Đổi mới, sáng tạo, hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế

Mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức do bất ổn chính trị leo thang tại một số quốc gia, khu vực; thiên tai, dịch bệnh, biến đổi thời tiết diễn biến phức tạp, khó lường gây ảnh hưởng lớn đến đời sống, hoạt động sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân. Song, với sự chỉ đạo sát sao của các cấp ủy đảng, chính quyền, sự nỗ lực quyết tâm của các lực lượng và Nhân dân các dân tộc trên địa bàn tỉnh, tình hình kinh tế – xã hội của tỉnh đã đạt được những kết quả quan trọng, khá toàn diện trên nhiều lĩnh vực; dự ước có 25/28 chỉ tiêu hoàn thành và vượt kế hoạch đề ra.

Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP theo giá so sánh năm 2010) năm 2024 ước đạt 36.274,729 tỷ đồng, tăng 6,3% so với năm trước; thu ngân sách nhà nước trên địa bàn ước đạt 4.100 tỷ đồng, hoàn thành dự toán Trung ương giao. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực, đúng hướng và phù hợp với mục tiêu phát triển kinh tế của tỉnh, sản xuất nông nghiệp chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa và ứng dụng công nghệ cao, phát huy lợi thế của tỉnh về phát triển cây ăn quả. Công nghiệp phát triển theo hướng tăng dần tỷ trọng công nghiệp chế biến, tăng tỷ trọng giá trị nội địa trong sản phẩm, dịch vụ, chú trọng phát triển các ngành có lợi thế cạnh tranh, phát triển dịch vụ du lịch.

Kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội trên địa bàn tỉnh tiếp tục được quan tâm đầu tư theo hướng đồng bộ, hoàn thiện, mang tính kết nối, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế – xã hội. Tổ chức thành công Hội nghị công bố Quy hoạch tỉnh Sơn La thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Tập trung thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư dự án tuyến đường bộ cao tốc Hòa Bình – Sơn La, đoạn qua tỉnh Sơn La. Hệ thống đô thị từng bước phát triển đảm bảo theo quy hoạch về số lượng, chất lượng và quy mô; diện mạo các đô thị từng bước thay đổi, có nhiều khởi sắc. Chuẩn bị tổ chức lễ công bố thành lập thị xã Mộc Châu. Đến hết năm 2024, toàn tỉnh có 74 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 11 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao.

Môi trường đầu tư kinh doanh tiếp tục được cải thiện, năm 2024, tỉnh đã chấp thuận chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư cho 14 dự án với tổng vốn đầu tư đăng ký 1.737,08 tỷ đồng; thành lập mới 320 doanh nghiệp, tăng 17,6% so với năm 2023; thành lập mới 75 HTX. Công tác xúc tiến thương mại, kết nối, tiêu thụ và xuất khẩu hàng hóa tiếp tục tăng trưởng, thực hiện tốt công tác hỗ trợ tiêu thụ, thu mua sản phẩm nông sản, hàng hóa nông sản được tiêu thụ hết với giá cả phù hợp, đảm bảo đời sống nhân dân. Giá trị hàng hóa tham gia xuất khẩu ước đạt 198 triệu USD, tăng 6,1% so với năm 2023; các sản phẩm xuất khẩu chủ yếu gồm: Cà phê, Chè, Chuối, Xoài và các sản phẩm từ sắn,…

Hoạt động thương mại, du lịch trên địa bàn tỉnh được mở cửa và có nhiều khởi sắc. Đã tổ chức Lễ công bố khai trương cặp cửa khẩu quốc tế Lóng Sập, tỉnh Sơn La – Pa Háng, tỉnh Hủa Phăn, nước CHDCND Lào; tổ chức “Ngày hội Du lịch Văn hóa Sơn La – Hủa Phăn năm 2024”; công bố Quyết định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận Khu du lịch Quốc gia Mộc Châu. Khu du lịch quốc gia Mộc Châu lần thứ 3 liên tiếp được tôn vinh là “Điểm đến thiên nhiên khu vực hàng đầu thế giới năm 2024”. Tổng lượng khách đến Sơn La năm 2024 ước đạt 4,9 triệu lượt khách, tăng 7,5%; doanh thu ước đạt 5.800 tỷ đồng, tăng 22,1% so với năm trước.

Đẩy mạnh phát triển văn hóa, xã hội; thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân; phát triển giáo dục và đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và tăng cường tiềm lực khoa học công nghệ. Chất lượng giáo dục mầm non, phổ thông có sự chuyển biến tích cực. Năm học 2023-2024, toàn tỉnh đạt được 20 giải học sinh giỏi quốc gia; tỷ lệ thí sinh đỗ tốt nghiệp THPT đạt 99,84. Thành phố Sơn La được ghi danh vào “Mạng lưới thành phố học tập toàn cầu” của UNESCO. Chăm sóc sức khỏe nhân dân được chú trọng, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, từng bước đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nhân dân; Số bác sĩ/10.000 dân năm 2024 ước đạt 8,85 bác sĩ; 100% trạm y tế xã đủ điều kiện khám chữa bệnh BHYT. Công tác quản lý nhà nước về văn hóa – xã hội tiếp tục được tăng cường và có nhiều tiến bộ; đời sống nhân dân cơ bản ổn định; công tác huy động các nguồn vốn xã hội hóa, hỗ trợ cho người nghèo khó khăn về nhà ở được triển khai tích cực. Tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh giảm từ 14,41% năm 2023 xuống còn 11,1 %.

