แผงขายของมากกว่า 3 แสนร้านยังไม่ระบุชื่อผู้ขาย

ยังไม่สามารถระบุร้านค้ากว่า 300,000 แห่งที่มีรายได้ 70,000 ล้านดองบนแพลตฟอร์ม Shopee, Lazada, Tiki, Sendo และ Grab ได้ ซึ่งเป็นสาเหตุของการสูญเสียงบประมาณ

ในร่างพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยการบริหารจัดการภาษีสำหรับธุรกิจบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซ กระทรวงการคลังกล่าวว่ามีบุคคลประมาณ 300,000 รายที่ขายสินค้าบนแพลตฟอร์มมากกว่า 400 แห่ง ตามข้อมูลที่ฝ่ายต่างๆ มอบให้แก่หน่วยงานด้านภาษี ภาษีที่กลุ่มนี้จ่ายในปีที่แล้วอยู่ที่ประมาณ 2,500 พันล้านดอง

นอกเหนือจากตัวเลขดังกล่าวแล้ว ตามข้อมูลจากผู้ประกอบการ ยังมีบูธธุรกิจบนแพลตฟอร์มเชิงพาณิชย์อีกจำนวนมากที่ยังไม่ระบุผู้ขาย สถิติจาก 5 แพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซหลัก (Shopee, Lazada, Tiki, Sendo, Grab) เพียงอย่างเดียวแสดงให้เห็นว่ามีร้านค้ามากกว่า 300,000 แห่งที่มีผู้ใช้ที่ไม่ระบุตัวตน คาดว่ามูลค่าซื้อขายรวมของกลุ่มนี้มากกว่า 70,000 พันล้านดอง

ขนาดของตลาดอีคอมเมิร์ซเติบโตอย่างมากในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา จาก 16,400 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ในปี 2022 เป็น 25,000 ล้านเหรียญสหรัฐฯ ในปี 2024 เมื่อปีที่แล้ว อุตสาหกรรมภาษีจัดเก็บภาษีจากภาคส่วนนี้ได้ถึง 116,000 พันล้านดอง ซึ่งเป็นสถิติใหม่ เพิ่มขึ้นอย่างมากเมื่อเทียบกับ 83,000 - 97,000 พันล้านดองที่บันทึกไว้ในสองปีก่อน

ในช่วงไม่นานมานี้ นอกเหนือจากการมีอยู่ของแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซค้าปลีกในประเทศ เช่น Shopee, TikTok Shop, Lazada, Tiki และ Sendo แล้ว ตลาดยังได้เห็นการเข้ามาของแพลตฟอร์มข้ามพรมแดน เช่น เทมู เชียน... พื้นเหล่านี้ยังต้องมีการแสดงรายการและชำระภาษีในฐานะซัพพลายเออร์ต่างประเทศ

รายได้ภาษีคิดเป็นเพียงประมาณ 20% ของรายได้ตลาดนี้เท่านั้น อย่างไรก็ตาม สัดส่วนดังกล่าวมีแนวโน้มลดลงจาก 20.1% ในปี 2565 เหลือ 17.4% ในปี 2567 ซึ่งจากข้อมูลของกระทรวงการคลัง แสดงให้เห็นว่าธุรกิจจำนวนมากไม่ได้แจ้งและชำระภาษีตามที่กำหนด

ตัวอย่างเช่น ครัวเรือนและบุคคลที่ทำธุรกิจบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซสำหรับบริการที่พัก เช่น Booking, Agoda, Airbnb, Tripadvisor หรือแพลตฟอร์มเนื้อหาดิจิทัล เครือข่ายโซเชียลเช่น Netflix, Spotify, Google, Youtube, Facebook, Tiktok, Apple Store, CH Play...

ตลาดยังมีเป้าหมายทางธุรกิจใหม่คือบุคคลที่มีอิทธิพลมาก (KOL-Key Opinion Leader) ในสังคม พวกเขาขายสินค้าและบริการโฆษณาผ่านแพลตฟอร์มถ่ายทอดสด KOL บางรายมีรายได้หลายหมื่นล้านและหลายแสนล้านดอง

ดังนั้นในร่างพ.ร.บ.ดังกล่าว กระทรวงการคลังจึงได้เสนอให้ใช้ระเบียบบังคับเกี่ยวกับการจัดองค์กรบริหารจัดการแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซและแพลตฟอร์มดิจิทัล ในการหักลดหย่อนและชำระภาษีแทนครัวเรือนและบุคคลที่จำหน่ายสินค้าบนแพลตฟอร์มดังกล่าว การยื่นแบบและชำระภาษีในนามของทั้งผู้มีถิ่นที่อยู่และผู้ไม่มีถิ่นที่อยู่ในประเทศเวียดนาม

“ซึ่งจะช่วยเพิ่มรายรับงบประมาณแผ่นดิน โดยมีรายได้มาจากกิจการครัวเรือนและบุคคลธรรมดาที่ทำการค้าขายหน้าร้านโดยเฉพาะกลุ่มที่ไม่ระบุรายรับ” กระทรวงการคลังกล่าว

หน่วยงานยังกล่าวอีกว่านี่เป็นวิธีการที่หลายประเทศนำมาใช้ เช่น สหราชอาณาจักร สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย เยอรมนี และจีน OECD ยังแนะนำให้ประเทศต่างๆ กำหนดให้ผู้สร้างแพลตฟอร์มดิจิทัล (พื้นที่ซื้อขายทางอิเล็กทรอนิกส์) มีหน้าที่รับผิดชอบโดยสมบูรณ์และเพียงผู้เดียวในการกำหนดภาษีที่ต้องชำระจากคำสั่งซื้อ การรวบรวม และการนำส่งภาษีดังกล่าวให้กับหน่วยงานด้านภาษี

แหล่งที่มา