Tận dụng các FTA để mở rộng thị trường xuất khẩu

Báo cáo của Tổng cục Hải quan cho thấy, tổng kim ngạch xuất khẩu cả năm 2023 đạt gần 354,7 tỷ USD, giảm 4,6% so với năm 2023. Mặc dù kim ngạch xuất khẩu giảm, không đạt mục tiêu đề ra cho năm 2023, nhưng trong bối cảnh kinh tế thế giới tiếp tục tăng trưởng chậm, tổng cầu thế giới sụt giảm mà hoạt động xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam trong năm qua đã vượt qua khó khăn, thu hẹp đáng kể mức suy giảm so với thời điểm đầu năm là một kết quả đáng khích lệ.

Ảnh minh họa

Cụ thể, ở thời điểm cuối quý I/2023, kim ngạch xuất khẩu ghi nhận giảm 11,6% so với cùng kỳ năm trước. Từ cuối quý II, xuất khẩu có những tín hiệu phục hồi, tháng sau cao hơn tháng trước (so với tháng trước đó, tháng 5 tăng 0,63%; tháng 6 tăng 5,03%; tháng 7 tăng 2,1%, tháng 8 tăng 8,96%…). Đến cuối quý III, mức giảm kim ngạch xuất khẩu thu hẹp còn 8,5% so với cùng kỳ… Nếu so với sự sụt giảm xuất khẩu của các nước trong khu vực, xuất khẩu của nước ta đã có sự phục hồi tích cực hơn.

Đây là kết quả đánh dấu thực hiện Nghị quyết 22-NQ/TW ngày 10/4/2013 của Bộ Chính trị khóa XI về hội nhập quốc tế chủ động, toàn diện, sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là hội nhập kinh tế quốc tế. Trong thập kỷ qua, Bộ Công Thương đã triển khai sâu rộng, bài bản, hiệu quả công tác hội nhập kinh tế quốc tế trên tất cả các kênh đối ngoại song phương, đa phương và đạt được nhiều thành tựu quan trọng, đóng góp tích cực vào sự nghiệp phát triển kinh tế – xã hội của đất nước; đồng thời, tích cực triển khai các hoạt động mở rộng thị trường và tăng cường quan hệ thương mại quốc tế, khẳng định sự đóng góp của ngành đối với hội nhập kinh tế và sự phát triển toàn diện của đất nước.

Riêng năm 2023, việc chủ trì kết thúc đàm phán với Israel và ký biên bản kết thúc đàm phán có điều kiện với Các Tiểu vương quốc Ả Rập (UAE) đã mở cánh cửa vào thị trường Trung Đông với quy mô GDP khoảng 2.000 tỷ USD. Đến thời điểm hiện tại, Việt Nam đã ký kết thành công 16 Hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 đối tác, trong đó hầu hết là những nền kinh tế lớn, phủ rộng khắp các châu lục, chiếm gần 90% GDP toàn cầu, đưa Việt Nam trở thành một trong những nước dẫn đầu khu vực về tham gia các khuôn khổ hợp tác kinh tế quốc tế, tạo điều kiện thúc đẩy xuất khẩu và cải thiện cán cân thương mại.

Việc triển khai có hiệu quả các FTA đã ký kết cũng giúp mở rộng cánh cửa thị trường cho hàng hóa xuất khẩu, là cơ hội để Việt Nam kết nối và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị và mạng lưới sản xuất toàn cầu. Đơn cử như với Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), tỷ lệ sử dụng Giấy chứng nhận xuất xứ CPTPP (C/O CPTPP) của hầu hết các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam tiếp tục tăng trưởng tích cực và tăng đáng kể so với các năm trước (trong đó gạo tăng hơn 2503%; sắn và các sản phẩm từ sắn tăng gần 3649%; máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng khác tăng hơn 134%; hóa chất và sản phẩm hóa chất tăng xấp xỉ 67%…).

Để tận dụng hiệu quả hơn nữa các FTA, thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến và triển khai thực thi các FTA mà nước ta là thành viên; đồng thời triển khai các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam bước tận dụng tốt những lợi ích mà các FTA mang lại để vượt qua những khó khăn về chuỗi cung ứng và thách thức từ tình hình suy thoái kinh tế toàn cầu. Thông qua cánh cửa hội nhập, doanh nghiệp không chỉ nhận được vốn đầu tư lớn, công nghệ tiên tiến và kinh nghiệm quản lý, mà còn tạo ra nhiều cơ hội việc làm mới, đồng thời góp phần vào sự ổn định an sinh xã hội.