Tăng cường cam kết đa ngành và hợp tác đa phương trong ngăn chặn kháng kháng sinh

Tại cuộc họp, Tiến sĩ Nguyễn Thu Thủy, Phó Cục Trưởng Cục Thú y (Bộ NN-PTNT cho biết, kháng kháng sinh là một nội dung đặc biệt quan trọng được quy định tại nhiệm vụ số 3 trong Khung đối tác đa ngành Một sức khoẻ giai đoạn 2021-2025 “tăng cường quản lý, giám sát việc sử dụng kháng kháng sinh và ngăn chặn kháng kháng sinh”. Nhóm công tác KKS đa ngành là một trong những cơ chế tốt để hiện thực hoá các Luật, kế hoạch hành động quốc gia về phòng chống kháng thuốc trong y tế, môi trường và nông nghiệp.

Gần đây nhất, mục tiêu và nhiệm vụ về quản lý, giám sát và kiểm soát KKS được quy định rất rõ trong “Chiến lược Quốc gia về phòng, chống kháng thuốc tại Việt Nam giai đoạn 2023 – 2030, tầm nhìn đến năm 2045” được phê duyệt tại Quyết định số 1121/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, áp dụng phương pháp tiếp cận “Một sức khỏe” nhằm hướng tới mục tiêu đến năm 2045 kiểm soát cơ bản tình hình kháng thuốc, có hệ thống giám sát kháng thuốc, sử dụng, tiêu thụ kháng sinh.

Chiến lược nêu rõ “Phòng chống kháng thuốc là nhiệm vụ cấp bách, thường xuyên, lâu dài, là trách nhiệm nòng cốt của ngành y tế và ngành nông nghiệp, chủ động phòng ngừa bệnh truyền nhiễm, kiểm soát nhiễm khuẩn, nâng cao năng lực phòng ngừa, phát hiện, chẩn đoán, điều trị và giám sát kháng thuốc, sử dụng, tiêu thụ thuốc kháng vi sinh vật ở người và động vật”. Từ đó, Chiến lược đề ra mục tiêu cụ thể gồm: Nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền địa phương, hiểu biết của nhân viên y tế, thú y và người dân về phòng, chống kháng thuốc;  củng cố hệ thống giám sát kháng thuốc để cảnh báo kịp thời về sự xuất hiện, lan truyền, mức độ, xu hướng kháng thuốc của các vi sinh vật; giảm sự lan truyền của vi sinh vật, bệnh truyền nhiễm; Sử dụng thuốc kháng vi sinh vật ở người, động vật hợp lý, an toàn và có trách nhiệm.

Để triển khai tốt Chiến lược này, Bộ NN& PTNT vẫn tiếp tục huy động mọi nguồn lực để triển khai “Kế hoạch hành động quốc gia về phòng, chống kháng kháng sinh trong lĩnh vực nông nghiệp giai đoạn 2021-2025”  phê duyệt tại QĐ số  3609/QĐ-BNN-TY ngày 23/8/2021.

Đại diện của Chatham House, Vương quốc Anh, Bà Robyn Alder nhấn mạnh kháng kháng sinh là một trong những rủi ro sức khỏe đang được Chính phủ quản lý. Việc tận dụng tốt nhất các nguồn lực sẵn có, phối hợp đa ngành trong các chính sách quản lý kháng sinh và cùng hành động là chìa khóa để đạt được kết quả tổng hợp thông qua phối hợp đa ngành. Đây cũng là một nội dung ưu tiên mà Trung tâm Gia cầm Một Sức khỏe UKRI GCRF hỗ trợ Học viện Nông nghiệp Việt Nam tiến hành đánh giá rà soát chính sách KKS ở Việt Nam.

Cuộc họp nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường cam kết đa ngành và hợp tác đa phương về quản lý, giám sát và ngăn chặn kháng kháng sinh là cần thiết đối với bất kỳ quốc gia nào, đặc biệt là Việt Nam, khi được Tổ chức Y tế thế giới xếp vào nhóm các nước có tỉ lệ kháng kháng sinh cao nhất thế giới. Với một thực tế là Việt Nam được đánh giá là một trong những nước có hệ thống quy định về kháng khá toàn diện và có kế hoạch hành động quốc gia về kháng kháng sinh sớm so với các nước. Tuy nhiên, việc thực thi về kháng kháng sinh đang là nhiệm vụ cấp bách. cần huy động và đầu tư nguồn lực để triển khai các quy định về kháng kháng sinh. Theo đó, các đối tác phát triển quốc tế cũng khẳng định chia sẻ trách nhiệm phòng chống kháng kháng sinh với Chính phủ Việt Nam và tiếp tục cam kết đồng hành hỗ trợ các nguồn lực.

Lần này, các cơ quan quản lý nhà nước về kháng kháng sinh cùng nhau cập nhật  tiến độ công tác phòng chống kháng kháng sinh trong thú y, y tế và môi trường; các đối tác quốc tế và trong nước chia sẻ các kết quả nghiên cứu đã và đang triển khai; đề xuất các cơ hội để lồng ghép chính sách KKS vào hợp tác đa bên; đề xuất các giải pháp thúc đẩy vai trò đối tác công tư trong việc phòng chống và ngăn ngừa sử dụng KKS bừa bãi hoặc không theo chỉ định.

Đứng trước thực trạng về kháng kháng sinh tại Việt Nam còn nhiều bất cập trong quy định về việc cung cấp thuốc kháng sinh trong y tế và thú y; cung ứng kháng sinh y tế và thú y; hệ thống gíám sát sử dụng kháng sinh…  đòi hỏi các cấp các ngành tại Việt Nam cần tiếp tục tăng cường phối hợp với nhau trong công tác phòng, chống kháng kháng sinh. Việc phối hợp cần dựa trên cách tiếp cận một sức khỏe,  vì con người, động vật, thực vật và môi trường có mối liên hệ qua lại với nhau ở trên các cấp độ toàn cầu, khu vực, quốc gia, các cấp các ngành… 

Bộ NN và PTNT phối hợp với 2 Bộ đồng chủ trì Khung đối tác một sức khỏe cam kết sẽ làm tốt vai trò điều phối, tạo ra các cơ chế, diễn đàn chia sẻ, nhân rộng những kết quả nghiên cứu, bài học, kinh nghiệm thực tế về các hoạt động, chương trình kks quốc tế và quốc gia, đồng thời, làm cầu nối, kết nối các bên liên quan trong nước và đối tác phát triển quốc tế có mặt ngày hôm nay để lắng nghe những như cầu thực tế từ các cơ quan chính phủ Việt Nam để hỗ trợ kỹ thuật hoặc bố trí nguồn lực phù hợp với tình hình và điều kiện của Việt Nam.