Mới đây, hai bộ phim của Việt Nam “Đêm tối rực rỡ” và “Memento Mori: Đất” đã nhận được bốn đề cử giải thưởng tại Liên hoan phim (LHP) Quốc tế ASEAN-AIFFA 2023.
 |
| Đạo diễn Aaron Toronto và biên kịch Nhã Uyên lên sân khấu nhận giải thay cho Kim B. (Ảnh do Đoàn phim cung cấp) |
Dù kết quả chung cuộc chưa được như mong muốn, nhưng các chuyên gia điện ảnh cho rằng, chinh phục các LHP mang tính khu vực, được tổ chức bài bản là bước cần thiết giúp giới làm nghề nước ta định vị được giá trị và tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm.
LHP Quốc tế ASEAN-AIFFA 2023 diễn ra ở đảo Kuching, Sarawak (Malaysia). Đây là một trong những LHP quốc tế nổi bật trong khu vực Đông Nam Á nhằm tôn vinh sự đa dạng và tài năng sáng tạo của các nhà làm phim.
Đại diện cho Việt Nam, bộ phim “Memento Mori: Đất” của đạo diễn Marcus Mạnh Cường Vũ nhận được hai đề cử cho các hạng mục Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất (Nguyễn Hải Yến) và Hình ảnh xuất sắc nhất (Trần Ngọc Khuyên); phim “Đêm tối rực rỡ” của đạo diễn Aaron Toronto cũng nhận hai đề cử cho các hạng mục: Kịch bản xuất sắc nhất (Nhã Uyên, Aaron Toronto) và Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất (Kim B).
Từ hơn 120 bộ phim đăng ký dự thi, Hội đồng giám khảo đã chọn ra danh sách 34 phim lọt vào vòng tranh giải chính thức.
Bà Livan Tajang – Giám đốc LHP bày tỏ sự hào hứng khi cho biết, tất cả các bộ phim lọt vào danh sách rút gọn đều thể hiện sự xuất sắc và phong phú về lối kể chuyện điện ảnh.
Các đạo diễn của 34 bộ phim đều xuất sắc trong việc khai thác các chủ đề nội dung rất khó, với sắc thái riêng biệt và tính chân thực đáng kinh ngạc. Những bộ phim này là minh chứng cho tài năng và sự cống hiến của tất cả các đạo diễn và ê-kíp.
Kết quả chung cuộc, diễn viên Kim B (vai Kim Bảo) trong bộ phim “Đêm tối rực rỡ” của đạo diễn Aaron Toronto đã được trao giải Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất.
Kim B sinh năm 1989 tại thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Cô là một chuyên gia trang điểm, không phải là diễn viên chuyên nghiệp, từng tham gia hóa trang trong các dự án phim nổi tiếng, trong đó có “Kong: Skull Island” của đạo diễn Jordan Roberts – một bộ phim Hollywood lấy bối cảnh tại Việt Nam. Vai diễn trong “Đêm tối rực rỡ” là vai diễn đầu tiên của cô.
Bộ phim đề cập đến một số hủ tục, nạn bạo hành trong gia đình do đạo diễn người Mỹ Aaron Toronto cùng vợ là diễn viên Nhã Uyên, đồng thời là nữ chính kiêm biên kịch phim thực hiện. Đạo diễn đã sống ở Việt Nam 16 năm, nghiên cứu kỹ về tập tục của người miền nam nhiều năm trước khi thực hiện bộ phim.
“Đêm tối rực rỡ” từng đoạt giải Cánh diều vàng của Hội Điện ảnh Việt Nam năm 2021 cho hạng mục Phim điện ảnh xuất sắc, Quay phim xuất sắc và Nam diễn viên phụ xuất sắc. Riêng cú đúp giải thưởng biên kịch và nữ chính xuất sắc được dành cho diễn viên Nhã Uyên.
Chưa chinh phục được các giải thưởng quốc tế uy tín hàng đầu, song, những bước đi từ khu vực là điều cần thiết giúp các nhà làm phim có thêm trải nghiệm và kinh nghiệm.
Những năm gần đây, câu chuyện một số đoàn làm phim tham dự liên hoan phim tại nước ngoài và đoạt giải thưởng đã thu hút sự quan tâm của công chúng. Trong đó, có những bộ phim chưa được cấp phép phổ biến trong nước, có những giải thưởng tuy mang tên quốc tế, nhưng sức nặng, uy tín lại gây hoài nghi trong giới làm nghề.
Ở một số quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc, Singapore…, những quy định pháp luật xử lý các hành vi vi phạm như phát hành và chiếu phim chưa có giấy phép; thay đổi nội dung phim sau khi có giấy phép phổ biến, phát hành và phổ biến; cung cấp phim chưa được cấp phép phổ biến tham gia LHP… đều có mức xử phạt rất nặng.
Tùy mức độ vi phạm, ngoài xử phạt hành chính còn có thể đình chỉ hoạt động nghề nghiệp, tiêu hủy thiết bị sản xuất để tăng tính răn đe.
Thực tế, những năm gần đây đã có những phim điện ảnh trong nước sản xuất đoạt giải thưởng tại các LHP quốc tế. Đây là một tín hiệu đáng mừng, nhưng việc nhìn nhận giá trị giải thưởng như mức độ vốn có càng cần thiết hơn.
Thí dụ, không ít phim không tham gia hạng mục tranh giải chính thức ở LHP quốc tế mà chỉ tham gia các hạng mục phụ, nhưng thông tin trên báo chí, truyền thông lại nhận định thiếu chuẩn xác, chừng mực, liên tục dùng những cụm từ, như: bước ngoặt, đỉnh cao, thành tựu lớn… tạo nên sự nhiễu loạn, mâu thuẫn trong chính môi trường điện ảnh.
Các chuyên gia cho rằng, giới làm nghề cần chú ý tới những nấc thang đầu tiên là các sự kiện, LHP trong nước và khu vực được tổ chức bài bản, nghiêm túc. Có thể ban đầu thành quả chưa thật rực rỡ nhưng đó là nền tảng cần thiết để bước những bước dài, hòa nhập vào nền công nghiệp điện ảnh quốc tế đang phát triển mạnh mẽ.
