Các dấu hiệu nhận biết sớm sa sút trí tuệ
TS-BS Trần Công Thắng, Trưởng Đơn vị Sa sút trí tuệ, Khoa Thần kinh, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD TP.HCM) chia sẻ: “Theo Hội Alzheimer Canada, 10 dấu hiệu cảnh báo chứng sa sút trí tuệ gồm: mất trí nhớ ảnh hưởng đến cuộc sống hằng ngày, khó hoàn thành các công việc quen thuộc, mất định hướng về thời gian và không gian, suy giảm khả năng phán đoán, suy giảm khả năng tư duy trừu tượng, đặt đồ vật sai vị trí, thay đổi tâm trạng và hành vi, thay đổi tính cách, trở nên thụ động.
Để chẩn đoán sa sút trí tuệ, bác sĩ sẽ tiến hành hỏi về bệnh sử người bệnh một cách chi tiết để xác định người bệnh bị suy giảm chức năng nhận thức nào. Sau đó, các kiểm tra cận lâm sàng sẽ được thực hiện để bác sĩ tìm hiểu rõ về khả năng khiếm khuyết thần kinh của người bệnh. Kế đến, người bệnh sẽ được làm bộ test để đánh giá về chức năng trí nhớ và nhận thức. Cuối cùng, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh làm xét nghiệm máu và chụp MRI não để khảo sát tình trạng tổn thương não… từ đó xác định được nguyên nhân gây sa sút trí tuệ, từ đó xây dựng được phác đồ điều trị tương ứng cho người bệnh.
Phát hiện, điều trị sớm sa sút trí tuệ
Theo BSCKII Tống Mai Trang (Khoa Thần kinh, BV ĐHYD TP.HCM), việc phát hiện sớm sa sút trí tuệ gặp nhiều khó khăn vì bệnh thường diễn biến âm thầm, phải đặc biệt chú ý mới có thể nhận ra. Tuy nhiên chúng ta có thể nắm bắt thời gian vàng trong phát hiện sớm sa sút trí tuệ thông qua việc phát hiện bệnh ở giai đoạn suy giảm nhận thức nhẹ – giai đoạn trung gian giữa người nhận thức bình thường và người sa sút trí tuệ. Để phát hiện được tình trạng này, người bệnh cần tầm soát sức khỏe định kỳ. Khi đó các tế bào não chưa tổn thương lan rộng nên việc tác động làm chậm diễn tiến bệnh và kéo dài thời gian sống độc lập cho người bệnh là hoàn toàn khả thi.
Tại BV ĐHYD TP.HCM, người bệnh gặp vấn đề về trí nhớ có thể đến trực tiếp Đơn vị Sa sút trí tuệ để được kiểm tra chuyên sâu. Tại đây, người bệnh sẽ được hỏi bệnh sử chi tiết và làm bộ test thần kinh – tâm lý. Dựa trên kết quả thu được về mức độ bệnh và yếu tố khiếm khuyết về mặt nhận thức của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc kết hợp tập luyện nhận thức.
Đặc biệt, tại BV ĐHYD TPHCM, chương trình tập luyện theo nhóm tương ứng từng mức độ nhẹ – trung bình – nặng để người bệnh có thể gặp gỡ, sẻ chia, tránh tâm lý mặc cảm. Bên cạnh đó, BV ĐHYD TP.HCM đã triển khai phương pháp kích thích từ trường xuyên sọ để ứng dụng cho người bệnh ở giai đoạn đầu. Với phương pháp này não bộ của người bệnh được kích thích kép với máy từ trường và các bộ bài tập nhận thức được áp dụng đi kèm trong quá trình chạy máy.
Nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng trong việc chẩn đoán và điều trị sớm sa sút trí tuệ, Trung tâm Truyền thông phối hợp cùng Khoa Thần kinh, BV ĐHYD TP.HCM và Công ty TNHH EISAI Việt Nam thực hiện Chương trình tư vấn “Sống khỏe – Sẻ chia” với chủ đề: Tại sao cần nhận biết, điều trị sớm sa sút trí tuệ?, theo dõi tại: https://bit.ly/dieutrisasuttritue