Tập trung đẩy mạnh triển khai thực hiện công tác chuyển đổi số trên địa bàn. Cổng dịch vụ công tỉnh Sơn La đã liên thông, đồng bộ cả 3 cấp từ tỉnh đến huyện, xã; Duy trì và phát triển hoạt động của Trung tâm điều hành thông minh tỉnh Sơn La (IOC), cơ bản đáp ứng yêu cầu tổng hợp báo cáo tình hình, công tác giám sát, điều hành kinh tế, xã hội của UBND tỉnh và các sở, ban, ngành. Triển khai hỗ trợ đưa các hộ sản xuất nông nghiệp tham gia sàn thương mại điện tử nhằm thúc đẩy kinh tế số nông nghiệp, nông thôn. Tập trung triển khai thực hiện việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 theo Nghị quyết số 1280/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (trong đó huyện Mộc Châu được công nhận là Thị xã); triển khai xây dựng phương án sắp xếp tinh gọn bộ máy theo định hướng của Trung ương.

 Quốc phòng được củng cố, an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội ổn định, an ninh biên giới được giữ vững. Quan hệ hợp tác với các tổ chức quốc tế, Đại sứ quán nước ngoài được duy trì, phát triển; mối quan hệ hợp tác hữu nghị giữa Sơn La với 9 tỉnh nước CHDCND Lào được củng cố, tăng cường.

Kết quả đạt được trong năm qua đã khẳng định sự quyết liệt, đổi mới, linh hoạt trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của cấp ủy đảng, chính quyền; sự năng động, sáng tạo của các thành phần kinh tế và sự đoàn kết, quyết tâm của nhân dân các dân tộc trong toàn tỉnh. Tuy nhiên, vẫn phải thẳng thắn nhìn nhận, việc thực hiện nhiệm vụ năm qua cũng còn một số hạn chế, khó khăn như: Giải ngân vốn đầu tư công vẫn chưa đáp ứng tiến độ kế hoạch đề ra; thu ngân sách trên địa bàn còn khó khăn; huy động, thu hút đầu tư chưa tương xứng với tiềm năng; tiến độ triển khai một số dự án đầu tư còn chậm; quản lý đất đai, quy hoạch, trật tự xây dựng đô thị, xử lý ô nhiễm môi trường có mặt còn hạn chế… Nguyên nhân là do công tác lãnh đạo, chỉ đạo của một số cơ quan, đơn vị chưa quyết liệt; công tác phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương có lúc chưa chặt chẽ; năng lực, trình độ của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức còn hạn chế, sợ trách nhiệm, đùn đẩy trong công việc làm ảnh hưởng đến kết quả, tiến độ thực hiện nhiệm vụ cấp trên giao.

Năm 2025 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, năm cuối thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội 5 năm 2021-2025, đồng thời là năm tiến hành Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Để phấn đấu hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu kế hoạch năm 2025 theo Nghị quyết HĐND tỉnh đã đề ra, UBND tỉnh sẽ tập trung chỉ đạo các cấp, các ngành tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo, khai thác hiệu quả các tiềm năng, lợi thế của tỉnh, tạo ra sự chuyển biến rõ nét, thực chất hơn trong tái cơ cấu các ngành kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng. Thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển kinh tế – xã hội gắn với bảo đảm quốc phòng – an ninh và bảo vệ môi trường, tạo nền tảng nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế. Một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm cần tập trung thực hiện trong năm 2025, cụ thể như sau: (1) Đẩy mạnh hơn nữa việc rà soát thể chế, cơ chế, chính sách gắn với nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thực hiện; tập trung cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, quy định kinh doanh, tạo thuận lợi, tiết giảm chi phí cho người dân và doanh nghiệp. (2) Tiếp tục đầu tư, hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội theo hướng đồng bộ, từng bước hiện đại, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế. (3) Tập trung thực hiện cơ cấu lại các ngành, lĩnh vực và trong nội ngành gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh, tính tự chủ, khả năng thích ứng. (4) Chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao gắn với đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, phát triển và ứng dụng công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phong trào khởi nghiệp, sáng tạo. (5) Đầu tư phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và sức khỏe nhân dân. (6) Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng, chống thiên tai, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường; giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường. (7) Thúc đẩy phát triển liên kết vùng, thực hiện nghiêm quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh; đẩy nhanh tốc độ, nâng cao chất lượng đô thị hóa và kinh tế đô thị. (8)  Triển khai phương án sắp xếp tinh gọn bộ máy theo định hướng của Trung ương. Đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, lợi ích nhóm; siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, tiếp tục phân cấp, phân quyền gắn với kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực và phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi. (9) Tăng cường, củng cố tiềm lực quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc, độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ; bảo đảm an ninh, trật tự. Nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và chủ động hội nhập quốc tế.

Chào mừng năm 2025, với khí thế mới, toàn tỉnh tiếp tục kế thừa những kết quả đã đạt được, phát huy mạnh mẽ tinh thần đổi mới, sáng tạo quyết tâm vượt qua khó khăn triển khai hoàn thành kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội, thực hiện thắng lợi các chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XV đã đề ra, xây dựng tỉnh Sơn La phát triển xanh, nhanh, bền vững.