เมื่อวันที่ 8 ตุลาคม เจฟฟรีย์ ฮินตันและจอห์น ฮอปฟิลด์มีเกียรติได้รับรางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์ประจำปี 2024 จากผลงานของพวกเขาเกี่ยวกับเครือข่ายประสาทเทียมในช่วงสี่ทศวรรษที่ผ่านมา พวกเขาจะได้รับเงินรางวัลรวมกัน 11 ล้านโครนสวีเดน (1.06 ล้านดอลลาร์)

เบคพี06zr.png
รางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์ประจำปี 2024 ได้รับการประกาศที่เมืองสตอกโฮล์ม ประเทศสวีเดน เมื่อวันที่ 8 ตุลาคม 2024 และมอบให้แก่นักวิทยาศาสตร์ 2 คน คือ จอห์น เจ. ฮอปฟิลด์ และเจฟฟรีย์ อี. ฮินตัน ภาพ: ซินหัว

นายฮินตัน วัย 76 ปี เป็นผู้ที่มีชื่อเสียงมากที่สุด นอกจาก Yoshua Bengio และ Yann LeCun เขายังได้รับการขนานนามว่าเป็น “บิดาแห่ง AI” อีกด้วย

ในปี 2023 เขาได้ลาออกจาก Google อย่างกะทันหันและเตือนต่อสาธารณะเกี่ยวกับความเสี่ยงในระยะสั้นและระยะยาวของเทคโนโลยีที่เขาช่วยสร้างขึ้น เขากล่าวว่าเขารู้สึกเสียใจกับการใช้ AI ในทางที่ผิดได้ง่ายมากเพียงใด

ทั้งฮอปฟิลด์และฮินตันไม่ใช่ผู้พัฒนาเครือข่ายประสาทเทียมเป็นคนแรก แต่คุณฮอปฟิลด์ วัย 91 ปี ได้ช่วยวางรากฐานสำหรับ AI ในปัจจุบันด้วยงานวิจัยในปี 1982 ที่อธิบายถึงเครือข่ายที่ได้รับแรงบันดาลใจจากสมอง ซึ่งสามารถจัดเก็บและเรียกคืนรูปแบบต่างๆ พร้อมทั้งความสามารถในการค้นหารูปแบบที่ตรงกันที่สุด

ไม่กี่ปีต่อมา Hinton และนักวิจัยอีกสองคน (David Ackley และ Terry Sejnowski) ได้ใช้เครือข่าย Hopfield เป็นพื้นฐานสำหรับการประดิษฐ์สิ่งที่เรียกว่าเครื่อง Boltzmann ซึ่งเป็นสถาปัตยกรรมโมเดลเครือข่ายอีกชนิดหนึ่งที่สามารถจำแนกภาพและทำซ้ำในสื่อฝึกอบรมได้ แม้ว่าเครื่อง Boltzmann จะไม่ปรับขนาดได้เท่ากับระบบการเรียนรู้ของเครื่องในปัจจุบันก็ตาม

อย่างไรก็ตาม Hinton อาจเป็นที่รู้จักกันดีจากผลงานของเขาร่วมกับ David Rumelhart และ Ronald Williams ในเรื่อง "การไล่ระดับ" ซึ่งเป็นวิธีการที่ช่วยให้เครือข่ายประสาทเทียมหลายชั้นขนาดใหญ่สามารถเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ขณะนี้ไม่มีรางวัลโนเบลสาขาปัญญาประดิษฐ์หรือวิทยาการคอมพิวเตอร์

ตามที่เอลเลน มูนส์ ประธานคณะกรรมการสาขาฟิสิกส์ของโนเบลกล่าว งานของเจฟฟรีย์ ฮินตันและจอห์น ฮอปฟิลด์นำมาซึ่งผลประโยชน์สูงสุด “ในฟิสิกส์ เราใช้เครือข่ายประสาทเทียมในหลาย ๆ ด้าน เช่น การพัฒนาวัสดุใหม่ที่มีคุณสมบัติเฉพาะ”

งานของ Hopfield และ Hinton มุ่งเน้นไปที่ฟิสิกส์สถิติ รวมไปถึงชีววิทยาประสาท จิตวิทยาการรับรู้ และอื่นๆ เมื่อสองปีก่อน Hopfield ได้รับรางวัล Boltzmann Medal สำหรับฟิสิกส์สถิติ

(ตามดวงชะตา)