Mong chờ mùa vụ bội thu

Thái Nguyên đang bước vào những ngày giá rét nhất trong mùa Đông này. Mặc dù vậy, việc triển khai sản xuất vụ xuân năm 2025 của bà con nông dân trong tỉnh vẫn khá nhộn nhịp; những cánh đồng ngô, rau màu khẩn trương được thu hoạch, nhường chỗ cho những ruộng mạ đã bắt đầu lên xanh. Vụ xuân này, toàn tỉnh có kế hoạch gieo cấy trên 28.000ha lúa, với mục tiêu đạt sản lượng trên 157.000 tấn. Ngành Nông nghiệp và PTNT đang triển khai nhiều biện pháp để có một mùa vụ thắng lợi.

Nông dân xã Linh Sơn (TP. Thái Nguyên) khẩn trương làm đất, chuẩn bị gieo cấy lúa xuân.

Chủ động tránh rét cho mạ

Ông Nguyễn Tá, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, cho biết: Từ nay đến hết tháng 2 được dự báo là có rét đậm, rét hại kéo dài trên diện rộng. Đặc biệt, tại các khu vực vùng núi phía Bắc, trong đó có Thái Nguyên, có thể kèm theo hiện tượng sương muối, băng giá. Do đó, bên cạnh việc đẩy nhanh tiến độ cày lật đất, tranh thủ khi thời tiết khô hanh để phơi ải, cải thiện lý tính của đất và tiêu diệt ký chủ, mầm mống sâu bệnh hại, bà con nông dân cần chú trọng phòng, chống rét cho mạ xuân.

Hiện tại, cán bộ khuyến nông cơ sở đã hướng dẫn nông dân các biện pháp tối ưu để tránh rét cho mạ. Theo đó, bà con được khuyến cáo không gieo mạ vào những ngày nhiệt độ dưới 15 độ C. Với những ruộng mạ mới gieo, phải làm khum vòm phủ kín bằng nilon trắng; luôn giữ đủ ấm cho mạ bằng cách giữ nước ở rãnh đối với mạ dược non. Cùng với đó là rắc tro bếp mục lên trên mặt luống để giữa ấm cho mạ. Với mạ đã lên xanh tốt, bà con cần đưa nước vào ngập 1/3 hoặc 1/2 cây đối với mạ dược và tưới ấm đối với mạ sân. Đặc biệt, toàn bộ diện tích mạ này cũng phải che phủ nilon trắng.

Bà Lê Thị Thạch (ở xã Cù Vân Đại Từ) cho biết: Cán bộ khuyến nông hướng dẫn chúng tôi rất tỉ mỉ. Đặc biệt là khuyến cáo khi nhiệt độ tăng trên 15 độ C thì tiến hành gieo thóc giống đã ủ nẩy mầm, che nilon để giữ ấm và ẩm tạo điều kiện cho mạ mọc nhanh; các loại phân bón nên hoặc không nên sử dụng phun tưới cho mạ…

Ngoài ra, ngành Nông nghiệp và PTNT cũng yêu cầu các địa phương tuyên truyền, vận động người dân dự phòng giống lúa có thời gian sinh trưởng cực ngắn để sẵn sàng gieo cấy bổ sung cho những diện tích mạ, lúa mới cấy chết rét…

Gieo cấy nhiều giống lúa chất lượng cao

Gần 10 năm nay, người dân Thái Nguyên từ các địa bàn ở vùng thấp như Phú Bình, TP. Phổ Yên, TP. Sông Công… đến các huyện miền núi, vùng cao như Định Hóa, Đại Từ, Võ Nhai, nông dân đã quen thuộc với khung thời vụ cấy trà xuân muộn là chủ yếu để phòng, chống rét cho diện tích lúa mới cấy.

Do đó, cơ cấu mùa vụ đã được chuyển dịch theo hướng rất tích cực. Điều mà các cấp, ngành chức năng của tỉnh đang tiếp tục hướng đến chính là khuyến cáo bà con đưa các giống lúa năng suất, chất lượng cao vào gieo cấy.

Ông Vũ Đức Hảo, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, nói: Chúng tôi yêu cầu các cấp, ngành chức năng rà soát cơ cấu giống, định hướng chủ lực là giống ngắn ngày, lúa thuần và lúa lai, tiếp tục gia tăng lúa chất lượng.

Xuất phát từ nhu cầu thực tế và mong muốn của người dân, cơ cấu giống lúa trong vụ xuân 2025 của tỉnh tiếp tục tập trung vào các giống lúa lai, lúa thuần chất lượng cao như J02, nếp vải, nếp Thầu dầu, SL8H-GS9, TH3-7, TH3-5, B-TE1…

Trong đó, tỉnh phấn đấu duy trì 60% diện tích gieo cấy bằng các giống lúa chất lượng cao; khoảng 20% diện tích gieo cấy giống lúa đặc sản. Đồng thời khuyến khích bà con áp dụng tiêu chuẩn hữu cơ trong quá trình thâm canh… để tạo ra sản phẩm lúa gạo bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.

Có thể thấy, sau hơn 10 năm nỗ lực trong công tác tuyên truyền, vận động, có chính sách hỗ trợ giá giống… đến nay, cơ cấu mùa vụ, giống lúa của Thái Nguyên đã có những thay đổi tích cực. Bà con luôn gieo cấy lúa đúng khung thời vụ. Đây cũng chính là những giải pháp để mục tiêu đạt năng suất lúa từ 56 đến 57 tạ/ha trong vụ xuân 2025 của tỉnh thành hiện thực.

Công ty CP Vật tư nông nghiệp Thái Nguyên đã chuẩn bị đủ lượng giống, phân bón… cung ứng cho nông dân sản xuất vụ xuân.

Kiểm soát chặt thị trường vật tư nông nghiệp

Toàn tỉnh hiện có 705 cơ sở kinh doanh phân bón, thuốc bảo vệ thực vật; trên 400 cơ sở kinh doanh giống cây trồng các loại, phân bố đều ở địa bàn của 9 huyện, thành phố. Để bảo vệ quyền lợi của nông dân, từ nay đến khi kết thúc vụ xuân, các cấp, ngành chức năng trong tỉnh tiếp tục tăng cường kiểm tra, xử lý các vi phạm trong kinh doanh giống cây trồng và vật tư nông nghiệp trên thị trường. Đặc biệt là chủ động chuẩn bị đủ lượng giống dự phòng, đề phòng trường hợp thời tiết bất thuận xảy ra.

Ông Vũ Đức Hảo nhấn mạnh: Để vụ xuân giành thắng lợi, chúng tôi sẽ phối hợp với đơn vị liên quan tổ chức các đoàn công tác kiểm tra sản xuất, hướng dẫn, chỉ đạo các địa phương kịp thời về thời vụ, cơ cấu giống và tiến bộ kỹ thuật mới áp dụng vào sản xuất. Theo dõi sát diễn biến thời tiết, xử lý kịp thời, giảm thiểu tác hại do thiên tai, dịch hại.

Cùng với đó, đến nay, các địa phương đã xây dựng phương án lấy nước và điều hành phân phối nước hợp lý, không để thất thoát nước và ảnh hưởng đến diện tích cây vụ đông đã gieo trồng; bảo đảm lấy đủ nước phục vụ gieo trồng vụ đông xuân 2024-2025…