Ghi nhanh trên những cánh đồng đầu Xuân

Từ ngày mùng 4 Tết Ất tỵ (tức ngày 1-2), thời tiết ở Thái Nguyên vừa có mưa xuân, vừa có nắng ấm. Tranh thủ thời tiết thuận lợi, bà con bắt đầu ra đồng làm đất, chuẩn bị các điều kiện sản xuất vụ xuân. Dù đã nhiều ngày không có mưa, nhưng nhờ có hệ thống thủy lợi đã được cứng hóa đưa nước từ các hồ chứa về ruộng, nhiều cánh đồng rộng lớn của tỉnh vẫn chủ động động được nguồn nước cấy lúa…

Hằng năm, TP. Phổ Yên luôn là địa phương cấy lúa vụ xuân sớm hơn một số huyện miền núi, vùng cao của tỉnh.

Có mặt tại cánh đồng rộng lớn ở xã Cù Vân, An Khánh (Đại Từ) – nơi được tưới tắm bởi dòng nước mát lành của hồ Phượng Hoàng, chúng tôi nhận thấy không khí sản xuất của bà con khá nhộn nhịp. Ngoài một vài thửa ruộng đã được phủ xanh mạ non từ trước Tết Nguyên đán, hầu hết các thửa ruộng khác đang được làm đất để chuẩn bị cấy lúa xuân.

Bà Nguyễn Thị Lành, một người dân ở xóm 6, xã Cù Vân (Đại Từ): Năm nay khan hiếm nước hơn những năm trước. Chúng tôi đã bảo nhau sử dụng nguồn nước tưới thật tiết kiệm. Nhà nào có nhân lực thì bắt nước vào ruộng làm đất, cấy trước. Những nhà neo người, đợi sau Tết khi con cháu về đông đủ thì tập hợp nhân lực cấy sau.

Tương tự, tại hầu khắp các cánh đồng trong tỉnh, không khí sản xuất vụ xuân đều khá nhộn nhịp. Được xem là một năm ít tác động bởi giá rét, năm nay, việc chăm sóc mạ phục vụ cấy lúa xuân khá thuận lợi. Hầu hết, bà con đã thuộc “nằm lòng” công thức: Gieo mạ khi thời tiết từ 15 độ C trở lên. Tránh rét cho mạ bằng khung vòm phủ kín nilon trắng. Rắc tro bếp lên mặt luống để giữ ấm cho mạ…

Đồng thời, bà con thường xuyên kiểm tra bệnh đạo ôn trên ruộng mạ, phun phòng bệnh khi gặp điều kiện thời tiết âm u, độ ẩm cao, rét nhẹ. Khi phát hiện bệnh cần tiến hành phun thuốc trừ bệnh được trong danh mục thuốc BVTV được phép sử dụng ở Việt Nam như: Fuji-One 40EC, 40WP; Amistar Top® 325SC; Katana 20SC; Daconil 75WP…

Tuy nhiên, việc chủ động nguồn nước cấy lúa của bà con lại gặp khó khăn hơn. Dù vậy, thực hiện phương châm, ở đâu thuận lợi nước thì cấy trước. Những chân ruộng khó khăn về nguồn nước sẽ khắc phục bằng cách sử dụng máy bơm.Với những diện tích không khắc phục được thì chuyển sang trồng những cây rau, màu phù hợp với thời tiết hạn hán…

Ông Nguyễn Tá, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh: Đã xa rồi cái thời “Tháng Giêng là tháng ăn chơi”, từ ngày mùng 3 Tết, không khí sản xuất của người dân Thái Nguyên rất khẩn trương để bảo đảm gieo cấy lúa xuân hết diện tích, đúng khung thời vụ tốt nhất. Theo đó, chúng tôi cũng đã chỉ đạo cán bộ về các địa phương phối hợp với đơn vị chuyên môn hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp tránh rét, phòng sâu bệnh hại cho mạ và những diện tích lúa mới cấy…

Có thể thấy, 15 năm trở lại đây, khung thời vụ cấy lúa xuân của Thái Nguyên đã có chuyển dịch tích cực khi bà con tập trung cấy lúa xuân muộn (trên 90% diện tích) để tránh rét cho lúa. Đồng thời, đưa các “bộ” giống lúa chất lượng cao như J02, SL8H-GS9, TH3-7, TH3-5, B-TE1… vào gieo cấy.

Theo đó, dù vụ xuân mới “khởi động” chưa lâu nhưng tính đến đầu tháng 2, toàn tỉnh đã gieo cấy được khoảng 30% diện tích, tập trung chủ yếu tại các địa phương vùng ‘thấp” như TP. Phổ Yên, TP. Thái Nguyên, huyện Phú Bình, một số xã của huyện Đại Từ…

Các địa phương sẽ đồng loạt đẩy nhanh tiến độ sản xuất ngay sau những ngày nghỉ lễ, nhất là địa bàn miền núi, vùng cao như Định Hóa, Phú Lương, Võ Nhai, phấn đấu đến cuối tháng 2 sẽ cơ bản hoàn thành cấy hơn 28 nghìn ha lúa vụ xuân theo kế hoạch đã đề ra.

Để sản xuất vụ xuân đạt kết quả cao nhất, ngành Nông nghiệp tỉnh khuyến cáo người dân cần theo dõi diến biến của thời tiết. Đặc biệt là theo dõi sát các bản tin thời tiết, lịch thời vụ của ngành Nông nghiệp để xuống giống lúa kịp thời, kiên quyết không gieo cấy lúa khi nhiệt độ dưới ngưỡng 15 độ C. Song song với đó, tập trung gieo trồng các loại cây màu như ngô, lạc, rau xanh phục vụ nhu cầu người dân trong tỉnh và du khách trong mùa lễ hội…