Tín dụng giúp người lầm lỡ ổn định cuộc sống

Sau hơn một năm thực hiện Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, chính sách tín dụng dành cho người chấp hành xong án phạt tù tại Thái Nguyên đã mang lại những kết quả tích cực. Tuy nhiên, để chương trình thực sự phát huy hiệu quả bền vững, một số rào cản cần được tháo gỡ…

Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh và Công an tỉnh ký kết Chương trình phối hợp thực hiện Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg.

Cơ hội mới cho người lầm lỡ

Ngay sau khi Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg (Quyết định 22) có hiệu lực, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) tỉnh đã phối hợp với các cấp, ngành tổ chức hội nghị triển khai các nội dung quy định; tham mưu ban hành kế hoạch của UBND tỉnh; xây dựng kế hoạch tín dụng giai đoạn 2023-2026. Cùng với đó, NHCSXH tỉnh chỉ đạo phòng giao dịch cấp huyện phối hợp với lực lượng Công an, chính quyền địa phương và các tổ chức chính trị – xã hội nhận ủy thác thực hiện rà soát các đối tượng có nhu cầu vay vốn và đủ điều kiện để giải ngân…

Ông Đào Văn M., sinh năm 1951 ở xóm La Lẻ, xã Tân Thành (Phú Bình) chia sẻ: Sau khi chấp hành án phạt tù về địa phương, tôi đã vay 100 triệu đồng từ tháng 3-2024 để đầu tư mua 2 con trâu nuôi lấy thịt, 3 con lợn nái và nuôi đàn gà khoảng 100 con. Nhờ nguồn vốn này, tôi có cơ hội gây dựng lại cuộc sống, từng bước ổn định kinh tế gia đình.

Ông Đào Văn M., ở xóm La Lẻ, xã Tân Thành (Phú Bình) vay 100 triệu đồng theo Quyết định 22 để đầu tư chăn nuôi, gây dựng lại cuộc sống.

Còn anh Lã Văn H. ở xóm Tiền Phong, xã Đức Lương (Đại Từ), sau khi chấp hành án phạt tù, anh H. đã được tư vấn tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi của NHCSXH và được vay số tiền 100 triệu đồng. Với số tiền trên anh H. đã mua công cụ, trang thiết bị phục vụ cho việc nhận công trình xây dựng và trả tiền nhân công, hiện nay anh đã nhận được một số hợp đồng xây dựng công trình nhà ở dân dụng và tạo công ăn việc làm ổn định cho khoảng 20 lao động, thu nhập từ 6 đến 10 triệu đồng/người/tháng. Anh đã mua được ô tô, kinh tế gia đình ngày càng khá giả.

Bà Nguyễn Thị Hường, Phó Giám đốc NHCSXH huyện Phú Bình, cho biết: Sau hơn 1 năm triển khai Quyết định số 22 của Thủ tướng Chính phủ, tổng doanh số cho vay tại huyện Phú Bình đạt gần 12 tỷ đồng với 128 khách hàng vay vốn, chiếm gần 40% tổng dư nợ toàn tỉnh. Với kết quả này, nguồn vốn tín dụng chính sách đã đáp ứng nhu cầu thiết thực, cung cấp nguồn vốn sản xuất kinh doanh, tạo công ăn việc làm, sinh kế cho những người từng vi phạm pháp luật, giúp họ làm lại cuộc đời.

Những chuyển biến tích cực

Chính sách tín dụng không chỉ giúp người chấp hành xong án phạt tù có công ăn việc làm mà còn tác động rõ rệt đến sự phát triển kinh tế địa phương. Theo thống kê, 75% số người vay vốn đã có thu nhập ổn định chỉ sau 6-12 tháng, với mức trung bình từ 6-10 triệu đồng/tháng. Nhờ nguồn vốn hỗ trợ, nhiều mô hình kinh doanh nhỏ lẻ đã phát triển tốt, doanh thu tăng từ 15-30%, giúp người vay dần tự chủ tài chính.

Đơn cử như anh Nguyễn Văn Hợp, ở xóm Tiên Trường, xã Tiên Hội (Đại Từ), từng trăn trở không biết bắt đầu lại như thế nào sau khi chấp hành án phạt tù. Nhờ được tuyên truyền về Quyết định số 22, anh đã mạnh dạn đăng ký vay 100 triệu đồng từ NHCSXH huyện Đại Từ. Có được nguồn vốn, anh Hợp đã bàn bạc với gia đình, tận dụng diện tích mặt nước và đồi cây sẵn có để nuôi cá, cho câu dịch vụ và trồng cây ăn quả. Mỗi năm, gia đình anh thu về từ 120-150 triệu đồng, có nguồn thu nhập ổn định.

Ngoài tác động về kinh tế, chính sách này cũng góp phần giảm đáng kể tỷ lệ tái phạm. Tỷ lệ tái phạm trong nhóm được vay vốn chỉ chiếm dưới 5%, thấp hơn nhiều so với mức trung bình 10-15% của nhóm không tiếp cận được nguồn vốn. Điều này cho thấy, khi có việc làm và thu nhập ổn định, người từng vi phạm pháp luật sẽ có động lực sống tốt hơn, giảm nguy cơ tái phạm.

Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Phú Bình giải ngân vốn cho vay đối tượng theo Quyết định 22 của Thủ tướng Chính phủ.

Bà Hoàng Thị Nhung, Tổ trưởng tổ tiết kiệm và vay vốn xóm La Lẻ, xã Tân Thành (Phú Bình) nhận xét: Thực tế cho thấy những người được vay vốn đều rất trân trọng cơ hội này. Họ sử dụng nguồn vốn vào mục đích chính đáng, tập trung phát triển sản xuất. Nhiều trường hợp từ chỗ khó khăn, không có công ăn việc làm, nay đã có nguồn thu nhập ổn định, từng bước thoát nghèo. Tuy nhiên, vẫn có một số người gặp khó khăn trong việc quản lý tài chính, cần được hỗ trợ thêm về kỹ năng lập kế hoạch kinh doanh.

Hơn nữa, thái độ của cộng đồng đối với nhóm đối tượng này cũng đang dần thay đổi. Trước đây, nhiều người vẫn có định kiến với những người từng chấp hành án phạt tù, nhưng giờ đây, khi chứng kiến họ làm ăn chân chính, nhiều người đã cởi mở và sẵn sàng hỗ trợ hơn. – bà Hoàng Thị Nhung

Có thể khẳng định, chương trình tín dụng đối với người mãn hạn tù được NHCSXH thực hiện như “vòng tay ấm áp” dang rộng để đón những người lầm lỡ tái hòa nhập cộng đồng. 

Rào cản vẫn còn

Dù đạt được những kết quả đáng khích lệ, nhưng việc triển khai chính sách tín dụng vẫn còn gặp không ít khó khăn. Một trong những trở ngại lớn nhất là khả năng tiếp cận vốn. Nhiều người sau khi chấp hành án trở về không có tài sản thế chấp, không có người bảo lãnh, khiến việc vay vốn trở nên khó khăn.

Khi mới trở về với gia đình sau 4 năm chấp hành án phạt tù, ông Đ.V.T., ở xã Phúc Trìu (TP. Thái Nguyên) gặp rất nhiều khó khăn do không có vốn để làm ăn. Ông T. chia sẻ: Khi chấp hành xong án phạt tù, tôi thấy mọi công việc rất khó khăn với mình. May mắn là tôi đã được hỗ trợ vay vốn theo Quyết định số 22, từ đó mới có điều kiện để bắt đầu lại.

Bên cạnh đó, tâm lý e ngại cũng là một rào cản đáng kể. Không ít người sau khi mãn hạn tù cảm thấy tự ti, không dám tiếp xúc với các cơ quan tài chính hoặc địa phương để tìm kiếm cơ hội hỗ trợ. Điều này khiến họ bỏ lỡ nhiều chương trình ưu đãi có thể giúp ích cho mình.

Ông Phạm Trọng Huy, Tổ trưởng tổ tiết kiệm và vay vốn xóm Đồng Nội, xã Phúc Trìu (TP. Thái Nguyên) cho biết: “Nhiều người khi trở về địa phương rất ngại tiếp xúc với tổ chức đoàn thể, đặc biệt là trong việc vay vốn. Chúng tôi phải chủ động đến tận nơi, tuyên truyền, động viên và hướng dẫn họ cách thức vay vốn, giúp họ mạnh dạn tham gia chương trình.”

Giải pháp để chính sách đi vào thực tiễn

Theo ông Lê Văn Hồng, Phó Giám đốc NHCSXH tỉnh: Để chính sách thực sự phát huy hiệu quả, các cấp chính quyền và cơ quan chức năng cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, giúp người chấp hành xong án phạt tù hiểu rõ quyền lợi và cách thức tiếp cận nguồn vốn. Đồng thời, cần tổ chức các lớp tập huấn về quản lý tài chính, kỹ năng sản xuất kinh doanh, giúp họ sử dụng nguồn vốn một cách hiệu quả.

Các tổ chức đoàn thể của tỉnh như: Hội Nông dân, Hội Phụ nữ… tham gia hỗ trợ, giám sát cũng là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả trong thực hiện Quyết định 22 của thủ tướng Chính phủ.

Việc huy động các tổ chức đoàn thể như Hội Nông dân, Hội Phụ nữ… tham gia hỗ trợ, giám sát cũng là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao hiệu quả của chương trình. Các tổ chức này có vai trò trực tiếp trong việc rà soát, tư vấn, hướng dẫn người vay lập kế hoạch kinh doanh, đồng thời giám sát quá trình sử dụng vốn để đảm bảo hiệu quả.

Ngoài ra, cần xây dựng cơ chế bảo lãnh tín dụng linh hoạt, cho phép các tổ chức đoàn thể hoặc chính quyền địa phương đứng ra bảo lãnh cho người vay không có tài sản thế chấp. Đồng thời, tăng cường liên kết với các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh để mở rộng việc làm cho nhóm đối tượng này, giúp họ có cơ hội tiếp cận việc làm ổn định, bền vững…