UNCLOS 1982 cùng sự đoàn kết của ASEAN đóng vai trò quan trọng trong giải quyết tranh chấp chủ quyền tại Biển Đông.
Tàu chiến hải quân Mỹ đã thực hiện chuyến tuần tra gần quần đảo Hoàng Sa trong ngày kỷ niệm 5 năm ngày Tòa Trọng tài ở The Hague ra phán quyết bác bỏ yêu sách "đường lưỡi bò" của Trung Quốc tại Biển Đông.
Mỹ và các nước Đông Nam Á có các tuyên bố chủ quyền cạnh tranh với Trung Quốc ở Biển Đông gặp khó khăn trong việc phản ứng với chiến thuật vùng xám của Bắc Kinh.
Mọi hoạt động thăm dò, khảo sát và nghiên cứu khoa học tại Hoàng Sa mà không được sự cho phép của Việt Nam là xâm phạm chủ quyền và các quyền liên quan của Việt Nam.
Trong cuộc họp trực tuyến với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa, Bộ trưởng Quốc phòng Đức Annegret Kramp-Karrenbauer đề cập tới phán quyết về Biển Đông năm 2016.
Mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc đang ở mức thấp nhất trong nhiều thập niên và Biển Đông được xem là tượng trưng cho sự cạnh tranh ảnh hưởng rộng lớn hơn giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới. Trong khi đó, các chuyên gia Nga cho rằng, phán quyết của Tòa án Trọng tài Thường trực (PCA) ở The Hague (Hà Lan) vào 7/2016 đã trở thành cột mốc quan trọng trong lịch sử tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông và luật pháp quốc tế có vai trò tối thượng trong giải quyết các tranh chấp này.
Chính quyền Tổng thống Rodrigo Duterte tin rằng sử dụng giọng nữ để xua đuổi tàu Trung Quốc và tàu nước khác "xâm phạm chủ quyền Philippines" trên Biển Đông có thể giảm bớt căng thẳng, không kích động như giọng nam giới.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm nay 29.6 trao huân chương cho 29 đảng viên đảng Cộng sản Trung Quốc, trong đó có một người tham gia xây dựng trái phép ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Tổng bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith ngày 28/6 chia sẻ một số vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm, trong đó có vấn đề Biển Đông và việc sử dụng nguồn nước sông Mekong.
Quan chức cấp cao Mỹ phụ trách các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, mới đây đã tái khẳng định cam kết của Washington đối với ASEAN và Đông Bắc Á, đồng thời nhấn mạnh Mỹ phản đối các yêu sách hàng hải phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông. Trong khi đó Thứ trưởng Ngoại giao phụ trách phương Đông của Ấn Độ đã tham dự Hội nghị quan chức cấp cao của Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS SOM) và có những quan điểm tương tự.
Hội thảo khoa học quốc tế về Biển Đông lần thứ 12 (tháng 11/2020) khép lại đã hơn 6 tháng nhưng những phát triển mới liên quan Biển Đông thời gian qua về cơ bản tương đồng với những chiều hướng đã được thảo luận.
Tiến trình tăng cường hợp tác trong nhóm Bộ tứ (Quad) gồm Mỹ, Australia, Nhật Bản và Ấn Độ có thể tác động tích cực đối với Biển Đông.
Chiều 3/6, tại Hà Nội, Thượng tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã hội đàm trực tuyến với Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nhật Bản Kishi Nobuo trước những động thái tiến ra Biển Đông của Trung Quốc. Trong khi đó quân đội Mỹ và Trung Quốc liên tục có các hoạt động gia tăng căng thẳng trong khu vực.
Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam mong muốn Mỹ tiếp tục đóng vai trò xây dựng, ủng hộ các nỗ lực của ASEAN nhằm xây dựng Biển Đông thành vùng biển hoà bình, hữu nghị và hợp tác.
Những quy định trong Luật Hải cảnh mới của Trung Quốc đặc biệt với Điều 22 mở rộng phạm vi sử dụng vũ khí của Lực lượng Hải cảnh Trung Quốc (CCG) với các tàu thuyền, tổ chức nước ngoài đặt ra nhiều thách thức đối với các quốc gia khác ở Thái Bình Dương và là một trong những nguyên do khiến tình hình trên Biển Đông ngày càng trở nên căng thẳng.
Sau hơn 2 tháng chính thức có hiệu lực, Luật Hải cảnh mới của Trung Quốc tiếp tục thu hút sự chú ý của dư luận và gây nhiều tranh cãi, bất bình do có những điểm vi phạm Công ước quốc tế của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).
Trong tuyên bố mạnh mẽ ngày 5/4, Bộ Ngoại giao Philippines chỉ trích các bình luận của Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines, đồng thời cảnh báo sẽ gởi công hàm ngoại giao phản đối mỗi ngày nếu Bắc Kinh không rút tàu khỏi đá Ba Đầu.
Tình hình Biển Đông đang có những diễn biến căng thẳng, phức tạp hơn, đặt ra nhiều thách thức lớn, đòi hỏi cần phải giải quyết bài bản, căn cơ, lâu dài với chiến lược, sách lược mềm dẻo, đúng đắn.
Liên quan đến tình hình Biển Đông, Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại Liên hợp quốc nhấn mạnh, các tranh chấp phải được giải quyết thông qua biện pháp hòa bình, trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế.
Ngày 3-12, tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao, trả lời câu hỏi đề nghị cho biết phản ứng của Việt Nam trước việc ngày 24-11-2020, Đài Loan (Trung Quốc) tiến hành tập trận bắn đạn thật tại khu vực chung quanh đảo Ba Bình thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nêu rõ:
