độ cho người có công, chế độ thờ cúng liệt sĩ,… Kết quả, đã vinh danh Bà mẹ Việt Nam anh hùng cho 1.623 trường hợp, quyết định chế độ thờ cúng liệt sĩ 24.002 trường hợp, giải quyết chế độ người hoạt động cách mạng, hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù đày cho 2.243 trường hợp; thực hiện chế độ trợ cấp ưu đãi hằng tháng là 6.243 người.
Thực hiện hiệu quả chính sách giảm nghèo, trợ giúp xã hội
Thành phố Hải Phòng thực hiện có hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, qua đó đã hỗ trợ kinh phí trên 2,5 tỷ đồng triển khai 280 mô hình giảm nghèo về chăn nuôi, nghề thủ công, trồng rau sạch,… và hỗ trợ vay vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội cho hộ nghèo các địa phương nhằm định hướng chuyển đổi nghề, tạo sinh kế, nâng cao năng lực sản xuất, tăng thu nhập, góp phần giảm nghèo nhanh, bền vững. Đồng thời, quan tâm, chăm lo, tặng quà Tết cho hộ nghèo, cận nghèo, đối tượng bảo trợ xã hội với mức quà năm sau cao hơn năm trước và cao hơn mức bình quân các tỉnh, thành phố lân cận từ 1-1,5 lần.
Hội đồng nhân dân thành phố ban hành nhiều chính sách hỗ trợ hộ nghèo như: Nghị quyết số 52/2019/NQ-HĐND ngày 9/12/2019 về cơ chế xây mới, sửa chữa nhà ở đối với hộ nghèo trên địa bàn thành phố giai đoạn 2021- 2025, theo đó đã hỗ trợ xây sửa nhà đối với gần 700 hộ, hỗ trợ trên 16 tỷ đồng; Nghị quyết số 04/2022/NQ-HĐND ngày 20/7/2022 quy định một số chính sách đặc thù hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo giai đoạn 2022-2025, theo đó đã thực hiện hỗ trợ hằng tháng đối với trên 16.000 người thuộc hộ nghèo, cận nghèo; Nghị quyết số 11, số 12/2022/NQ-HĐND ngày 9/12/2022 quy định chính sách hỗ trợ đóng bảo hiểm y tế các nhóm đối tượng là người thuộc hộ cận nghèo, hộ làm nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình, người cao tuổi từ đủ 70 tuổi đến 79 tuổi không có lương hưu, không trợ cấp xã hội hằng tháng, người nhiễm HIV/AIDS theo quy định, hội viên hội người mù chưa được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí và chính sách hỗ trợ thêm mức đóng bảo hiểm xã hội cho người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Với cố gắng, nỗ lực của thành phố, dự kiến năm 2024 không còn hộ nghèo theo chuẩn nghèo quốc gia giai đoạn áp dụng cho 2022-2025.
