Tạo đột phá trong đào tạo nghề để phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững

Gần 10 triệu lao động nông thôn được học nghề

Mới đây, báo cáo về kết quả thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc hỗ trợ nông dân, phục hồi phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững, ông Lê Tấn Dũng – Thứ trưởng Bộ LĐTBXH cũng cho biết, Bộ LĐTBXH đã ban hành nhiều giải pháp cụ thể.

Bộ trình Ban Bí thư ban hành Chỉ thị 21 về tiếp tục đổi mới nâng cao chất lượng giáo dục đến năm 2030, tầm nhìn tới năm 2045; xây dựng triển khai thực hiện Chỉ thị số 21.

Ngoài ra, Bộ cũng xây dựng và đang trình Thủ tướng Chính phủ ban hành đề án “Đổi mới, nâng cao chất lượng đào tạo nghề nông thôn”, trong đó đưa ra nhiều giải pháp nâng cao hiệu quả đào tạo nghề lao động nông thôn từ đó giúp phát triển nông nghiệp, nông thôn bền vững. Bộ cũng đang xây dựng và hoàn thiện để trình ban hành quyết định của Thủ tướng Chính phủ sửa đổi, bổ sung Quyết định 46 trong đó hỗ trợ đào tạo trình độ sơ cấp, đào tạo dưới 3 tháng, trong đó lao động nông thôn là đối tượng hỗ trợ.

Theo Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp (Bộ LĐTBXH), sau 10 năm thực hiện Đề án 46, thực hiện Đào tạo nghề cho lao động nông thôn, cả nước đã đào tạo nghề cho được gần 10 triệu lao động nông thôn, trong đó có 4,6 triệu người thuộc các đối tượng được nhận hỗ trợ đào tạo nghề.

Công tác đào tạo nghề cho người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, người khuyết tật, người dân tộc thiểu số, lao động nữ, các đối tượng chính sách được quan tâm, với 2,1 triệu người được hỗ trợ học nghề.

Hệ thống cơ sở giáo dục nghề nghiệp từng bước được kiện toàn, một số cơ sở được đầu tư theo hướng hiện đại, chuẩn hóa. Nguồn lực đào tạo nghề cho lao động nông thôn cơ bản được duy trì qua các chương trình mục tiêu quốc gia.

Công tác đào tạo nghề cơ bản phù hợp với nhu cầu người học, gắn kết với kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của địa phương, và xây dựng nông thôn mới. Sau học nghề, số lao động có việc làm, năng suất lao động, thu nhập của người dân tăng lên.

Kết quả đào tạo nghề đã góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, theo hướng tăng tỷ trọng kinh tế công nghiệp và dịch vụ; bảo đảm an ninh lương thực; tạo việc làm, tăng thu nhập, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân; xây dựng nông thôn mới, và giảm nghèo bền vững.

Tuy nhiên, việc đào tạo nghề cho lao động nông thôn thời gian qua chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn, còn tồn tại những hạn chế, yếu kém. Một số chỉ tiêu đề ra chưa đạt. Lao động nông thôn chủ yếu được học nghề ở trình độ sơ cấp và dưới 3 tháng, chất lượng đào tạo còn thấp, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Cùng với đó, các điều kiện đảm bảo chất lượng đào tạo nghề còn nhiều bất cập. Hoạt động hỗ trợ người dân sau khi học nghề chưa được triển khai hiệu quả.

Do đó, để công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn đi vào chiều sâu, hiệu quả, bền vững và thực chất, Ban Bí thư yêu cầu các cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, và các tổ chức chính trị – xã hội tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, và thực hiện tốt một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.

Đổi mới công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn làm trọng tâm

Nhằm tăng cường sự chỉ đạo của Đảng với công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn, mới đây, Ban Bí thư đã ban hành Chỉ thị số 37-CT/TW về đổi mới công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn.

Tại văn bản này, Ban bí thư yêu cầu cần tận dụng hiệu quả cơ hội Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Từ đó, đào tạo nghề cho lao động nông thôn gắn với đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kỹ năng số cho người dân, góp phần phát triển kinh tế số, xã hội số khu vực nông thôn; phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao…

Chỉ thị nhấn mạnh, cần đổi mới toàn diện, nâng cao chất lượng và hiệu quả đào tạo nghề cho lao động nông thôn; cập nhật nghề, chuẩn hoá nội dung, kiểm định chất lượng chương trình đào tạo.

Tăng cường giáo dục đạo đức nghề nghiệp, kiến thức về an toàn vệ sinh lao động, đặc biệt coi trọng thực hành, nhất là từ thực tiễn sản xuất, kinh doanh; tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số trong tất cả các khâu của quá trình đào tạo.

Ban Bí thư cũng yêu cầu các cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền, nhất là người đứng đầu phải thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo, tăng cường kiểm tra, giám sát, coi trọng chất lượng và hiệu quả công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn.

Xây dựng kế hoạch đào tạo nghề phù hợp với thị trường lao động, kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội, nhu cầu học nghề, việc làm của người dân, gắn với bảo tồn, phát huy không gian văn hoá, tiềm năng du lịch khu vực nông thôn. Tổ chức đào tạo nghề gắn với mô hình nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi, hướng tới chuyển dịch cơ cấu kinh tế, sản xuất lớn.

Cùng với đó, cần nghiên cứu, triển khai chương trình, ban hành chính sách đào tạo nghề cho lao động nông thôn đến năm 2030, gắn với thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021 – 2030. Tiếp tục ưu tiên đào tạo nghề cho lao động thuộc diện đối tượng chính sách, người có công, người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, người dân tộc thiểu số, người khuyết tật; quan tâm đào tạo nghề cho học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở chuyển sang học nghề.

Ngoài ra, cần tận dụng hiệu quả cơ hội Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Đẩy mạnh đào tạo nghề gắn với phương thức sản xuất tiên tiến, hiện đại, phù hợp với nền nông nghiệp xanh, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp công nghệ cao; thúc đẩy tích hợp đa giá trị, nâng cao giá trị gia tăng, phát huy lợi thế vùng, miền, địa phương.

Đặc biệt, có chính sách đầu tư, hỗ trợ cho đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và phát triển kinh tế tập thể khu vực nông thôn. Triển khai các chương trình, đề án đào tạo, đào tạo lại phục vụ chuyển đổi nghề cho người dân do biến đổi khí hậu, và tác động của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Giải pháp nữa là bảo đảm nguồn lực, hoàn thiện chính sách hỗ trợ đào tạo cho lao động nông thôn, nhất là hỗ trợ về vốn, phương tiện sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, giới thiệu việc làm sau học nghề. Khuyến khích tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài phát triển cơ sở đào tạo nghề cho lao động nông thôn…