Theo TS-BS Phan Bích Nga, Trưởng khoa Khám tư vấn dinh dưỡng trẻ em – Viện Dinh dưỡng (Hà Nội), trẻ em rất nhạy cảm với sự thay đổi của thời tiết do khả năng thích nghi và hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ. Viêm đường hô hấp, rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, cảm cúm… là những bệnh rất thường gặp khi giao mùa, với các đợt lạnh, ẩm, bởi đây là điều kiện thời tiết thích hợp sản sinh mầm bệnh.
TẦM QUAN TRỌNG CỦA VIỆC UỐNG ĐỦ NƯỚC
“Bù nước và dinh dưỡng đầy đủ, đảm bảo an toàn thực phẩm là những nguyên tắc dinh dưỡng giúp duy trì và nâng cao sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật cho trẻ em”, BS Phan Bích Nga lưu ý.
Trẻ nhỏ cần ở nơi thoáng mát, nhiều ánh sáng và cho trẻ tiếp xúc với ánh nắng hằng ngày
BS Nga thông tin thêm: Uống đủ nước, thường xuyên và đều đặn mỗi ngày giúp quá trình trao đổi chất diễn ra nhịp nhàng. Nước chính là dung môi giúp hòa tan và vận chuyển các chất dinh dưỡng cần thiết, giảm thiểu tình trạng táo bón. Nước còn là yếu tố quan trọng giúp tim hoạt động hiệu quả và vận chuyển ô xy trong máu đi nuôi cơ thể.
Đặc biệt, thông qua quá trình toát mồ hôi và loại bỏ các chất dư thừa qua đường tiêu hóa, nước giúp cơ thể thải độc tố và những chất dư thừa. Khi đã bị viêm hô hấp, uống đủ nước còn giúp làm giảm các triệu chứng ho, làm loãng chất nhầy, giảm ứ đọng, thúc đẩy dịch đờm thoát ra ngoài dễ dàng, làm sạch họng…
BS Nga hướng dẫn cụ thể: Lượng nước cần cho trẻ khỏe mạnh uống mỗi ngày được ước lượng 100 ml nước/1 kg cân nặng. Ví dụ, trẻ 10 kg thì cần uống 1.000 ml (1 lít) nước mỗi ngày. Trẻ từ 11 – 20 kg thì nên dùng 1.000 ml nước/10 kg đầu, 50 ml/1 kg cân nặng tăng thêm. Lượng nước này bao gồm cả nước sữa, nước lọc, nước trong bữa ăn của trẻ.
ĐA DẠNG THỰC PHẨM
Trẻ cần ăn đủ các bữa trong ngày gồm: 3 bữa chính và có thể thêm 1 – 2 bữa phụ, đáp ứng cung cấp đủ các nhóm chất bao gồm: chất đường bột, chất đạm, chất béo, đặc biệt là vitamin và khoáng chất bằng cách kết hợp đa dạng các loại thực phẩm và trong một bữa nên có từ 10 – 12 loại.
Đặc biệt, nên ưu tiên cung cấp đủ các dưỡng chất quan trọng, hỗ trợ hệ miễn dịch như: chất đạm, sắt, kẽm, selen và vitamin A, C, E, D…
Theo BS Nga, nhóm chất đạm là nguyên liệu thiết yếu hỗ trợ chức năng của hệ miễn dịch. Do đó, nên chọn những thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, dễ hấp thu, kết hợp cả đạm động vật (trứng, sữa, thịt, tôm, cá…) và đạm thực vật (các loại đậu, đỗ). Trung bình, trẻ cần được bổ sung khoảng 2 gr chất đạm/kg cân nặng mỗi ngày.
Trẻ em cũng cần được cho ăn rau quả, tùy vào độ tuổi của trẻ sẽ cần tiêu thụ lượng rau củ quả khác nhau từ 100 – 300 gr, với cách chế biến phù hợp. Hàm lượng chất xơ, vitamin và các khoáng chất có được từ đa dạng các loại rau xanh, củ quả sẽ giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh, tăng cường quá trình hấp thu các chất dinh dưỡng. Từ đó, củng cố chức năng hệ miễn dịch của trẻ.
BS Nga lưu ý: Các vi sinh vật có nguồn gốc từ thực phẩm là một trong số những nguy cơ gây bệnh. Vì vậy, nên ưu tiên chọn thực phẩm “mùa nào thức nấy”, rõ nguồn gốc và tươi, sạch. Sơ chế và chế biến đảm bảo an toàn thực phẩm, thực hiện ăn chín uống sôi.
VITAMIN TỪ ÁNH NẮNG MẶT TRỜI
Chuyên gia dinh dưỡng cho biết, nguồn thực phẩm giàu vitamin A bao gồm các loại rau xanh lá (rau chân vịt, cải xanh, rau ngót, cải ngọt…), trái cây củ quả có màu vàng cam (cà rốt, ớt chuông, bí ngô, cà chua…). Ngoài ra, cần chú trọng thực phẩm cung cấp vitamin C (ổi, bưởi, cam, quýt…) và vitamin D (trứng, bơ, sữa, gan động vật, nấm…).
Đặc biệt, có thể tận dụng vitamin D từ ánh nắng mặt trời để xây dựng hệ miễn dịch cho trẻ khỏe mạnh.
Theo hướng dẫn của Viện Dinh dưỡng, tắm nắng cung cấp 90 – 95% vitamin D cho cơ thể. Khi tắm nắng, cần đội mũ, đeo kính râm để tránh ánh nắng chiếu trực tiếp vào đầu, mắt.
Bà mẹ có thai và cho con bú nên tắm nắng hằng ngày, để lộ chân tay tiếp xúc ánh nắng mặt trời 15 – 20 phút vào trước 8 giờ sáng hoặc khoảng 4 – 5 giờ chiều.
Trẻ nhỏ cần ở nơi thoáng mát, nhiều ánh sáng. Cho trẻ tắm nắng hằng ngày ngay từ tháng đầu sau đẻ, để lộ chân, tay, lưng, bụng, ngực cho da tiếp xúc ánh nắng mặt trời. Thời gian tắm nắng từ 15 – 20 phút trước 8 giờ sáng hoặc khoảng 4 – 5 giờ chiều.
